Ντροπή! Παρατημένοι σε κοντέινερ είναι οι σεισμοπαθείς στο Δαμάσι Λάρισας και στο Ζάρκο Τρικάλων τρία χρόνια μετά τον σεισμό που χτύπησε την περιοχή, τα σπίτια τους και τις ζωές τους. Η αποκατάσταση όχι μόνο δεν ήρθε αλλά στα κοντέινερ των σεισμοπαθών του Ζάρκου τοποθετήθηκαν πλέον και δύο οικογένειες πλημμυροπαθών από το χωριό Κεραμίδι που πλημμύρισε με τον «Daniel»!

Στις 3 Μάρτη του 2021, στις 12.16 μετά το μεσημέρι, ένας ισχυρός σεισμός 6 Ρίχτερ, σύμφωνα με το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, συντάραξε την περιοχή του Τυρνάβου και της Ελασσόνας. Από εκείνη τη μέρα «ζούμε έναν εφιάλτη, μέσα στα κλουβιά», μας λέει μια γυναίκα που συναντήσαμε στον καταυλισμό των κοντέινερ στο Δαμάσι. Επειτα από τρία χρόνια τι έγινε; ρωτάμε τον κ. Θεόδωρο, και μας απαντά: «Τίποτα, δεν κινείται τίποτα! Οπως ήμασταν έτσι είμαστε, 130 άτομα σε 50 κοντέινερ. Είναι δράμα». Και πρόσθεσε σε οργισμένο τόνο ότι «την απάντηση μόνο ο κ. Μητσοτάκης την ξέρει...».

Προφανώς θυμάται τα παχιά λόγια και τις υποσχέσεις που ακούστηκαν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό όταν λίγους μήνες μετά τον σεισμό έταζε ταχεία αποκατάσταση. Τον Σεπτέμβρη του 2021, 7 μήνες μετά τον σεισμό, από το Δαμάσι, ο Κυρ. Μητσοτάκης έλεγε ότι «το μέλημά μας στρέφεται στη γρήγορη ανακατασκευή των σπιτιών που καταστράφηκαν» και ότι «οι διαδικασίες είναι δρομολογημένες, οι πόροι είναι διαθέσιμοι...». Στα τρία χρόνια που πέρασαν ανακατασκευάστηκαν μόλις 2 από τα 150 σπίτια που πληγώθηκαν και άλλα 2 στο Ζάρκο, που μετρά 33 «κόκκινα» σπίτια!

«Σε όλο το Δαμάσι χτίστηκαν δύο σπίτια. Υπάρχουν οικογένειες στα κοντέινερ αλλά και άλλες, περίπου 100, οικογένειες που μένουν σε ετοιμόρροπα σπίτια, που έχουν κριθεί μη κατοικήσιμα, με δική τους ευθύνη γιατί δεν χωράνε ούτε στα κοντέινερ», μας εξηγεί ο κ. Θεόδωρος. «Από τα κοντέινερ θα μας βγάλουν πεθαμένους, δεν έχουν σκοπό να βοηθήσουν», μας λέει μια ακόμα γυναίκα και μας ζητάει να τα γράψουμε με την παρότρυνση «κάντε ό,τι μπορείτε κι εσείς». Απόγνωση... Κι όταν ρωτάμε πώς είναι η ζωή στο κλουβί, μας απαντάνε «όταν βρέχει ό,τι κατσαρόλα και τέντζερη έχουμε τα απλώνουμε γιατί στάζει!».

Κατηφορίζοντας προς το Ζάρκο, ανάμεσα σε αμπέλια και ανθισμένες δεντροκαλλιέργειες, η σκέψη πήγε πάλι σε κείνα τα παχιά λόγια του πρωθυπουργού που πριν από τρία χρόνια από το Δαμάσι ισχυριζόταν ότι «χρέος του κράτους είναι να βρίσκεται κάθε φορά δίπλα σε κάθε πολίτη που δοκιμάζεται. Κανείς πολίτης δεν πρέπει να αισθάνεται απροστάτευτος. Το πρώτο μέλημα του κράτους είναι η προστασία της ζωής και της περιουσίας των συμπολιτών μας και αυτήν τη δέσμευσή μας κάθε μέρα που περνά θέλω να την κάνουμε πράξη».

Τίποτα δεν έγινε πράξη ούτε στο Ζάρκο ούτε καν για τα απλά. Στα κοντέινερ συναντήσαμε δύο σεισμόπληκτους που μόλις είχαν επιστρέψει από το δημαρχείο Φαρκαδόνας. Είχαν πάει για μια ακόμα φορά να ρωτήσουν αν και πότε θα πάρουν τα λιγοστά χρήματα για την οικοσκευή! Ούτε καν αυτά δεν έχουν πάρει κάποιοι τρία χρόνια μετά. «Λόγια του αέρα», μας είπε ο κ. Βάιος για τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού.

