Τετάρτη 31 Μάη 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:
  • Θεατρικό Διήμερο της ΚΝΕ με τρεις ενδιαφέρουσες παραστάσεις.
  • Αρθρογραφία γύρω από το σχέδιο προγράμματος σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια.
  • Ενδιαφέρουσες νεολαιίστικες εκδηλώσεις που έγιναν και που προγραμματίζονται.
ΚΝΕ
Ξεκινά σήμερα το Θεατρικό Διήμερο με τρεις αξιόλογες παραστάσεις

«Μετά τη Βάρκιζα»
«Μετά τη Βάρκιζα»
Σήμερα και αύριο διοργανώνεται από την ΚΝΕ για τρίτη χρονιά Θεατρικό Διήμερο, στο θέατρο «Αλκμήνη» (Αλκμήνης 12, Αθήνα, στάση μετρό «Κεραμεικός»).

Η ΚΝΕ επιδιώκει μέσα από τις παραστάσεις του Διημέρου να έρθουν οι νέοι άνθρωποι σε επαφή και με αυτή τη μορφή τέχνης, το θέατρο, που σήμερα από πολλούς μπορεί να θεωρείται πολυτέλεια. Μέσα από την πρωτοβουλία αυτή, η ΚΝΕ θέλει να αναδείξει την ανάγκη ο Πολιτισμός να αποτελέσει κοινωνικό αγαθό, αφού συμβάλλει στην ολόπλευρη καλλιέργεια και διαμόρφωση του ανθρώπου. Η πολιτιστική δημιουργία, η τέχνη καλλιεργεί το αισθητικό κριτήριο, μπορεί να αφυπνίσει, να διαπαιδαγωγήσει. Επιδίωξή της είναι το θέατρο να αποτελέσει έμπνευση, να δώσει διέξοδο για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

Μέσα από το Θεατρικό Διήμερο θέλει να δώσει χώρο σε νέους καλλιτέχνες που παλεύουν να εκφραστούν, σε προοδευτικές παραστάσεις, σ' ένα χώρο που οι δυσκολίες εντείνονται, η εμπορευματοποίηση προχωράει με ταχύτατους ρυθμούς και η Τέχνη γίνεται πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο, καθορίζοντας τι και πώς θα προβληθεί.

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει δύο παραστάσεις επαγγελματικών θιάσων, που με μεγάλη χαρά θα συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή προσφέροντας το έργο τους, και μια τρίτη παράσταση που είναι δημιουργία ερασιτεχνικού θιάσου. Η στήριξη της ερασιτεχνικής δημιουργίας σήμερα έχει επίσης μεγάλη αξία, καθώς επιτρέπει σε μικρούς και μεγάλους να γνωρίσουν τη χαρά της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

«Ο Ζητιάνος»
«Ο Ζητιάνος»
Η είσοδος γίνεται με προσκλήσεις. Οποιος επιθυμεί να προμηθευτεί πρόσκληση, μπορεί και σήμερα να επικοινωνήσει στο τηλέφωνο του Στεκιού Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ 210 8823674 και στο 6936954058 (16.00 - 20.00).

Το πρόγραμμα του Διημέρου
  • Σήμερα, στις 20.00: Από την ομάδα Anima σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης, θα παρουσιαστεί «Ο Ζητιάνος» του Ανδρέα Καρκαβίτσα, που διασκευάζεται πρώτη φορά για το θέατρο.

Ο «Ζητιάνος» του Καρκαβίτσα, αναφερόμενος στην εποχή της προσάρτησης της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος (1881), σκιαγραφεί την κατάσταση ενός χωριού του θεσσαλικού κάμπου και των κατοίκων του, οι οποίοι επηρεασμένοι από παγανιστικές δοξασίες, τη φτώχεια και την αμάθεια, γίνονται υποχείρια ενός δαιμόνιου επαγγελματία.

Συντελεστές: Διασκευή: Κική Κουβαρά, Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη, Σκηνογραφία - Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα, Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Νικολόπουλος, Χορογραφίες - επιμέλεια κίνησης: Αννα Απέργη, Κατασκευή σκηνικού - μάσκες: Περικλής Πραβήτας, Φωτισμοί: Παναγιώτης Λαμπής, Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Δενδρινού, Κλαρίνο-ντουντουκ: Γιώργος Δούσος.

Παίζουν: Λεωνίδας Κακούρης, Κατερίνα Μπιλάλη, Μαρία Καρακίτσου, Λευτέρης Παπακώστας, Γιώτα Τσιότσκα.

  • Αύριο Πέμπτη, στις 19.00: «Μικρές Ανθρώπινες Ιστορίες» από τη Θεατρική Σκηνή «Εκτός Σχεδίου».

