Οι κεντρικές εκδηλώσεις κορύφωσης του 48ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» χαρακτηρίστηκαν από την πρώτη μέρα τους από ένα πλήθος συγκλονιστικό, που κατέκλυσε με την παρουσία και την ορμή του από τις πρώτες ώρες όλους τους χώρους. Γέμισε τις Σκηνές στις συζητήσεις που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον, κέντρισαν την περιέργεια και γέννησαν ερωτήματα, αλλά έδωσαν και απαντήσεις, άνοιξαν ορίζοντες. Πλημμύρισε τις Σκηνές στις συναυλίες πολλών και διαφορετικών ειδών μουσικής και στα αφιερώματα, συνοδεύοντας με πάθος τους καλλιτέχνες που παρουσίαζαν το πρόγραμμά τους.

Η μαζική παρουσία νέων ανθρώπων, αλλά και μεγαλύτερων, καθώς και πολύ μικρών σε κάθε γωνιά του Πάρκου «Τρίτση» επιβεβαιώνει ότι το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» αποτελεί το μεγαλύτερο πολιτικό - πολιτιστικό γεγονός, πόλο έλξης χιλιάδων ανθρώπων που στο πλήθος εκδηλώσεων, μουσικών συναυλιών, συζητήσεων, στεκιών, περιπτέρων έχουν να βρουν κάτι δικό τους, έχουν να μοιραστούν κάτι κοινό... Και έχουν πολλά ακόμα περισσότερα κοινά να βρουν και να βαδίσουν μαζί με το ΚΚΕ, για «το μεγάλο, το ωραίο, το συγκλονιστικό»...

Δεν υπήρχε ΚΝίτης ή ΚΝίτισσα που να μην πλαισιώνεται από νέους και νέες, μαθητές, σπουδαστές, με τους περισσότερους να έρχονται φέτος για πρώτη φορά. Το «νέο αίμα» φέτος φάνηκε να είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

«Δεν μπορεί να μην νιώθεις ενθουσιασμό, ότι οι θυσίες, οι κόποι, οι αγώνες σου πιάνουν τόπο. Η σταθερή και μεγάλη ενίσχυση της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, όλος αυτός ο νέος κόσμος που συνεχίζει να είναι στο πλευρό μας, που εντάσσεται στις γραμμές μας, οι νέοι που έρχονται εδώ για πρώτη φορά και είναι όλο και περισσότεροι, σου δίνει και εσένα δύναμη να συνεχίσεις. Λες "ναι ρε φίλε, η νεολαία έχει ιδανικά. Ναι, το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός. Πάμε, προχωράμε μπροστά"», όπως μας λέει ο Αλέξης που έχει έρθει στο Φεστιβάλ με μία μεγάλη παρέα από νέους και νέες.

Μία από αυτές, η Δέσποινα είναι 18 χρονών και κατάφερε να περάσει πριν μερικούς μήνες στο Μαθηματικό της Πάτρας. Εχει οργανωθεί στην ΚΝΕ πριν 5 μήνες και μας λέει: «Ηταν εύκολο για μένα να πάρω αυτή την απόφαση. Δεν μπορεί να βλέπεις όλα αυτά γύρω σου, πολέμους, τόση αδικία και να μιλήσεις με ΚΝίτη και να μην καταλάβεις τις αιτίες, να μη θυμώσεις και να πεις "κάτι πρέπει να κάνω". Ξέρω τη δύναμη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, τα έχω ζήσει στους μαθητικούς αγώνες σε κινητοποιήσεις που έχω πάει και είπα εδώ είναι η θέση μου».

Στην παρέα και η 19χρονη Δήμητρα: «Αυτό που άκουγα μέχρι τώρα είναι το "κοίτα την πάρτη σου", "κοίτα τη δουλειά σου και μην ασχολείσαι", που μας λένε κάποιοι καθηγητές, στη δουλειά, οι φίλοι στο facebook. Εδώ ακούω ακριβώς το αντίθετο. Οπου πήγαμε μέχρι τώρα, στις εκθέσεις, αυτά που γράφουν τα τεράστια πλακάτ που βλέπω τριγύρω, οι συζητήσεις που έχουμε κάνει, δείχνουν ότι είναι ωραίο να είσαι μαζί με άλλους ανθρώπους της ηλικίας σου και να αγωνίζεσαι για κάτι καλύτερο. Σκέφτομαι πια πράγματα που πριν ούτε τα φανταζόμουν. Βλέπω τον κόσμο διαφορετικό και με βλέπω και εμένα στην ΚΝΕ».

Η 34χρονη Λίνα τέλειωσε Γεωπονική και, όπως μας λέει, «δουλεύω ως "ενοικιαζόμενη" εργαζόμενη στα τηλέφωνα της "Cosmote"». «Ευτυχώς που έχουμε στο πλευρό μας το Σωματείο Τηλεπικοινωνιών. Εμένα προσωπικά η δράση του Σωματείου μού έχει δώσει θάρρος και δύναμη να μην κλείνω το στόμα μου, να μη σκύβω το κεφάλι, να ξέρω ότι έχω δικαιώματα και ότι πρέπει να τα διεκδικήσω. Αυτοί που είναι στην πρώτη γραμμή στο σωματείο είναι κομμουνιστές. Μου εξήγησαν γιατί συμβαίνουν όλα αυτά που ζούμε και τι πρέπει να κάνουμε. Μου μίλησαν για την ιστορία του, την προσφορά του συνολικά στον λαό και στη χώρα. Ας μου πει τώρα πια ένας συνάδελφος και αν μπορεί ας με πείσει ότι δεν χρειάζεται τόσο εγώ όσο και αυτός ένα δυνατό ΚΚΕ. Τώρα πια σκέφτομαι να ενταχθώ και στις γραμμές του».

21.30 «Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου»: Αφιέρωμα στο διεθνιστικό - αντιπολεμικό τραγούδι. Μουσική επιμέλεια - ενορχήστρωση: Θύμιος Παπαδόπουλος. Επιμέλεια κειμένων - αφήγηση: Διονύσης Τσακνής. Βίντεο: Σήφης Στάμου.

Ερμηνεύουν: Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Θωμαΐδης, Πολυξένη Καράκογλου, Μίλτος Πασχαλίδης, Απόστολος Ρίζος, Μάκης Σεβίλογλου, Διονύσης Τσακνής.

23.00 Μίλτος Πασχαλίδης - Φιλική συμμετοχή: Στέλιος Ρόκκος.

20.00 Κεντρική συζήτηση: «ΚΚΕ, για όλα αυτά που θα γίνουν ΜΕ εσένα». Θα μιλήσουν: Θανάσης Παφίλης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος. Νίκος Μαυροκέφαλος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος της ΚΕ για την Εργατική - Συνδικαλιστική δουλειά. Παρεμβάσεις θα γίνουν από συνδικαλιστές από χώρους δουλειάς και πανεπιστήμια.

21.30 «Σμυρναίικο Μινόρε» με την Γλυκερία και την Dilek Koc. Συμμετέχει ο Παντελής Θαλασσινός.

23.00 «Μουσικό Μπαχάρι» με τον Μάνο Κουτσαγγελίδη και τους Maqamάτηδες.

00.00 «Ταξίδι στην Ελλάδα» - Γλέντι με το συγκρότημα του Νίκου Φιλιππίδη. Στο τραγούδι ο Παναγιώτης Λάλεζας και η Λευκοθέα Φιλιππίδη.

21.30 Stand up comedy με τον Χριστόφορο Ζαραλίκο.

22.15 «Κρουστωδία» ΚΕΘΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ.

22.30 Alcedo Folk Band.

23.00 Kadinelia.

23.45 Babo Koro.

00.30 Βουκολική Διαταραχή.

19.30 Συζήτηση: «Είμαστε η γενιά που τα έχει ζήσει όλα;». Θα μιλήσουν: Μυρτώ Καλτικοπούλου, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και υπεύθυνη της Μαθητικής Επιτροπής του ΚΣ, και Αποστόλης Φράγκος, μέλος του Συμβουλίου Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ.

21.00 Hip hop live - Συμμετέχουν με σειρά εμφάνισης: Rhyme Riot, Raibo, Dason, Rebellion Connexion, Drugitiz, Φρανκ, Το Σφάλμα, Brak + Dj Millman, Ζωγράφος + Ghetto Rock, Λόγος απειλή, Lobo, Tiny Jackal.

00.30 Μιθριδάτης.

21.00 Πάνος Μπούσαλης - Αφιέρωμα στον δίσκο «Τα Αντιπολεμικά» του Λίνου Κόκοτου, που ερμήνευσε ο Νίκος Ξυλούρης. Θα παρευρεθεί ο Λίνος Κόκοτος.

22.00 Alekos Vretos Mediterranean trio.

23.00 Μικρασιατικό γλέντι με τη γυναικεία ορχήστρα παραδοσιακής μουσικής «Smyrna». Συμμετέχει η Ερωφίλη.

19.00 Θεατρική παράσταση «Το παραμύθι χωρίς όνομα», του Ιάκωβου Καμπανέλλη, από τη θεατρική ομάδα της ΚΝΕ.

19.00 Συνέντευξη με την Μαρία Κομνηνάκα, βουλευτή του ΚΚΕ, και με μητέρες δολοφονημένων γυναικών, με θέμα «Οι θέσεις του ΚΚΕ για την ολόπλευρη στήριξη των οικογενειών των δολοφονημένων γυναικών».

19.00 Συζήτηση:«Καζακστάν - Σρι Λάνκα: Η ταξική πάλη και οι λαϊκές εξεγέρσεις κινητήρια δύναμη της κοινωνικής εξέλιξης και τον 21ο αιώνα». Θα μιλήσει ο Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος, μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ και ευρωβουλευτής. Θα γίνουν παρεμβάσεις από κομμουνιστές από το Καζακστάν και τη Σρι Λάνκα.

19.30 Επίδειξη/παρουσίαση των Ολυμπιακών αθλημάτων της Ιστιοπλοΐας, του Κανόε Καγιάκ και της Κωπηλασίας με τη συμμετοχή ναυταθλητικών σωματείων σε συνεργασία με τις αντίστοιχες Ομοσπονδίες.

20.30 Χορός ζούμπα.

19.00 «...και βγαίνω» από την Ομάδα «Artika» - Θέατρο με χορό και ζωντανή μουσική για παιδιά από 10 μηνών.

20.00 Παράσταση Καραγκιόζη από το θέατρο σκιών του Θανάση Λιούνη.

21.00 Παράσταση μαριονέτας από τον Χρήστο Τζίκα.

