Μετά την καταστροφική φετινή χρονιά, λοιπόν, οι αγρότες της περιοχής απαιτούν άμεσα παρεμβάσεις, ώστε να διασφαλιστεί άρδευση του κάμπου για την επόμενη χρονιά, όπως η διάνοιξη γεωτρήσεων, αλλά και έργα που θα δώσουν συνολικότερη λύση στο πρόβλημα, όπως κατασκευή φράγματος στο ποτάμι της Βίστριζας. Και μέσα από συλλογικές διαδικασίες προγραμματίζουν δυναμικές κινητοποιήσεις για το επόμενο διάστημα, εντείνοντας την πίεση προς την κυβέρνηση και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας για τα απαιτούμενα μέτρα.

Πρόκειται για μια ακόμη περίπτωση που σε μια πλούσια σε υδατικούς πόρους περιοχή, όπως η δυτική Φθιώτιδα, οι αγρότες αδυνατούν να αρδεύσουν τις καλλιέργειές τους εξαιτίας της έλλειψης έργων για τη διασφάλιση αρδευτικού νερού. Βλέπουν τις καλλιέργειές τους να ξεραίνονται και τον κάμπο να στεγνώνει, ενώ την ίδια στιγμή ζουν με την αγωνία για το πώς θα αντεπεξέλθουν στα έξοδα που έκαναν για να καλλιεργήσουν, για να ζήσουν τις οικογένειές τους, αλλά και για το αν θα επαναληφθεί η ίδια κατάσταση και του χρόνου.

Οι καλλιέργειες στην περιοχή της Σπερχειάδας και των γύρω χωριών (Μεσοποταμιά, Καλλιθέα, Αγιος Σώστης και Κλωνί), που στηρίζονται στην αγροτική παραγωγή, αποτελούν τμήμα του κάμπου του Σπερχειού. Αρδεύονται από τον ποταμό Βίστριζα, παραπόταμο του Σπερχειού, ενώ συνολικότερα η περιοχή αποτελεί υδρολογική λεκάνη απορροής υδάτων από τους ορεινούς όγκους της Οίτης, των Βαρδουσίων και του Βελουχίου, καθιστώντας την πλούσια σε υδατικό δυναμικό.

Η άρδευση στο συγκεκριμένα τμήμα του κάμπου, καλλιεργήσιμης έκτασης 18.000 στρεμμάτων, γίνεται μέσα από αρδευτικό δίκτυο που κατασκευάστηκε στο πλαίσιο του αναδασμού των κτημάτων δυτικά της Βίστριζας. Πρόκειται για έργο που είχε μελετηθεί πριν 40 περίπου χρόνια και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε πριν από δύο δεκαετίες, χωρίς καμία ουσιαστική συντήρηση τα επόμενα χρόνια. Μάλιστα, όπως καταγγέλλουν οι αγρότες της περιοχής, στο έργο προβλεπόταν και το άνοιγμα 13 συνολικά γεωτρήσεων, που θα αξιοποιούνταν σε περίπτωση μη επάρκειας των υδάτων του ποταμού. Ωστόσο, ουδέποτε κατασκευάστηκαν και οι μόνες γεωτρήσεις που λειτουργούν είναι οι παλιές κοινοτικές, οι οποίες όμως είναι μικρής αποδοτικότητας.

Ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε στην περιοχή της δυτικής Φθιώτιδας και συνομίλησε με αγρότες, τόσο για την καταστροφή που έχουν υποστεί τη φετινή καλλιεργητική περίοδο, όσο και για τις διεκδικήσεις τους για έργα υποδομής που θα δώσουν λύση στο πρόβλημα της επάρκειας αρδευτικού νερού.

«Η καταστροφή είναι πολύ μεγάλη και σε μεγάλο βαθμό αφορά ολόκληρη την καλλιεργήσιμη έκταση στον κάμπο της Σπερχειάδας και των γύρω χωριών. Σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνά το 50% της παραγωγής, ενώ υπάρχουν μεγάλα χωράφια που είτε ξεράθηκαν, είτε εγκαταλείφθηκαν επειδή δεν έφτανε το νερό και δεν θα δώσουν σχεδόν καθόλου παραγωγή», αναφέρει ο Ηλίας Λιάγκας, πρόεδρος του ΤΟΕΒ Βίστριζας. Ενώ την ίδια στιγμή μας δείχνει καλλιέργειες καλαμποκιού που ξεράθηκαν από τα μέσα Ιούλη και καλλιέργειες μηδικής (τριφύλλι) που εγκαταλείφθηκαν, δίνοντας παραγωγή μόνο δύο - τρεις φορές μέσα στην καλλιεργητική περίοδο και όχι πέντε με έξι «κοψιές» που προβλέπεται.