«Μικρές ανθρώπινες ιστορίες»
«Μικρές ανθρώπινες ιστορίες»
Η θεατρική σκηνή «Εκτός Σχεδίου» συνεχίζει αταλάντευτα για 13η χρονιά να προσφέρει απλόχερα στις λαϊκές οικογένειες του Καματερού και όχι μόνο και, όπως δηλώνουν, «σε μια εποχή που η εμπορευματοποίηση στερεί από την Τέχνη τη δυνατότητα να εκφράζει την κοινωνική συνείδηση και να είναι μέσο επικοινωνίας, σε μια εποχή που το σύστημα θέλει τους πολίτες απλούς "καταναλωτές", εμείς αντιδράμε, αντιστεκόμαστε. Επιλέγουμε να τους θέλουμε δίπλα μας, δημιουργούς, σκεπτόμενους και με κριτικό πνεύμα. Με αυτό το στόχο, επιλέγουμε τα θεατρικά μας έργα και μέσα από δυσκολίες, υπομονή και επιμονή, πάθος και μεράκι, συνεχίζουμε κάθε χρόνο να σας τα παρουσιάζουμε. Για φέτος επιλέξαμε να ανεβάσουμε μια παράσταση από δραματοποιημένα διηγήματα του Αντον Τσέχωφ και του Αζίζ Νεσίν. "Μικρές ανθρώπινες ιστορίες": εκρηκτικό μείγμα σχέσεων, ανθρώπινων χαρακτήρων και αντικρουόμενων συμφερόντων, μέσα σε μια κοινωνία για γέλια και για κλάματα»...

Συντελεστές: Σκηνοθεσία: Γεννάδιος Πάτσης, Θεατρική διασκευή κειμένων: Ιωσήφ Πολυκάρπου, Σκηνικά: Αλέκα Πλιάτσικα, Ορφέας Χαριζάνης, Παναγιώτης Παπαντώνης, Επιλογή ήχου: Γεννάδιος Πάτσης, Επεξεργασία ήχου: Νίκος Κατσιάδας, Παναγιώτης Παπαντώνης, Σχεδίαση Φωτισμού: Αρης Σιγανός, Χειρισμός φώτων - ήχου: Παναγιώτης Παπαντώνης, Σχεδίαση εντύπων: Δήμητρα Τσούκα, Εκτυπώσεις: Δημήτρης Θεοδωρόπουλος.

Παίζουν: Αλέξανδρος Γεροκομής, Δάφνη Κανέλλη, Ζαφείρης Κοτσάκης, Σήφης Μανταδάκης, Ελένη Μπλέτα, Παναγιώτης Παπαντώνης, Κλαούντια Τσιόχον, Ορφέας Χαριζάνης.

  • Αύριο Πέμπτη, στις 21.30: «Μετά τη Βάρκιζα» του Μυρώδη Αδαμίδη

Λίγο πριν ξεσπάσει επίσημα ο εμφύλιος πόλεμος, μια μάνα - χήρα (η κυρία Χρυσούλα) βρίσκεται αντιμέτωπη με τις διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις των δυο γιων της. Προσπαθεί να συμφιλιώσει τα παιδιά της, τους συστήνει ουδετερότητα, παροτρύνει τον μεγάλο γιο να υπογράψει δήλωση για να μην τον κυνηγούν, παρακαλεί τον μικρό να δεχτεί τις διαφορετικές ιδέες του αδελφού του, ενώ συμβουλεύει τη μικρή της κόρη (την Δέσποινα) να μην ανακατεύεται. Ομως, τα γεγονότα σύντομα μετατρέπουν την ελπίδα σε εφιάλτη, την αγάπη σε φόβο και το φόβο σε συμφορά. Με ρεαλιστική, λιτή γραφή, ο συγγραφέας, αντλώντας από μια πραγματική ιστορία - μία από τις πολλές συγκλονιστικές καταστάσεις που βίωσε ο λαός μας, πλάθει ένα συγκινητικό, ανθρώπινο και ταυτόχρονα πολιτικό δράμα.

Συντελεστές: Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Βοηθοί σκηνοθέτη: Κωστής Σαββιδάκης, Αννυ Ζερβού. Μουσική: Τάσος Σωτηράκης. Φωτισμοί: Μανώλης Μπράτσης. Επιμέλεια κοστουμιών - σκηνικών: Εύθυμης Τζώρας.

Παίζουν: Θεοδώρα Σιάρκου, Τσαμπίκα Φεσάκη, Ειρήνη Πολυδώρου, Μάνος Κωστής, Σάββας Πογιατζής, Κωστής Σαββιδάκης.

ΚΕΘΕΑ
Αντιδρά στη δημιουργία χώρων «εποπτευόμενης χρήσης»

Η «λύση» στην αντιμετώπιση της χρήσης σε δρόμους και δημόσιους χώρους της Αθήνας, που προτείνουν για πολλοστή φορά ο δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης, ο πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Β. Καφετζόπουλος και η πρώην πρόεδρος του Οργανισμού Μ. Μαλλιώρη, είναι να γίνει η απαραίτητη νομική ρύθμιση που να επιτρέπει τη δημιουργία χώρων «εποπτευόμενης χρήσης». Τα παραπάνω διατυπώθηκαν σε πρόσφατη ημερίδα και με αφορμή την επανεκκίνηση δημόσιας συζήτησης για το συγκεκριμένο θέμα.

Το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), σε ανακοίνωσή του, εκφράζει «πολύ σοβαρές επιφυλάξεις» για τη δημιουργία τέτοιων χώρων:

«Η λειτουργία τέτοιων χώρων εγείρει σημαντικά ζητήματα, γιατί μπορεί να ενθαρρύνει τη χρήση, να ενισχύσει τοπικά τις "πιάτσες" και να μειώσει το κίνητρο για θεραπεία. Παρ' όλα αυτά, η δημιουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης προβάλλεται από πολλές πλευρές ως καινοτόμος και "σωτήρια", χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα που ενισχύουν την αντίθετη άποψη. Η Αθήνα δεν χρειάζεται αποσπασματικά και αμφιλεγόμενα μέτρα. Χρειάζεται έναν μακροπρόθεσμο, ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που θα αξιολογεί τις ανάγκες και θα προσφέρει όλο το εύρος των υπηρεσιών, ώστε να ανταποκρίνεται στους διαφορετικούς βαθμούς εξάρτησης και κοινωνικού αποκλεισμού του πληθυσμού των χρηστών, αλλά και στις πολλαπλές ανάγκες κάθε ατόμου ξεχωριστά. Διαφορετικά το πρόβλημα θα συνεχίσει να ανακυκλώνεται», σημειώνει το ΚΕΘΕΑ.