• Με λεωφορείο:

Α10 Στ. Λαρίσης - Αχαρναί, Β10 Στ. Λαρίσης - Αχαρναί, 735 Σταθμός «Κάτω Πατήσια» - Ζεφύρι - Αχαρναί, στη στάση «1η Πολυκατοικιών». Β12 Αττική - Ανω Λιόσια, 711 Ζωφριά - Αττική, στη στάση «6η Χασιάς». 420 Πειραιάς - Αγιοι Ανάργυροι, 892 Αγία Βαρβάρα - Χαϊδάρι - Αγιοι Ανάργυροι, στη στάση «Τέρμα».

Για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών του Φεστιβάλ θα επεκταθεί το ωράριο λειτουργίας των λεωφορειακών γραμμών Α10 - Β10, Β12 μέχρι τις 02.00 μεταμεσονύκτια.

• Οδικώς:

Από την Αττική Οδό, στον κόμβο 7 που οδηγεί στη Λεωφόρο Δημοκρατίας και στον κόμβο 6 που οδηγεί στη Λεωφόρο Χασιάς (Φυλής). Από την Εθνική Οδό, στην έξοδο στον κόμβο για Αγίους Αναργύρους - Ιλιον («Τρεις Γέφυρες»). Για τους κατοίκους των Δυτικών Συνοικιών της Αθήνας, των Δυτικών Συνοικιών της Αττικής και του Πειραιά που θα κινηθούν με Ι.Χ., διευκολύνει η πρόσβασή τους να γίνει από την πύλη του Πάρκου Τρίτση στην οδό Φυλής, αξιοποιώντας και το πάρκινγκ που υπάρχει στην πύλη.

• Με τον Προαστιακό:

Στη στάση «Πύργος Βασιλίσσης» (Διασύνδεση Προαστιακού με Μετρό: Πειραιάς Γραμμή 1, Σταθμός Λαρίσης γραμμή 2, Νερατζιώτισσα γραμμή 1, Δουκίσσης Πλακεντίας γραμμή 3, Παλλήνη γραμμή 3, Παιανία - Κάντζα γραμμή 3, Κορωπί γραμμή 3).

Συγκεκριμένα:

• Σήμερα Παρασκευή

Αγία Παρασκευή 6.30 μ.μ., Αγιος Δημήτριος (πλ. Αρη Βελουχιώτη, Λεωφ. Αγ. Δημητρίου) 6.30 μ.μ., Βύρωνας (πλατεία Εθνικής Αντίστασης, πρώην Ταπητουργείου) 6 μ.μ., Γέρακας (ΕΛΤΑ) 7 μ.μ., Γλυκά Νερά («στρογγυλό») 6.30 μ.μ., Ζωγράφου (Ούλωφ Πάλμε και Λεωφ. Παπάγου) 6.30 μ.μ., Ηλιούπολη (Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, Μαρίνου Αντύπα και Ελευθερίου Βενιζέλου, και από τα γραφεία του ΚΚΕ, Μαρίνου Αντύπα 33) 6.30 μ.μ., Καισαριανή (πλατεία) 6.15 μ.μ., Καλλιθέα (πλ. Δαβάκη) 6.30 μ.μ., Καλύβια (Δημαρχείο Σαρωνικού) 6 μ.μ., Κερατέα 5.45 μ.μ., Κηφισιά 6.30 μ.μ., Κορωπί («Σκλαβενίτης») 6 μ.μ., Λαύριο 5.30 μ.μ., Μαρκόπουλο 6.15 μ.μ., Μαρούσι 7 μ.μ., Μελίσσια 6.45 μ.μ., Νέα Μάκρη (πλατεία) 6.45 μ.μ., Νέα Σμύρνη («Polis Park») 6 μ.μ., Παιανία (διασταύρωση Λαγού) 6.15 μ.μ., Παλλήνη (Αγ. Τρύφωνας) 6.45 μ.μ., Ραφήνα (ΟΤΕ) 7 μ.μ., Χαλάνδρι 6.45 μ.μ., Χολαργός 6.15 μ.μ.

• Σάββατο 24 Σεπτέμβρη

Αγία Παρασκευή 6.30 μ.μ., Αγιος Δημήτριος (πλ. Αρη Βελουχιώτη, Λεωφ. Αγ. Δημητρίου) 5.15 μ.μ., Αρτέμιδα («Μέδουσα») 6.15 μ.μ., Βύρωνας (πλατεία Εθνικής Αντίστασης, πρώην Ταπητουργείου) 5 μ.μ., Γέρακας (ΕΛΤΑ) 6.15 μ.μ., Γλυκά Νερά («Στρογγυλό») 5.45 μ.μ., Ελευσίνα (δημοτικό πάρκινγκ) 6 μ.μ., Ζωγράφου (Ούλωφ Πάλμε και Λεωφ. Παπάγου) 6 μ.μ., Ηλιούπολη (Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, Μαρίνου Αντύπα και Ελευθερίου Βενιζέλου, και από τα γραφεία του ΚΚΕ, Μαρίνου Αντύπα 33) 6 μ.μ., Καισαριανή (πλατεία) 5.45 μ.μ., Καλλιθέα (πλ. Δαβάκη) 5.30 μ.μ., Καλύβια (Δημαρχείο Σαρωνικού) 5.30 μ.μ., Κερατέα 5.15 μ.μ., Κερατσίνι (πλ. Κοσκινά, πρώην φαρμακείο Ευφραιμίδη στη Δραπετσώνα) 6 μ.μ. με στάσεις σε πλατεία Λαού στα Ταμπούρια και Λ. Λαμπράκη και Π. Φύσσα, πρώην Τσαλδάρη, Κηφισιά 6.15 μ.μ., Κορυδαλλός (Πνευματικό Κέντρο «Πλειάδες») 6 μ.μ., Κορωπί («Σκλαβενίτης») 5.15 μ.μ., Λαύριο 5 μ.μ., Μαρκόπουλο 5.45 μ.μ., Μαρούσι 6.45 μ.μ., Μελίσσια 6.30 μ.μ., Νέα Μάκρη (πλατεία) 6 μ.μ., Νέα Σμύρνη («Polis Park») 5.30 μ.μ., Νίκαια (πλατεία Κουμπάκη) 6 μ.μ. με στάσεις σε Χαλκηδόνα, Περιβολάκι, Κρατικό, Παιανία (διασταύρωση Λαγού) 5.30 μ.μ., Παλλήνη (Αγ. Τρύφωνας) 6 μ.μ., Πειραιάς (Αγιά Σοφιά, Βλαχάκου και Σαλαμίνος) 6 μ.μ. με στάση στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, Πέραμα (Λ. Ειρήνης 732) 6 μ.μ., Ραφήνα (ΟΤΕ) 6.15 μ.μ., Χαλάνδρι 6.45 μ.μ., Χολαργός 6.15 μ.μ.

Η «Σύγχρονη Εποχή», που φέτος συμπληρώνει 50 χρόνια λειτουργίας, έχει φροντίσει για άλλη μια φορά στο βιβλιοπωλείο να υπάρχουν δεκάδες τίτλοι τοποθετημένοι ανά κατηγορία, ανάμεσά τους η πολιτική, η επαναστατική θεωρία με έργα των Μαρξ - Ενγκελς - Λένιν, η ιστορία, οι εκδόσεις που απευθύνονται ειδικά στη νεολαία, σύγχρονες επεξεργασίες του ΚΚΕ, λογοτεχνία και εκδόσεις πολιτιστικού περιεχομένου καθώς και βιβλία για εφήβους και παιδιά. Στο βιβλιοπωλείο υπάρχουν επίσης ενότητες με τις νέες εκδόσεις, για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο αλλά και ένα ξεχωριστό σημείο αφιερωμένο στα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΣΣΔ, όπου ξεχωρίζει η σοβιετική λογοτεχνία.

Εκεί λοιπόν θα δει κανείς όλες τις ηλικίες να περιηγούνται ανάμεσα στα βιβλία, ανθρώπους να διαβάζουν τα οπισθόφυλλα, να συζητάνε μεταξύ τους για το ποια θα αγοράσουν, μιας και οι τίτλοι και οι προσφορές είναι ιδιαίτερα δελεαστικές, καθώς κι άλλους που σκόπευαν να αγοράσουν ένα - δυο βιβλία αλλά τελικά να φεύγουν με πολύ περισσότερα στην αγκαλιά.

Στο βιβλιοπωλείο υπάρχει ακόμα η δυνατότητα εγγραφής συνδρομητών ώστε κάθε μήνα να παραλαμβάνουν τις νέες εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής», πολλοί δε είναι εκείνοι που σπεύδουν να την αξιοποιήσουν.

Απ΄ άκρη σ΄ άκρη του πάρκου, υπάρχουν συνεργεία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ τα οποία με τον «Ριζοσπάστη» στο χέρι υποδέχονται όσους καταφθάνουν.

Επίσης, διακινούν στους επισκέπτες τις ανακοινώσεις του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ για το διάγγελμα Πούτιν και την κλιμάκωση του πολέμου και για τις εξαγγελίες των κομμάτων στην πρόσφατη ΔΕΘ.

Από κοντά και ο «Οδηγητής» όπου οι δυνάμεις της ΚΝΕ μεριμνούν, να φτάσει σε κάθε νέο και νέα αλλά και τους μεγαλύτερους που θα βρεθούν στις εκδηλώσεις, αναδεικνύοντας αυτό που αναγράφει και ένα από τα μεγάλα ταμπλό στην Κεντρική Σκηνή, «σε κάθε τεύχος κρατάς τη δύναμή σου - σε κάθε φύλλο διαβάζεις τη φωνή σου».

Ταυτόχρονα, ο «Ριζοσπάστης», ο «Οδηγητής» αλλά και η ΚΟΜΕΠ έχουν τα δικά τους περίπτερα στα οποία υπάρχει μεγάλη κίνηση και όπου με θέρμη ξεκίνησαν και συνεχίζονται οι εγγραφές νέων συνδρομητών και οι ανανεώσεις συνοδευόμενες από ξεχωριστές προσφορές.

Παράλληλα, στο αναβαθμισμένο φέτος περίπτερο της ΚΟ Αττικής, μπορεί κανείς να προμηθευτεί αφίσες, όπως αυτή με το σκίτσο του Π. Πικάσο για τον Ν. Μπελογιάννη, το οποίο διατίθεται και σε κονκάρδες.

