Ενας νεκρός, τουλάχιστον πέντε τραυματίες και αγνώστου μεγέθους αρχαιολογική ζημιά είναι ο πρώτος τραγικός απολογισμός της πτώσης κομματιού του νέου στεγάστρου στο σημαντικότατο αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου της Σαντορίνης, που έγινε χθες στις 2 παρά 10 το μεσημέρι, με «παρελκόμενα» τα πολλά και σοβαρά ερωτήματα, τόσο για την ή τις αιτίες της υποχώρησης του στεγάστρου, όσο και για τη λειτουργία του χώρου για το κοινό, ενώ τα έργα δεν είχαν ολοκληρωθεί.

Το τμήμα του στεγάστρου είχε σχήμα τόξου και υποχώρησε τη στιγμή που από κάτω βρισκόταν ομάδα τουριστών. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο νεκρός δεν είχε ακόμη απεγκλωβιστεί, ενώ όλοι οι τραυματίες είναι αλλοδαποί.

Το κομμάτι που έπεσε ήταν περίπου 45 επί 12 μέτρα και αποτελούσε τμήμα της μεγάλης κατασκευής που στεγάζει 11 στρέμματα ανασκαφής. Το κομμάτι παρέσυρε και άλλα τμήματα, με αποτέλεσμα να έχει καταρρεύσει σχεδόν το μισό στέγαστρο. Πρόκειται για το πρώτο βιοκλιματικό στέγαστρο που κατασκευάζεται σε αρχαιολογικό χώρο της Ελλάδας και από την αρχή της κατασκευής του (αρχές του 2000) είχε προβληθεί σαν υπερσύγχρονο και πρωτοποριακό. Οι μελέτες έγιναν από ομάδα του Πολυτεχνείου και το έργο ανέλαβε η κοινοπραξία J&P - ΑΒΑΞ/ IMPREGILO/ ΕΜΠΕΔΟΣ. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 11,5 δισ. δρχ.

Η κατασκευή είχε προχωρήσει αρκετά σε ό,τι αφορά στο στέγαστρο (αφού το συνολικό έργο περιλαμβάνει πολλά υποέργα, όπως επαναχάραξη των διαδρομών για τους επισκέπτες κλπ.) και είχε φτάσει στο σημείο της κάλυψής του με χώμα για λόγους «προσομοίωσης» με το τοπίο. Σε αυτό το σημείο φαίνεται ότι προέκυψε και το πρόβλημα, αφού η κατασκευή του άξονα του μεταλλικού δικτυώματος, που πάνω του στηρίζεται το στέγαστρο, δεν άντεξε το μεγάλο βάρος, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, τα κάθετα υποστυλώματα άντεξαν. Εδώ προκύπτει και το πρώτο ερώτημα, που αφορά είτε την επάρκεια της στατικής μελέτης, είτε την εφαρμογή της. Το ερώτημα ενισχύεται και από αναφορά εργαζόμενου στο χώρο χθες το πρωί (πριν από το δυστύχημα) ότι ακούγονταν τριγμοί στην οροφή.

Το γιατί δε λήφθηκε υπόψη αυτή η επισήμανση, συνδέεται ίσως με το δεύτερο ερώτημα, που προκύπτει από την «εμμονή» της κυβέρνησης ήδη από τον Απρίλη του 2004 να ανοίξει τον - μέχρι τότε κλειστό, λόγω εργασιών - χώρο για το κοινό, ενόψει Ολυμπιακών Αγώνων. Την ίδια εποχή είχε επισκεφθεί το χώρο ο υφυπουργός Πολιτισμού, Π. Τατούλης, ο οποίος μάλιστα είχε ανακοινώσει πως η είσοδος θα είναι και δωρεάν.

Δε χρειάζεται να είναι κανείς τεχνικός για να καταλάβει τους κινδύνους που υπάρχουν για τους επισκέπτες του Ακρωτηρίου, ενώ γίνονται εργασίες στο στέγαστρό του. Ασφαλείς πληροφορίες μάλιστα προσθέτουν ότι ο ανασκαφέας του Ακρωτηρίου, Χρ. Ντούμας, ήταν κάθετα αντίθετος με την επανέναρξη της επισκεψιμότητας πριν ολοκληρωθεί το έργο.

Ο επικεφαλής της Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας στις Κυκλάδες, Β. Σιγάλας, αναρωτήθηκε για το αν λήφθηκε υπόψη η έντονη σεισμικότητα του νησιού σε σχέση με τη γνωστή και μεγάλη επισκεψιμότητα του αρχαιολογικού χώρου (σ.σ. πόσα θύματα θα μετρούσαμε στην αιχμή της τουριστικής περιόδου;). Αλλωστε, στο νησί είναι «κοινός τόπος» η πίεση που ασκούσαν τα τουριστικά γραφεία για το άνοιγμα του χώρου, επειδή είχαν κλεισμένα τουριστικά «πακέτα».

Πάντως, σε εκείνη την επίσκεψή του, ο υφυπουργός είχε δηλώσει πως «λύθηκαν» και «μικροπροβλήματα που υπήρχαν όσον αφορά στην επισκεψιμότητα στο χώρο»...

Ως είθισται σ' αυτές τις περιπτώσεις, η κοινοπραξία έσπευσε, με ανακοίνωσή της, να αποποιηθεί, ουσιαστικά, των ευθυνών της, την ώρα που το έργο της καταπλάκωσε ανθρώπους και ενώ και η ίδια παραδέχεται το προφανές: ότι τα ακριβή αίτια δεν έχουν εξακριβωθεί! Ενώ εκφράζει «τη βαθύτατη λύπη της» για το δυστύχημα, σημειώνει ότι «η κατασκευή έγινε με τα πιο υψηλά τεχνικά πρότυπα και κάτω από τη συνεχή επίβλεψη της Αρχαιολογικής Εταιρείας (σ.σ. η οποία διενεργεί την ανασκαφή) και των συμβούλων»!