Ο ίδιος σημειώνει ότι στην καλλιεργήσιμη έκταση των 18.000 στρεμμάτων που είναι στην ευθύνη του ΤΟΕΒ Βίστριζας, τα 10 χιλ. στρέμματα είναι καλλιέργεια μηδικής, τα 5 χιλ. στρέμματα καλαμπόκι, ενώ στην υπόλοιπη έκταση υπάρχουν δενδρώδεις καλλιέργειες φιστικιάς και καρυδιάς. Τονίζει μάλιστα ότι η μειωμένη παραγωγή δεν καταστρέφει μόνο τους αγρότες της περιοχής, αλλά συνολικότερα την τοπική οικονομία, καθώς πρόκειται για μία καθαρά αγροτική περιοχή.

Επόμενη στάση είναι ο «ταμιευτήρας» της Βίστριζας, όπου συγκεντρώνεται το νερό και διανέμεται προς τα κτήματα δυτικά και ανατολικά, δηλαδή προς τα χωριά της Σπερχειάδας και προς τα χωριά της Υπάτης, αντίστοιχα.

«Η ποσότητα του νερού είναι σχεδόν 30% λιγότερη από πέρυσι. Μεγάλες ποσότητες νερού χάνονται στο σημείο συλλογής και χρειάζονται πολλές ώρες για να γεμίσει η λιμνοδεξαμενή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το νερό να μη φτάνει να αρδεύσουμε κανονικά τις καλλιέργειες. Εχουμε κόψει τον κάμπο σε δύο κομμάτια και ποτίζουμε εναλλάξ. Σε κάθε κομμάτι ποτίζουμε για δύο μέρες και αφήνουμε μία μέρα για να γεμίσει η δεξαμενή. Με τέτοιες αλχημείες προσπαθούμε όλο το καλοκαίρι να σώσουμε ό,τι σώζεται. Ομως την ίδια στιγμή πληρώνουμε πάνω από 300.000 ευρώ τον χρόνο για το ρεύμα του αντλιοστασίου και είμαστε το μοναδικό ίσως ΤΟΕΒ που δεν χρωστάμε ούτε ένα ευρώ», αναφέρει ο Ηλίας Λιάγκας και προσθέτει:

«Το να δοθεί άμεσα λύση διασφάλισης αρδευτικού νερού είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για ολόκληρη την περιοχή. Το να διανοιχτούν άμεσα οι 13 γεωτρήσεις που προβλέπονταν στο έργο του αναδασμού και δεν έγιναν ποτέ, είναι μια λύση ανάγκης, που θα δώσει μια ανακούφιση. Ομως δεν μας λύνει το πρόβλημα, ενώ αν δεν γίνουν με αυτόνομο φωτοβολταϊκό πάνελ θα επιβαρυνθούμε με ένα επιπλέον κόστος. Αυτό που απαιτείται είναι κατασκευή φράγματος, που θα αποταμιεύει νερό τον χειμώνα και θα τροφοδοτεί το δίκτυο τους καλοκαιρινούς μήνες», αναφέρει.

Επισημαίνει μάλιστα ότι αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο και στις καλλιέργειες των χωριών της Υπάτης, ανατολικά της Βίστριζας, που τροφοδοτούνται από τον ίδιο ταμιευτήρα συγκέντρωσης και διανομής του νερού, και ήδη αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα με την επάρκεια άρδευσης.

«Εμείς ως αγρότες της περιοχής είμαστε αποφασισμένοι να διεκδικήσουμε την υλοποίηση έργων που θα δώσουν λύση στο πρόβλημα, είναι ζήτημα επιβίωσης για μας», σημειώνει ο Ηλίας Λιάγκας, τονίζοντας ότι μέσα από συλλογικές διαδικασίες θα προγραμματίσουν τα επόμενα βήματα της διεκδίκησής τους.

Την καταστροφική χρονιά για τους αγρότες της Σπερχειάδας και των γύρω χωριών τονίζει μιλώντας στον «Ριζοσπάστη» και ο Θανάσης Σκαρλάτος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Μακρακώμης, σημειώνοντας ότι το ζήτημα της έλλειψης έργων για τη διασφάλιση αρδευτικού νερού έρχεται να προστεθεί στα ήδη οξυμένα προβλήματα που βιώνουν βιοπαλαιστές αγρότες.