Αλλες αφίσες αποτελούν σύγχρονες συνθέσεις και εμπεριέχουν πρόσφατες στιγμές από τη δράση του Κόμματος που έστειλαν ευρύτερο μήνυμα ανάτασης και ελπίδας, όπως η συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς του 2020, η κινητοποίηση για τον εορτασμό του Πολυτεχνείου την ίδια χρονιά και τα πανό στον βράχο της Ακρόπολης. Οι υπόλοιπες αποτελούν ανατυπώσεις από αφίσες της ΚΟΑ την περίοδο μετά τη στρατιωτική δικτατορία και την δεκαετία του '80, με θεματολογία τα 60 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, το κλείσιμο των ξένων βάσεων και την καμπάνια διακίνησης του «Ριζοσπάστη» το 1979.

Η Εκθεση φέτος έχει θέμα τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τις αιτίες του, και αναδεικνύει τη διέξοδο για τους λαούς, με στόχο να απαντήσει σε ερωτήματα που απασχολούν τους νέους ανθρώπους, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Γι' αυτό είναι βασισμένη στη νέα έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ «Αλήθειες και ψέματα για τον καπιταλισμό 1. Για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο». Η έκδοση διακινείται ήδη με γοργούς ρυθμούς στον χώρο της Εκθεσης αλλά και στο βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής».

Με έντονο ενδιαφέρον οι επισκέπτες περιηγούνται στις τέσσερις ενότητες που απαρτίζουν την Εκθεση, κοντοστέκονται σε κάθε έκθεμα, διαβάζουν τα στοιχεία που παρατίθενται, σχολιάζουν τα κείμενα και τις φωτογραφίες, ενώ ξεχωριστά πραγματοποιούνται και οργανωμένες ξεναγήσεις από τις Οργανώσεις της ΚΝΕ.

Η περιήγηση αρχίζει με την πρώτη ενότητα, που αναδεικνύει ποιες είναι οι πραγματικές αιτίες των πολέμων, πίσω από τα προσχήματα που κάθε φορά αξιοποιούν οι κυβερνήσεις. Οι επισκέπτες αντικρίζουν στοιχεία που περιγράφουν τον ιμπεριαλισμό, τον κόσμο των πολέμων, όπως χάρτες, infographics κ.ά. Επίσης γίνεται αναφορά στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, ιδιαίτερα στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, όπου μέσα από παραδείγματα αναδεικνύεται ο χαρακτήρας τους ως συμμοριών των εκμεταλλευτών.

Με το τέλος του χρονολογίου ο επισκέπτης φτάνει στην καρδιά της Εκθεσης, όπου δεσπόζει μια κεντρική κατασκευή αφιερωμένη στη σοσιαλιστική επανάσταση, τη μοναδική διέξοδο από τον κόσμο της εκμετάλλευσης και των πολέμων. Μέσω της έκθεσης ζωντανεύει το παράδειγμα της ΕΣΣΔ κατά τον 20ό αιώνα, όπου οι λαοί έζησαν ειρηνικά για δεκαετίες. Αίσθηση προκαλεί στους επισκέπτες ένα βίντεο που προβάλλεται στο κέντρο της Εκθεσης, εμπνευσμένο από τις «ρωγμές» της Ιστορίας, εκεί που το νέο, το αναγκαίο, βγαίνει στο προσκήνιο της Ιστορίας.

Ολοκληρώνοντας την περιήγησή τους οι επισκέπτες έρχονται μπροστά σε τέσσερις οθόνες, όπου προβάλλονται στιγμιότυπα από τη σημερινή δράση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ ενάντια στην εμπλοκή της χώρας στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, από τα Αντιιμπεριαλιστικά Διήμερα της ΚΝΕ, στιγμιότυπα από τη δράση μαζικών φορέων ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και σχετικές κινητοποιήσεις Κομμουνιστικών Κομμάτων και Νεολαιών σε όλο τον κόσμο.

Εκ μέρους της ΚΝΕ, τους υποδέχτηκε ο Αντώνης Μοχιανάκης, και καλωσορίζοντάς τους, σημειώνοντας ότι αποτελεί τιμή και η φυσική τους παρουσία σε αυτό καθώς οι αγώνες, η στάση ζωής αποτελούν παράδειγμα και διδάσκουν τη νέα γενιά.

Οι επισκέπτες ενημερώθηκαν για το περιεχόμενο, τους χώρους και το πρόγραμμα του Φεστιβάλ και περιηγήθηκαν στον χώρο της Διεθνούπολης δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα περίπτερα των ξένων αντιπροσωπειών καθώς πολλοί είχαν ζήσει σε χώρες όπου οικοδομούνταν ο σοσιαλισμός.

Οι αγωνιστές έφυγαν με τις καλύτερες εντυπώσεις και έχοντας μαζί τους από ένα αντίτυπο της έκδοσης «Αλήθειες και ψέματα για το ιμπεριαλιστικό πόλεμο» που τους δόθηκε ως αναμνηστικό.

Εισηγητικά η Ελ. Μπέλλου είπε ότι «επιλέξαμε αυτή τη διατύπωση του θέματος, γιατί θέλουμε να δώσουμε έμφαση στη σχέση που έχουν τα ατομικά με τα κοινωνικά δικαιώματα στην κοινωνία που ζούμε, με βάση της την οικονομία, το ποιες είναι οι κυρίαρχες οικονομικές σχέσεις και στην προκειμένη περίπτωση, είναι η εκμεταλλευτική σχέση κεφαλαίου - μισθωτής εργασίας». Ετσι εισήγαγε το κοινό στην ουσία του προβληματισμού της συζήτησης για τις κοινωνικές προϋποθέσεις για την πραγμάτωση των όποιων ατομικών δικαιωμάτων σήμερα.

«Αναφερόμαστε σε όλη την γκάμα των επιλογών σεξουαλικού παρτενέρ, ερωτικού συντρόφου, γάμου ή και άλλης μορφής δέσμευσης - συμβίωσης, της απόφασης για τεκνοποίηση. Ολο αυτό λοιπόν μπορεί να φαίνεται ότι είναι αποκλειστικά ατομική επιλογή», είπε. Οπως ανέφερε, τα σχολικά βιβλία, ακόμα και το Σύνταγμα και οι συμβάσεις που έχει υπογράψει το ελληνικό κράτος, δημιουργούν την εντύπωση ότι όλα είναι λυμένα.

«Οπωσδήποτε δεν είναι τα πράγματα όπως ήταν πριν 50 χρόνια», σημείωσε η Ελ. Μπέλλου, αναφέροντας την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου και άλλες αλλαγές στην κοινωνική θέση της γυναίκας, προσθέτοντας όμως ότι στις συνθήκες του καπιταλισμού, «ακόμα κι όταν υπάρχει σε διακηρυκτικό επίπεδο - ή και σε νομικό - ένας ορισμένος εκσυγχρονισμός, παρ' όλα αυτά τα πράγματα στην πραγματική ζωή, στην καθημερινότητα, δεν είναι αντίστοιχα». Γιατί «το κράτος κάνει εκσυγχρονισμούς, παρ' όλα αυτά δεν μπορεί να υπερβεί τον ταξικό - εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του, τη φύση του», γι' αυτό και «στέκεται αντιφατικά απέναντι στο ζήτημα», φέρνοντας σχετικά παραδείγματα.

«Για παράδειγμα, πόσο ελεύθερος είναι κανείς όταν το αποφασίσει να αφήσει το πατρικό του σπίτι, να πιάσει το δικό του; Πόσο ελεύθερος οικονομικά, για να πληρώσει το νοίκι αν δεν έχει δικό του ιδιόκτητο;

Η άλλη πλευρά: Οι νόμοι μιλούν για συνευθύνη των γονιών και του κράτους στην ανάπτυξη των παιδιών. Ομως η κοινωνική στήριξη από το κράτος είναι ασήμαντη κι όλα αφήνονται τελικά στους γονείς, στην οικογένεια. Τα παιδιά είναι υποχρεωμένα να πηγαίνουν στα φροντιστήρια αν θέλουν να περάσουν στο πανεπιστήμιο. Ποιο παιδί αποφασίζει μόνο με βάση την κλίση του και δεν σκέφτεται με βάση το αν θα βρει δουλειά, αν θα αντέξει το κόστος σπουδών κ.λπ.». Αναφερόμενη στις κοινωνικές διακρίσεις που βιώνει μια γυναίκα εργατικής - λαϊκής ένταξης ή καταγωγής, τους οικονομικούς και κοινωνικούς καταναγκασμούς που αναπαράγονται στον καπιταλισμό, σημείωσε: «Πώς λοιπόν μια γυναίκα να αποφασίσει ελεύθερα;», για να συμπληρώσει ότι «όλα αυτά επηρεάζουν τις αποφάσεις για το αν θα διατηρήσει μια σχέση, αν θα τη διακόψει, αν θα έχει μια ομαλή διακοπή κ.λπ.».

Στον αντίποδα των παραπάνω έκανε αναφορά στη σημαντική προσφορά της σοσιαλιστικής οικοδόμησης σε αυτά τα θέματα, παρά τις όποιες αδυναμίες μπορεί να υπήρχαν, αλλά και τη συμβολή του αγώνα του Κόμματός μας, που έχει παλέψει με προκαταλήψεις και τα έχει καταφέρει, αναδεικνύοντας γυναίκες στο κίνημα, αναδεικνύοντας για πολλά χρόνια γυναίκα στη θέση του ΓΓ, αναφέροντας παλιότερα εμβληματικά παραδείγματα κομμουνιστριών όπως της Ηλέκτρας Αποστόλου, της Αύρας Παρτσαλίδου, που λόγω ιδεολογικών διαφορών χώρισαν τους άντρες τους κ.ά.

«Σήμερα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα πιο μαχητικά, πιο βαθιά», τόνισε η Ελ. Μπέλλου, υπογραμμίζοντας πως «ο αγώνας για τις ελεύθερες επιλογές σχετίζεται με τον αγώνα που λέει το σύνθημα του Φεστιβάλ για "το ωραίο, το μεγάλο, το συγκλονιστικό"» και κάλεσε τον κόσμο «να συμβάλετε, να σκεφτείτε και να δράσετε ανάλογα». Εβαλε στο επίκεντρο την ανάγκη να εξασφαλίζονται οι κοινωνικές προϋποθέσεις ώστε δυο άνθρωποι να αποφασίζουν ότι θα ζήσουν μαζί, ότι θέλουν να κάνουν παιδιά και ότι οι οικονομικές προϋποθέσεις δεν θα εμποδίζουν την ατομική επιλογή τους και τόνισε ειδικά ότι «βάζουμε ψηλά τον πήχη για τις σχέσεις των κομμουνιστών».

Ακολούθησε πλούσια συζήτηση με προβληματισμούς του κόσμου και κυρίως νέων ανθρώπων, γύρω από τα ζητήματα του γάμου, της πατρότητας, της κακοποίησης γυναικών, των κατακτήσεων στην ΕΣΣΔ σε αυτούς τους τομείς και πολλά ακόμα, στα οποία ο «Ριζοσπάστης» θα επανέλθει με αναλυτικότερα ρεπορτάζ τις επόμενες μέρες.