Υπενθυμίζεται ότι το ΚΕΘΕΑ συμβάλλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος εδώ και πολλά χρόνια, μέσα από προγράμματα φροντίδας της σωματικής και ψυχικής υγείας των εξαρτημένων στο δρόμο, τη λειτουργία χώρων διημέρευσης και υποστήριξής τους, τη διασύνδεσή τους με υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, υγείας και απεξάρτησης.

Στον αντίποδα τέτοιων δράσεων βρίσκεται η ευρωενωσιακή «λύση» των χώρων «εποπτευόμενης χρήσης» («shooting rooms» - «χώροι τρυπήματος»). Η εμπειρία από δεκάδες τέτοιους χώρους (70 χώροι σε 6 χώρες) είναι τραγική κι επιβεβαιώνει τα όσα αναφέρει το ΚΕΘΕΑ στην ανακοίνωσή του. Οι χρήστες κλείνονται σε δωμάτια, κάνουν νόμιμα και μόνιμα χρήση, το πρόβλημα κρύβεται σε τέσσερις τοίχους, η χρήση ναρκωτικών αυξάνεται, νομιμοποιείται στη συνείδηση του κόσμου το πρόβλημα των ναρκωτικών.

Σχετικά με το Σχέδιο Προγράμματος Σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας

Eurokinissi

«Μα η Ιστορία είναι το μάθημα που καταγίνεται με τους ανθρώπους σ' όλες τις εκδηλώσεις τους κι ακόμα το μάθημα που πρέπει να δίνει ολάκερα και ενιαία την εθνική μας ζωή. Γίνεται κατά τη διδασκαλία της Ιστορίας η καλύτερη διαπαιδαγώγηση. Γιατί κατανοώντας το παιδί τη ζωή και το έργο του λαού του, αισθάνεται κατάβαθα τη θέληση να γίνει ενεργό μέλος της κοινωνίας του. Κι ακόμα βλέποντας τους αγώνες της ανθρωπότητας για την εξέλιξη της ατσαλώνεται, γίνεται έτοιμο για κάθε αγώνα. Μέσα στο μάθημα της Ιστορίας βρίσκει ανάμεσα σε όλα τα εξωτερικά λαμπιρίσματα το βάθος των πραγμάτων, βλέπει τη διαλεκτική πορεία, τη νομοτέλεια. Η Ιστορία θα του διδάξει πως είναι ανάγκη να εναντιωθεί σε κάθε εξωτερική βία και να φυλάει την εσωτερική του αυτονομία... Και τούτη η διδασκαλία, όπως μας την διδάσκει ο Ιστορικός υλισμός, ζωογονεί το Δάσκαλο. Δέχεται ή απορρίπτει, όπως συζητεί και προσπαθεί να βρει την καλύτερη λύση. Προβληματίζεται την ώρα της διδασκαλίας. Και τότε οι ώρες της διδασκαλίας της Ιστορίας δεν είναι αγγαρεία παρά στιγμές δημιουργίας»1.

Στις αρχές Απρίλη του 2017, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) δημοσίευσε το «Σχέδιο Προγράμματος Σπουδών» για το μάθημα της Ιστορίας. Ουσιαστικά, πρόκειται για την παρουσίαση της αντίληψης του υπουργείου Παιδείας σχετικά με την αναδιαμόρφωση του μαθήματος της Ιστορίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Σε αυτό το πλαίσιο, και αυτό το «νέο» πρόγραμμα σπουδών, όπως και οι παλαιότερες απόπειρες αστικών κυβερνήσεων, παρουσιάζεται από τους συγγραφείς του κειμένου ως ένα αντίδοτο στις χρόνιες κακοδαιμονίες της σχολικής εκπαίδευσης, δηλαδή την «αποστήθιση», «τη μηχανιστική διεκπεραίωση της ύλης» και την «έλλειψη κριτικής σκέψης». Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι γίνεται αναφορά σε υπαρκτά, διαχρονικά προβλήματα της διδασκαλίας της σχολικής Ιστορίας, στο Σχέδιο του Προγράμματος Σπουδών, συναντάμε «παλιά υλικά» και γνωστές μεθόδους. Στο συνολικό κείμενο του Σχεδίου (50 σελίδες) διαβάζει κανείς, εκτός των άλλων, στοιχεία για «τους γενικούς σκοπούς... το περιεχόμενο διδασκαλίας... τις μεθόδους και τα μέσα διδασκαλίας και μάθησης» του μαθήματος της Ιστορίας.

