ΕΑΜ. Τρία γράμματα που το μόνο χρώμα που τους ταιριάζει είναι το κόκκινο. Τρία γράμματα που στο όνομά τους, στο όνομα της ελευθερίας, χιλιάδες αγωνιστές θυσίασαν τη ζωή τους, "βάφοντας" κόκκινα, με το αίμα τους, πολλά μέρη της Ελλάδας.

Δεκάδες αγωνιστές και αγωνίστριες ύψωσαν χτες το πρωί, περήφανοι, τα λάβαρα, τις σημαίες της Εθνικής Αντίστασης, στην πλατεία Κλαυθμώνος, με αφορμή την 56η επέτειο της μεγάλης διαδήλωσης του λαού της Αθήνας και του Πειραιά, που έγινε στις 5/3/43 - με την καθοδήγηση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ - για τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης που είχαν ετοιμάσει οι Γερμανοί κατακτητές, με τη βοήθεια της προδοτικής κυβέρνησης Λογοθετόπουλου και των λοιπών ντόπιων δοσιλόγων.

Πολλά παραρτήματα της Πανελλήνιας Ενωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (ΠΕΑΕΑ) από όλη την Αθήνα συγκεντρώθηκαν χτες στις 11 το πρωί στην πλατεία Καρύτση για τέλεση επιμνημόσυνης δέησης στο Ναό του Αγίου Γεωργίου. Μετά το τέλος της επιμνημόσυνης δέησης, οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης έκαναν πορεία μέχρι την πλατεία Κλαυθμώνος για το πολιτικό μνημόσυνο αυτών που έχασαν τη ζωή τους στις δύσκολες μέρες της Γερμανικής Κατοχής. "Είστε παλικάρια. Σ' εσάς χρωστάμε την ελευθερία μας", φώναζαν περαστικοί - κυρίως νέοι - από τα πεζοδρόμια, χειροκροτώντας τους ασπρομάλληδες αγωνιστές, που έδωσαν το μαχητικό "παρών" στον αντικατοχικό αγώνα. Και εκείνοι απαντούσαν με τη σειρά τους "ΕΑΜ - ΕΛΑΣ - ΕΠΟΝ - ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ".

"Στα άρματα, στα άρματα, εμπρός στον αγώνα", ήταν το πρώτο τραγούδι που ακούστηκε από τα ηχεία, που είχαν στηθεί στην πλατεία Κλαυθμώνος και οι γροθιές υψώθηκαν, τα χείλη σφίχτηκαν πεισμωμένα και η μνήμη αναπόλησε εκείνες τις δύσκολες, αλλά περήφανες μέρες. Ο Σπύρος Διλιντάς,ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ, μιλώντας στους συγκεντρωμένους υπενθύμισε: "Στις 22 Φλεβάρη, οι κατακτητές, μέσω της προδοτικής κυβέρνησης, στέλνουν στο Εθνικό Τυπογραφείο τη διαταγή της επιστράτευσης. Δύο μέρες μετά γίνεται η πρώτη διαδήλωση, συνδυασμένη με απεργία των τροχιοδρομικών. Στις 25 Φλεβάρη οι κινητοποιήσεις επαναλαμβάνονται με πρωτοπόρους τους φοιτητές - μαθητές που απεργούν. Στις 4 του Μάρτη με απόφαση της ΚΕ του ΕΑΜ, με υπεύθυνο τον Ν. Πλουμπίδη,ορίζεται η επόμενη μέρα για το γενικό ξεσήκωμα".

Και συνεχίζει: "Στις 5 Μάρτη του '43 είναι η πρώτη από τις τρεις μεγάλες κινητοποιήσεις του λαού της Αθήνας και του Πειραιά, που σημάδεψαν την ιστορία του εθνικο-απελευθερωτικού μας αγώνα, που ως γνωστό ραχοκοκαλιά, εμπνευστής και κύριος αιμοδότης ήταν το ΚΚΕ". Η αφήγηση του Σπ. Διλιντά είναι συγκλονιστική και ο απολογισμός της μάχης που έδωσε ο άοπλος και πεινασμένος λαός της Αθήνας, αλλά αποφασισμένος να αντισταθεί στους κατακτητές, είναι τραγικός: Πάνω από 20 οι νεκροί πατριώτες, οι τραυματίες ξεπερνούσαν τους 130, ενώ ο αριθμός των συλληφθέντων είναι ανεξακρίβωτος. "ΕΑΜ, βροντοφώναζαν οι διαδηλωτές, αποκαλύπτοντας την αντιστασιακή τους ταυτότητα, γεμίζοντας τους ίδιους με θάρρος και πανικοβάλλοντας τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους", επισήμανε ο ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ. Και αναφερόμενος στη σημερινή πραγματικότητα, τόνισε: "Μετά από 56 χρόνια η κυβέρνηση αναγνώρισε, κάτω από τη λαϊκή πίεση, την Εθνική Αντίσταση, αλλά παραγνωρίζει αυτούς που την έγραψαν με τους αγώνες τους και με το αίμα τους, καθώς και το πολιτικό κόμμα που την καθοδηγούσε και που ήταν ο κύριος αιμοδότης της". Αυτόματα το σύνθημα αντήχησε σε κάθε γωνιά της Σταδίου, με φωνή όλο ψυχή "ΚΚΕ, το κόμμα σου λαέ".

