Ενα ντόμινο αντιλαϊκών διεργασιών, με φόντο τους ανταγωνισμούς ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα αλλά και τις διαιρέσεις και την όξυνση των αντιθέσεων που εκδηλώνονται τόσο στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, όσο και στο πλαίσιο των διακρατικών συμφωνιών σε επίπεδο ΔΝΤ, περιβάλλει τα αντιλαϊκά παζάρια της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με το κουαρτέτο σχετικά με το κλείσιμο της δεύτερης «αξιολόγησης».

Την ίδια ώρα, το γενικό φόντο των εξελίξεων προσδιορίζεται από τις αυξημένες αβεβαιότητες και από τους κινδύνους που εκδηλώνονται στην παγκόσμια οικονομία, γεγονός που έρχεται να οξύνει τόσο τα αντιλαϊκά αντανακλαστικά στη βάση της ενιαίας στρατηγικής του κεφαλαίου, όσο και τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.

Το γερμανικό κράτος και κυβέρνηση, ως βασικοί χρηματοδότες, έχουν τον πρώτο λόγο και στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που είναι ο οργανισμός χρηματοδότησης προς το ελληνικό κράτος. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στο τελευταίο διάστημα, ο ESM φαίνεται να αναβαθμίζεται σε σημαντικό παίκτη των αντιλαϊκών διεργασιών, ενόψει και των ανοιχτών μετώπων και της ενδοαστικής διαπάλης για τα ζητήματα που ξεδιπλώνονται γύρω από τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού κρατικού χρέους.

Την ίδια ώρα, η Γερμανία επιδιώκει την πλήρη ένταξη του ΔΝΤ στο τρίτο μνημόνιο και μέσω νέας δανειακής σύμβασης με το ελληνικό κράτος, βλέποντας στον εν λόγω ιμπεριαλιστικό οργανισμό το ρόλο του εγγυητή του αντιλαϊκού προγράμματος. Την ίδια ώρα, οι αντιθέσεις με το ΔΝΤ εντοπίζονται κατά βάση γύρω από τη «βιωσιμότητα» του ελληνικού κρατικού χρέους, από τον επιμερισμό τυχόν χασούρας, που βέβαια θα φορτωθεί στην πλευρά των κρατών της Ευρωζώνης, κατά κύριο λόγο στο γερμανικό κράτος, που αποτελεί και τον κύριο χρηματοδότη του ΕSM. Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, συχνά - πυκνά επαναλαμβάνει ότι η ενδεχόμενη άρνηση του ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα, θα σημαίνει την επανεξέταση της «συμφωνίας» και νέας επικύρωσης από το γερμανικό Κοινοβούλιο.

Το ΔΝΤ, από την πλευρά του, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω ούτε ρούπι από τις απαιτήσεις του σε σχέση με το ελληνικό κρατικό χρέος. Μάλιστα, απαιτεί να πληρώνονται στο «ακέραιο και εγκαίρως» τα πολύ ψηλότερα επιτόκια, σε σχέση με αυτά που πληρώνονται για την εξυπηρέτηση των δανείων της Ευρωζώνης.

Αποτελεί «κοινό μυστικό» το γεγονός ότι ο πυρήνας των στελεχών του ΔΝΤ (π.χ. ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος Π. Τόμσεν) προσανατολίζονται στην αποχώρηση από το ελληνικό πρόγραμμα ή την παραμονή σε αυτό σε ρόλο «συμβούλου». Ωστόσο, οι όποιες αποφάσεις θα παρθούν σε επίπεδο μετόχων, δηλαδή ανάλογα με τον αριθμό ψήφων που έχει το κάθε κράτος - μέλος, με βάση τη συμμετοχή στα κεφάλαια του ιμπεριαλιστικού οργανισμού. Εν προκειμένω, οι ΗΠΑ αποτελούν το βασικό παίκτη, ωστόσο η Γερμανία αλλά και άλλα κράτη της Ευρωζώνης επίσης έχουν σημαντικό ρόλο στις αντιλαϊκές διεργασίες και στο πλαίσιο του ΔΝΤ. Σε αυτή τη φάση, ως αστάθμητος παράγοντας χαρακτηρίζεται η πολιτική που θα εφαρμοστεί με τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ. Ετσι, οι όποιες «εμπλοκές» στην πορεία ολοκλήρωσης της δεύτερης «αξιολόγησης» φαίνεται να συνδέονται και με το συγκεκριμένο, για την ώρα, «αστάθμητο» παράγοντα.

Μάλιστα, μετά την καταδίκη της επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ. Λαγκάρντ, από τη γαλλική δικαιοσύνη, το ΔΝΤ εξέδωσε μια μάλλον «χαλαρή» ανακοίνωση στήριξης, τονίζοντας: «Η Εκτελεστική Επιτροπή προσβλέπει στη συνέχιση της συνεργασίας με τη γενική διευθύντρια για την αντιμετώπιση των δύσκολων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία». Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, «ο γενικός διευθυντής διορίζεται από την Εκτελεστική Επιτροπή και εκτελεί τα καθήκοντα υπό την καθοδήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου».

