Σάββατο 31 Μάρτη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 29
ΙΣΤΟΡΙΑ
«ΤΟ ΜΑΝΤΟΛΙΝΟ ΤΟΥ ΛΟΧΑΓΟΥ ΚΟΡΕΛΙ»
Πώς ο Μπερνιέ διαστρέβλωσε την Ιστορία

Στο χρόνο 2000 που πέρασε τα ΜΜΕ (τύπος και τηλεόραση) ασχολήθηκαν με το μυθιστόρημα του Μπερνιέ («Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι») και με το γύρισμα στην Κεφαλονιά χολιγουντιανής ταινίας με τον τίτλο αυτού του βιβλίου.

Το όλο αυτό πρόβλημα πήρε και ασφαλώς θα πάρει γενικότερη διάσταση, ιδιαίτερα στις χώρες Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Αγγλία που άμεσα σχετίζονται με τα ιστορικά γεγονότα στην Κεφαλονιά το Σεπτέμβρη του 1943. Σχετίζονται με το πρωτόγνωρο στην ιστορία έγκλημα του χιτλερικού φασισμού και της Βέρμαχτ που επί μια βδομάδα από τη λήξη της πολεμικής σύγκρουσης, συνέχιζαν να δολοφονούν, να καίουν τους αιχμαλώτους Ιταλούς αξιωματικούς και φαντάρους (περίπου 8.500-9.000).

Το έργο αυτό του Μπερνιέ είναι μια μεθοδευμένη μελέτη υπό μορφή μυθιστορήματος που στοχεύει να καλύψει τα εγκλήματα του φασισμού να διαστρεβλώσει την ιστορική αλήθεια να διασύρει, να συκοφαντήσει την Εθνική μας Αντίσταση και να εκμηδενίσει το μοναδικό ιστορικό γεγονός της συνεργασίας των αντιφασιστών Ιταλών με την ΕΑΜική Αντίσταση ενάντια στο γερμανικό φασισμό, με την ολόπλευρη συμπαράσταση και θυσία του λαού της Κεφαλονιάς και συνολικά των Επτανήσων.

Ο τότε λοχαγός του πυροβολικού Αμο Παμπαλόνι (Amo Pampaloni) και σήμερα στρατηγός εν αποστρατεία υπήρξε ο πρωτεργάτης, η ψυχή αυτού του αντιφασιστικού μετώπου. Η ζωή του στην Κεφαλονιά με τα ιταλικά στρατεύματα κατοχής και προσάρτησης των Επτανήσου, η ηρωική του δράση στην ιταλογερμανική σύγκρουση το 1943, η εκτέλεσή του από τους Γερμανούς, καθώς και όλων των ανδρών της πυροβολαρχίας του, η περίθαλψη και η σωτηρία του από τις ΕΑΜικές οργανώσεις, που σφραγίστηκε με τον απαγχονισμό από τους Γερμανούς του αντάρτη του ΕΛΑΣ Αγγελου Δ. Κωσταντάκη, γιου του παπά του χωριού Φαρακλάτα, που τον πήρε στο σπίτι του και με πατρική αγάπη νεκρανάστησε τον Παμπαλόνι, η άνοδός του στον Αίνο στο αρχηγείο του ΕΛΑΣ, το πέρασμά του στην ανταρτομάνα Ρούμελη, στο θρυλικό σύνταγμα 239, η μάχη της Αμφιλοχίας και άλλες μάχες του ΕΛΑΣ που πήρε μέρος και τραυματίστηκε, ο γυρισμός του μαζί με τμήμα Ιταλών στην Κεφαλονιά το Σεπτέμβρη του 1944, ο γυρισμός του στην πατρίδα του Ιταλία το Δεκέμβρη του 1944, μια σειρά ακόμα προσωπικές μου εμπειρίες γυρίζουν στη σκέψη μου σαν αληθινό παραμύθι και μου θυμίζουν από τα μαθητικά μου χρόνια σελίδες από τον Ομηρο για τους ήρωές του.

Ο στρατηγός Παμπαλόνι σε ηλικία 90 χρόνων, το καλοκαίρι που μας πέρασε ήρθε δυο φορές στη δεύτερη πατρίδα του την Κεφαλονιά, την πρώτη μαζί με τους Ιταλούς επίσημους και κρατικούς παράγοντες για να τιμήσει τη μνήμη των Ιταλών και Ελλήνων που έδωσαν τη ζωή τους το Σεπτέμβρη του 1943. Με πρόσκληση, τη δεύτερη φορά, των τηλεοράσεων αγγλικής - ιταλικής και της ΝΕΤ για να γυρίσουν ένα ζωντανό ντοκιμαντέρ με τον αληθινό λοχαγό Κορέλι. Αυτό το γύρισμα ασφαλώς απαιτούσε και τη συμμετοχή - συνδρομή και Κεφαλονιτών συναγωνιστών του Παμπαλόνι που έζησαν μαζί τα γεγονότα και έγινε σχετική πρόταση.