Η ΚΝΕ καλεί τις νέες «σε χειραφέτηση στον αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες μας στη μόρφωση, στην εργασία, στη δημιουργική ζωή», «ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, που γεννά φτώχεια, προσφυγιά», «χειραφέτηση στον αγώνα ενάντια στις αντιδραστικές κοινωνικές αντιλήψεις και στερεότυπα για τη γυναίκα». Τις καλεί να τολμήσουν «στον αγώνα με το ΚΚΕ και την ΚΝΕ για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης, της ανισοτιμίας της γυναίκας».

Στον χώρο υπάρχει σχετική έκθεση με ταμπλό, η οποία αναδεικνύει τον δρόμο για να κατακτήσει η κάθε νέα τη χειραφέτησή της, να είναι ανεξάρτητη οικονομικά, κοινωνικά, συναισθηματικά. Η χειραφέτηση της νέας γυναίκας είναι άρρηκτα δεμένη με τον αγώνα για το καθολικό δικαίωμα στην κοινωνική εργασία, με μόνιμη και σταθερή δουλειά, με σταθερό ωράριο, μέτρα κοινωνικής προστασίας του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας. Για σχολείο και πανεπιστήμιο στο ύψος των σύγχρονων αναγκών. Για να μην εξαρτάται από οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες η πορεία κάθε κοπέλας στη μόρφωση, στην εργασία, στη ζωή, να μην εξαρτάται από το οικογενειακό περιβάλλον, τον ερωτικό σύντροφο, να μην εγκλωβίζεται σε παθογόνες σχέσεις.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων στα πηγαδάκια που δημιουργούνται βρίσκονται μεταξύ άλλων οι αμβλώσεις, οι δολοφονίες γυναικών και η άγρια δολοφονία της 22χρονης Μαχσά Αμινί στο Ιράν από τη θρησκευτική αστυνομία, στο όνομα της «απρεπούς ενδυμασίας».

Στην «Κόκκινη Γωνιά», σήμερα Παρασκευή 23 Σεπτέμβρη, στις 7 μ.μ., θα δοθεί συνέντευξη από την Μαρία Κομνηνάκα, βουλευτή του ΚΚΕ, και μητέρες δολοφονημένων γυναικών, με θέμα: «Οι θέσεις του ΚΚΕ για την ολόπλευρη στήριξη των οικογενειών των δολοφονημένων γυναικών».

Ο Σύλλογος το προηγούμενο διάστημα ξεδίπλωσε μία πολύμορφη δραστηριότητα για τη συμπλήρωση 9 χρόνων από τη δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού. Εντυπο υλικό, αφίσες και άλλα αντικείμενα διατίθενται από τον Σύλλογο για την οικονομική στήριξη του δικαστικού αγώνα ενόψει της δίκης που γίνεται σε δεύτερο βαθμό.

«Η υπόθεση του Παύλου είναι υπόθεση όλων μας!» ακούγεται από τα μεγάφωνα στο χώρο και ξεκαθαρίζεται πως «απομονώνουμε τους φασίστες παντού, σε κάθε χώρο δουλειάς και εκπαίδευσης, σε κάθε γειτονιά. Παλεύουμε για την ανατροπή του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, που γεννάει και θρέφει εκτρώματα σαν τους δολοφόνους - εγκληματίες της Χρυσής Αυγής! "Τον φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον, δεν θα πεθάνει μόνος τσάκισέ τον"!».

Ο Δ.Κουτσούμπας με τη Μάγδα Φύσσα

«Στην οργάνωση η δύναμη, στον αγώνα η ελπίδα». Αυτό το σύνθημα κυριαρχεί στο Στέκι Νέων Εργαζομένων.

Σε περίοπτη θέση βρίσκονται οι εργατικοί αγώνες του τελευταίου διαστήματος που γέμισαν χαμόγελα, ελπίδα και αισιοδοξία τους εργαζόμενους. Η Συλλογική Σύμβαση που υπέγραψαν οι οικοδόμοι, ο αγώνας των εργαζομένων στην «e-food», στη ΛΑΡΚΟ, στα Λιπάσματα, στα Πετρέλαια, ο αγώνας των υγειονομικών...

Ολα αυτά βρίσκονται και στα πηγαδάκια των συζητήσεων με τους νέους που επισκέπτονται τον χώρο. Ενας χώρος ο οποίος αποκτά ιδιαίτερη σημασία μπροστά και στην πανελλαδική πανεργατική απεργία στις 9 Νοέμβρη.

Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι έρχεται ένας δύσκολος χειμώνας λόγω και της έντασης του ιμπεριαλιστικού πολέμου, που κλιμακώνεται «με μεγάλους κινδύνους για εμπλοκή και της χώρας μας σε μια γενικότερη ανάφλεξη», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, σημείωσε ότι ο δύσκολος χειμώνας έχει να κάνει και με τον ενεργειακό πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη, με την ενεργειακή φτώχεια, τις ανατιμήσεις, την τεράστια ακρίβεια, την ώρα που η κυβέρνηση δεν προτίθεται να πάρει μέτρα ανακούφισης των λαϊκών οικογενειών.

Ακόμη, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι αποδυναμώνεται η άμυνα της χώρας λόγω της αποστολής στρατιωτικών οχημάτων και εξοπλισμού για την άμυνα της χώρας προς την Ουκρανία για ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα ενισχύονται οι αμερικανοΝΑΤΟικές βάσεις στη χώρα, αλλά υπάρχουν και οι απειλές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της άρχουσας τάξης της Τουρκίας εις βάρος ακόμη και τμημάτων της ελληνικής επικράτειας.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας σημείωσε ότι οι αγώνες συνεχώς αντιμετωπίζονται με καταστολή, με βία, με παρακολουθήσεις και υποκλοπές, τονίζοντας παράλληλα τις ευθύνες των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ, που ουσιαστικά ρίχνουν στάχτη στα μάτια του λαού και αποπροσανατολίζουν.

Υπογράμμισε ότι «είμαστε σε μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο» και ότι «πρέπει να δυναμώσουν τόσο οι αγώνες για να έχει ο λαός μας ανάσα ανακούφισης, για να πιέσουμε όσο γίνεται να παρθούν μέτρα υπέρ των λαϊκών στρωμάτων, αλλά ταυτόχρονα να συμπορευτούμε με το ΚΚΕ, να ενισχύσουμε το ΚΚΕ παντού, στα σωματεία, στους συλλόγους (...) σε άλλες αρχαιρεσίες και την ίδια ώρα να προετοιμαστούμε για τις βουλευτικές εκλογές που θα γίνουν το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο και για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές τον Οκτώβρη του 2023 έτσι ώστε να βγει πολύ πιο δυνατό το ΚΚΕ μέσα στον λαό, γιατί "μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό"».

Το Στέκι των Νέων Στρατευμένων ήταν χτες, πρώτη μέρα, γεμάτο από νεολαία και όχι μόνο, ενώ το «παρών» δίνουν και στρατιωτικοί εν αποστρατεία.

«Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά, έξω από τα σύνορα δεν έχουνε δουλειά» είναι ένα από τα κεντρικά συνθήματα του περιπτέρου, στο οποίο πλατιά καταγγέλλονται η επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, η μετατροπή της ένα ορμητήριο για τα σχέδια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Μεγάλος χώρος είναι αφιερωμένος στα δικαιώματα των στρατευμένων τα οποία δεν σταματούν έξω από τις πύλες των στρατοπέδων αλλά και σε διεκδικήσεις που αφορούν τη θητεία, τη μείωση του κόστους της κ.ά.

Ακόμα, υπάρχουν ειδικές αναφορές στα προβλήματα του προσωπικού στις Ενοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας, ενώ οι επισκέπτες μπορούν να γνωρίσουν τις θέσεις και τις διεκδικήσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για τα παραπάνω.

Εκεί επίσης είναι και το «alt.gr», το site για την ενημέρωση με όλα τα ζητήματα των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Στο Στέκι διακινούνται η έκδοση «Φύλλο Πορείας» και άλλα υλικά, όπως αυτά της ημερίδας του ΚΚΕ για τα 70 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ.

Παρουσίασαν κυρίως τραγούδια από δική τους δημιουργία και συγκεκριμένα τον πρώτο δίσκο τους, αλλά και διασκευές και άνοιξαν με τον καλύτερο τρόπο το πρόγραμμα της Σκηνής.

Μάλιστα, το κοινό συμμετείχε σε αρκετές στιγμές στα τραγούδια αλληλεπιδρώντας με το συγκρότημα. Στο τέλος ευχαρίστησαν την ΚΝΕ για την πρόσκληση που, όπως είπαν, τους έδωσε την ευκαιρία να εγκαινιάσουν τη Σκηνή φέτος, όλους τους παρευρισκόμενους και ανανέωσαν το ραντεβού για επόμενες εκδηλώσεις.

Σε υψηλά ντεσιμπέλ ανέβασαν την ένταση οι High hills. Με δικές τους δημιουργίες, με ροκ ήχο αλλά και επιρροές από άλλα είδη, έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους στη σκηνή και το κοινό τους αντάμειψε με ζεστό χειροκρότημα από την αρχή ως το τέλος.

Ηταν ο Μανώλης Χιώτης, εκεί βαθιά στον Μόλο δεξιά των φυλακών, με μερικούς φίλους στο πλευρό του συνθέτη και δεξιοτέχνη στο μπουζούκι, να τραγουδούν: «Της παγωνιάς αετόπουλο/ της ερημιάς γεράκι»... Στίχοι από το εμβληματικό «Σε πότισα ροδόσταμο». Την επομένη ο Μανώλης Χιώτης, καταβεβλημένος ήδη από την υγεία του, υπέστη καρδιακό επεισόδιο και λίγες μέρες μετά, στις 21 Μαρτίου, πέθανε... Ο μεγάλος αυτός συνθέτης, που άφησε το σημάδι του ανεξίτηλα στο λαϊκό μας τραγούδι και ο οποίος συμμετείχε στον «Επιτάφιο» του Μίκη Θεοδωράκη, τιμήθηκε στο αφιέρωμα της Λαϊκής Σκηνής κατά την πρώτη μέρα του 48ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή».

Από τη βραδιά δεν θα μπορούσαν να λείψουν και κάποια τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη που έχουν συνδεθεί με τον Μανώλη Χιώτη. «Μέρα Μαγιού μού μίσεψες», «Παράπονο» και «Σαββατόβραδο», που τραγουδήθηκαν από το κοινό και απέδωσαν και αυτήν τη διάσταση του τιμώμενου συνθέτη.