Η διαδικασία της γνώσης της Ιστορίας γίνεται «ατομική υπόθεση»


Από τα παραπάνω, ξεχωρίζει και διαπερνά όλο το κείμενο η θεωρητική και μεθοδολογική σχολή του κονστρουκτιβισμού, τα εργαλεία της οποίας αξιοποιούν τα μέλη της συντακτικής επιτροπής του κειμένου. Ουσιαστικά, πρόκειται για τη φιλοσοφική αφετηρία των περισσότερων σχολικών προγραμμάτων Ιστορίας (αλλά και μαθημάτων θετικών επιστημών), τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη «εναλλακτική» θεωρία, ο μαθητής καλείται να συγκροτήσει τη δική του υποκειμενική αλήθεια, να κατασκευάσει τα δικά του νοητικά ιστορικά σχήματα. Ετσι, η διαδικασία της γνώσης της Ιστορίας αποτελεί «ατομική υπόθεση», όπου ο εκπαιδευτικός ως απλός «μεσολαβητής» της γνώσης αναλαμβάνει να παρουσιάσει τα ιστορικά γεγονότα και ο μαθητής θα διαμορφώσει αυτόματα τη δική του άποψη. Σε αυτή τη διαδικασία όλες οι ερμηνείες είναι αποδεκτές, καθότι θεωρητικά πολλές αλήθειες μπορούν να προκύψουν! Ταυτόχρονα, η γνώση, δηλαδή η ιστορική αλήθεια ως αντανάκλαση της πραγματικότητας, δεν είναι αντικειμενική και δομείται στην καλύτερη περίπτωση από την εμπειρία μας. Σε τελική ανάλυση, τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές δεν μπορούνε να την γνωρίσουν!

Επιπρόσθετα εργαλεία στην πορεία προς την άγνοια ή την πλήρη σχετικοποίηση αποτελούν οι κατηγορίες της τοπικής, της προφορικής και της οικογενειακής Ιστορίας που προστίθενται στο σχολικό πρόγραμμα. Διατυπωμένη πρόθεση των επιμελητών του κειμένου είναι να μην ξεκινούν οι μαθητές του δημοτικού από γεγονότα που ανήκουν στο απώτερο και μακρινό παρελθόν τους, αλλά από το κοντινό, από το «βίωμά» τους, να εξοικειωθούν «με την προσωπική τους ιστορία, την ιστορία της οικογένειας, του σχολείου και της κοινότητάς τους». Με αυτό το σκεπτικό δικαιολογούν την ένταξη του μαθήματος της προφορικής - τοπικής - οικογενειακής Ιστορίας ως κύριο διδακτικό αντικείμενο στην Δ' Δημοτικού, αλλά και ως συμπληρωματική μέθοδο στις υπόλοιπες τάξεις. Εκτός από το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι μέθοδοι της τοπικής - προφορικής Ιστορίας έχουν συνδεθεί με τις πιο σκοτεινές προσπάθειες της διαστρέβλωσης και αναθεώρησης της Ιστορίας (αντιεπιστημονική θεωρία εξίσωσης φασισμού - κομμουνισμού, νομιμοποίηση Ταγμάτων Ασφαλείας κ.ά.), ας αναρωτηθούμε, πόση σχέση έχει με το μάθημα της Ιστορίας μια απλή εξιστόρηση στη σχολική αίθουσα της προσωπικής ιστορίας του κάθε μαθητή, του βιώματος ή «τραύματός» του;

Η ανάδειξη των αιτιών που οδήγησαν στη μία ή στην άλλη κατάσταση είναι τα απαραίτητα εργαλεία ερμηνείας, που όμως προϋποθέτουν τη γνώση και διάδοση των βασικών νόμων της κοινωνικής εξέλιξης, δηλαδή αξιοποίηση της ιστορικής μεθοδολογίας. Σε διαφορετική περίπτωση, το βίωμα ή το «τραύμα» είναι κομμάτια σε ένα παζλ που δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ. Στην καλύτερη περίπτωση, το κατά τ' άλλα μάθημα της Ιστορίας θα μετατραπεί σε ψυχαναλυτική συνεδρία. Βεβαίως, είναι άλλο πράγμα η γνώση του παιδικού ψυχισμού κατά τις διάφορες φάσεις της ανάπτυξης του παιδιού και άλλο να χρησιμοποιείται αυτό ως άλλοθι για να γίνεται διάκριση ανάμεσα στη σχολική και επιστημονική γνώση εις βάρος της δεύτερης.

Ο μαθητής θα αδυνατεί να αποκτήσει ενιαίο κριτήριο ερμηνείας της Ιστορίας

Στη σχολική τάξη ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο εκπαιδευτικός, αλλά και ένα από τα χαρακτηριστικά της νέας γενιάς, είναι η δυσκολία της μαθητικής κοινότητας να διαμορφώσει άποψη συνολικά, να διαμορφώσει φίλτρο για όσα συμβαίνουν γύρω της, να τοποθετηθεί στα δημόσια ζητήματα που καθημερινά προκύπτουν. Εκφράσεις που συναντά κανείς στη σχολική κοινότητα, όπως «όλα σωστά είναι, εξαρτάται από πού το βλέπεις» ή «τα πάντα είναι σχετικά» ή «ο καθένας μπορεί να νομίζει ό,τι θέλει», αδρανοποιούν τόσο την κριτική σκέψη όσο και την ανάγκη δημιουργικής προσέγγισης της Ιστορίας, πολύ περισσότερο στις μέρες μας, που η ανάγκη να αρθρωθεί ένας πρωτοπόρος λόγος αμφισβήτησης και να ανακτηθεί η χαμένη ελπίδα καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ. Σε αυτές τις συνθήκες, παρά τις «δημοκρατικές κορόνες» του κειμένου, η αποθέωση του ατομισμού και η σχετικοποίηση της γνώσης οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Ο μαθητής, εγκλωβισμένος στη δική του προκατασκευασμένη «αλήθεια», αδυνατεί να αποκτήσει ενιαίο κριτήριο ερμηνείας της Ιστορίας. Αδυνατεί, με άλλα λόγια, να αξιοποιήσει τα ίδια τα επιτεύγματα της ιστορικής επιστήμης, να μπορέσει δηλαδή να ερμηνεύσει την κίνηση και την εξέλιξη της κοινωνίας που θα προσδώσει και το επιθυμητό ενδιαφέρον στο ομολογουμένως απαξιωμένο στο σχολείο μάθημα της Ιστορίας. Αντιθέτως, τα γεγονότα και οι ιστορικές εξελίξεις εκλαμβάνονται ως μια απαρίθμηση τυχαίων και αποσπασματικών στοιχείων, σε μια χαοτική προσέγγιση της ιστορικής πορείας.

