Ο Νίκανδρος Κεπέσης,επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και αντιπρόεδρος της ΠΕΑΕΑ, σε μια πρόσφατη συνέντευξή του στην "Πράβδα",αφού αναφέρθηκε σε πολλά ζητήματα, επικεντρώθηκε στο φλέγον ζήτημα του αναγκαστικού κατοχικού δανείου των Γερμανών. Ο "Ρ" παρουσιάζει σήμερα, την απάντηση στο συγκεκριμένο ζήτημα, που έδωσε στην "Πράβδα":

"Ευχαριστώ εκ μέρους των μελών, γραμμένων σ' όλα τα Παραρτήματα της χώρας μας και των μελών των άλλων Πανελλήνιων ΕΑΜογενών Ενώσεων και θυμάτων κατοχής και του εμφυλίου πολέμου για τη συνέντευξη που μου παίρνετε εκ μέρους της ΠΡΑΒΔΑ. Ειδικά για το τόσο ενδιαφέρον σας για το σοβαρό αυτό θέμα. Κατά τη γνώμη μου, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνο - γερμανικό. Ούτε μόνο ενδοευρωπαϊκό, αλλά είναι θέμα γενικότερο Διεθνούς Δικαίου και ενδιαφέροντος από μία άποψη.

Αρχίζω από το ερώτημα "πόσα μας οφείλουν". Στη διάσκεψη των συμμάχων στο Παρίσι (Δεκέμβρης 1945 - Γενάρης 1946) το μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας καθηγητής Ι. Σμπαρούνης,κατέθεσε δήλωση με την οποία έλεγε, ότι οι γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις ήταν ύψος 12 δισ. δολαρίωνΗΠΑ, αγοραστικής αξίας 1938. Απ' αυτήν εγκρίθηκαν 7,1 δισ. δολάρια ΗΠΑ. "Οι επανορθώσεις αυτές αφορούν (σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών) ζημιές που έγιναν στη διάρκεια του Β Παγκόσμιου Πολέμου, τόσο στο ελληνικό δημόσιο, όσο και στους ιδιώτες.

Και βέβαια τα στοιχεία αυτά δεν είναι πλήρη. Η ανθρωπότητα πλήρωσε μεγάλο τίμημα στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Ξέρουμε τι πρόσφερε ο ρώσικος λαός, ευρύτερα οι λαοί της ΕΣΣΔ. Πάνω από 70.000 κατοικημένες περιοχές καταστράφηκαν με πάνω από 20 εκατομμύρια ζωές.

Τα ξέρουμε καλά. Τα έζησα στιγμή προς στιγμή, όπως όλοι οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Τα ζήσαμε παρακολουθώντας την ελληνική εκπομπή της Μόσχας ("Μιλά η Μόσχα. Μιλά η Μόσχα"). Μπροστά από το Μινσκ,τη Μόσχα,το Λένινγκραντ,το Στάλινγκραντ στις τιτάνιες αυτές μάχες κρατιόταν η ανάσα μας. Από την έκβαση των μαχών αυτών και του πολέμου εξαρτιόταν η τύχη του λαού μας. Η τύχη όλων των λαών της Ευρώπης, του κόσμου ολόκληρου.

Τα ξέρουμε καλά. Εσείς ίσως δεν τα ξέρετε - δεν εννοώ τη νεολαία μόνο. Δεν ξέρετε ίσως ότι αναλογικά η Ελλάδα πλήρωσε όσα "ίσως δεν πλήρωσε καμιά άλλη χώρα".

Πεντακόσιες και περισσότερες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, πλήρωσε ο λαός μας, θυσία στη Νέα Τάξη Πραγμάτων του Χίτλερ.Οι 200 χιλιάδες απ' αυτές χάθηκαν απ' την πείνα, τη λιμοκτονία στην τριπλή φασιστική κατοχή. Οι Γερμανοϊταλοί φασίστες καταχτητές άδειασαν τις αποθήκες τροφίμων. Λεηλάτησαν την αγροτική παραγωγή και μας καταδίκασαν στο "λευκό θάνατο". Το θάνατο απ' την πείνα. Αν σώθηκε ο λαός μας αυτό το οφείλει στον αγώνα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου,του θρυλικού ΕΑΜ,ένοπλου τμήματός του, του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ) και στην Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ).

Ψυχή της αντίστασης ήταν το ΚΚΕ. Οργανωτής της, καθοδηγητής της και μεγαλύτερος αιμοδότης της.

500.000 λοιπόν οι νεκροί του αγώνα σ' έναν πληθυσμό γύρω στα οχτώ εκατομμύρια που είχε η Ελλάδα τότε. Κάνετε τις συγκρίσεις και θα δείτε, πόσα, αναλογικά, πλήρωσε η Ελλάδα στη συμμαχική αντιχιτλερική Νίκη.