Μικροί και μεγάλοι τραγούδησαν, σιγοψιθύρισαν και ταυτίστηκαν με το έργο του λαϊκού συνθέτη. Τραγούδια γνήσια λαϊκά και βαθιά ανθρώπινα, παραμένουν επίκαιρα για την αλήθεια τους. Ισως γι' αυτό δεν έχουν σβήσει από την ψυχή του λαού.

Τα τραγούδια του Μανώλη Χιώτη ερμήνευσαν οι Κώστας Μακεδόνας, Δήμητρα Σταθοπούλου και Δημήτρης Κανέλλος. Η καλλιτεχνική επιμέλεια ήταν του Μανόλη Ανδρουλιδάκη.

Με τη γνωστή φωνή του και τα τραγούδια του, παλιότερα και νεότερα, λαϊκά και ρεμπέτικα, ο Βαγγέλης Κορακάκης ξεσήκωσε τον κόσμο που γέμισε τη Λαϊκή Σκηνή.

Eurokinissi

Θα έδινε το «παρών» στη μεγάλη γιορτή της νεολαίας. Θα ύψωνε τη γροθιά του μετά το πέρας της μεγάλης συγκέντρωσης του Σαββάτου...

Θα γέμιζε με περηφάνια αντικρίζοντας το Φεστιβάλ της ΚΝΕ να έχει γίνει το μεγαλύτερο πολιτιστικό και πολιτικό γεγονός της νεολαίας της χώρας μας, και θα χαμογελούσε, ήσυχα και απλά, ξέροντας ότι και αυτός από τα πρώτα κιόλας Φεστιβάλ έχει βάλει από το δικό του μετερίζι, αυτό της Τέχνης, το δικό του λιθαράκι... Ο λόγος για τον Κώστα Καζάκο, που «έφυγε» πρόσφατα από τη ζωή σκορπώντας μεγάλη θλίψη για τον χαμό του. Και μπορεί να απουσίαζε, αλλά ήταν σαν να είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά παρών... Στο γιγαντοπανό που καλωσορίζει τους χιλιάδες επισκέπτες του Φεστιβάλ με τη μορφή του, στο όμορφο βίντεο που ετοίμασε η ΚΝΕ προς τιμήν του, στις αναφορές στο μουσικό αφιέρωμα για τον Καμπανέλλη από τους ομότεχνούς του, τον Γιάννη Μπέζο, τους μουσικούς που με τους περισσότερους είχε μοιραστεί τη σκηνή στην τελευταία του παρουσία με τη μουσικοθεατρική παράσταση «Πώς να σωπάσω...».

«Ο άνθρωπος δεν θέλει απλά να επιβιώνει. Θέλει να φτιάξει μια ζωή που θα του δίνει την ευκαιρία να αναπτύξει την προσωπικότητά του, να γίνει Ανθρωπος. Αυτά κατακτούνται. Δεν χαρίζονται. Πρέπει να είσαι αγωνιζόμενος άνθρωπος για να κατακτήσεις όσα περιέχονται σε αυτήν τη μαγική λέξη, Ανθρωπος. Ανθρωπος σημαίνει Αγώνας ανυποχώρητος μέχρι την τελευταία πνοή...».

Το βίντεο ολοκληρώθηκε με αρχειακό υλικό από «Το μεγάλο μας τσίρκο». Αυτήν τη μοναδική παράσταση που ανέβασε με την Τζένη Καρέζη σε κείμενα Καμπανέλλη, μουσική Ξαρχάκου και με τον Νίκο Ξυλούρη στο τραγούδι. Μια παράσταση που εξελίχθηκε σε πολιτικό γεγονός ενάντια στη χούντα, με τα μηνύματά της να αντέχουν ακόμα: «Λαέ μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι, η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή...».

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Κεντρικής Σκηνής άνοιξε με ένα όμορφο αφιέρωμα στη μουσική στο θέατρο του Καμπανέλλη, με τίτλο «Ακουσε τη φωνή μου και έλα...». Συμμετείχαν οι Μανώλης Μητσιάς, Γιάννης Μπέζος, Βιολέτα Ικαρη, ενώ η ενορχήστρωση και καλλιτεχνική επιμέλεια ήταν του Γιάννη Παπαζαχαριάκη. Επαιξαν οι μουσικοί Γιώργος Κατσίκας, Μίμης Ντούτσουλης, Ντίνος Χατζηιορδάνου, Τάσος Μισυρλής, Αρης Κούκος, Θύμιος Παπαδόπουλος, Τάκης Φαραζής και ο Γ. Παπαζαχαριάκης.

Το πρόγραμμα περιλάμβανε τραγούδια από σπουδαία θεατρικά έργα του Καμπανέλλη σε μουσική των Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι και Σταύρου Ξαρχάκου. Πολλά, μάλιστα, στην πορεία αυτονομήθηκαν και τραγουδιούνται μέχρι τις μέρες μας, πολλές φορές χωρίς να είναι γνωστό ότι προέρχονται από θεατρικά έργα.

Ξεχωριστές στιγμές ήταν όταν ακούστηκαν τα τραγούδια από το «Μαουτχάουζεν», που έγραψε ο Καμπανέλλης θυμούμενος τις εμπειρίες του ως κρατούμενος στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης. Οπως ομολογούσε και ο ίδιος άλλωστε στον «Ριζοσπάστη», «η πνευματική μου καταγωγή είναι το στρατόπεδο συγκέντρωσης. Σε αυτήν την πρώτη και μεγαλύτερη εμπειρία μου ανακάλυψα τη ζωή και τον άνθρωπο. Είδα τι σημαίνει να ζεις με τον άλλο, να συμπάσχεις μαζί του, να ασχολείσαι με τα προβλήματά του. Το στρατόπεδο μου διαμόρφωσε την αντίληψη της συλλογικής αντιμετώπισης των καταστάσεων. Εμαθα να με απασχολούν θέματα κοινά που ενδιέφεραν τους πολλούς. Αυτός ήταν ο λόγος ίσως που οδηγήθηκα να γράψω. Μια ανάγκη επικοινωνίας, συνομιλίας με τους πολλούς...».

Η συγκίνηση κορυφώθηκε όταν ακούστηκαν τραγούδια από «Το μεγάλο μας τσίρκο» και τον «Εχθρό λαό». Και τα δύο έργα είχαν παρουσιαστεί από τον Θίασο Τζένη Καρέζη - Κώστα Καζάκου τη δεκαετία του '70. Ειδικά «Το μεγάλο μας τσίρκο», οι παραστάσεις του οποίου εξελίχθηκαν σε μεγάλες αντιδικτατορικές εκδηλώσεις, ξεπέρασε κατά πολύ το θεατρικό γεγονός και έγινε πολιτικό γεγονός, με τον Καμπανέλλη να δηλώνει απερίφραστα: «Ο,τι πιο πολύ μπορεί να προσδοκά ένας συγγραφέας...».

Τραγουδώντας το «Αρνιέμαι», το «Προσκύνημα», το «Φίλοι και Αδέρφια», οι συντελεστές του αφιερώματος και όλοι όσοι παρευρέθηκαν τίμησαν τραγουδώντας και τον μεγάλο μας ηθοποιό Κώστα Καζάκο, που «έφυγε» πρόσφατα από τη ζωή, με τον κόσμο που είχε κατακλύσει την Κεντρική Σκηνή να χαρίζει το πιο δυνατό του χειροκρότημα. Οταν μάλιστα ακούστηκε και ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από «Το μεγάλο μας τσίρκο», με τη φωνή του, η συγκίνηση μεγάλωσε ακόμα περισσότερο και το χειροκρότημα έγινε ακόμα πιο θερμό...

Ανάμεσα στα τραγούδια του «Εχθρού λαού» και του εμβληματικού «Τσίρκου», ο Γιάννης Μπέζος θέλησε να αποχαιρετήσει και από σκηνής τον Κώστα Καζάκο. Οπως είπε, «ο Κώστας ήταν και παραμένει σημείο αναφοράς για όλους μας». Αυτό που τον χαρακτήριζε, πέρα από τους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες, ήταν η βαθιά αγάπη του για την Τέχνη. «Θα παραμείνει για πάντα στο μυαλό και στην καρδιά... Ας τον αποχαιρετήσουμε με τη λεβεντιά που του αξίζει».

Το ενδιαφέρον συγκεντρώνουν, για μια ακόμα χρονιά, τα «Εργαστήρια Μαθητικής Δημιουργίας και Γνώσης», τα οποία γνώρισαν για πρώτη φορά πέρυσι οι επισκέπτες του Φεστιβάλ και που φέτος επιστρέφουν ακόμα περισσότερα από μαθητές Γυμνασίου, Λυκείου, ΕΠΑΛ, Καλλιτεχνικών και Μουσικών Σχολείων.

Στα εργαστήρια παρουσιάζονται εργασίες, εκθέσεις και workshops που έχουν ετοιμάσει μαθητικές ομάδες για διάφορα θέματα, όπως ο Αθλητισμός, η Τέχνη, τα fake news, το περιβάλλον και οι ελεύθεροι χώροι, τα ναρκωτικά, τα σύγχρονα δικαιώματα των γυναικών.

Στον χώρο έχει προστεθεί και το Στέκι «Πάμε Γυμνάσιο», ενώ διακινείται «Το σκονάκι», μια νέα 8σέλιδη έκδοση της ΚΝΕ για μαθητές, σαν «μίνι περιοδικό».

Σήμερα Παρασκευή, στις 7.30 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί διαδραστική συζήτηση, με τίτλο «Είμαστε η γενιά που τα έχει ζήσει όλα;», με αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, δίνοντας τη δυνατότητα στους μαθητές να συμμετάσχουν ενεργά, να εκφράσουν τη γνώμη τους για όσα επηρεάζουν τη ζωή τους, για τη στάση της νεολαίας, ώστε να ζήσει καλύτερα.

Ηδη από την πρώτη μέρα ο χώρος κατακλύστηκε από όμορφες μουσικές, πλατιά χαμόγελα και περισσή διάθεση.

Μια σειρά από διασκεδαστικές δραστηριότητες που συνδυάζουν το παιχνίδι, τη μουσική, τη ζωγραφική, τη χειροτεχνία, τον χορό έχουν αγκαλιαστεί με ενθουσιασμό από τους μικρούς φίλους του Φεστιβάλ, οι οποίοι θα μπορούν να συμμετέχουν σε αυτές όλο το τριήμερο.