"Σήμερα, υπογράμμισε ο Σπ. Διλιντάς, οι επιζώντες ΕΑΜίτες, το ΚΚΕ και άλλες προοδευτικές δυνάμεις βρίσκονται πάλι επικεφαλής μιας άλλης στράτευσης του ελληνικού λαού. Στράτευσης εξίσου πατριωτικής και εθνικής. Στο όνομα όχι της χιτλερικής, αλλά της ευρωπαϊκής Νέας Τάξης, η ελληνική οικονομία, το εργατικό δυναμικό της χώρας μας γίνονται υποχείρια των εντολών του Μάαστριχτ, της ΕΕ και των στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ. Ο ελληνικός λαός, τιμώντας τους νεκρούς του, δε θα αφήσει την εθνική του περηφάνια και αξιοπρέπεια να τσαλακώνονται από ξένα κέντρα. Αθάνατο το ΕΑΜ και τα ιδανικά του".

Εξι μέτρα κάτω από τη γη, οι βαριές, σιδερένιες πόρτες ανοίγουν. Και οι αγωνιστές βρίσκονται στο κολαστήριο της Κομαντατούρ, ένα καταφύγιο που έφτιαξε η Εθνική Ασφαλιστική το 1938 για να προστατεύσει τους υπαλλήλους της σε περίπτωση βομβαρδισμών. Ωστόσο, οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν αυτό το χώρο για ανακρίσεις και βασανιστήρια όσων "ήταν εχθροί του Φύρερ και του Γ Ράιχ". Αυτή τη φορά οι μνήμες αγριεύουν τα πρόσωπα, ενώ κάποια μάτια δακρύζουν στη θέα συνθημάτων που έχουν γραφτεί στους τοίχους από τους κρατούμενους: "Μαυρομματάκης, εκτελέσθη εν υπογείω"...

Κάποιοι άλλοι ξέφυγαν, και όσο παρέμειναν στην Κομαντατούρ άντεχαν και έγραφαν: "24 ώρες χωρίς ψωμί και νερό, μόνο μυρίζοντας γιασεμί"! Στη μνήμη όλων αυτών που θυσιάστηκαν, η Πανελλήνια Ενωση Θυμάτων Γερμανικής Κατοχής "Ο Φοίνικας", η ΠΕΑΕΑ, η Πανελλήνια Ενωση Συνταξιούχων Αναπήρων - Θυμάτων ΕΑ, η Πανελλήνια Ενωση Αγωνιστών Τραυματιών Αναπήρων και Θυμάτων, η ΠΕΑΕΑ Καισαριανής κατέθεσαν στεφάνι.

Ενας από τους κρατούμενους ήταν και ο Φοίβος Τσέκερης,φοιτητής τότε του Πολυτεχνείου, που είχε συλληφθεί στις 23/7/43 με άλλους φοιτητές, επειδή ήταν σκαρφαλωμένος σε μια μάντρα κινηματογράφου, και είχε παραμείνει στο κολαστήριο της οδού Κοραή για 80 μέρες. "Η διαμονή μας εδώ ήταν "προσωρινή", για όσο κρατούσαν οι ανακρίσεις που συνοδεύονταν πάντα από άγριο ξύλο. Φυσικά μετά δε μας άφηναν ελεύθερους, αλλά μεταφερόμασταν συνήθως στις φυλακές Αβέρωφ και Χατζηκώστα ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης", επισημαίνει.

Ο Φ. Τσέκερης αναφέρεται στον τρόπο ζωής τους μέσα στην Κομαντατούρ, τις σχέσεις τους με τους Γερμανούς και οργισμένος θυμάται τα 4-5 κελιά απομόνωσης που υπήρχαν, αλλά "τώρα παραχωρήθηκαν στον διπλανό κινηματογράφο και μετατράπηκαν σε τουαλέτες"...

Στη συνέχεια προβλήθηκε ντοκιμαντέρ, σχετικό με τους χώρους της Κομαντατούρ. "Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός, ρε παλικάρια", φώναξε ένας ΕΑΜίτης, μετά το τέλος της ταινίας. "Σύντροφοι, συμπλήρωσε ένας άλλος αγωνιστής, η λευτεριά θέλει πάντα θυσίες" και αναφέρει τον "πολύτιμο" στίχο του ποιητή: "Κι όταν δεν πεθαίνουμε ο ένας για τον άλλον, είμαστε κιόλας νεκροί"...