Οπως διατυπώνεται στο κείμενο του Σχεδίου, πρέπει «να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες τη διαδρομή των ανθρώπινων κοινωνιών στο χρόνο όχι ως μια γραμμική πορεία προς την πρόοδο, αλλά ως μια διαδικασία δοκιμασιών, προσαρμογών, ανατροπών, ενίοτε ακόμα και παλινδρομήσεων, αλλά σε κάθε περίπτωση αλληλεπιδράσεων και ωσμώσεων μεταξύ τους». Αρα, αλλαγές μπορεί να γίνονται, όχι όμως σε μια προοδευτική πορεία προς έναν ανώτερο τύπο κοινωνίας, δίχως εκμετάλλευση. Με απλά λόγια, η Ιστορία ως διαδοχή των κοινωνιών υπήρχε, αλλά τώρα πια σταμάτησε να υπάρχει. Τώρα υπάρχουν «δοκιμασίες, προσαρμογές, ανατροπές, παλινδρομήσεις», προς θεού όμως, όχι πρόοδος... Και αυτή η αντίληψη ονομάζεται επιστημονική!

Στις κατευθύνσεις που προτείνονται από το Σχέδιο Προγράμματος κυριαρχεί ο κατακερματισμός και η πολυδιάσπαση της ιστορικής γνώσης, βασικό χαρακτηριστικό της θεωρίας του κονστρουκτιβισμού. Οπως χαρακτηριστικά διατυπώνεται στο Σχέδιο: «Είναι όμως σημαντική η ζωή ενός εργάτη ή ενός σκλάβου; 'Η είναι σημαντική η ζωή των προγόνων ενός μαθητή, οι οποίοι είναι σημαντικοί για αυτόν, αλλά όχι απαραίτητα για τους άλλους; Επομένως η ιστορική σημασία εξαρτάται από την οπτική και το σκοπό του καθενός...» ενώ και σε άλλα σημεία εξυμνείται η «πολυπρισματικότητα», η ανάγκη υπέρβασης «της αδιάσπαστης ιστορικής συνέχειας... μιας αντίληψης για το παρελθόν ως μια αδιάκοπη πορεία προς την πρόοδο».Η διάσπαση του ιστορικού χρόνου, με την παράλληλη αφαίρεση σημαντικών γεγονότων απαραίτητων για συγκρότηση ιστορικής συνείδησης, οδηγούν στη σύγχυση και τη διάλυση της σκέψης του μαθητή, αντί να τον βοηθούν να κατανοήσει την ιστορική πραγματικότητα και να αποκτήσει κοινωνική και πολιτική συνείδηση. Ακολούθως, για τον εκπαιδευτικό που θα επιλέγει ο ίδιος το ιστορικό υλικό προς διδασκαλία (στο Σχέδιο προτείνεται να μην αποδίδεται κυρίαρχος ρόλος στο σχολικό εγχειρίδιο, αλλά να επιλέγει ο εκπαιδευτικός υλικά από «θεματικούς φακέλους» που θα φτιαχτούν, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών του), επιφυλάσσουν έναν ρόλο εκπαιδευτή καταρτιζόμενων και όχι τον ρόλο του παιδαγωγού δασκάλου - ιστορικού. Σ' αυτό το πλαίσιο, ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται σε διαχειριστή ασύνδετων πληροφοριών και ιστορικών γεγονότων, σαν ένας παρουσιαστής τηλεοπτικού παιχνιδιού ερωτήσεων!

Πώς πρέπει να διδάσκεται η Ιστορία

Η Ρόζα Ιμβριώτη αποτύπωνε τη διαδικασία διδασκαλίας της σχολικής Ιστορίας με τον πιο περιεκτικό και παραστατικό τρόπο:

«Η Ιστορία προ πάντων είναι και πρέπει να μείνει επιστήμη με καθαρά δικό της σκοπό. Θα στηριχτεί στη διαλεκτική πορεία, την πάλη του παλιού με το νέο, θα διδάξει τα άλματα μέσα στην πορεία αυτή, θα καλλιεργήσει την ελεύθερη πνευματική ενέργεια για τη θεώρηση του νέου. Εδώ είναι το μεγάλο έργο του Δασκάλου. Ο Δάσκαλος πρέπει να δώσει ζωή στο υλικό της Ιστορίας, να το συμπληρώσει, να το φωτίσει απ' όλες τις μεριές. Να οδηγήσει το παιδί όχι μόνο να το μάθει, αλλά να σκεφτεί πάνω στο ιστορικό υλικό και να το κρίνει. Να το κάμει ικανό να γενικεύει, να του μάθει τις αιτίες και της ατομικής και της ομαδικής πράξης, να του κάμει συνειδητή τη νομοτέλεια στην ιστορική πορεία. Με λίγες λέξεις, να το συνηθίζει να βλέπει και να στοχάζεται το παιδί όπως ο ιστορικός, να του γνωρίσει πνεύμα ιστορικό - κριτικό, που είναι και ο τελικός σκοπός της Ιστορίας. Δεν μπορεί πια ο Δάσκαλός να λέει στα παιδιά "πάρτε από δω ή εκεί". Δεν μπορεί πια να βάζει σε ενέργεια τη μνήμη του παιδιού και να αχρηστεύει την κρίση. Να στοιβάζει απανωτά ημερομηνίες, ονόματα, χρονολογίες, γεγονότα χωρίς λογικό ειρμό, χωρίς αιτιολόγηση, έτσι που στο τέλος μπερδεύονται όλα μέσα στο κεφάλι του παιδιού»2.

Παρά το γεγονός ότι παρουσιάζεται στους σκοπούς του Σχεδίου η διαλεκτική σχέση συνέχειας - αλλαγής και αιτίου - αποτελέσματος, αυτές παρουσιάζονται με αποσπασματικό τρόπο και αποκομμένες από τη βασική κινητήρια δύναμη της Ιστορίας, την πάλη των τάξεων. Αντίθετα, οι κοινωνικές τάξεις παρουσιάζονται στο κείμενο ως ένα από τα πολλά ιστορικά υποκείμενα (θεωρία ταυτοτήτων), όπου ο μαθητής μπορεί να επιλέξει όποιο του ταιριάζει, επιτείνοντας τη σύγχυση. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω προκύπτει η απώλεια της ιστορικής συνέχειας, η έλλειψη ενιαίου κριτηρίου, ανοίγοντας το δρόμο σε αντιεπιστημονικές προσεγγίσεις, ψυχολογίστικες και ηθικοπλαστικές ερμηνείες σε μια αποϊδεολογικοποιημένη παρουσίαση της Ιστορίας.

Σκοποί του μαθήματος της Ιστορίας πρέπει να είναι να διερευνήσουν οι μαθητές ποιες ήταν οι κινητήριες δυνάμεις στην Ιστορία της ανθρωπότητας, εκείνες που σε κάθε εποχή κυοφορούσαν το αίτημα της προόδου και της εξέλιξης. Να εξετάσουν οι μαθητές τα αίτια των πολέμων, των εξεγέρσεων και των επαναστάσεων Παράλληλα, να μάθουν πώς γεννιούνται η φτώχεια, οι κοινωνικές συγκρούσεις, η βία. Να γνωρίσουν τη γέννηση και την εξέλιξη του ανθρώπου μέσω της εργασίας και να κατανοήσουν τις συνθήκες που γέννησαν τις επιστημονικές και τεχνολογικές ανακαλύψεις. Να μπορούν μέσα από μια ενιαία αφήγηση να αποκτήσουν την ικανότητα να γενικεύουν και να εντάσσουν τα γεγονότα και τα κοινωνικά φαινόμενα στη «μεγάλη εικόνα» της Ιστορίας.

Στους διακηρυκτικούς γενικούς σκοπούς του Σχεδίου του Προγράμματος Σπουδών, οι συντάκτες του κειμένου δηλώνουν εξαρχής τον προσανατολισμό τους, αφού θέτουν οι ίδιοι το ερώτημα: «...πίσω από το ερώτημα γιατί διδάσκουμε Ιστορία κρύβεται ένα άλλο θεμελιώδες ερώτημα: Ποιον τύπο ανθρώπου και πολίτη θέλουμε να διαμορφώσουμε στο σχολείο;». Ωστόσο, παρά τις διακηρύξεις, η αλήθεια είναι ότι ο τύπος του πολίτη που επιδιώκουν να διαμορφωθεί μέσα και από το μάθημα της Ιστορίας, είναι αυτός που όχι μόνο θα αποδέχεται τη βάρβαρη κοινωνία στην οποία ζει ως μονόδρομο, αλλά και θα «δουλεύει» με τις αξίες της και τα δήθεν ιδανικά της.

Ομως, όσο φανταχτερό κι αν είναι το περιτύλιγμα αυτής της αναχρονιστικής ιστορικής αντίληψης, η επιστημονική προσέγγιση της Ιστορίας στη βάση του υλισμού και της διαλεκτικής, δίνοντάς την με παιδαγωγικό τρόπο, είναι το όπλο των κομμουνιστών αλλά και ριζοσπαστών εκπαιδευτικών να κάνουν την ιστορική γνώση κτήμα των μαθητών, για να πάρουν κι αυτοί τη θέση τους στην πάλη για την ανατροπή της βάρβαρης καπιταλιστικής πραγματικότητας.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. «Ριζοσπάστης» 28/1/1977, από το άρθρο «Ιστορία και σχολείο» της Ρόζας Ιμβριώτη.

2. ό.π.


Φώτης ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Συνεργάτης του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ

Αντιπολεμική συναυλία

Αντιπολεμική εκδήλωση με συναυλία διοργάνωσαν την περασμένη Πέμπτη οι μαθητές του Γυμνασίου Μοιρών Ηρακλείου Κρήτης, μαζί με τον Σύλλογο Γονέων του σχολείου, στο Πολύκεντρο Μοιρών του δήμου Φαιστού.