Ο μάγος Τρίσταν, πιστός στο ραντεβού του και φέτος με τα παιδιά, εντυπωσίασε με τα ταχυδακτυλουργικά του μικρούς και μεγάλους, σε μια παράσταση που κέντρισε το ενδιαφέρον και έλαβε ζεστό χειροκρότημα. Τα παιδιά βοηθώντας τον Τρίσταν στα κόλπα του, μυήθηκαν στην υπέροχη τέχνη της «μαγείας».

Ξεχωριστή στιγμή της μέρας ήταν η ομαδική καλλιτεχνική σύνθεση για την ειρήνη και έναν κόσμο χωρίς αδικία, όπου τα παιδιά στόλισαν το περίπτερο του Παιδότοπου με ζωγραφιές και συνθήματα για έναν κόσμο στον οποίο το χαμόγελο των παιδιών δεν θα συννεφιάζει από τον πόλεμο και την αδικία.

Η μέρα έκλεισε όμορφα με τις περιπέτειες ενός μικρού παντζαριού και των φίλων του, από το κουκλοθέατρο της Ιρίνα Μπόικο. Στη μοναδική διαδραστική παράσταση οι μικροί μας φίλοι ανέβηκαν στο σανίδι με τις στολές τους και έγιναν κυριολεκτικά πρωταγωνιστές!

Στον χώρο ξεχωρίζει το παιχνίδι που είναι εμπνευσμένο από τη νέα έκδοση της διατμηματικής επιτροπής της ΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας με τίτλο: «1922 - 2022. Ανακαλύπτοντας τα ίχνη ενός ξεριζωμού». Για να βρουν τα ίχνη 5 γρίφων, τα παιδιά περπατούν ανάμεσα από μία πρωτότυπη και καλαίσθητη κατασκευή κι έτσι «ξεφυλλίζουν» το ίδιο το βιβλίο. Γνωρίζουν τα θέματα στα οποία αναφέρεται, βλέπουν την εικονογράφηση και τα κόμικ που το στολίζουν. Η γωνιά γνωριμίας με το νέο αυτό βιβλίο έχει κεντρίσει τα βλέμματα, αφού οι επισκέπτες του 48ου Φεστιβάλ στην Αθήνα μπορούν να το προμηθευτούν στη μοναδική τιμή προσφοράς των 7,5 ευρώ.

Λίγο πιο δίπλα, από νωρίς οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» έπιασαν τα πινέλα και με την καθοδήγηση έμπειρων εικαστικών ξεκίνησαν να δημιουργούν τη μεγάλη συλλογική ζωγραφιά - τοιχογραφία. Η εικόνα άρχισε να σχηματίζεται με χαρούμενα παιδιά που παίζουν γύρω από ένα δέντρο και πολύχρωμα μπαλόνια να σκεπάζουν τον ουρανό. Μια εικόνα που συμβολίζει τη ζωή που έχουν ανάγκη και δικαιούνται τα παιδιά σε όλο τον κόσμο.

Ξαφνικά λίγο μετά τις 9 το βράδυ ακούστηκαν ήχοι σειρήνας. Τα παιδιά συγκεντρωμένα μπροστά στην τοιχογραφία, τη βλέπουν να καλύπτεται από μια μαύρη σκηνή πολέμου... Από τα ηχεία ακούγεται: «Κι όταν πέφτει το μαύρο... να θυμάσαι, πως αυτοί οι λίγοι που το φέρνουν, στηρίζονται στους πολλούς. Αυτοί οι πολλοί, όμως, όπως λέει κι ο ποιητής, "έχουν ένα ελάττωμα, ξέρουν να σκέφτονται!". Θα έρθει η ώρα που ο κόσμος θα γεμίσει χρώμα! Κοίτα! Το μέλλον αυτό φαίνεται πίσω απ' το σκοτάδι της ζωγραφιάς μας. Ας το ελευθερώσουμε!». Κι όλοι μαζί, παιδιά και μεγάλοι, σήκωσαν ξανά την εικόνα του πολέμου για να εδραιωθεί ένας ειρηνικός, όμορφος και δίκαιος κόσμος για όλους!

Οπως μας είπε και η Μαίρη Τζένη, η εικαστικός που δημιούργησε το έργο: «Διαλέξαμε τον πόλεμο γιατί είναι επίκαιρος. Γιατί είναι τόσο μακριά, αλλά και τόσο κοντά. Για να τα ευαισθητοποιήσουμε. Γιατί άλλα παιδιά ζουν τέτοιες καταστάσεις. Βιώνουν τον πόλεμο, όχι μέσα από μια ζωγραφιά αλλά στη ζωή τους». Παράλληλα, χαρακτήρισε «εξαιρετική» αυτήν την πρωτοβουλία της ΚΝΕ καθώς και «εξαιρετικές όλες τις δραστηριότητες που έχουν ετοιμαστεί».

Στο επίκεντρο των συζητήσεων των φοιτητών που περνούν από το Στέκι είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια να σπουδάσουν, όπως το στεγαστικό και η ακρίβεια από την οποία στενάζουν αυτοί και οι οικογένειές τους. Αναπόφευκτα, δεν λείπουν οι συζητήσεις για την προσπάθεια της κυβέρνησης να εγκαταστήσει την πανεπιστημιακή αστυνομία στις σχολές, προσπάθεια βέβαια που κάτω από την αποφασιστικότητα του αγώνα των φοιτητικών συλλόγων αποτυγχάνει.

Στον χώρο όπου βρίσκεται το Στέκι, η Φοιτητική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ έχει επιμεληθεί καλαίσθητα ταμπλό μέσα από τα οποία ανοίγει η συζήτηση για το αν είναι ρεαλιστική σήμερα η απαίτηση των νέων να ασκούν την επιστήμη τους και να συμβάλλουν στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών, αναδεικνύοντας το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στα σύγχρονα επιτεύγματα της επιστήμης και στην πραγματικότητα που βιώνει ο λαός και τα παιδιά του.

Χτες, το ενδιαφέρον στο Φοιτητικό Στέκι κέντρισε ο χώρος όπου παρουσιάζονται ερευνητικές εργασίες με επίκαιρο επιστημονικό ενδιαφέρον από νέους ερευνητές και διδάκτορες. Την αρχή έκανε ο Δημήτρης Καραγιάννης, συμβασιούχος ερευνητής φυσικός στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, παρουσιάζοντας μια έρευνα για την ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλείται από φυσικούς και ανθρωπογενείς παράγοντες, τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, αλλά και την άμεση σχέση της ρύπανσης με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.

Ο Δ. Κουτσούμπας εξήρε το παράδειγμα πίστης και θέλησης που ενσαρκώνει η χρυσή πρωταθλήτρια στην οποία πρόσφερε το Λεύκωμα για τα εκατό χρόνια του ΚΚΕ.

Με δεδομένη την όξυνση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης στην Ουκρανία και τις γενικότερες εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, το περίπτερο της ΕΕΔΥΕ αποτελεί έναν από τους πόλους έλξης των επισκεπτών.

Από εκεί, το περίπτερο της ΕΕΔΥΕ δικινείται και το νέο τεύχος (το 97ο) του περιοδικού της ΕΕΔΥΕ «Δρόμοι της Ειρήνης», με πλούσιο περιεχόμενο για τις συνολικότερες εξελίξεις.

Στο περίπτερο επίσης οι επισκέπτες του μπορούν να προμηθευτούν το σημειωματάριο της ΕΕΔΥΕ και αλλά υλικά για την οικονομική ενίσχυση του φιλειρηνικού αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.

Με αστεία από την καθημερινότητα, τις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και κοφτερό χιούμορ για τις εργασιακές συνθήκες με τις οποίες δουλεύουν οι νέοι, διασκέδασαν το κοινό, το οποίο ανταποκρίθηκε δυναμικά.

Για τον Κ. Κρύο και τον Χρ. Πέτρου άλλωστε ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχαν στο Φεστιβάλ και οι εντυπώσεις τους ήταν ιδιαίτερα θετικές.

«Πέρασα φανταστικά», είπε ο Κ. Κρύος, ο οποίος έκανε λόγο για πολύ θερμό κοινό και δήλωσε ότι ανυπομονεί για την επόμενη φορά. «Να γελάμε γιατί χρειάζεται», πρόσθεσε.

«Εχει πάρα πολύ κόσμο. Ολα είναι πολύ ζεστά και όμορφα και το κοινό μάς αγκάλιασε», δήλωσε ο Χρ. Πέτρου.

Ο ...βετεράνος Αλέξανδρος Μαλιάτσης - Σάλας, καθώς παίρνει μέρος για τρίτη φορά, εξέφρασε τη χαρά του για τη συμμετοχή του και ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους. «Γιατί είναι ένα Φεστιβάλ που εδώ και 48 χρόνια είμαστε όλο και πιο πολλοί, όλο και πιο νέοι», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Κι αυτός ήταν μόνο... ο πρώτος γύρος, αφού αμέσως μετά τη σκυτάλη πήραν οι Στέλιος Ανατολίτης, Χρύσα Κατσαρίνη, Παναγιώτης Κούδας, Κωνσταντίνος Μπούρας - Μπαϊμάκος και Γιάννης Ρούσσος, για να χαρίσουν άφθονο γέλιο.

Η συζήτηση άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό του Ανδρέα Σοφιανού, υπεύθυνου της Αθλητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ. Οπως επισήμανε μεταξύ άλλων, οι εκδηλώσεις στο Αθλητικό Στέκι τις μέρες του Φεστιβάλ παίρνουν ουσιαστικά τη σκυτάλη από τις επιτυχημένες πρωτοβουλίες της ΚΝΕ το προηγούμενο διάστημα, τη διοργάνωση του ιδιαίτερου Αθλητικού Καμπ που βαδίζοντας στον δέκατο χρόνο του έσπασε κάθε ρεκόρ συμμετοχών αλλά και την ανάβαση στον Ολυμπο που έγινε το καλοκαίρι.

Απ' την πλευρά της, η Ασπασία Πραματευτάκη στην τοποθέτησή της αναφέρθηκε στα ιστορικά στοιχεία, στη γέννηση του σκακιού, στην καθιέρωσή του και την εξέλιξή του ανά τους αιώνες μέχρι να πάρει τη σημερινή του μορφή ως αγωνίσματος. Οπως ανέφερε, το σκάκι μόνο άθλημα των ηλικιωμένων, όπως υπάρχει σήμερα η άποψη, δεν είναι. Ενώ έκανε ειδική αναφορά στα οφέλη που έχει η ενασχόληση με το σκάκι στην προσχολική ηλικία. Παράλληλα, μίλησε για τη συμβολή της ΕΣΣΔ στην καλλιέργεια του σκακιού και την ανάπτυξή του που, όπως είπε, αποτέλεσε εφαλτήριο ώστε να μετατραπεί στο πιο μαζικό άθλημα, ανοιχτό σε όλους και όχι ένα ακριβό πνευματικό άθλημα μόνο για πλούσιους, όπως ίσχυε μέχρι τότε. Ειδικά για τη χώρα μας επισήμανε πως το σκάκι παραμένει παραμελημένο και χωρίς την ουσιαστική στήριξη από όλες τις κυβερνήσεις μέχρι σήμερα. Στάθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα τα σωματεία σκακιού εστιάζοντας και στις δυσκολίες που αφορούν την εγγραφή τους στο Μητρώο της ΓΓΑ έχοντας σοβαρές συνέπειες στη λειτουργία τους.

