Κυριακή 15 Αυγούστου 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 16
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΤΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Καθ' οδόν στην Ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων
Μικρό οδοιπορικό

Οι φωτογραφίες είναι του Γιάννη Δημότση από το λεύκωμα «τήνελλα καλλίνικε!» (εύγε ένδοξε νικητή), εκδόσεις «GEMA»
Οι φωτογραφίες είναι του Γιάννη Δημότση από το λεύκωμα «τήνελλα καλλίνικε!» (εύγε ένδοξε νικητή), εκδόσεις «GEMA»
Συνεχίζουμε το οδοιπορικό με ξεναγό τον Βασίλη Λιόγκαρη, του οποίου το όνομα εξαφάνισε από το προηγούμενο ο δαίμων του τυπογραφείου, φέρνοντας ταυτόχρονα τα μπρος - πίσω.

Επιτέλους το όραμα αν και ξεφτισμένο, αν και αλλοτριωμένο γίνεται πραγματικότητα. Η Αθήνα - η χιλιοταλαιπωρημένη και χιλιοβασανισμένη Αθήνα που πλήρωσε με αίμα και τεράστιο οικονομικό κόστος τη μεγάλη αστοχασιά ορισμένων κυβερνητών... ή τρομοκρατούμενη, αστυνομοκρατούμενη και υπό ΝΑΤΟική κατοχή περιφρουρούμενη Αθήνα, είναι έτοιμη να ανακηρύξει την έναρξη των 28ων Ολυμπιακών Αγώνων. Οπου το Αρχαίο Αθάνατον Πνεύμα, του Ωραίου, του Μεγάλου και του Αληθινού, έχει καταπατηθεί βάναυσα, ασύστολα και προκλητικά. Κι έχει μετατραπεί σε ένα αθλητικό παζάρι, τζόγου, εμπορίου και ανεξιχνίαστων αναβολικών.

Εμείς όμως αθεράπευτα ρομαντικοί κι αρχαιολάτρες, πιστοί στο πνεύμα και την ουσία, ας σταθούμε - όχι χωρίς αρκετή δόση πικρίας - σ' αυτό και ας κάνουμε μια μικρή διαδρομή στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων.

***

Στην πανάρχαια παράδοση των θρύλων, είναι αδύνατον να προσδιοριστεί χρονολογικά, ακόμα και να ενταχθεί ιστορικά, η περίοδος καθιέρωσης του θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων. Θεοί και ημίθεοι, ήρωες και βασιλιάδες μιας μακρινής εποχής ερίζουν για την πατρότητά τους.


Από θρύλους παλιούς ο Παυσανίας αντλεί υλικό και περιγράφει πως παραδοσιακά κάπου εκεί στην Ολυμπία για πρώτη φορά παλέψανε ο Ζευς με τον Κρόνο διεκδικώντας για έπαθλο τον υπέρτατον θρόνον των θεών στην κορυφή του Ολύμπου και πως ο Απόλλωνας νίκησε σε αγώνα δρόμου τον Ερμή και στην πυγμή τον Αρη.

Βέβαια, παλαιότερα και πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, σε μια σειρά από αρχαίες πόλεις διεξήγοντο τοπικοί αγώνες, αφιερωμένοι στις διάφορες θεότητες. Από τους αγώνες αυτούς ξεχώριζαν τα Παναθήναια, όπου οι Αθηναίοι τα αφιέρωναν στην προστάτιδά τους θεά Αθηνά. Τα Ελευθέρια στις Πλαταιές σε ανάμνηση της νίκης κατά των Περσών. Τα Δημήτρια στην Ελευσίνα προς τιμήν της θεάς Δήμητρας. Στις Θερμοπύλες για τη θυσία των 300 παλικαριών του Λεωνίδα. Στην Κρήτη - Τα Μίνωα - στη Θήβα για τον Οιδίποδα και σε πολλές άλλες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας.

***

Κάποιοι όμως αγώνες ήταν πιο σημαντικοί, είχαν πανελλαδικό χαρακτήρα και ετελούντο κάθε τέσσερα χρόνια.

Αυτοί ήταν τα Πύθια στους Δελφούς προς τιμήν του Απόλλωνα. Τα Ισθμια στην Κόρινθο για τον Ποσειδώνα. Τα Νέμεα στη Νεμέα για τον δία και φυσικά κορωνίδα όλων αυτών των αγώνων ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, οι οποίοι ετελούντο στην Ολυμπία, όπου και πήραν το όνομά τους.