Στη συναυλία, στην οποία αποκλειστικοί συντελεστές ήταν οι μαθητές του σχολείου, ως χορωδία και ως ορχήστρα, με την ενορχήστρωση και διεύθυνση της καθηγήτριας μουσικής του σχολείου, παρευρέθηκαν δεκάδες γονείς και μαθητές του σχολείου, καθώς και κάτοικοι των Μοιρών και της γύρω περιοχής. Την εκδήλωση χαιρέτισε το ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι γονείς να κατανοήσουν τα πραγματικά αίτια των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων που γεννούν την προσφυγιά και με την αγωνιστική τους δράση να δώσουν το παράδειγμα στα παιδιά τους, για τους αγώνες που έχουν να δώσουν για «το ψωμί και την ειρήνη». Να οργανώνουν την πάλη τους ενάντια στα σχέδια βαθύτερης εμπλοκής της χώρας στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ, τα οποία ενισχύουν διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις, ενάντια στην αμερικανοΝΑΤΟική βάση της Σούδας, η οποία λειτουργεί ως μαγνήτης πολέμου για το νησί.

Το χαιρετιστήριο μήνυμα έκλεισε με κάλεσμα προς τους μαθητές και γονείς των Μοιρών και της γύρω περιοχής στη μεγάλη παγκρήτια κινητοποίηση στα Χανιά ενάντια στη βάση της Σούδας, που έγινε την Κυριακή 28 Μάη.

Οι σπουδαστές στην Κατάρτιση συναντιούνται με τις θέσεις της ΚΝΕ

Μεγάλη εκδήλωση και συναυλία, στις 10 Ιούνη, στο Ν. Ηράκλειο

«Το μέλλον μας βρίσκεται στον αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες μας! Ελα να μάθεις από κοντά για τι παλεύει η ΚΝΕ». Αυτό το κάλεσμα απευθύνει η Τομεακή Οργάνωση Μαθητείας - Κατάρτισης Αττικής της ΚΝΕ προς τους σπουδαστές και τις σπουδάστριες στις Επαγγελματικές Σχολές, στα δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, μπροστά στην εκδήλωση που διοργανώνει το Σάββατο 10 Ιούνη, στο Θεατράκι του ΗΣΑΠ Ν. Ηρακλείου.

Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο Πέτρος Μαρκομιχάλης, μέλος του Γραφείου Περιοχής της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, ενώ θα ακολουθήσει συναυλία με τους «Retro of Rebellion Connexion», Φρανκ, «Το Σφάλμα» και άλλα ερασιτεχνικά συγκροτήματα.

Στο κάλεσμά της, η Οργάνωση απευθύνεται στους σπουδαστές που παλεύουν καθημερινά για να σπουδάσουν, παλεύουν για το μεροκάματο για να στηρίξουν τις οικογένειές τους, ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή, δουλειά με δικαιώματα, προβληματίζονται για την αδικία που υπάρχει σήμερα στη ζωή τους και τους καλεί να συζητήσουν, δηλώνοντας:

«Μπορούμε να ζήσουμε και να δουλέψουμε με σύγχρονα δικαιώματα; Ναι, μπορούμε! Δεν είναι μονόδρομος η ανεργία και η κακοπληρωμένη και ανασφάλιστη δουλειά, τα εμπόδια που συναντάμε στις σπουδές μας. Δεν είναι μονόδρομος οι θυσίες που κάνουμε καθημερινά.

Δεν είναι μονόδρομος οι πόλεμοι που γίνονται και ετοιμάζονται για τα κέρδη μιας χούφτας εκμεταλλευτών, με επικίνδυνες συνέπειες για τους λαούς της περιοχής. Συνέπειες που τις βιώνουμε και σήμερα, με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες στις γύρω περιοχές και στην Ευρώπη, με προσφυγόπουλα που πνίγονται στο Αιγαίο, με χιλιάδες άλλους πρόσφυγες και μετανάστες που εγκλωβίζονται στην πατρίδα μας.

Υπάρχει άλλος δρόμος, όπου κανένας δεν θα θεωρείται περιττός και όλοι θα προσφέρουμε σύμφωνα με τις δυνατότητές μας, με σκοπό την ικανοποίηση των αναγκών του λαού. Θα δουλεύουμε με σύγχρονα δικαιώματα, με σταθερό ωράριο και λιγότερο χρόνο εργασίας, απολαμβάνοντας όμως μεγαλύτερο εισόδημα και καλύτερο επίπεδο ζωής. Θα έχουμε αποκλειστικά δημόσια δωρεάν Παιδεία και Υγεία, καθώς και δωρεάν πρόσβαση στον αθλητισμό και στον πολιτισμό, στην ψυχαγωγία και στις διακοπές. Ενας κόσμος που δεν θα υπάρχουν πόλεμοι για τα κέρδη μιας χούφτας εκμεταλλευτών, αλλά θα κυριαρχεί η αλληλεγγύη μεταξύ των λαών. Αυτή η κοινωνία είναι ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός για την οποία παλεύουν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ.