Στην κεντρική του τοποθέτηση και με τη βοήθεια επεξηγηματικών slides ο Κώστας Καλούδης αναφέρθηκε αρχικά στην ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης και σε σημαντικούς τομείς του εγχειρήματος από το 1950 μέχρι σήμερα. Επίσης μίλησε για τη συμβολή της τεχνολογίας στο σκάκι, στους λόγους και τους σκοπούς που εξυπηρετεί, επισημαίνοντας πάνω σε αυτό ότι κάποιοι εξ αυτών δεν τίθενται πάντα με γνώμονα το καλό (π.χ. ανταγωνισμοί, μάρκετινγκ). Επίσης μίλησε για τη συνεισφορά του ίδιου του σκακιού στην επιστημονική έρευνα. Στάθηκε ειδικά στην εισαγωγή του υπολογιστή Deep Blue στο σκάκι στα μέσα της δεκαετίας του '80 που χαρακτήρισε σημείο καμπής και έφθασε μέχρι τη σημερινή εξελιγμένη τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης και τα όσα επιφέρει στο σκάκι.

Με «πρώτη ύλη» το ξύλο απ' τα καμένα δάση της Εύβοιας, ο γλύπτης Αντώνης Μόρφογλου δημιούργησε έργα που αποτυπώνουν την καταστροφή και τον όλεθρο που άφησαν πίσω τους οι πυρκαγιές που έπληξαν τη Βόρεια Εύβοια το 2021, φανερώνοντας παράλληλα και τη δύναμη της δημιουργίας, της εξέλιξης του υλικού και της επίδρασης του ανθρώπου πάνω σε αυτό.

Ολα είναι ακόμα εκεί. Τα μαυρισμένα ξύλα, τα σχήματα που έδωσαν οι φλόγες στο ξύλο, ακόμα και οι στάχτες... Και αμέσως στα μάτια του επισκέπτη παίρνει μορφή η αγωνία, η απόγνωση, η οργή, αλλά και η πάλη του λαού της περιοχής, για να μπορέσει να ζήσει στον τόπο του και να μην ξεριζωθεί.

Μια εικαστική έκθεση διαφορετική, που αξίζει κανείς πράγματι να επισκεφθεί, που αποδεικνύει για ακόμα μια φορά ότι η Τέχνη μπορεί να γίνει φωνή και όπλο στα χέρια του λαού, κραυγή αγώνα και διεκδίκησης.

Σημειώνεται ότι τα έργα εκτέθηκαν για πρώτη φορά στα γραφεία της Επιτροπής Αγώνα Πυρόπληκτων Βασιλικών - Τσαπουρνιάς - Ψαροπουλίου.

Ετσι, στη φετινή εικαστική έκθεση που φιλοξενείται στο Στέκι του Πολιτισμού (έξω από το θεατράκι του πάρκου) και συγκεντρώνει από την πρώτη στιγμή πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε πάνω από 70 σύγχρονα έργα που το καθένα με τον τρόπο του αποτυπώνει τον πόλεμο και τις συνέπειές του. Στην έκθεση έχουν βρει τον χώρο τους όλες οι εικαστικές μορφές, από τη ζωγραφική και τη γλυπτική έως το video art και τις εικαστικές εγκαταστάσεις (installations). Συμμετέχουν νέοι και παλιότεροι εικαστικοί - μέλη του ΕΕΤΕ, σπουδαστές της ΑΣΚΤ, καθώς και αυτοδίδακτοι εικαστικοί.

Με αφετηρία την παρακίνηση του Μαγιακόφσκι ότι η Τέχνη δεν πρέπει να αντανακλά σαν καθρέφτης αλλά σαν φακός να μεγεθύνει, η ΚΝΕ μέσα από αυτήν την προσπάθεια επιδίωξε να στρέψει τον μεγεθυντικό φακό της Τέχνης στην πραγματικότητα και την αλήθεια που μένει στο περιθώριο των μεγάλων καλλιτεχνικών διοργανώσεων.

Ενα φιλόδοξο και τολμηρό εγχείρημα, που αποδεικνύει ότι και στον χώρο των εικαστικών η ΚΝΕ μπορεί να οργανώσει μια τόσο μεγάλη, ομαδική έκθεση με σύγχρονο έργο, που φανερώνει και τη μεγάλη ανάγκη των δημιουργών να συνομιλήσουν με το έργο τους και να απευθυνθούν στο κοινό.

Στην εκδήλωση, η οποία για ακόμα μια χρονιά κέντρισε το ενδιαφέρον, την προσοχή και το θερμό χειροκρότημα των επισκεπτών, μίλησε η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού. Ανάμεσα στην ομιλία περιλαμβάνονταν αποσπάσματα από λογοτεχνικά έργα και ποιήματα της εποχής, καθώς και τραγούδια. Διάβασαν οι ηθοποιοί Λίλα Καφαντάρη, Σοφιανός Πεσιρίδης και Βιβή Τάγαρη. Επαιξαν οι μουσικοί Φίλιππος Παχνιστής, Βασίλης Ραψανιώτης και Ελλη Φιλίππου. Τραγούδησαν οι Πολυξένη Καράκογλου, Ροδάνθη Κασκαφέτου, Μαριλίζα Λούντζη και Αμέρισσα Φτούλη.

Στην πλειοψηφία τα αποσπάσματα που επιλέχθηκαν ήταν άγνωστα και μάλιστα κάποια από αυτά αρκετά δυσεύρετα, προϊόν της μελέτης που πραγματοποιείται όλο αυτό το διάστημα μπροστά στην προετοιμασία του Συνεδρίου, η οποία απαιτεί μελέτη των λογοτεχνών που έδρασαν και έγραψαν τη συγκεκριμένη εποχή, των λογοτεχνικών περιοδικών που εκδίδονταν (π.χ. «Ελεύθερα Γράμματα»), καθώς και της λογοτεχνικής κριτικής. Μάλιστα, το επόμενο διάστημα μέσα από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη», τα podcast και τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν θα γίνει προσπάθεια να γίνουν πλατύτερα γνωστά.

Η ομιλήτρια στάθηκε στα ιστορικά γεγονότα της εποχής, στις κατευθύνσεις του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, στη στρατηγική που είχε αναπτύξει το Κόμμα τη συγκεκριμένη περίοδο, για να «φωτίσει» καλύτερα τη λογοτεχνία του καιρού, αλλά και τη στάση τόσο των κομμουνιστών και αγωνιστών, όσο και των αστών λογοτεχνών.

Μέσα από αυτό το πρίσμα γίνεται μια πρώτη προσπάθεια συμπύκνωσης και εξαγωγής συμπερασμάτων για τη λογοτεχνική παραγωγή των χρόνων της Κατοχής και της Αντίστασης, του Δεκέμβρη, καθώς και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, μέσα από αναφορές και χαρακτηριστικά αποσπάσματα των Βάρναλη, Ρίτσου, Σικελιανού, Λουντέμη, Βρεττάκου, Χατζή, Ρώτα, Γκάτσου, Εγγονόπουλου, Καρβούνη, Αυγέρη, Αξιώτη, Μαυροειδή - Παπαδάκη, Ρεντή, Μπούμη - Παππά, Πανσέληνου, Σαλαπασίδη, Κορνάρου, Σκάρου, Πατατζή, Πολίτη, Αγγουλέ, Βενέζη, Θεοτοκά, Σεφέρη, Σπήλιου κ.ά.

Επιχειρώντας μια εκτίμηση της λογοτεχνίας της περιόδου, η Ελ. Μηλιαρονικολάκη σημείωσε ότι το έργο των λογοτεχνών, όπως και των καλλιτεχνών άλλων κλάδων, «είναι ανεκτίμητο μνημείο του άφταστου ηρωισμού της δρακογενιάς τους, της βαθιάς πεποίθησής της ότι χτίζει μια ζωή, που γι' αυτήν αξίζει να πεθάνεις.

Και το πέτυχαν, γιατί δεν κοίταζαν τη ζωή απ' το παράθυρο. Ηταν οι ίδιοι μέρος της. Τα έργα τους φτιαχτήκαν κάτω απ' τη μύτη των εχθρών και με τα όπλα πάντα να τους σημαδεύουν. Τους συναντάμε στα παράνομα τυπογραφεία, στις μεγάλες διαδηλώσεις, στη φωτιά της μάχης πολεμιστές, στα κάτεργα, στην εξορία και στα στρατόπεδα, στην ξενιτιά, ακόμη και μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Η προσφορά τους στην ανάπτυξη και την αντοχή του λαϊκού κινήματος όλα αυτά τα χρόνια ήταν πολύτιμη.

Απόδειξη είναι η μεγάλη προσπάθεια που αναγκάστηκε να καταβάλει η αστική τάξη το πρώτο μεταπολεμικό διάστημα για να ανακόψει την ΕΑΜική επιρροή και να περιχαρακώσει την αστική διανόηση ασκώντας κάθε είδους πίεση, η εσπευσμένη ανασύσταση του Βρετανικού Συμβουλίου στην Αθήνα και η άμεση έκδοση της Αγγλοελληνικής Επιθεώρησης.

Το σπουδαιότερο είναι ότι και μέχρι τις μέρες μας δεν έπαψαν να συνεισφέρουν: Να κατακυρώνουν, παρά την ήττα, την ηθική υπεροχή του λαϊκού κινήματος εκείνων των χρόνων, να συγκινούν, να εμπνέουν και να κινητοποιούν γενιές και γενιές νέων ανθρώπων.