Κατά τη μυθολογία μας έχουν την αρχή τους σε προϊστορικούς χρόνους και η ίδρυση τους αποδίδεται στον Πίσο, μυθικό ιδρυτή της Πίσας ή στον Οινόμαο, γιο του θεού Αρη. Αλλη εκδοχή είναι αυτή που φέρει σαν ιδρυτές τους Ιδαίους Δακτύλους ή Κουρήτες γιδοβοσκούς της Κρήτης από το Ιδαίον όρος, προς τιμήν πέντε αδελφών - Ηρακλής, Παιοναίος Επιμήσης, Ιάσιος και Ιδας που συναγωνίστηκαν σε αγώνα δρόμου με νικητή τον πρώτο από τους αδελφούς, τον Ηρακλή.

***

Συνεχιστές και αναμορφωτές των Ολυμπιακών Αγώνων, εκεί που η προϊστορία παραχωρεί τη θέση της στην ιστορία, αναφέρονται πολλοί. Ανάμεσα τους όμως ξεχωρίζουν ο πρώτος βασιλιάς της Ηλιδας Λέθλιος, από τον οποίον οι αγωνιστές ονομάστηκαν αθλητές και τα βραβεία άθλα. Και επίσης ο Επειός, ο Πέλοπας, ο Αυγέας, ο Νηλέας, ο Οξυλος, ο Αιτωλός κ.ά.


Με τελευταίο διοργανωτή τον Οξυλο το 1104 π.Χ. οι αγώνες διακόπτονται για δύο περίπου αιώνες - (μέχρι τον 9ον π.χ. αιώνα).

Αργότερα, το 884 π.Χ. με νομοθετική πράξη του βασιλιά της Ηλιδας Ιφιτου και του νομοθέτη της Σπάρτης Λυκούργου, η Ολυμπία αναγνωρίζεται ιερός και απαραβίαστος χώρος, αποφασίζεται η ανασύσταση των Ολυμπιακών Αγώνων και θεσπίζεται ο θεσμός της Εκεχειρίας.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων κατά την πρώτη ημέρα περιλάμβανε θρησκευτικές τελετές προς τιμήν του Δία κι άλλων θεοτήτων. Οι υπόλοιπες ημέρες αφιερώνονταν αποκλειστικά στους αγώνες.

Οπως είπαμε, οι Ολυμπιακοί Αγώνες και οι άλλες τρεις κορυφαίες διοργανώσεις, δηλαδή τα Νέμεα, τα Ισθμια και τα Πύθια γίνονταν κάθε 4 χρόνια και συγκεκριμένα την αμέσως επόμενη μέρα από τη θερινή πανσέληνο.

***

Ιστορικά αποδεδειγμένα αναφέρονται πως οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αυτοί που διεξήχθησαν το 776 π.Χ., διήρκεσαν μόνο μία μέρα με τον αγώνα ενός δρόμου (απόσταση 192,67 μ.) και με πρώτο νικητή τον Ηλείο Κόροιβο που όπως λέγεται ήταν ονοπώλης στο επάγγελμα.

Περί το 724 π.Χ. προστέθηκε ένα δεύτερο αγώνισμα, ο διπλός με επιστροφή εντός του σταδίου δρόμος και ονομάστηκε δίαυλος.

Το 720 π.Χ. προστέθηκε ένας ακόμη δρόμος μεσα στο στάδιο, ο δόλιχος με πρώτο αναφερόμενο νικητή τον Σπαρτιάτη Ακανθο (Απόσταση 464 μ.).

Το 708 π.Χ. έχουμε επιπλέον το πένταθλο, αποτελούμενο από 5 διαφορετικά αθλήματα. Αλμα εις μήκος, δισκοβολία, ένας αγώνας δρόμου, το ακόντιο και η πάλη.


Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Νέοι δρόμοι στην έρευνα(2009-12-11 00:00:00.0)
Σκέψεις κάτω από το φως της Ολυμπιακής φλόγας(2004-03-30 00:00:00.0)
Διεθνούς εμβέλειας παρέμβαση του φιλειρηνικού κινήματος(2003-12-18 00:00:00.0)
Καθ' οδόν: Στην Κορινθία(2003-09-21 00:00:00.0)
Αθλητισμός - «Αθλητικό ιδεώδες»(2003-02-16 00:00:00.0)
Το Ημερολόγιο των Αρχαίων Ελλήνων(2000-01-06 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