Πόσο χωρίς την ΕΣΣΔ και τον Κόκκινο Στρατό, χωρίς το Κόμμα των Μπολσεβίκων - του Λένιν και του Στάλιν - δε θα μπορούσε "να συντριφτεί το θεριό στη φωλιά του" και να συνθηκολογήσει χωρίς όρους.

Στις υλικές καταστροφές που ανέφερα δεν περιλαμβάνονται οι καταστροφές και διαρπαγές των καλλιτεχνικών της χώρας μας θησαυρών. Οι αρχαιολογικοί μεσαιωνικοί, εκκλησιαστικοί (των μοναστηριών) θησαυροί μεγάλης ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας. Οι ζημιές που καταγράφτηκαν περιορίστηκαν στις κατηγορίες που αναφέρθηκαν, αξίας 8,222 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ.

Πέρα απ' το ποσό αυτό υπάρχει και το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο με βάση τη Συνθήκη της Ρώμης της 14.3.1942 ανάμεσα στην Ιταλία και Γερμανία που κοινοποιήθηκε στην κατοχική κυβέρνηση Αθηνών στις 23.3.1942.

Το ποσό αυτό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Νέστλερ,(Γερμανού εκπροσώπου επί των οικονομικών, στην Τράπεζα της Ελλάδας), λίγους μήνες πριν από το τέλος του πολέμου, ανερχόταν σε 38 εκατομμύρια χρυσές λίρες (Αγγλίας).

Κατά την άποψη του Σπ. Χατζηκυριάκου - διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος τότε - "σύμφωνα με την κατανομή της Τράπεζας της Ελλάδος στη Γερμανία αντιστοιχούν περίπου 3,5 δισ. δολάρια ΗΠΑ".

Εξάλλου, σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή ακαδημαϊκό Αγγελο Αγγελόπουλο η αξία του δανείου μέχρι το 1995 φτάνει τα 16,8 δισ. δολάρια ΗΠΑ (περίπου 3,7 τρισ. δραχμές).

Να σημειώσουμε ότι ο Αγγ. Αγγελόπουλος λέει: "κατά το άρθρο 4 της συμφωνίας 23.4.42 καθορίζετο, ότι η οριστική ρύθμιση των οφειλών τούτων, θα ελάμβανε η χώρα αργότερα. Κατά εγκυρότατους Ελληνες συγγραφείς η διατύπωση αυτή καθιστά σαφές ότι η επιστροφή των πιστώσεων αυτών ήτο υποχρεωτική ανεξαρτήτως της εκβάσεως του πολέμου".

Πέρα από απ' αυτές υπάρχουν κι άλλες απαιτήσεις της Ελλάδας για επανορθώσεις από τη Γερμανία - για την περίοδο της "ουδετερότητας" (1.9.39 - 28.10.1940). Οι απαιτήσεις αυτές σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών ανέρχονται στο ποσό των 153 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ έτους 1946. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ερευνητών, το ποσό αυτό μ' ένα ελάχιστο 3% επιτόκιο ανέρχεται σε 5,959 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (σε τιμές μέχρι το 1992), μέχρι το 1995... Πέρα απ' αυτό, η Γερμανία χρωστά στην Ελλάδα ένα υπόλοιπο, απ' τις επανορθώσεις του Α Παγκόσμιου Πολέμου.

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Κάρολο Παπούλια, το ποσό αυτό μέχρι το 1995 ανέρχεται στο ύψος των 263 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (υπολογισμός 1920). Με ένα επιτόκιο 3% σύμφωνα με εκτίμηση ειδικών γίνεται 275,8 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (τιμές 1992).

Εναντι αυτής της οφειλής της η Γερμανία έδωσε ελάχιστα που θ' αναφερθώ λίγο πιο κάτω. Σ' αντίθεση με τη Γερμανία η Ιταλία εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της - όπως επίσημα λέγεται από την Ελλάδα - έγκαιρα και στο ακέραιο (105 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ).

Ο χωρισμός της Γερμανία στα δύο, την κατεχόμενη από τις τρεις συμμαχίες Αγγλία, Γαλλία, ΗΠΑ (Δυτική) και την κατεχόμενη από την ΕΣΣΔ (Ανατολική - ΛΔ Γερμανίας), στάθηκε το πρόσχημα, που η Γερμανία να μην έχει πληρώσει παρά ελάχιστα.

Με βάση αυτό το αντικειμενικό γεγονός, με την εύνοια των Νατοϊκών Συμμάχων υπογράφτηκε η Συνθήκη του Λονδίνου το 1952, που με βάση αυτή, της δόθηκε χάρη να πληρώσει ύστερα απ' τη Συνθήκη Ειρήνης και την ενοποίηση της Γερμανίας.

Να σημειωθεί όμως ότι στη δεκαετία του 1960 η ΛΔ Γερμανίας προσφέρθηκε, όπως λέγεται, να πληρώσει το ανάλογο μερίδιο του συνόλου της οφειλής. Πλην όμως η ελληνική κυβέρνηση δεν ήθελε να επωφεληθεί αυτής της προσφοράς (ασφαλώς ως ΝΑΤΟικός σύμμαχος της Δ. Γερμανίας) προφασιζόμενη το γεγονός ότι δεν είχε αναγνωριστεί η ΛΔΓ απ' την Ελλάδα. Τελικά, αναγνωρίστηκε απ' τη χουντική κυβέρνηση.