Στο Ζάρκο συναντήσαμε την κα Σούλα. «Ο σύζυγός μου πέθανε στο κοντέινερ, τον έσκασαν...», ήταν τα πρώτα λόγια της. Κι έπειτα μας εξήγησε τον δικό της «Γολγοθά». «Το ακίνητο ήταν σπίτι πάνω και μαγαζί κάτω, 218 τ.μ., κρίθηκε "κόκκινο" και κατεδαφίστηκε τον Δεκέμβρη του 2022. Μου έδωσαν μόνο 7.000 ευρώ για να ξεκινήσω, αλλά άδειες δεν μας έδωσαν ακόμα και τα οικοδομικά υλικά έφτασαν στον θεό. Τι θα χτίσουμε;». Μας λέει ακόμα πως «μας είχαν πει ότι θα πάρουμε 1.000 ευρώ το τ.μ. με 80% κρατική επιδότηση και 20% άτοκο δάνειο για σπίτι έως 150 τ.μ., όμως τα χρήματα αυτά δεν φτάνουν, τα υλικά είναι πλέον πανάκριβα και οι τράπεζες δεν εγκρίνουν το 20% άτοκο δάνειο». Είναι σε αδιέξοδο.

Η κα Ντίνα μάς δείχνει τις ρωγμές στους τοίχους και στο ταβάνι. Το σπίτι της είναι «κίτρινο», μένει σε κοντέινερ. «Μου έδωσαν 8.000 ευρώ και μόνο η σκεπή κοστίζει 15.000 ευρώ για να γίνει», μας λέει και προσθέτει ότι «δεν έκανα αίτηση για το άτοκο δάνειο γιατί δεν μπορώ ούτε αυτό να ξεπληρώσω». Ο κ. Χρήστος έχει το μισό σπίτι «κόκκινο» και το άλλο μισό «πράσινο». Μια μικρή νεότερη προέκταση κρίθηκε κατοικήσιμη και το παλιότερο ακίνητο μη κατοικήσιμο. Μένει όμως εκεί με δική του ευθύνη και αγωνιώντας καθημερινά.

«Εμένα, αυτόν τον μήνα το σπίτι μου είναι "κίτρινο"», μας λέει αφοπλιστικά ο κ. Βάιος! «Δηλαδή;», ρωτάμε και μας απαντά «εννέα φορές πέρασαν οι επιτροπές, δεν ξέρουν αν το σπίτι μου είναι "κόκκινο" ή "κίτρινο", τη μια είναι" κόκκινο" και την άλλη "κίτρινο"». Και προσθέτει: «Τρία χρόνια μάς έχουν στο περίμενε, δεν βλέπουμε τίποτα».

Τους κοροϊδεύουν. «Ηρθαν τον πρώτο καιρό οι τοπικοί βουλευτές των Τρικάλων και μας έλεγαν ότι σε δύο χρόνια θα είμαστε στα σπίτια, δεν βλέπουμε τίποτα». Αφήνοντας πίσω τα κοντέινερ στο Ζάρκο κρατήσαμε τα λόγια της κας Σούλας: «Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διαμαρτυρόμαστε». «Γράψτε για να μην ξεφύγουν και για τα δικά μας χάλια αλλά και για τα παιδιά στα Τέμπη...», μας είπε όταν φεύγαμε άλλος σεισμόπληκτος, αισθανόμενος ότι οι φταίχτες είναι ίδιοι.

Τελευταίος σταθμός ήταν η επίσκεψη στο δημαρχείο Τυρνάβου μιας και η νέα δημοτική αρχή της «Λαϊκής Συσπείρωσης» πήρε την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση συλλαλητηρίου διεκδίκησης της αποκατάστασης των σεισμόπληκτων της περιοχής. Μας υποδέχτηκε η αντιδήμαρχος Διαμάντω Μπάσμπα.

«Τους έχουν εγκαταλείψει στα κοντέινερ», μας είπε και σημείωσε ότι «εμείς στεκόμαστε στο πλευρό τους. Πρώτο βήμα είναι να διεκδικήσουμε από το κράτος να τους στηρίξει να φτιάξουν τα σπίτια και τις ζωές τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι το συλλαλητήριό μας και η βοήθεια που δώσαμε για τη συγκρότηση επιτροπής σεισμόπληκτων για να μπορούν να διεκδικούν οργανωμένα». Η αντιδήμαρχος Τυρνάβου μας αναφέρει ότι οι τιμές για την ανακατασκευή των σπιτιών πρέπει να είναι με βάση το σήμερα και να καλύπτουν το 100% μέσω της κρατικής αρωγής. Μας εξηγεί ότι «τα 1.000 ευρώ το τ.μ. δεν φτάνουν, οι ανατιμήσεις είναι συνεχείς στα οικοδομικά υλικά». Σημειώνει ότι «είναι ελάχιστα τα ποσά που είχαν προϋπολογιστεί» και γι' αυτό η δημοτική αρχή διεκδικεί η επιδότηση να είναι 1.600 ευρώ το τ.μ. Διεκδικεί ακόμα προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στην πολεοδομία για να «τρέξει» η γραφειοκρατική διαδικασία.

Τρία χρόνια μετά, δεκάδες οικογένειες παραμένουν σε κοντέινερ, όταν στη χώρα μας έχουμε και τα υλικά και τους οικοδόμους και τους επιστήμονες να φτιάξουν σύγχρονες λαϊκές κατοικίες σε σύντομο χρόνο εφόσον δεν είναι εμπόδιο το κόστος και το κέρδος!