Οποιος επιθυμεί, γιορτινές μέρες, να χαρεί ή να χαρίσει ένα αληθινό δώρο πολιτισμού και απόλαυσης των ματιών και της ψυχής, θα το βρει στη δοκιμιακή μελέτη - λεύκωμα, που φέρει τον απέριττα εύγλωττο τίτλο «Μαλέας». Αναφερόμαστε στην τελευταία έκδοση του πιο εξειδικευμένου (από επιστημονική άποψη) στις εικαστικές τέχνες, και υψηλότατης αισθητικής ποιότητας στην παρουσίαση και χρωματική εκτύπωση των έργων τέχνης, οίκου «Αδάμ». Πρόκειται για μια εξαιρετική μελετητική εργασία (394 σελ.) του καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στο ΑΠΘ, Αντώνη Κωτίδη, γύρω από τη ζωή, τις ιδέες και το εικαστικό, παιδαγωγικό και αρχιτεκτονικό έργο του Κωνσταντίνου Μαλέα (1879-1928). Ενός από τους πρωτοπόρους του ελληνικού μοντερνισμού, της «εξόδου» της ελληνικής ζωγραφικής από τον «καθοδηγητή» της, τον ακαδημαϊσμό του Μονάχου (σ.σ. καθότι η Γερμανία είχε το πάνω - πάνω χέρι από συστάσεως ελληνικού κράτους) και της ανανεωτικής «εισόδου» της στα μοντέρνα ευρωπαϊκά ρεύματα. Ενός δημιουργού φωτισμένου, ανήσυχου, ανοιχτού στις νέες προοδευτικές ιδέες του καιρού του, του οποίου η προσφορά καθυστερημένα αναγνωρίστηκε από τους ειδικούς, αλλά ακόμα μένει άγνωστη στο πλατύτερο φιλότεχνο κοινό, και ιδιαίτερα στις νέες γενιές.

Ο γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, Κ. Μαλέας, μετά τη «Μεγάλη του Γένους Σχολή», σπούδασε στη γενέτειρά του Αρχιτεκτονική και μετά στο Παρίσι Διακοσμητικές Τέχνες και Ζωγραφική δίπλα στον καταξιωμένο συμβολιστή και νεοϊμπρεσιονιστή ζωγράφο Ανρί Μαρτέν. Μετά τις σπουδές του, ταξίδεψε σε Συρία, Παλαιστίνη και το Λίβανο, όπου ζωγράφισε τόπους και ανθρώπους. Το 1913 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, στης οποίας το δήμο υπηρέτησε ως αρχιμηχανικός μέχρι το 1917, χρονιά καταστροφής πολλών έργων του στην πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης και μετεγκατάστασής του στην Αθήνα. Ο Μαλέας, έχοντας από νέος μυηθεί στις σοσιαλιστικές ιδέες, παλιός φίλος του Νικόλαου Γιαννιού, ιδρυτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος (μετέπειτα ΚΚΕ), στενός φίλος και συνεργάτης του Γληνού, του Δελμούζου, του Τριανταφυλλίδη, στην ιστορική προσπάθειά τους για Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, φίλος και συνεργάτης του Βάρναλη στο Σύνδεσμο «Λαϊκό Πανεπιστήμιο» (1925), πρόσφερε τα μέγιστα στη σύγχρονη ελληνική τέχνη, με τη ζωγραφική του. Συνεισέφερε, όμως, πολλά και στη διαμόρφωση και προβολή των προοδευτικών ιδεών - και στο χώρο της τέχνης - με τη δράση του ως ιδρυτικό μέλος στην πρώτη οργανωμένη κίνηση καλλιτεχνών στην Ελλάδα, την «Ομάδα Τέχνης», σύμβουλος της Εθνικής Πινακοθήκης, γραμματέας της Κρατικής Καλλιτεχνικής Εκθεσης του 1919 και ως εικονογράφος (1918) του θρυλικού δημοτικιστικού αναγνωστικού της πρώτης Δημοτικού «Αλφαβητάρι του ήλιου».