Eurokinissi

Η οικογενειακή φωτογραφία δε φτάνει για να εξαλείψει τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται και οξύνονται στους κόλπους της ΕΕ στην πορεία εξέλιξης της καπιταλιστικής κρίσης

Οπως αναμενόταν, οι «27» στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, που έγινε την Κυριακή στις Βρυξέλλες, δεν κατέληξαν σε κάποιες συγκεκριμένες αποφάσεις, που αναμένεται να ληφθούν στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις 19 και 20 του μήνα, αλλά επανέλαβαν ορισμένες γενικόλογες «κατευθυντήριες γραμμές» για να διασκεδάσουν τις ανησυχίες που έχουν προκληθεί, εξαιτίας των τριγμών που ακούγονται στο ευρωοικοδόμημα ένεκα της καπιταλιστικής κρίσης.

Στο πλαίσιο αυτό οι «27» επαναβεβαίωσαν την εμπιστοσύνη τους στους πυλώνες του ευρωοικοδομήματος, δηλαδή το Σύμφωνο Σταθερότητας, την ενιαία αγορά «ως μηχανισμό ανάκαμψης», τη στήριξη των τραπεζών του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οπως αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν, οι ηγέτες της ΕΕ «συμφώνησαν ότι η Ευρώπη θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την πρόκληση αυτή και να εξέλθει από την παρούσα κρίση, μόνο εάν εξακολουθήσει να δρα με συντονισμένο τρόπο, εντός του πλαισίου της ενιαίας αγοράς και της ΟΝΕ».

Από την άλλη απέφυγαν να αναφέρουν συγκεκριμένα μέτρα στήριξης των «αδύναμων κρατών» της ευρωζώνης ή πολύ περισσότερο των κρατών - μελών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, μοιράζοντας απλά καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις, αλλά όχι και «πακέτα» στήριξης όπως ζητούσαν οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών ή έκδοση ευρωομολόγων. Περιορίστηκαν να τους παραπέμψουν σε δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ έμμεσα πλην σαφώς τους «έδειξαν» το δρόμο του ΔΝΤ στην περίπτωση που δεν αποδώσουν τα άλλα μέτρα.

Επίσης ξόρκισαν τον «προστατευτισμό», αλλά την ίδια στιγμή δεν μπόρεσαν να παρουσιάσουν ένα ενιαίο «ευρωσχέδιο» για την αντιμετώπιση της κρίσης, καθώς παραμένει ισχυρή η θέση πως αποτελεί «εθνική ευθύνη» η αντιμετώπιση της κρίσης.

Ειδικότερα, οι 27 ηγέτες της ΕΕ, όπως προκύπτει από το κοινό ανακοινωθέν, συμφώνησαν:

-- Στην παραπέρα ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αναδεικνύοντας «τη σημασία της αντιμετώπισης των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών». Οι αποφάσεις για το ζήτημα αυτό, δηλαδή ο τρόπος που θα απαλλαγούν οι τράπεζες από τα λεγόμενα «τοξικά προϊόντα», καθώς και η δημιουργία κάποιων εποπτικών οργάνων θα ληφθούν στις επόμενες Συνόδους Κορυφής, μετά από εισηγήσεις του ΕΚΟΦΙΝ.

-- «Να αξιοποιηθεί η ενιαία αγορά ως μηχανισμός ανάκαμψης, ώστε να στηριχτούν η οικονομική ανάπτυξη και η δημιουργία απασχόλησης». Με άλλα λόγια, να τηρηθούν πιστά οι σιδερένιοι κανόνες της ανταγωνιστικότητας για να στηριχτεί η κερδοφορία και να συμπιεστεί το «εργατικό κόστος» μέσα από τις ελαστικές μορφές απασχόλησης, την απελευθέρωση των απολύσεων κ.ο.κ. Στο πλαίσιο αυτό επισημάνθηκε ότι «ο προστατευτισμός δεν αποτελεί απάντηση στη σημερινή κρίση». Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιέσεις της Γαλλίας για κρατική ενίσχυση στις εταιρείες αυτοκινητοβιομηχανίας, τέθηκαν υπό ευρωπαϊκή εποπτεία και συντονισμό τα σχέδια για «ανανέωση των στόλων οχημάτων».

-- «Να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών, σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», επιβεβαιώνοντας την εμμονή τους στην ένταση της λιτότητας, τις περικοπές κοινωνικών δαπανών, τις μειώσεις μισθών κ.ο.κ.

Οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, που είχαν συνεδριάσει νωρίτερα, έλαβαν υποσχέσεις ότι δε θα εγκαταλειφθούν, αλλά απερρίφθη το αίτημα για χορήγηση πακέτου στήριξης ύψους 160-190 δισ. ευρώ. Αποσαφηνίστηκε επίσης ότι κάθε χώρα θα αντιμετωπίζεται χωριστά... «Ολα τα κράτη - μέλη της ΕΕ θα λάβουν την αναγκαία βοήθεια, ανάλογα με την περίπτωση», δήλωσε μετά το πέρας της συνεδρίασης ο προεδρεύων Τσέχος πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ, συμπληρώνοντας ότι απορρίπτεται η ιδέα «να χωρίσουμε την Ευρώπη σε παλιά και νέα μέλη, σε Ανατολή και Δύση».

Τη «γραμμή» την είχε δώσει προσερχόμενη στη σύνοδο η Γερμανίδα καγκελάριος Ανκελα Μέρκελ, δηλώνοντας ότι «τα κράτη της ΕΕ που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, μπορούν να βασίζονται στη βοήθεια των διεθνών οργανισμών», αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι δεν είναι θέμα της ΕΕ να σώσει τα αδύναμα κράτη, αλλά μάλλον της Τράπεζας Ευρωπαϊκών Επενδύσεων και του ΔΝΤ. Η καγκελάριος απέρριψε επίσης την άποψη ότι πρέπει να υπάρξει μια ενιαία για όλους απάντηση στην κρίση. «Οι οικονομικές συνθήκες στις χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων αυτών της Ανατολικής Ευρώπης, είναι "πολύ διαφορετικές"», υποστήριξε η Α. Μέρκελ. Επιχειρώντας να διασκεδάσουν τις ανησυχίες για απόσυρση των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών από τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, οι «27» ανέφεραν στο κοινό ανακοινωθέν ότι «η υποστήριξη προς τις μητρικές τράπεζες δε θα πρέπει να συνεπάγεται περιορισμούς στις δραστηριότητες θυγατρικών τραπεζών στις χώρες υποδομής της ΕΕ».

Τη σκυτάλη πήρε χτες ο αρμόδιος για τα οικονομικά επίτροπος Χ. Αλμούνια, που άφησε ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο παραπομπής στο ΔΝΤ ακόμα και κρατών - μελών της ευρωζώνης που θα αντιμετωπίσουν σοβαρό πρόβλημα δανεισμού τους. Μιλώντας στις Βρυξέλλες, ο Ευρωπαίος επίτροπος είπε ότι «στην περίπτωση που προκύψει κρίση σε μία χώρα της ευρωζώνης, υπάρχει λύση πριν αυτή στραφεί στο ΔΝΤ», προσθέτοντας ότι δε θα συζητήσει, δημόσια, το εν λόγω σχέδιο.

«Είμαστε εξοπλισμένοι, σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, να αντιμετωπίσουμε αυτό το σενάριο κρίσης», τόνισε, αλλά απέφυγε να πει περισσότερα.

Ο επίτροπος ζήτησε ένταση των προσπαθειών των εθνικών κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση της ύφεσης. Υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα «παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς» τον αντίκτυπο των σχεδίων που έχουν ήδη αποφασιστεί σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς «πιθανώς, εάν τα αποτελέσματα αποδειχθούν μη ικανοποιητικά, θα χρειαστεί, τελικά, να ανανεώσουμε τις προσπάθειές μας». Ο Χ. Αλμούνια προανήγγειλε ουσιαστικά περαιτέρω επιδείνωση των ρυθμών ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας στο μέλλον, ενώ εμμέσως πλην σαφώς τάχθηκε υπέρ της έκδοσης κοινών κρατικών ομολόγων από τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που θα ήθελαν να συμμετάσχουν σε αυτή την ενέργεια.

Αργότερα η εκπρόσωπός του Αμέλια Τόρες, στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, δήλωσε ότι στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση που μια χώρα - μέλος της ευρωζώνης αντιμετωπίσει δυσκολίες, η ΕΕ έχει σχέδιο και θα επιδείξει την αλληλεγγύη της. Διευκρίνισε ότι χώρες, όπως η Ελλάδα, έχουν περιορισμένα περιθώρια ελιγμών και θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των δημοσίων οικονομικών τους.