«Είναι εγκληματικό για 8 σχεδόν μήνες τον χρόνο ολόκληρα ποτάμια να χύνονται στη θάλασσα και για τρεις - τέσσερις μήνες το καλοκαίρι να μην έχουμε νερό. Μας λένε για "κλιματική κρίση", αλλά έργα υποδομής, όπως φράγματα και υδατοδεξαμενές για την αποταμίευση νερού, τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα και την πρόληψη πλημμυρών δεν φτιάχνουν. Την ίδια στιγμή όμως βλέπουμε να ψηφίζονται νομοσχέδια για την παραπέρα ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση του νερού, να γεμίζουν τα ποτάμια με υδροηλεκτρικά εργοστάσια, όπως έχει γίνει στη Βίστριζα, ενώ εμείς πληρώνουμε χρυσάφι το ρεύμα για να πάμε μια στάλα νερό στα χωράφια μας», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Θανάσης Σκαρλάτος.

Σημειώνει ότι πρόβλημα επάρκειας αρδευτικού νερού και μειωμένης παραγωγής αντιμετωπίζει, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, το σύνολο σχεδόν των αγροτών στον δήμο Μακρακώμης, ενώ παράλληλα επισημαίνει ότι πολλοί αγρότες αναγκάζονται να μην ποτίσουν όσο χρειάζεται τα χωράφια τους εξαιτίας του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος των γεωτρήσεων.

Τονίζει μάλιστα ότι οι μεγάλες ζημιές που υπέστησαν οι αγρότες της περιοχής τη φετινή χρονιά «έρχονται να προστεθούν στο δυσβάσταχτο κόστος παραγωγής, τις χαμηλές τιμές των προϊόντων, στην Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεών της που ξεκληρίζει τους μικρομεσαίους αγρότες» και τονίζει ότι πρέπει να γίνουν άμεσα έργα για τη διασφάλιση αρδευτικού νερού, αλλά και να δοθούν αποζημιώσεις για το σύνολο των ζημιών που υπέστησαν οι αγρότες.

Για καλλιέργειες που ξεράθηκαν ή θα δώσουν μειωμένη παραγωγή στον κάμπο των χωριών της Υπάτης, που επίσης αρδεύονται από τη Βίστριζα, κάνει λόγο και ο Σπύρος Βήττας, αγρότης και πρόεδρος της ΤΚ Λαδικούς.

«Υπάρχει πρόβλημα με μειωμένη παραγωγή και σε τριφύλλι, καλαμπόκι, στα βαμβάκια, αλλά και σε δενδρώδεις καλλιέργειες. Υπάρχουν χωράφια που ξεράθηκαν, ενώ υπάρχουν καλλιέργειες που δεν αρδεύτηκαν καθόλου από το νερό της Βίστριζας, παρά μόνο από γεωτρήσεις, καθώς το νερό δεν έφτανε», σημειώνει. Προσθέτει μάλιστα ότι σημαντικό πρόβλημα υπάρχει επίσης από τη ζέστη που επικράτησε κατά τη διάρκεια της γονιμοποίησης των καλλιεργειών, αλλά και από τις επιδρομές από αγριογούρουνα.

Στα χωριά της Υπάτης υπάρχει μάλιστα προβληματισμός για το τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια, όταν ολοκληρωθεί ο αναδασμός και θα προστεθούν επιπλέον καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Ανησυχούν για την επάρκεια του νερού, που σήμερα δεν φτάνει, αλλά και για την αύξηση του κόστους από το ρεύμα που απαιτείται για τη λειτουργία του αντλιοστασίου και των γεωτρήσεων που προβλέπονται.

Στο πλευρό των αγροτών της δυτικής Φθιώτιδας στέκεται το ΚΚΕ. Κλιμάκιο του Κόμματος, με επικεφαλής τον Κώστα Μπασδέκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, είχε συνάντηση με εκπροσώπους του ΤΟΕΒ Βίστριζας, όπου ενημερώθηκε για το πρόβλημα και εξέφρασε τη στήριξη στις διεκδικήσεις τους.

Η αντιπροσωπεία του Κόμματος δεσμεύτηκε παράλληλα για την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανάδειξη του προβλήματος, τη διεκδίκηση έργων υποδομής, αλλά και αποζημιώσεων για τις ζημιές που έχουν υποστεί, με ευθύνη της κυβέρνησης και της Περιφέρειας. Ηδη μάλιστα η «Λαϊκή Συσπείρωση» υπέβαλε σχετική Ερώτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας, με την περιφερειακή αρχή να επικαλείται την κλιματική κρίση, επιχειρώντας να κρύψει τις ευθύνες της για την έλλειψη μέτρων υποδομής και διασφάλισης αρδευτικού νερού.