Από τη συνάντηση Σίσι - Χαφτάρ

Διαψεύδοντας παταγωδώς τα «παραμύθια» στα οποία επενδύουν η κυβέρνηση της ΝΔ και τα άλλα αστικά κόμματα, για δήθεν «αναχώματα στην τουρκική επιθετικότητα» από τη μεγαλύτερη εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά παζάρια και τους ανταγωνισμούς, ο διορισμένος πρωθυπουργός της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης, Οσάμα Χαμάντ, χαρακτήρισε προ ημερών «απαράδεκτη την αμφισβήτηση της νομιμότητας των συμφωνιών που έχει συνάψει η Λιβύη με φιλικές χώρες».

Υποστήριξε επίσης ότι «η συνεργασία Λιβύης - Τουρκίας δεν παραβιάζει την κυριαρχία καμίας χώρας» και προειδοποίησε ότι «η Λιβύη διατηρεί το δικαίωμα να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης μιας σκληρής απάντησης σε οποιαδήποτε παραβίαση της κυριαρχίας της».

Σύμφωνα με λιβυκά ΜΜΕ, η συμφωνία (που δεν αναγνωρίζει επήρεια ελληνικών νησιών, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης) θα επικυρωθεί από μέρα σε μέρα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το ΥΠΕΞ της Τουρκίας επέκρινε και τις φραστικές επιφυλάξεις των Βρυξελλών για τη συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης, κατηγορώντας την ΕΕ για θέσεις «μη χρήσιμες για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα».

Ενδεικτικές των παζαριών που φουντώνουν στην περιοχή είναι και οι επίσημες επαφές που είχε χτες ο Χαφτάρ στην αιγυπτιακή πόλη Ελ Αλαμέιν με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι.

Ανακοίνωση της αιγυπτιακής προεδρίας τόνισε τις «στενά αδελφικές σχέσεις» που ενώνουν τις δύο πλευρές και υπογράμμισε ότι η σταθερότητα της Λιβύης αποτελεί αδιαίρετο τμήμα της εθνικής ασφάλειας της Αιγύπτου.

Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της «Libya Review», ο Σίσι δεσμεύτηκε να στηρίξει όλες τις πρωτοβουλίες που αφορούν την υπεράσπιση της κυριαρχίας της Λιβύης και έδωσε έμφαση στη «σημασία ενός διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς, ανάμεσα σε όλα τα λιβυκά κόμματα, για τη χάραξη ενός πολιτικού οδικού χάρτη που θα διευκολύνει την ταυτόχρονη διενέργεια προεδρικών και βουλευτικών εκλογών».

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Σίσι εξήρε και τον ρόλο του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (του οποίου επικεφαλής είναι ο Χαφτάρ) «στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» και ειδικά «στην εξουδετέρωση εξτρεμιστικών οργανώσεων στην ανατολική Λιβύη».

Από τη μεριά του ο Χαφτάρ εξέφρασε την εκτίμησή του για τον καθοριστικό - όπως είπε - ρόλο που έχει η Αίγυπτος στην αποκατάσταση της σταθερότητας στη Λιβύη, αλλά και για τη συμβολή μεγάλων αιγυπτιακών εταιρειών στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της Λιβύης.

Μιλώντας χθες στο υπουργικό συμβούλιο ο Κυρ. Μητσοτάκης παρουσίασε ως «ασπίδα» για τα ελληνικά δικαιώματα το χαρτομάνι που παράγεται στις Βρυξέλλες, όπως τα περιλάλητα «συμπεράσματα» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ σχολιάζοντας τις αντιδράσεις σε Τουρκία και Λιβύη τις χαρακτήρισε εφησυχαστικά «σπασμωδικές».

Ισχυρίστηκε ότι «η Ελλάδα ασκεί στο πεδίο τα κυριαρχικά της δικαιώματα», ενώ επικαλέστηκε εκ νέου τη «σφραγίδα της Ευρώπης» στις εξελίξεις, αποσιωπώντας τις πολυεπίπεδες σχέσεις που καλλιεργεί η Τουρκία τόσο κεντρικά με την ΕΕ όσο και κατά μόνας με κράτη - μέλη.

Αλλωστε, ακόμα και για την πολυδιαφημισμένη σχέση με την Αίγυπτο μια σειρά παράγοντες εκφράζουν τώρα «ανησυχία», καθώς μετά την απόφαση για τη Μονή στο Σινά το Κάιρο στέλνει μαχητικά να συμμετέχουν για πρώτη φορά στην τουρκική άσκηση «Anatolian Eagle 2025», με επίκεντρο το Ικόνιο, μέχρι 4 Ιούλη, με συμμετοχές επίσης από ΗΠΑ, Αζερμπαϊτζάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Ουγγαρία και Ιορδανία. Συνυπολογίζουν δε το γεγονός ότι η αιγυπτιακή ΠΑ δεν μετείχε στον φετινό «Ηνίοχο»

Ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης, μιλώντας χθες στη Βουλή και περιγράφοντας το τοπίο των σχέσεων με τη Λιβύη είπε ότι στη χώρα αυτή «δεν υπάρχει πολιτική σταθερότητα», αλλά η Αθήνα φρόντισε να εγκαταστήσει προσωπικό τόσο στην πρεσβεία στην Τρίπολη όσο και στο προξενείο στη Βεγγάζη και να εδραιώσει διαύλους επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές (δυτική και ανατολική Λιβύη). Επιβεβαίωσε εξάλλου ότι θα ταξιδέψει εκεί, με πρόθεση να βάλουν κάτω τα ζητήματα των θαλάσσιων ζωνών και να ξεκινήσει η συζήτηση για την οριοθέτησή τους στο πλαίσιο του περιλάλητου Δικαίου της Θάλασσας.

Στο μεταξύ, ετοιμότητα να συμβάλει με κάθε τρόπο στην ενίσχυση των σχέσεων της ΕΕ με τα κράτη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής εξέφρασε ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, απαντώντας χτες σε ερωτήσεις για πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η Λευκωσία με αφορμή την προεδρία της ΕΕ την οποία θα αναλάβει το πρώτο εξάμηνο του 2026.

Επεσήμανε ότι «ως το κράτος - μέλος της ΕΕ στην περιοχή αναλαμβάνουμε αυτήν την ευθύνη στο πλαίσιο της προεδρίας μας, και στους σχεδιασμούς μας είναι η πραγματοποίηση ενός άτυπου Συμβουλίου με τη συμμετοχή ηγετών της περιοχής», διευκρινίζοντας για τη συμμετοχή της Τουρκίας σε αυτό ότι «φυσικά δεν υπάρχει θέμα από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας».

Με φόντο την όξυνση παζαριών για το Κυπριακό, αλλά και συνολικότερα για τους όρους συνεργασίας ΕΕ - Τουρκίας, ο Κύπριος Πρόεδρος είπε ότι «δεν μπορείς να αλλάξεις τη γεωγραφία, η Τουρκία θα είναι πάντα ένα γειτονικό κράτος στην Κυπριακή Δημοκρατία - θέλουμε την Τουρκία να είναι κοντά στην ΕΕ», για να καταλήξει ότι «σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Ερντογάν θα είναι ευπρόσδεκτος στο Συμβούλιο αυτό, για να συζητήσουμε τις εξελίξεις στην περιοχή, επαναλαμβάνω, ως πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η νέα άτυπη Διάσκεψη για το Κυπριακό προγραμματίζεται για το δεύτερο 15ήμερο του Ιούλη.