«Κοινό μυστικό» αποτελεί και το γεγονός ότι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης έχουν διαφορετικές δημόσιες δηλώσεις και «στρογγυλοποιήσεις» σε σχέση με αυτές που χρησιμοποιούν πίσω από τις «κλειστές πόρτες» του Γιούρογκρουπ και άλλων συνεδριάσεων. Για παράδειγμα, η τοποθέτηση του εκπροσώπου της Γαλλίας, στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη της Ομάδας Εργασίας, με θέμα τις εφάπαξ παροχές - ψίχουλα της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ δεν φάνηκε να κουμπώνει με άλλες δημόσιες τοποθετήσεις παραγόντων της γαλλικής κυβέρνησης, τις οποίες η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να «αναβαθμίσει», προκειμένου να διαμορφώσει «κλίμα» στην προσπάθεια να σπείρει αυταπάτες και συγχύσεις στο λαό.

Την ίδια ώρα, η ενδοαστική διαπάλη αναμένεται να εκδηλωθεί εντονότερη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αφορμή την εκλογή νέου Προέδρου, όταν θα αποχωρήσει ο σημερινός Πρόεδρος, ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης Μ. Σουλτς. Οπως αναφέρει το «Politico.eu», εξανεμίστηκε κάθε ελπίδα ομαλής μετάβασης της προεδρίας μετά την αποχώρηση του Σουλτς, ο οποίος θα επιστρέψει στη γερμανική πολιτική σκηνή, όταν ο επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών, Τζ. Πιτέλα, ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το πόστο. «Ο συμβιβασμός στον οποίον βασίσαμε τη νομοθετική συνεργασία μας και που τηρήθηκε τα τελευταία δυόμισι χρόνια, διαλύθηκε και όχι από εμάς. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρξει μια νέα φάση με νέα προοδευτική ατζέντα για το δεύτερο μισό της θητείας», δήλωσε ο Πιτέλα, κάνοντας λόγο για «μαχητική στάση» απέναντι στις πολιτικές λιτότητας του Βερολίνου.

Παράγοντες με γνώση των διεργασιών υποστηρίζουν ότι η αξιοποίηση της ελληνικής περίπτωσης και οι «υποστηρικτικές δηλώσεις», πέρα βέβαια από την υπαρκτή ενδοαστική διαπάλη, αποσκοπούν και στη διαμόρφωση των πολιτικών συσχετισμών σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου.

Στο μεταξύ, η «προβληματική» ιταλική τράπεζα Monte dei Paschi di Siena αναμένει ότι θα εξαντλήσει ρευστότητα 11 δισ. ευρώ περίπου πολύ ταχύτερα από το αναμενόμενο, σύμφωνα με επικαιροποιημένο έγγραφο που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της. Σύμφωνα με τη νεότερη εκτίμηση, η εξάντληση της διαθέσιμης ρευστότητας υπολογίζεται πλέον στους 4 μήνες, ενώ την ίδια ώρα, έτοιμο προς ενεργοποίηση είναι το κρατικό πακέτο διασώσεων και για άλλες ιταλικές τράπεζες.

Είναι φανερό ότι οι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί και οι συμβιβασμοί στην Ευρωζώνη αφορούν και τον τρόπο διάσωσης των τραπεζικών ομίλων και τον επιμερισμό της χασούρας ανάμεσα σε κρατικά και ιδιωτικά κεφάλαια. Σε κάθε περίπτωση, τα σπασμένα φορτώνονται στις λαϊκές πλάτες.

Ενδεικτική είναι και η περίπτωση γαλλικών τραπεζών, που «σήκωσαν το γάντι» στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε μια εξέλιξη που δείχνει και τις ευμετάβλητες ισορροπίες στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ρόιτερς», οι κορυφαίες γαλλικές τράπεζες προσέφυγαν στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά της ΕΚΤ, αμφισβητώντας την εποπτική αρχή της Ευρωζώνης. Οι Γάλλοι τραπεζίτες υποστηρίζουν ότι πρέπει να εξαιρεθούν από την υποχρέωση να διατηρούν κεφάλαια για καταθέσεις που έχουν κάνει στη γαλλική κρατική επενδυτική τράπεζα (CDC). Οπως αναφέρει το «Ρόιτερς», οι σχέσεις των τραπεζών με την ΕΚΤ είναι τεταμένες το τελευταίο διάστημα, εξαιτίας των αρνητικών επιτοκίων δανεισμού που εφαρμόζει η κεντρική τράπεζα, ωστόσο πρώτη φορά μεγάλες τράπεζες αμφισβητούν τόσο έντονα την εποπτική αρχή.

Στο φόντο αυτό, αλλά και της κόντρας ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ, η κυβέρνηση της Ιρλανδίας επέκρινε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ζήτησε από το αμερικανικό μονοπώλιο της «Apple» να καταβάλει στο Δουβλίνο 13 δισ. ευρώ για μη καταβεβλημένους φόρους.

«Η Επιτροπή υπερέβη τις εξουσίες της και παραβίασε την κυριαρχία» αναφορικά με τη φορολογία που επιβάλλει στις επιχειρήσεις, εκτίμησε ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μ. Νούναν, διεκδικώντας την προστασία του φορολογικού καθεστώτος στην Ιρλανδία, με το οποίο κατάφερε να προσελκύσει μεγάλο αριθμό πολυεθνικών εταιρειών.

Η «Apple», από την πλευρά της, συντασσόμενη με την ιρλανδική κυβέρνηση, τόνιζε ότι η μεγάλη πλειονότητα των κερδών που κατέγραψαν οι δύο μονάδες που διατηρεί στην Ιρλανδία, οφείλεται σε πνευματική ιδιοκτησία που αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ και άρα δεν θα πρέπει να φορολογηθούν στην Ιρλανδία.