Εν αναμονή των βάσεων βρίσκονται χιλιάδες τελειόφοιτοι του Λυκείου αυτή την περίοδο, έτοιμοι να καταλάβουν μια «πολυπόθητη» θέση στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας, για την οποία τα προηγούμενα χρόνια μόχθησαν κι έσφιξαν πολύ το οικογενειακό ζωνάρι. Οσο όμως κι αν περιμένουν οι οικογένειες να βγάλουν ένα στεναγμό ανακούφισης, που θα γλιτώσουν από τα βάρη των φροντιστηρίων και γενικότερα το μεγάλο κόστος της «δωρεάν» εκπαίδευσης, τα πράγματα σε ΑΕΙ και ΤΕΙ δε γίνονται καλύτερα για το λαϊκό οικογενειακό εισόδημα, πολύ συχνά δε οι λαϊκές οικογένειες χρειάζεται να ξοδέψουν πολύ μεγαλύτερα ποσά για να σπουδάσουν τα παιδιά τους απ' ό,τι για να περάσουν στις σχολές: πρόκειται για τις περιπτώσεις της φοιτητικής μετανάστευσης.

Διαμονή, διατροφή, μετακινήσεις, σημειώσεις, συμπληρώματα συγγραμμάτων και γραφική ύλη, απαιτούν έναν ολόκληρο μισθό για να καλυφθούν και πολλές φορές ακόμα κι ένας μισθός δε φθάνει. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για νέους 18-23 χρονών, που έχουν ανάγκη ψυχαγωγίας, διασκέδασης, δημιουργίας... Οι οικογένειες των «μεταναστών» φοιτητών αναγκάζονται ουσιαστικά να συντηρούν δυο «νοικοκυριά» και το «νοικοκυριό» του φοιτητή χρειάζεται να στηθεί, να εξοπλιστεί από το μηδέν.

Πάνω σ' αυτά τα προβλήματα πατούν οι εταιρίες ηλεκτρικών ειδών και προσφέρουν «φοιτητικά πακέτα συσκευών» με δόσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια όλες σχεδόν οι τράπεζες έχουν φτιάξει ειδική κατηγορία φοιτητικών δανείων, που αποπληρώνονται διπλά και τριπλά μετά την αποφοίτηση.

Ανάμεσα στα μηνιάτικα έξοδα κάθε φοιτητή, που αναγκάζεται να σπουδάσει μακριά από το σπίτι του, το μεγαλύτερο ποσοστό πάει συνήθως στο ενοίκιο. Η σχετική μέριμνα του κράτους βρίσκεται πολύ πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες, καθώς στις εστίες του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας, των ΑΕΙ - ΤΕΙ και τα ενοικιαζόμενα από τα ιδρύματα ξενοδοχεία, καταφέρνει να στεγαστεί μόλις το 2,6% του συνόλου των φοιτητών, ποσοστό που ανεβαίνει στο 7% περίπου, αν το υπολογίσουμε επί των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τη μόνιμη κατοικία τους. Το ποσοστό αυτό διαφοροποιείται από πόλη σε πόλη, με το Λεκανοπέδιο να κατέχει τη χειρότερη θέση, αφού οι κλίνες στις υπάρχουσες εστίες δεν καλύπτουν ούτε το 1% των φοιτητών που συγκεντρώνονται στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά.

Αυτή η κατάσταση συνεχώς χειροτερεύει κάθε χρόνο, καθώς ο φοιτητικός πληθυσμός αυξάνεται, ενώ είναι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης η περικοπή των κονδυλίων φοιτητικής μέριμνας και γενικότερα των παροχών πρόνοιας. Κατά τη δημιουργία νέων Τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ ανά την Ελλάδα δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη από το υπουργείο Παιδείας για τη σίτιση και τη στέγαση των φοιτητών, που θα μετακινηθούν για να σπουδάσουν σε αυτά και ουσιαστικά ανατίθεται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τα ίδια τα ιδρύματα να βρουν λύσεις, αφού παρουσιαστεί και διογκωθεί το πρόβλημα και, μάλιστα, χωρίς να τους παρέχονται σχετικά κονδύλια.

Ετσι παρουσιάζονται ακόμα και ακραία φαινόμενα, όπως αυτό στον ξενώνα του ΤΕΙ Πάτρας, όπου το συμβούλιο του ιδρύματος μετά από εισήγηση του προέδρου του ΤΕΙ αποφάσισε να φιλοξενούνται στον ξενώνα μόνο σπουδαστές του πρώτου εξαμήνου, ώσπου να γνωρίσουν την πόλη, να βρουν μια δουλιά και να μπορούν να νοικιάσουν με δικά τους έξοδα ένα σπίτι για να συνεχίσουν τις σπουδές τους..! Και μιλάμε για μια πόλη με 30-40% ανεργία!!

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η εκτίναξη των ενοικίων ιδιαίτερα για τα μικρά διαμερίσματα (γκαρσονιέρες και δυάρια) σε δυσθεώρητα ύψη. Κάθε Σεπτέμβρη βρίθουν οι καταγγελίες ανάμεσα στο φοιτητόκοσμο για ιδιοκτήτες και μεσίτες, που πασάρουν εσωτερικά και υπόγεια ανήλιαγα μικρά διαμερίσματα προς 250, 300 και 350 ευρώ.

Η Σταυρούλα Νικολαΐδου, που μπαίνει τώρα στο 3ο έτος της Κοινωνιολογίας στην Πάντειο, μας εξηγεί ότι το κόστος της στέγασής της φτάνει περίπου στα 350 ευρώ (ενοίκιο και λογαριασμοί), αλλά αυτό που γίνεται όλο και πιο τσουχτερό πλέον είναι η διατροφή: «Δίνω περίπου 6-7 ευρώ τη μέρα στο σούπερ μάρκετ». Οι μετακινήσεις εντός της πόλης και πολύ περισσότερο όταν ταξιδεύει για να επισκεφτεί τους γονείς της ανεβάζουν επίσης αρκετά το κόστος των σπουδών της.

Ακόμα όμως κι αν οι φοιτητές θελήσουν να βρουν οι ίδιοι μια δουλιά για να ελαφρύνουν οικονομικά την οικογένειά τους, τα πράγματα δεν είναι εύκολα. «Αναγκάστηκα να δουλέψω για ένα διάστημα κι αυτό ουσιαστικά μου κόστισε ένα εξάμηνο στη σχολή», εξηγεί η Στ. Νικολαΐδου, γιατί σπουδές και δουλιά δε συνδυάζονται πάντα ιδανικά και συνήθως αυτό που μένει πίσω είναι οι σπουδές, οπότε επιμηκύνεται και η διάρκειά τους, άρα και τα συνολικά έξοδα.