Σκέψου, την ίδια στιγμή που:

  • Υπάρχει ανάγκη για την κατασκευή και λειτουργία περισσότερων νοσοκομείων και σχολείων, γιατί ένα σωρό οικοδόμοι, νοσηλευτές, τεχνικοί, απόφοιτοι σπουδαστές των ΙΕΚ και ΕΠΑΣ να μην έχουν δουλειά και να βρίσκονται στην ανεργία;
  • Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας έχει δώσει τη δυνατότητα να δουλεύουμε σε καλύτερες συνθήκες, με λιγότερο χρόνο εργασίας, αλλά και με εισόδημα που εξασφαλίζει καλύτερο επίπεδο ζωής, γιατί εντείνεται όλο και περισσότερο το ωράριο των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων; Γιατί τα εργατικά ατυχήματα αποτελούν συχνό φαινόμενο στους χώρους εργασίας;
  • Υπάρχει τρομερή ανάπτυξη των κερδών των μεγαλοξενοδόχων στην Ελλάδα, γιατί οι περισσότεροι εργαζόμενοι στον τουρισμό δουλεύουν σεζόν με εντατικά ωράρια και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας;

Υπάρχουν σήμερα όλες οι δυνατότητες ο εργαζόμενος λαός να απολαύσει τον πλούτο που παράγει, να αξιοποιήσει τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας προς όφελος των αναγκών του.

Αυτός ο "παραλογισμός" που ζούμε, είναι η "λογική" ενός συστήματος που κινείται με κίνητρο το κέρδος μιας χούφτας ανθρώπων, των βιομηχάνων, των εφοπλιστών, των τραπεζιτών κ.ά., αυτούς που λέμε καπιταλιστές.

Οι καπιταλιστές, εκμεταλλευτές που κατέχουν στην ιδιοκτησία τους τις βιομηχανίες, τα πλοία, τα εμπορικά κέντρα και τις τράπεζες, που με υπηρέτες τις κυβερνήσεις, τα κόμματά τους και τις συμμαχίες τους, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, μας κλέβουν τον πλούτο που παράγουμε και αποφασίζουν τι και πώς θα παραχθεί.

Αυτούς και την εξουσία τους είναι ανάγκη να ανατρέψουμε, γιατί αυτοί μπαίνουν εμπόδιο...

Γιατί δεν αρκεί ο καθένας μόνος του, όσο κι αν προσπαθεί, όσο κι αν δουλεύει σκληρά, όσο κι αν κάνει θυσίες για τη ζωή και το μέλλον του.

Γι' αυτό το σκοπό χρειάζεται να ενωθούμε όλοι μαζί και να αγωνιστούμε για τις σύγχρονες ανάγκες μας, ενάντια στην πραγματική αιτία που δημιουργεί τα προβλήματά μας, τα μονοπώλια και την εξουσία τους. Μαζί, σπουδαστές, εργαζόμενοι, αυτοαπασχολούμενοι, "μια γροθιά", θα τους αποδείξουμε ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε, ότι μπορούμε να νικήσουμε.

"Οι από πάνω" φοβούνται αυτόν τον αγώνα και κάνουν τα πάντα για να τον χτυπήσουν.

Γι' αυτό όμως κι εμείς θα συνεχίσουμε...

Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ δίνουν όλες τους τις δυνάμεις ώστε να ενισχυθεί ο συλλογικός αγώνας. Πρωτοστατούν στο να συμμετέχουμε στους συλλόγους μας, στα σωματεία μας, μαζί με όλους τους εργαζόμενους, το λαό, για μόρφωση, δουλειά, ζωή με δικαιώματα.

Το μέλλον μας βρίσκεται στον αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες μας! Ελα να μάθεις από κοντά για τι παλεύει η ΚΝΕ».

8ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Εκδήλωση - αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο

Μεθαύριο, Παρασκευή 2 Ιούνη, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση - αφιέρωμα στον μεγάλο κομμουνιστή ποιητή Γιάννη Ρίτσο, από την Πολιτιστική Ομάδα του 8ου Γυμνασίου Αθηνών, με τίτλο «Ο ποιητής που μετράει το αληθινό μπόι του ανθρώπου με το μέτρο της Λευτεριάς».

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον κινηματογράφο «Studio New Art Cinema» στις 7.30 μ.μ. (Σπάρτης και Σταυροπούλου 33, πλατεία Αμερικής). Ο Βασίλης Λέκκας, σε συνεργασία με τη Μουσική Ομάδα του Πολιτιστικού Προγράμματος, θα ερμηνεύσει τραγούδια σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου.

Η Πολιτιστική Ομάδα του 8ου Γυμνασίου συνεργάζεται φέτος για την εκδήλωση αυτή με τον Φοιτητικό Σύλλογο Ιστορικού - Αρχαιολογικού ΕΚΠΑ, και η μελέτη του έργου του Γιάννη Ρίτσου αποτελεί τον τρίτο σταθμό του Πολιτιστικού Προγράμματος του 8ου Γυμνασίου Αθηνών, στο πλαίσιο των αφιερωμάτων σε μεγάλους αγωνιστές - επαναστάτες δραματουργούς.

Πρόκειται για ένα χρονολόγιο των ιστορικών γεγονότων που σημάδεψαν τούτον τον τόπο, από τον αιματοβαμμένο Μάη του '36 μέχρι και τις ηρωικές μέρες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου.

«Τιμάμε την προσφορά του Γιάννη Ρίτσου στους αγώνες των ανθρώπων και κρατάμε ζωντανό το έργο του. Ενα έργο το οποίο αποτελεί σύμβολο των ιδανικών που δεν προδίδονται, υπερνικούν το φόβο και οδηγούν στην κοινωνική απελευθέρωση», δηλώνουν οι διοργανωτές.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