© KEYSTONE / PETER KLAUNZER

Από τη χτεσινή άφιξη του Ροχανί στην Ελβετία

Ο Πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, ξεκίνησε χτες επίσημες επαφές στην Ευρώπη. Στην Ελβετία, όπου το 2015 υπεγράφη η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (JCPOA), μίλησε για «ευκαιρία να μιλήσουμε για το μέλλον αυτής της συμφωνίας».

Το Σάββατο, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Μπαχράμ Γασεμί, είχε πει ότι «μέσα στο σημερινό πλαίσιο της αποχώρησης των ΗΠΑ (...) και των εντατικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο Ιράν και την Ευρώπη για να βρεθούν τα μέσα για να διαφυλαχθεί αυτή η συμφωνία», το ταξίδι Ροχανί στην Ευρώπη «είναι κεφαλαιώδους σημασίας, στο βαθμό που θα μπορέσει να παράσχει έναν ακριβέστερο πίνακα της συνεργασίας ανάμεσα στο Ιράν και την Ευρώπη».

Μετά την Ελβετία, ο Ροχανί θα βρεθεί και στην Αυστρία, που από την Κυριακή ανέλαβε για έξι μήνες την προεδρία της ΕΕ.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση του Ιράν ανακοίνωσε ότι θα διευκολύνει περαιτέρω την εξαγωγή πετρελαίου από ιδιωτικές εταιρείες, προκειμένου να «αντιμετωπίσει» τις κυρώσεις των ΗΠΑ. Οπως δήλωσε μάλιστα ο πρώτος αντιπρόεδρος της ιρανικής κυβέρνησης, Εσάκ Τζαχανγκιρί, «όποιος προσπαθήσει να πάρει το ιρανικό μερίδιο της αγοράς πετρελαίου θα διαπράξει δόλια ενέργεια κατά του Ιράν, και μια μέρα θα πληρώσει γι' αυτό».

Ο υπουργός Πετρελαίου του Ιράν, Μπιζάν Ζανγκανέχ, έστειλε επιστολή στον πρόεδρο του ΟΠΕΚ, αναφέροντας ότι «κάθε μονομερής αύξηση της παραγωγής πάνω από τις δεσμεύσεις των κρατών - μελών που έχει αποφασίσει ο ΟΠΕΚ θα ωθούσε τις ΗΠΑ να λάβουν ξανά δράση ενάντια στο Ιράν». Είχε προηγηθεί νέα παρέμβαση των ΗΠΑ, με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να ζητά από τη Σαουδική Αραβία να αυξήσει την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου «ίσως έως και σε 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως», εξαιτίας των εξελίξεων σε Ιράν και Βενεζουέλα.

Πάντως, αν και ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι ο Σαλμάν συμφώνησε, στη σχετική ανακοίνωση του Λευκού Οίκου αναφέρθηκε πως ο Σαουδάραβας μονάρχης «διαβεβαίωσε μεν ότι το Βασίλειο διαθέτει εφεδρική παραγωγική δυνατότητα 2 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα», που όμως «θα χρησιμοποιήσει με σωφροσύνη αν και όποτε είναι απαραίτητο, για να διασφαλιστεί η ισορροπία στην αγορά».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Ρεπουμπλικάνος πρώην πρόεδρος του αμερικανικού Κογκρέσου, Νιουτ Γκίνγκριτς, μιλώντας σε εκδήλωση που οργάνωσε η ιρανική αντιπολίτευση στο Παρίσι, δήλωσε ότι «ο μόνος τρόπος προκειμένου να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια στην περιοχή είναι να αντικατασταθεί η δικτατορία από μια δημοκρατία, κι αυτός πρέπει να είναι ο σκοπός μας».

Ο Γκίνγκριτς εμφάνισε την αυστηροποίηση των κυρώσεων ως εργαλείο χρήσιμο για την αλλαγή κυβέρνησης στο Ιράν, και μεταξύ άλλων είπε ότι «χρειάζεται μια εκστρατεία για να ντροπιαστούν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που δεν θέλουν να υποστηρίξουν την ελευθερία και τη δημοκρατία».

Στην ίδια εκδήλωση μίλησε και ο πρώην δήμαρχος Νέας Υόρκης και στενός συνεργάτης του Τραμπ, Ρούντι Τζουλιάνι, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να ασκηθεί μποϊκοτάζ σε βάρος των εταιρειών που «συνεχίζουν να συναλλάσσονται με αυτό το καθεστώς (σ.σ. το ιρανικό)». «Είμαστε η ισχυρότερη οικονομία του κόσμου (...) κι αν σου κόβουμε την πρόσβαση καταρρέεις». Ο Τζουλιάνι χαρακτήρισε «κλέφτες» τους σημερινούς Ιρανούς ιθύνοντες και συμπλήρωσε: «Αυτούς ενισχύει η Ευρώπη (...) φονιάδες, υποστηρικτές της τρομοκρατίας. Αντί να αδράξουν την ευκαιρία να τους ανατρέψουν, (οι Ευρωπαίοι) είναι πλέον αυτοί που τους υποστηρίζουν».