Δυστυχώς οι υπεύθυνοι απέκλεισαν την πρότασή μας και απέκλεισαν κάθε συμμετοχή συναγωνιστών γνωστών του Παμπαλόνι στο γύρισμα για το ντοκιμαντέρ. Οι λόγοι είναι ευνόητοι.

Αυτό το καλοκαίρι ύστερα από επίμονη προσπάθεια βρήκα και διάβασα με προσοχή και ενδιαφέρον το ιστορικό μυθιστόρημα του Ιταλού συγγραφέα Βεντούρι «Η λευκή σημαία στην Κεφαλονιά». Το βιβλίο αυτό από την πρώτη στιγμή σε συναρπάζει, σε καθηλώνει. Είναι η δύναμη της ιστορικής πραγματικότητας που πραγματεύεται ο λογοτέχνης που την υπηρετεί με βαθύ σεβασμό μα και με τέχνη.

Η προσφορά αυτού του βιβλίου έχει γενικότερη σημασία. Προβληματίζει. Δίνει φτερά στη σκέψη και φαντασία του αναγνώστη. Φωτίζει τη σκληρή - τραγική - ιστορική πραγματικότητα με οράματα και ιδανικά με πίστη στη δύναμη του ανθρώπου και των αγώνων του. Επίσης εδώ και μερικά χρόνια έχει γραφεί από το Γερμανό ιστορικό καθηγητή του πανεπιστημίου της Βρέμης Χριστόφορο - Schminck Gustavus, αγαπητό μας φίλο, το βιβλίο «Οι ηττημένοι της Κεφαλονιάς». Είναι ένας ύμνος για τον Παμπαλόνι, για την Εθνική μας Αντίσταση και το λαό μας.

Υπάρχει η μελέτη του ιστορικού Σπύρου Λουκάτου «Η ιταλογερμανική σύρραξη στην Κεφαλονιά... Σεπτέμβρης 1943», εργασία επιστημονικά ντοκουμενταρισμένη και τεκμηριωμένη με ζωντανές αφηγήσεις και γραφτά κείμενα εκείνης της εποχής.

Υπάρχουν επίσης και άλλες ιστορικές και λογοτεχνικές μελέτες και εργασίες Ελλήνων και Ιταλών ιστορικών και λογοτεχνών που δεν τις έχουμε μελετήσει και που στο σύνολό τους επισφραγίζουν την ιδιαίτερη σημασία του ιστορικού γεγονότος της ιταλογερμανικής σύρραξης στην Κεφαλονιά και γενικότερα στα Επτάνησα.

Υπάρχουν τα τότε επίσημα αρχεία ιταλικά, ελληνικά, γερμανικά, αγγλικά, μα και της περιόδου 1950 μέχρι σήμερα που φωτίζουν πλευρές αυτού του ιστορικού γεγονότος, σε συνδυασμό με τις μεταπολεμικές εξελίξεις ιδιαίτερα στο χώρο της Ευρώπης. Υπάρχουν επιμέρους γεγονότα, προσωπικές μνήμες και εμπειρίες Ιταλών - Ελλήνων και Γερμανών που δεν έχουν καταγραφεί, δεν έχουν ιστορικά αξιοποιηθεί.

Μερικά τέτοια γεγονότα, ζητήματα, ερωτήματα έχει θέσει επιγραμματικά στα βιβλία του ο συγγραφέας Βεντούρι, που δεν έχουν απαντηθεί.

Ενα βασικό ερώτημα που θέλει ανάλυση και τεκμηριωμένη απάντηση είναι κατά τη γνώμη μου, ο ρόλος των Αγγλοαμερικανών συμμάχων στα γεγονότα της Κεφαλονιάς. Γιατί άραγε η πλήρης και προμελετημένη απουσία τους στη σύρραξη, όταν είχαν καταλάβει τη Σικελία και είχαν αποβιβαστεί στην Ιταλία; Γιατί στη συμφωνία Αγγλοαμερικανών και Μπατάλιο φαίνεται ολοκάθαρα ότι δε θέλουν το πέρασμα των ιταλικών δυνάμεων (300.000) στη Βαλκανική, στις αντιστασιακές δυνάμεις του ΕΛΑΣ και του Τίτο στη Γιουγκοσλαβία, γεγονός νομοτελειακό στον πόλεμο με δυνατότητες προοπτικής δημιουργίας δεύτερου μετώπου στη Βαλκανική και με την προέλαση των σοβιετικών στρατιών του νότιου μετώπου.

