Τουλάχιστον δυόμισι ώρες διήρκεσε η συνάντηση που είχαν το Σάββατο ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν και ο ηγέτης της Χαμάς, Ι. Χανίγια, στην Κωνσταντινούπολη, με φόντο την προσπάθεια της Αγκυρας να αξιοποιήσει τις ραγδαίες εξελίξεις για να αναβαθμίσει τον γεωπολιτικό ρόλο της τουρκικής αστικής τάξης στη Μέση Ανατολή.

ΜΜΕ της περιοχής, όπως το σαουδαραβικό δίκτυο «Al-Sharq», μετέδωσαν ότι οι συνομιλίες έγιναν ενώ «τρέχουν» παζάρια «για τη μεταφορά της έδρας της οργάνωσης (σ.σ. της Χαμάς) από το Κατάρ στην Τουρκία».

Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, ανάμεσα σε άλλα ο Ερντογάν κάλεσε σε «ενότητα» μεταξύ των Παλαιστινίων και δεσμεύτηκε ότι η κυβέρνησή του «θα συνεχίσει τις διπλωματικές προσπάθειες για να επιστήσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στην αδικία που γίνεται σε βάρος των Παλαιστινίων».

Σε υψηλούς τόνους διατυπώθηκε το σχόλιο του Ισραηλινού ΥΠΕΞ, Ι. Κατς: «Ερντογάν, θα έπρεπε να ντρέπεσαι».

Επίσημες επαφές στην Τουρκία είχε το Σαββατοκύριακο και ο ΥΠΕΞ της Αιγύπτου Σ. Σούκρι, με επίκεντρο τις εξελίξεις στη Γάζα, καθώς επίσης για «παγκόσμια και περιφερειακά ζητήματα», όπως ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.

Μετά από συνάντηση που είχε με τον Αιγύπτιο υπουργό, ο Ερντογάν τόνισε τον κίνδυνο επέκτασης των συγκρούσεων σε όλη την περιοχή και ξεχώρισε την ανάγκη «να μειωθεί η ένταση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν», καλώντας τις ισλαμικές χώρες σε σχετική συνεργασία.

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χ. Φιντάν σε δικές του δηλώσεις παρατήρησε ότι η κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ και η άνευ όρων υποστήριξη της Δύσης προς αυτό είναι ένας από τους κύριους λόγους για το πρόβλημα της αστάθειας στη Μέση Ανατολή, καταλήγοντας ότι «αν αυτή η κρίση δεν επιλυθεί σωστά, αν δεν δοθεί στους Παλαιστίνιους το κράτος, η ανεξαρτησία και η κυριαρχία που τους αξίζει, τέτοιες κρίσεις θα συνεχίσουν να κλιμακώνονται στην περιοχή μας». Πρόσθεσε δε ότι Αγκυρα και Κάιρο «μπορούμε να συμβάλουμε από κοινού στην ακεραιότητα και τη σταθερότητα».

Από την πλευρά του ο Σούκρι έκανε λόγο για «κατάπαυση του πυρός στη Γάζα» που χρειάζεται «το συντομότερο δυνατόν» και ευχήθηκε η επίσκεψη του Αιγύπτιου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι στην Τουρκία να γίνει πολύ σύντομα.

Οι δύο αντιπροσωπείες προετοίμασαν και την επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου Αιγύπτου - Τουρκίας, με ζητούμενο και την αύξηση του όγκου διμερών εμπορικών συναλλαγών, από 8 δισ. δολάρια που είναι σήμερα, στα 15 δισ.

Με επίκεντρο την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», ο Ερντογάν επισκέφτηκε χτες το Ιράκ για επίσημες επαφές μετά από 13 χρόνια, συνοδευόμενος από υπουργούς της τουρκικής κυβέρνησης.

Ανάμεσα σε άλλα ξεχώρισε το μνημόνιο που υπεγράφη ανάμεσα σε Τουρκία, Ιράκ, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (τις δύο τελευταίες χώρες εκπροσώπησαν υπουργοί) για τη δημιουργία οδικού και σιδηροδρομικού άξονα που θα συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τη «Δύση» μέσω Τουρκίας.

Πρόκειται για τον λεγόμενο «Δρόμο της Ανάπτυξης», που αποτελεί εναλλακτική στον σχεδιαζόμενο εμπορικό, ναυτικό και σιδηροδρομικό άξονα που αναγγέλθηκε τον περασμένο Σεπτέμβρη στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του G20 και ο οποίος μέσω Αραβικής Χερσονήσου και Ισραήλ θα ενώνει την Ινδία με τη νότια Ευρώπη (διάδρομος IMEC).

Ως κορυφαίο θέμα για περαιτέρω συνεργασία Τουρκίας - Ιράκ θα εξεταζόταν και η Ασφάλεια, ειδικά η «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» - κυρίως η αντιμετώπιση του PKK από την Αγκυρα. Ο Φιντάν δήλωσε ότι «ως Τουρκία εμείς θα εργαστούμε για σταθερότητα στο Ιράκ», ενώ μίλησε για «κοινές ευαισθησίες των δύο πλευρών» σε ό,τι αφορά την κατάσταση στη Γάζα.

Εκτός από σχετικό Μνημόνιο Συνεργασίας που οι δύο πλευρές υπέγραψαν πριν κάποιες βδομάδες, οι συνομιλίες θα εξέταζαν και την ενίσχυση της συνεργασίας σε τομείς όπως η Ενέργεια και η διαχείριση των υδάτων, αλλά και η επαναλειτουργία του αγωγού πετρελαίου που συνέδεε Τουρκία - Ιράκ.

Ολα αυτά ενώ χτες έφτασε στην Αγκυρα ακόμα ένα στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, συγκεκριμένα η «συντονίστρια για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» Ελίζαμπεθ Ρίτσαρντ, με σκοπό συνομιλίες στο πλαίσιο της Αντιτρομοκρατικής Διαβούλευσης ΗΠΑ - Τουρκίας, που ξεκίνησε ξανά, στο πλαίσιο της θέσπισης του διμερούς «Στρατηγικού Μηχανισμού».

• Στο πλαίσιο αυτό, η Αγκυρα δυναμώνει και το παζάρι της με την Δύση. Χτες ξεκίνησε τριήμερη επίσκεψη στην Τουρκία ο Πρόεδρος της Γερμανίας, Φ. Β. Σταϊνμάγερ, ο οποίος αύριο έχει προγραμματιστεί να συναντήσει και τον Τούρκο ομόλογό του.