Η τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας Ρωσίας, Ιράν και Τουρκίας την Τρίτη στη Μόσχα πραγματοποιείται σε μια περίοδο που κλιμακώνεται η ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ο «άξονας» αυτός που διαμορφώνεται - και πριν μερικούς μήνες θα μπορούσε να θεωρηθεί απίθανο να συμβεί - επιβεβαιώνει το πόσο ρευστές είναι οι συμμαχίες συμφερόντων και οι «ισορροπίες» που συνεχώς αλλάζουν και φυσικά επηρεάζονται από τις εξελίξεις στα πεδία των μαχών. Ειδικά στη Συρία, η ...πλάστιγγα φαίνεται τώρα να γέρνει προς την πλευρά της Ρωσίας, που επέμβηκε το Σεπτέμβρη του 2015, μετά την επέμβαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην περιοχή. ΗΠΑ, πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, Ισραήλ αλλά και Τουρκία, είναι αυτοί που ενίσχυσαν τις ισλαμιστικές δυνάμεις για την προώθηση των δικών τους σχεδίων, που σχετίζονται με τον έλεγχο αγορών, ενεργειακών πόρων και αγωγών μεταφοράς τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τη Συρία σχεδιαζόταν να περάσει ο «αραβικός αγωγός» με το σαουδαραβικό αέριο.

Τώρα η Τουρκία φαίνεται να συμπράττει με πρώην αντιπάλους της. Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει, είναι, όπως και πριν, η αναζήτηση της καλύτερης τακτικής για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της τουρκικής αστικής τάξης, με δεδομένη και την απειλή δημιουργίας ενός κουρδικού κράτους.

Γι' αυτό στην κοινή διακήρυξη που εξέδωσαν στις 20/12 οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, Ιράν Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ και Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσαν ότι από κοινού θα αντιμετωπίσουν την «τρομοκρατία», που είναι αυτό που υποτίθεται τους ενώνει. Επίσης, δήλωσαν πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν το πλαίσιο της τριμερούς συνεργασίας τους ως μοχλό προώθησης του ενδοσυριακού διαλόγου, με στόχο την εξεύρεση «λύσης» για την πολιτική διευθέτηση και τερματισμό του πολυετούς πολέμου στη Συρία. Αίσθηση προκάλεσε η επισήμανση του Ρώσου υπουργού, Σ. Λαβρόφ, πως οι τρεις χώρες «είναι αποφασισμένες» να διαχωρίσουν τις ομάδες της συριακής αντιπολίτευσης από τους τρομοκράτες, πράγμα που, όπως τόνισε, «δεν κατάφερε να κάνει η Ρωσία σε συνεργασία με τις ΗΠΑ».

Διαβεβαίωσαν πως είναι «έτοιμοι» να δράσουν ως «εγγυητές» μίας ενδεχόμενης ειρηνευτικής συμφωνίας, που θα διασφαλίζει την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και ανεξαρτησία της Συρίας, προωθώντας ένα είδος «οδικού χάρτη». Αποφεύγοντας επί του παρόντος να αναφερθούν λεπτομερώς σε αυτόν, ούτε και στην τύχη του Προέδρου Μπασάρ Ασαντ, παρά μόνο στις προετοιμασίες που έχουν δημοσιοποιήσει πως γίνονται ήδη με στόχο την πραγματοποίηση ενδοσυριακών συνομιλιών στην Αστάνα του Καζακστάν και αργότερα (8 Φλεβάρη) στη Γενεύη.

Το ίδιο διάστημα, ο Σύρος Πρόεδρος Μπ. Ασαντ εντείνει τις συνεννοήσεις με βασικούς συμμάχους του στην περιοχή, συναντώντας την Πέμπτη στη Δαμασκό τον Ιρανό υφυπουργό Εξωτερικών, Χοσεΐν Τζαμπέρι Ανσάρι, και διαμηνύοντας πως η νίκη στο Ανατολικό Χαλέπι δεν ήταν νίκη μόνο της Συρίας, «αλλά και των συμμάχων της, Ιράν και Ρωσίας».

Ομως, η έντονη διπλωματική κινητικότητα που παρατηρείται ιδιαίτερα τις τελευταίες βδομάδες στο παρασκήνιο σε Μόσχα, Τεχεράνη, Αγκυρα και Δαμασκό, δεν αποκλείεται να αναπροσαρμοστεί ανάλογα με τις εξελίξεις σε κρίσιμα πεδία των πολεμικών συγκρούσεων, όπως φάνηκε να γίνεται με τη σχεδόν πλήρη εκκένωση του Ανατολικού Χαλεπίου από δεκάδες χιλιάδες αμάχους, αντικαθεστωτικούς και τζιχαντιστές. Το πώς θα εξελιχθούν είναι πολύ δύσκολο να προβλεφτεί.

Τα πιο κρίσιμα κομμάτια στο παζλ των πολεμικών συγκρούσεων διαμορφώνονται αυτή την περίοδο στη Ράκα, όπου πολεμούν τους τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους» κυρίως οι κουρδικές και αραβικές «Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις», με την υποστήριξη των ΗΠΑ, και το Αλ Μπαμπ, όπου επιχειρεί ο τουρκικός στρατός με την υποστήριξη μικρών ομάδων του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού» .

Οι επιχειρήσεις στο Αλ Μπαμπ αποδεικνύονται ιδιαίτερα αιματηρές, τόσο από τη μεριά των τζιχαντιστών, όσο και από τη μεριά των Τούρκων στρατιωτών, που είδαν 16 συναδέλφους τους να σκοτώνονται μεταξύ 20ής και 22ας Δεκέμβρη και πάνω από 30 άλλους να πληγώνονται σοβαρά.

Το επόμενο μεγάλο πεδίο σύγκρουσης είναι σίγουρο πως θα διαμορφωθεί στην επαρχία Ιντλίμπ, στην οποία έχουν κατευθυνθεί οι περισσότεροι από τους αντικαθεστωτικούς και τζιχαντιστές που ηττήθηκαν σε Ανατολικό Χαλέπι, Παλμύρα και άλλες περιοχές και οι οποίοι υποστηρίζονται από ευρύ δίκτυο αμερικανικών και ευρωπαϊκών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, στο πλαίσιο προώθησης δυτικών ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων.

Σε κάθε περίπτωση, το αν η τριμερής σύνοδος στη Μόσχα σηματοδοτεί μια ουσιαστική στροφή στο συσχετισμό δυνάμεων στην περιοχή θα κριθεί στην πράξη. Πολλές ανάλογες διακηρύξεις στο παρελθόν έμειναν στα χαρτιά, αφού οι κόντρες μεταξύ συμμάχων και αντιπάλων μετέβαλαν αρκετές φορές τους αρχικούς στόχους, αλλάζοντας τα δεδομένα και ανατρέποντας τις ισορροπίες συγκυριακών λυκοσυμμαχιών, με τους λαούς να συνεχίζουν να πληρώνουν το βαρύ τίμημα όσο διαλέγουν ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο και δεν οργανώνουν τον αγώνα τους για να γίνουν αφέντες στον τόπο τους.