Ηταν ακριβώς όπως θα ανέμενε κανείς αυτές οι προγραμματικές δηλώσεις, που προορίζονται να ολοκληρώσουν τη δομική και ολοκληρωτική παράδοση της χώρας, της κοινωνίας και του πολιτισμού της σ' ένα μοντέλο βαλκανικής Κόστα Ρίκα. Ενας κύκλος που άρχισε με την επιτροπή Πόρτερ της «υποτέλειας» (1947-'54) και κλείνει με την επιτροπή Στίγκλιτς επί το ιθαγενέστερο.

Με τη συσσωρευμένη πρωτοπασοκική και νυν υστεροπασοκική εμπειρία του πράσινου ξύλου σε οργισμένους ναυτεργάτες και τον κατακερματισμό του κοινωνικού ιστού σε άθλιους, δήθεν αποκεντρωτικούς μηχανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο συναινετικά χειραγωγημένος ως πλειοψηφών λαός έμαθε προχτές πως θα διευθετηθεί ως πράσινος δίαυλος το Αιγαίο. Πως θα χορτάσει με αιρετό περιφερειάρχη. Και πως είναι όνειδος να δουλεύεις stage στο δημόσιο αλλά τιμή και καμάρι στον ιδιωτικό τομέα. Το σφαγείο ήταν στη Βουλή, στο επίπεδο των προγραμματικών δηλώσεων, ένα ηλεκτρονικό κρεοπωλείο με κρεμασμένες τις σύγχρονες ανάγκες σε ειδικές θήκες αλλοτρίωσης της κοινής λογικής και της επιβιωτικής ιεράρχησης.

Τη δικαιοσύνη στη φορολογία θα την εξασφαλίζει η ηλεκτρονική αναδόμησή της και την ισχυροποίηση της χώρας διεθνώς τα συγχαρητήρια του Αμερικανού πρέσβη στον Δρούτσα «για τα όσα ήδη έχει κάνει»(;). Η δημοκρατία ως ψευδαίσθηση είναι ψέμα με κοντά ποδάρια όταν 23.000 και πλέον αιτούντες μια από τις 80 θέσεις γραμματέων θα συνειδητοποιήσουν ότι εντός ολίγων ημερών μια επιτροπή υπό τον Πάγκαλο «εξέτασε», «έκρινε» κι «επέλεξε» «αξιοκρατικά» τους... καταλληλότερους. Ο κ. αντιπρόεδρος είναι εγγύηση αυτοματοποιημένης δημοκρατίας, σύμμαχος του στρατηγού ανέμου που παίρνει και σηκώνει κυριαρχικά δικαιώματα. Ισως γι' αυτό στις προγραμματικές τράβηξε κι έναν υπνάκο επί δεκάλεπτο.

«Πάρτε μαζί σας νερό, το μέλλον έχει πολλή ξηρασία» αντιλέγει ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός, χωρίς να έχει ζήσει την εμπειρία ενός νόμπελ Ειρήνης που δίνεται σ' έναν Αμερικανό Πρόεδρο επειδή δε θα κλείσει το Γκουαντάναμο και στέλνει μυστικά κι άλλα στρατεύματα στο Αφγανιστάν. Χωρίς να έχει ζήσει το νόμπελ Λογοτεχνίας σε γραφίδα εξωραϊσμού του ναζισμού και την αντικατάσταση του ψωμιού με την ηλεκτρονική απεικόνιση της χρηματιστηριακής αξίας του σιταριού.

Η αποτυχία του πειράματος εξαρτάται από την ταχύτητα συνειδητοποίησης των μαζών των εργαζομένων, ότι υπέγραψαν με την ψήφο τους σύμβαση αορίστου έργου εναντίον τους. Ο ορισμός του χρόνου είναι όπλο λαϊκό και αμέσου δράσης. Ωστε ν' ακυρωθούν τ' αποτελέσματα της... «κάλπεως», που είπε κι ο κ. Πετσάλνικος, στην πράξη...