Τι λένε τα επίσημα ντοκουμέντα της Δίκης της Νιρεβέργης για τη σφαγή των Ιταλών αιχμαλώτων στην Κεφαλονιά; Γιατί αποσιωπήθηκαν, χωρίς καμιά τιμωρία των ενόχων;

Υπάρχει το μικρό επιγραμματικό ντοκουμέντο που μου είχε στείλει ο Παμπαλόνι εδώ και πέντε χρόνια και που δημοσιεύτηκε στο «Ριζοσπάστη». Είναι δελτίο κομματικής ταυτότητας του Παμπαλόνι όταν έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος το 1944 με απόφαση της κομματικής οργάνωσης του 239 Συντάγματος του ΕΛΑΣ, με κομματική σφραγίδα και υπογραφή του αξέχαστου Κώστα Αυδή - αργότερα στον Εμφύλιο στρατιωτικός διοικητής της μεραρχίας Διαμαντή στη Ρούμελη. Ο σύντροφος Παμπαλόνι μου το αποκαλούσε κειμήλιο της αγωνιστικής του δράσης.

Εμείς στην Κεφαλονιά, το Δεκέμβρη 1944, όταν θα γύριζε στην πατρίδα του, του δώσαμε φύλλο πορείας με τη σφραγίδα του ΕΛΑΣ όπως και σ' όλους τους Ιταλούς της Κεφαλονιάς που πέρασαν στον ΕΛΑΣ.

Στις λίγες προσωπικές μου σημειώσεις και γράμματα που έχω κρατήσει βρήκα πρόσφατα ένα γράμμα του λοχαγού του πυροβολικού Απολλώνιου, αντιφασίστα, φίλου του Παμπαλόνι, που έπαιξε κι αυτός σημαντικό ρόλο στην ιταλογερμανική σύρραξη. Ηταν μόνιμος αξιωματικός και ανέβηκε αργότερα στα ανώτατα αξιώματα της ιταλικής στρατιωτικής ιεραρχίας. Το γράμμα αυτό του Απολλώνιου δεν έχει βγει μέχρι σήμερα στη δημοσιότητα.

Μέσα στις λίγες γραμμές του δίνει ανάγλυφα και συγκεκριμένα με ονόματα και γεγονότα τη συνεργασία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ με τους αντιφασίστες αξιωματικούς. Το ότι είναι γράμμα του Απολλώνιου έχει ιδιαίτερη σημασία.

Χρειάζεται, συνεχίζει, μια συλλογική προσπάθεια έρευνας, μελέτης και σύνθεσης όλων όσων υπάρχουν, που θα δώσει μια ολοκληρωμένη ιστορική - πολιτική μελέτη των γεγονότων της ιταλογερμανικής σύρραξης στην Κεφαλονιά.

Θέλω να κλείσω με δυο λόγια τις σκέψεις μου. Ο αιώνας που πέρασε και που ζήσαμε ήταν αιώνας σκληρών - αιματηρών αγώνων των λαών για την εθνική τους ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία, ήταν συνολικά αιώνας προόδου και πολιτισμού και αλματώδικης ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνικής.

Η μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση η δημιουργία της Σοβιετικής Ενωσης και του σοσιαλιστικού στρατοπέδου σημάδεψαν, λάμπρυναν την ιστορία της ανθρωπότητας. Χάραξαν με αδυναμίες, λάθη και σοβαρές ατέλειες το νέο δρόμο που νομοτελειακά, παρά τις ανατροπές και τα νέα εμπόδια θα ακολουθήσει, με φυσική - μαθηματική αναγκαιότητα ο άνθρωπος. Ζούμε σήμερα μια στασιμότητα, μια μερική οπισθοδρόμηση με μεγάλους κινδύνους για την ιστορία του ανθρώπου. Θα χρειαστούν ακόμα μεγάλες θυσίες με ασταμάτητους συνεχώς ανερχόμενους ταξικούς - κοινωνικούς αγώνες. Χρειάζεται παντού και πάντα οργάνωση, σωστή καθοδήγηση των αγώνων των λαών, κοινωνική επαγρύπνηση νέες μα και καθημερινές θυσίες. Μέσα σε λίγα χρόνια φάνηκε στον ορίζοντα ότι η οπισθοδρόμηση είναι προσωρινή. Η σήψη του ιμπεριαλισμού έχει προχωρήσει και μολύνει τον πλανήτη.

Ας ετοιμαζόμαστε πολύπλευρα και όσο μπορούμε αρτιότερα για το νέο τελεσίδικο ξέσπασμα των λαών, τη νίκη τους και την επιστημονική αναγέννηση του σοσιαλισμού στον πλανήτη Γη. Οι αποφάσεις του 16ου Συνεδρίου μας οδηγούν.


Διονύσης ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