Σάββατο 12 Δεκέμβρη 2020 - Κυριακή 13 Δεκέμβρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΕ - ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Μπαράζ αναδιαρθρώσεων με φρέσκο πακτωλό στο κεφάλαιο

Την επιτάχυνση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων στην πορεία εμβάθυνσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ), σε συνδυασμό με νέο πακτωλό στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων, δρομολογούν σε αυτήν τη φάση οι «θεσμοί» της ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών, με φόντο την τρέχουσα κρίση αλλά και τους ισχνούς ρυθμούς ανάκαμψης που αναμένονται για την επόμενη περίοδο.

«Ενα το κρατούμενο» είναι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ αναφορικά με τον νέο πολυετή προϋπολογισμό 2021 - 2027, συνολικού ύψους 1,8 τρισ. ευρώ, όπου περιλαμβάνονται και τα κεφάλαια που θα μοιραστούν στους ομίλους των κρατών μέσω του νέου «Ταμείου Ανάκαμψης» με τα 750 δισ. ευρώ.

Στο κάδρο των παζαριών βρέθηκε και το ζήτημα του λεγόμενου κράτους δικαίου, το οποίο συνδέθηκε με τις αιρεσιμότητες και τις προϋποθέσεις του νέου Ταμείου, από τη σκοπιά βέβαια των ενδοαστικών διαιρέσεων και ανταγωνισμών. Σε αυτό το πλαίσιο, με φόντο βέβαια και τον πακτωλό των ενισχύσεων, οι κυβερνήσεις της Πολωνίας και της Ουγγαρίας απέσυραν τις ενστάσεις τους σχετικά με τους μηχανισμούς αυτούς, ενώ φέρεται ότι πήραν και διαβεβαιώσεις σχετικά με τους ρυθμούς και τους όρους για την προώθηση της λεγόμενης «πράσινης» ατζέντας της ΕΕ, που επίσης αποτελούσε βασικό θέμα της Συνόδου. Σε κάθε περίπτωση, ο συμβιβασμός στη Σύνοδο Κορυφής ανοίγει το δρόμο για τα επόμενα βήματα κύρωσης του πολυετούς προϋπολογισμού από την Ευρωβουλή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια, όπου αυτό προβλέπεται.

Παράλληλα, η αποπληρωμή των κεφαλαίων που αντλεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις διεθνείς χρηματαγορές, προκειμένου να τα διοχετεύσει στους επιχειρηματικούς ομίλους, θα καλυφθεί από τους μελλοντικούς μακροπρόθεσμους προϋπολογισμούς της ΕΕ, μεταξύ άλλων με τη μορφή νέων ιδίων πόρων και αυξημένων εθνικών συνεισφορών - που θα φορτωθούν στις πλάτες των λαών - με ορίζοντα αποπληρωμής... το 2060.

Η εμβάθυνση της ΟΝΕ

Η σημερινή κρίση αξιοποιείται στην κατεύθυνση επιτάχυνσης των αναδιαρθρώσεων για την εμβάθυνση της ΟΝΕ. Ετσι, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής την Παρασκευή τέθηκαν εκκρεμότητες σχετικές με την Τραπεζική Ενωση και την Ενωση Κεφαλαιαγορών, με στόχο την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και του διεθνούς ρόλου του ευρώ.

Η προοπτική της Τραπεζικής Ενωσης συνδέεται μεταξύ άλλων με τους όρους χρηματοδότησης του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης των τραπεζικών ομίλων της ΕΕ και του ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων, σχετικά με το ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο σε περίπτωση νέων κλυδωνισμών. Πρόκειται για ζητήματα γύρω από τα οποία εδώ και χρόνια εκδηλώνονται οι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις με επίκεντρο τον επιμερισμό της χασούρας μεταξύ κρατών - μελών της ΕΕ και τραπεζικών ομίλων.

Τα ζητήματα αυτά συζητήθηκαν στο πλαίσιο του τελευταίου Γιούρογκρουπ, ο πρόεδρος του οποίου, Πασκάλ Ντόναχιου, υπέβαλε αναφορά στη Σύνοδο Κορυφής σχετικά με την πρόοδο της Τραπεζικής Ενωσης.

Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι συμφώνησε να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), να υπογράψει την αναθεωρημένη Συνθήκη το Γενάρη του 2021 και να ξεκινήσει τη διαδικασία επικύρωσης, ενώ η έναρξη λειτουργίας του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης για τις τράπεζες προαναγγέλλεται έως τις αρχές του 2022.

Ο αναβαθμισμένος ΕSM σχεδιάζεται να αναλάβει και το ρόλο «διασώστη» «ύστατης καταφυγής» για τράπεζες της Ευρωζώνης που θα βρεθούν αντιμέτωπες με κινδύνους κατάρρευσης, αφού βέβαια προηγουμένως θα έχουν εξαντληθεί τα άλλα διαθέσιμα μέσα (ανακεφαλαιοποιήσεις, «κουρέματα» κ.ά.).

Παράλληλα, ο ESM προβλέπεται να αναλάβει αναβαθμισμένο ρόλο στο σχεδιασμό και την παρακολούθηση των προγραμμάτων χρηματοοικονομικής βοήθειας σε κράτη - μέλη, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θυμίζουμε ότι η ένταξη κρατών στον μηχανισμό του ESM συνδέεται ρητά με τις προβλεπόμενες διαδικασίες των Ευρωπαϊκών Εξαμήνων, την τήρηση των διατάξεων της Συνθήκης του ESM, ενώ υπάρχει και η ρητή αναφορά πως «στη συνέχεια τα κράτη - μέλη της ζώνης του ευρώ θα εξακολουθήσουν να δεσμεύονται για την ενίσχυση των οικονομικών και χρηματοοικονομικών θεμελίων, σύμφωνα με τα πλαίσια οικονομικής και φορολογικής συνεργασίας και επιτήρησης της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ευελιξίας που εφαρμόζουν τα αρμόδια όργανα της ΕΕ».

Παράλληλα, η συμφωνία για τη συγκρότηση του «κοινού ταμείου» τραπεζικών διασώσεων προϋποθέτει τη ραγδαία συρρίκνωση της μάζας με τα «κόκκινα» δάνεια, ειδικά στους σχετικά αδύναμους κρίκους, όπως είναι η ελληνική οικονομία, προκειμένου να επιμεριστούν οι «κίνδυνοι» στο πλαίσιο της «αναλογικότητας» και των μέσων όρων που επικρατούν κάθε φορά στην ΕΕ.

Ανοίγουν οι «κρουνοί» για τους ομίλους και από την ΕΚΤ

Την ίδια ώρα, την επέκταση του έκτακτου προγράμματος νομισματικής χαλάρωσης που εφαρμόζεται για τη στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων της Ευρωζώνης αποφάσισε σε συνεδρίασή του την Πέμπτη το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εν αναμονή των εκταμιεύσεων από το «Ταμείο Ανάκαμψης» της ΕΕ αλλά και των άλλων γραμμών φτηνής χρηματοδότησης.

Οι αποφάσεις της ΕΚΤ αφορούν μεταξύ άλλων:

-- Τη διόγκωση του προγράμματος έκτακτης χρηματοδότησης κατά 500 δισ. ευρώ, συνολικά 1,85 τρισ. ευρώ (από 1,35 τρισ. μέχρι σήμερα και 750 δισ. όταν ξεκίνησε η εφαρμογή του συγκεκριμένου προγράμματος, τον Απρίλη του 2020). Σε αυτό υπάγονται και οι ελληνικές τράπεζες, που με τη σειρά τους διοχετεύουν τα φτηνά κεφάλαια που αντλούν από την ΕΚΤ σε εγχώριους επιχειρηματικούς ομίλους και ισχυρές επιχειρήσεις.

-- Στην παράταση της δυνατότητας άντλησης φτηνών κεφαλαίων, μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, για τουλάχιστον 9 μήνες ακόμα, μέχρι τέλος Μάρτη 2022 (αντί για τον Ιούνη του 2021 που προβλεπόταν στην προηγούμενη απόφαση).

Επίσης την επαναγορά ομολόγων που οι τράπεζες της Ευρωζώνης ήδη έχουν καταθέσει στην ΕΚΤ, προκειμένου να αντλήσουν φτηνά κεφάλαια, σηματοδοτώντας το «κλείδωμα» του σημερινού ύψους της παρεχόμενης ρευστότητας σε μακροχρόνιο ορίζοντα. Το γεγονός αυτό φανερώνει τις αβεβαιότητες σχετικά με τη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης και την ένταση των μέτρων που θα χρειαστούν και από την πλευρά της νομισματικής πολιτικής.

-- Οτι οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών (σε αυτές δεν συμμετέχουν οι ελληνικές τράπεζες, λόγω χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης) θα συνεχιστούν με ρυθμό 20 δισ. ευρώ το μήνα.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ΔΣ της ΕΚΤ στην ανακοίνωσή του υπογραμμίζει ακόμη ότι «θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στη συναλλαγματική ισοτιμία», δηλώνοντας έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα μέσα του, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις σχετικά με την εξέλιξη του ΑΕΠ σε επίπεδο Ευρωζώνης, η ΕΚΤ αναμένει για το 2020 ρυθμό πτώσης 7,3% (από 8% προηγουμένως), για το 2021 μερική ανάκαμψη, μόλις 3,9% (από 5%), και για το 2022 ανάκαμψη 4,2% (από 3,2%).


Α.Σ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