Ετσι, αποδείχνεται πόσο λαθεμένα ενήργησαν οι κυβερνήσεις της Ελλάδας σε βάρος των εθνικών και οικονομικών συμφερόντων της, ενεργώντας σαν "αγκιστρωμένο ψάρι".

Αποδέχτηκαν οι Ελληνικές κυβερνήσεις να πληρώσει η Δυτική (Ομόσπονδη Δημοκρατία) Γερμανία ύστερα απ' τη Συνθήκη Ειρήνης και τώρα μας πετάνε υβριστικά "και τώρα τι ζητάτε; Υστερα από πενήντα χρόνια επανορθώσεις;" ή ακόμα "σας δώσαμε 115 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα".

Και πραγματικά δώσανε το 1961 το ποσό αυτό με βάση τη Συνθήκη της Βόννης (18.3.1960) και δόθηκαν "υπέρ των Ελλήνων και θιγέντων υπό των Εθνικοσοσιαλιστικών μέτρων" (κομψότατη έκφραση πίσω απ' την οποία καλύπτονται τα φρικιαστικά βασανιστήρια των Ελλήνων απ' τους ναζί).

Οι θιγέντες, στην προκειμένη περίπτωση, κατά κύριο λόγο είναι εβραϊκής καταγωγής, Ελληνες πολίτες της Θεσσαλονίκης.

Ομως τα 115 εκατομμύρια μάρκα είναι ένα ελάχιστο κλάσμα αξίας στην αξία των θησαυρών του εβραϊκού πληθυσμού της συμπρωτεύουσας που λεηλατήθηκαν από τη συμμορία του Μερτέν.

Παρά τις συγκεντρώσεις, διαδηλώσεις, τα ψηφίσματα της ΠΕΑΕΑ και των άλλων 12 Ενώσεων που συνεργάζεται, δε θέλησαν να εκπληρώσουν το χρέος τους απέναντι στο λαό. Δεν έθεσαν το θέμα αποφασιστικά στη Γερμανία. Και σε περίπτωση άρνησης θα μπορούσαν να αντιδικήσουν σε διεθνές "φόρουμ" ακόμη και στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Χειρότερη είναι - και απ' την άποψη αυτή - η κυβέρνηση του Κ. Σημίτη. Κλείνει τ' αυτιά και τα μάτια σε τόσα και τόσα σοβαρά προβλήματα.

Κι αντί να επιδιώκει τη λύση τους, πιέζοντας τη Γερμανία να πληρώσει τα χρέη της αυτά (πάνω από 15 τρισ. δραχμές) τώρα.

Προτιμά να αλέθει τους Ελληνες φορολογούμενους ανάμεσα στις βαριές εξοντωτικές μυλόπετρες της φορομπηχτικής πολιτικής της.

Μας προκαλεί εντύπωση ιδιαίτερα η ατολμία της κυβέρνησης αυτής, όπως και των προηγούμενων βέβαια, να διεκδικήσουν από τη Γερμανία τα οφειλόμενα στη χώρα μας.

Αυτός ο φόβος, αυτή η υποτέλεια των κυβερνώντων της χώρας μας - είναι συνέπεια με το πώς τα αστικά κόμματα αναδύθηκαν στην εξουσία ύστερα απ' τον πόλεμο.

Το ΕΑΜ στην απελευθέρωση είχε στις γραμμές του τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Με ομαλές δημοκρατικές εξελίξεις και ελεύθερες εκλογές τα αστικά κόμματα θα αποτελούσαν μικρή μειοψηφία στη Βουλή. Αυτό ήταν που φοβόνταν οι Αγγλοι - ιδιαίτερα - ιμπεριαλιστές. Με την απρόκλητη ένοπλη επέμβαση τον Δεκέμβρη του 1994, ανέτρεψαν την κατάσταση.

Με τη φωτιά και το σίδερο και τη συκοφαντία, αντέστρεψαν το φρόνημα του λαού.

Αντέστρεψαν τις αξίες - το μαύρο σε άσπρο, τους συνεργάτες των κατακτητών χαρακτήρισαν πατριώτες, τους αγωνιστές προδότες. Κι έφεραν έτσι την Ελλάδα σ' αυτή την κατάσταση. Να μην τολμούνε οι κυβερνήσεις αυτού του γενναίου λαού - των Ελλήνων, να διεκδικήσουν τα δίκαια της πατρίδας μας.

Ομως αυτά, που τόσο επιγραμματικά ανέφερα, είναι ένα μεγάλο πρόβλημα που θα μπορούσε να αποτελέσει θέμα μιας άλλης συνέντευξης, θα είμαι στη διάθεσή σας".