Αποτελεί αντικείμενο συζήτησης το αν θα μπορούσαν οι λογοτέχνες να βοηθήσουν περισσότερο στη συνειδητοποίηση του ταξικού χαρακτήρα της αναμέτρησης. Οπωσδήποτε ένα καλύτερο θεωρητικό, μαρξιστικό επίπεδο, που όπως φαίνεται κάποιοι το διέθεταν, θα βοηθούσε. Αλλά για τους λογοτέχνες υπάρχει και ένας άλλος δρόμος να προσεγγίσουν την αλήθεια. Η τέχνη τους. Αν είχαν μελετήσει βαθύτερα την τέχνη των μεγάλων κλασικών ρεαλιστών πεζογράφων, ίσως θα μπορούσαν να διαπιστώσουν πως το κύριο χαρακτηριστικό του ρεαλισμού είναι ότι πίσω από την Ιστορία βλέπει την Οικονομία και πίσω από τις ανθρώπινες πράξεις και συμπεριφορές βλέπει τις σχέσεις παραγωγής, τις σχέσεις ιδιοκτησίας».

Από τον συγκεκριμένο χώρο δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν και τα Στέκια Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ στο κέντρο της Αθήνας, στον Πειραιά, στην Καισαριανή και στο Μενίδι. Οι επισκέπτες του χώρου έχουν με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τον τρόπο λειτουργίας των Στεκιών, τα μαθήματα και τις πολιτιστικές ομάδες που λειτουργούν σε αυτά, αλλά και να δηλώσουν συμμετοχή. Οι δάσκαλοι των μαθημάτων και οι υπεύθυνοι των ομάδων οι οποίοι βρίσκονταν στον χώρο αποτελούν τους καλύτερους «οδηγούς» για τους νέους που ασφυκτιούν στα στενά όρια που τους επιβάλλει το σύστημα και αποζητούν να αξιοποιήσουν δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο τους, να έρθουν σε επαφή με διάφορες τέχνες.

Ετσι, την πρώτη μέρα του Φεστιβάλ οι εκδηλώσεις στη Σκηνή Νέας Δημιουργίας ήταν αφιερωμένες στα Στέκια Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ, στη δουλειά που γίνεται σε αυτά. Και αν κρίνει κανείς από το αποτέλεσμα, το στοίχημα που είχε δοθεί όταν εγκαινιάστηκε το πρώτο Στέκι στο κέντρο της Αθήνας, πριν κάποια χρόνια, φαίνεται ότι έχει κερδηθεί. Τα Στέκια γίνονται κυψέλες πολιτισμού και νέας δημιουργίας, αποκούμπι για τη νεολαία κάθε περιοχής, δίνοντας πραγματική ανάσα δημιουργίας και έκφρασης. Γίνεται πράξη ότι η νεολαία έχει δικαίωμα στη μόρφωση και στην πρόσβαση στον πολιτισμό, ότι η δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου δεν είναι «πολυτέλεια», όπως προβάλλεται σήμερα, αλλά ανάγκη.

Τις εντυπώσεις «έκλεψε» για άλλη μια χρονιά το Τμήμα Φωνητικής του Στεκιού Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ στην Αθήνα, παρουσιάζοντας αφιέρωμα σε τραγούδια της Μικράς Ασίας, με τίτλο «Ενα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά». Τέλος, το μουσικό σύνολο του «Τραβέρσο», του Πολιτιστικού Στεκιού της ΚΝΕ στον Πειραιά, παρουσίασε αφιέρωμα στον μεγάλο μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, το οποίο προετοίμαζε τον τελευταίο χρόνο, σε μια προσπάθεια το μεγάλο έργο του Μίκη να γίνει γνωστό και να «καρπίσει» και στη νέα γενιά.

Το πιο θερμό χειροκρότημα όλων των παρευρισκομένων ήταν η καλύτερη ανταμοιβή σε όλους τους συμμετέχοντες, που έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό. Το ραντεβού δόθηκε στις δραστηριότητες που θα ξεδιπλωθούν όλο τον χρόνο στα Στέκια της ΚΝΕ!

Δίπλα - δίπλα οι νέοι κομμουνιστές από την Ουκρανία και τη Ρωσία

Ενας τέτοιος ξεχωριστός χώρος συγκεντρώνει δεκάδες νέους από όλο τον κόσμο και η συνάντησή τους με τους επισκέπτες του Φεστιβάλ είναι γεμάτος από μοναδικά στιγμιότυπα.

Στα μηνύματα που εκπέμπει η Διεθνούπολη, στην έκφραση της κοινής πάλης των λαών ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, υπακούει και το στήσιμο του χώρου. Ο τίτλος «Διεθνούπολη» είναι γραμμένος σε 10 διαφορετικές γλώσσες σε ένα γιγαντοπανό δίπλα σε ένα άλλο που αναγράφει «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε» σε ελληνικά και αγγλικά.

Ξεχωριστή σημασία αποκτά ένα ιδιαίτερο περίπτερο, αποτυπώνοντας τον προλεταριακό διεθνισμό και την κοινή πάλη των λαών ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και τις άλλες πολεμικές εστίες: Στη μία του όψη υπάρχουν δίπλα δίπλα οι Οργανώσεις από Ρωσία και Ουκρανία και στην άλλη του οι Οργανώσεις από Τουρκία και Συρία, στέλνοντας και έτσι μήνυμα φιλίας και αλληλεγγύης, ότι οι λαοί και τα παιδιά τους στις χώρες που βρίσκονται στη φωτιά των ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Οτι οι λαοί των χωρών που οι καπιταλιστές έχουν βάλει να πολεμούν μεταξύ τους θέλουν και μπορούν να ζήσουν ειρηνικά.

Αντιπροσωπείες από χώρες της Ευρώπης, της Ασίας, από μακρινές χώρες της Λατινικής Αμερικής όπως το Μεξικό, από τη Σρι Λάνκα, το Πακιστάν και άλλες βρίσκονται στα περίπτερά τους, ανοίγοντας συζήτηση με τους επισκέπτες και φέρνοντας μαζί πείρα από τη δράση τους, αλλά και αναμνηστικά που μπορεί να προμηθευτεί ο επισκέπτης του Φεστιβάλ.

Πρώτη στάση του περιπάτου και της ξενάγησης, που έκανε ο Χάρης Ραζάκος, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, ήταν στο Σύνταγμα. Εκεί οι συμμετέχοντες ενημερώθηκαν με αφήγηση και ιστορικές φωτογραφίες στις οποίες είχαν πρόσβαση ηλεκτρονικά, για τις αιματοβαμμένες διαδηλώσεις στις 3 και 4 Δεκέμβρη του 1944, για το ιστορικό πανό «Οταν ο λαός βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο της τυραννίας, διαλέγει ή τις αλυσίδες ή τα όπλα», για τη μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του '44 και την έκβασή της με την τακτική υποχώρηση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ στις αρχές Γενάρη του 1945.

Περπατώντας προς τα Προπύλαια και γυρίζοντας τον χρόνο λίγο πιο πίσω, οι αντιπροσωπείες των ξένων Οργανώσεων άκουσαν για τις μεγάλες διαδηλώσεις του 1943 κατά της επέκτασης της βουλγαρικής κατοχής και τις ηρωίδες ΕΠΟΝίτισσες Παναγιώτα Σταθοπούλου και Κούλα Λίλη. Απέναντι από τα Προπύλαια, αναφορές γίνονται στο κτίριο της οδού Κοραή 4, που στέγασε διάφορες υπηρεσίες των κατοχικών αρχών και τις φυλακές της Κομαντατούρ, ενώ μετά την απελευθέρωση, το κτίριο επιτάχθηκε και στέγασε τα γραφεία του ΕΑΜ μέχρι τον Δεκέμβρη 1944.

Ο περίπατος στο κέντρο της Αθήνας κατέληξε στο ιστορικό κτίριο του Πολυτεχνείου στην Πατησίων και οι συμμετέχοντες «γύρισαν τον χρόνο» εκεί απ' όπου ξεκίνησαν, στη μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944 και άκουσαν για τη μάχη του Λόχου Σπουδαστών του ΕΛΑΣ (μετέπειτα «Λόρδος Μπάιρον») εναντίον της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών (Στουρνάρη και Πατησίων), με σημείο εφόρμησης το Πολυτεχνείο και την εισβολή των βρετανικών τανκς στον χώρο του, ενώ αναφορές έγιναν φυσικά και στον Νοέμβρη του 1973 και την κορύφωση της αντιδικτατορικής πάλης.

Τελειώνοντας τον περίπατο, οι αντιπροσωπείες μπήκαν μέσα στο συγκρότημα του Πολυτεχνείου και τους μοιράστηκαν συμβολικά κόκκινα γαρίφαλα, κάνοντας αναφορές στον Νίκο Μπελογιάννη και τη δίκη του, αλλά και στα χιλιάδες ψηφοδέλτια με το γαρίφαλο που έπεσαν φέτος στις κάλπες των φοιτητικών εκλογών, αναδεικνύοντας την «Πανσπουδαστική ΚΣ» μετά από 36 χρόνια πρώτη δύναμη πανελλαδικά στους φοιτητικούς συλλόγους της χώρας. Γι΄ αυτήν την επιτυχία και την πρωτιά της «Πανσπουδαστικής ΚΣ» μίλησε στις ξένες αντιπροσωπείες ο Παντελής Αρζόγλου, μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Ελισαίος Βαγενάς, υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ, στη συνέχεια διαβάστηκε η τοποθέτηση της Νεολαιίστικης Πτέρυγας της Ενωσης Κομμουνιστών Ουκρανίας και εκ μέρους της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Ενωσης Νεολαίας Ρωσίας (μπολσεβίκοι) μίλησε ο Ιβάν Ζαρόκοφ.

Ο Ελ. Βαγενάς αναφέρθηκε στα προσχήματα που αξιοποιήθηκαν για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, και έφερε στο επίκεντρο τις πραγματικές αιτίες, καλώντας τον ελληνικό και τους άλλους λαούς να απορρίψουν τόσο τη ΝΑΤΟική όσο και τη ρωσική πολεμική προπαγάνδα. Ανέδειξε τον μακρόχρονο γεωπολιτικό και οικονομικό ανταγωνισμό ΝΑΤΟ - Ρωσίας στην Ουκρανία για τον πλούτο της, τους ενεργειακούς δρόμους και τη στρατηγική της θέση.

Μεγάλο θύμα αυτού του ανταγωνισμού είναι οι λαοί της Ουκρανίας και της Ρωσίας που «έζησαν ειρηνικά και μεγαλούργησαν από κοινού στα πλαίσια της ΕΣΣΔ και βρέθηκαν σήμερα να αλληλοσφάζονται για τα συμφέροντα των μονοπωλίων». Αλλά και οι υπόλοιποι λαοί που βιώνουν τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου, της καπιταλιστικής κρίσης και του ανταγωνισμού μεταξύ των μονοπωλιακών ομίλων.

• Αναλυτικό ρεπορτάζ από την εκδήλωση θα δημοσιευτεί στο φύλλο του «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου».