Σάββατο 6 Γενάρη 2001 - Κυριακή 7 Γενάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Πονηρέ δημιουργέ!

«Ητέχνη δεν επιδιώκει τη ρήξη, αλλά τη συμφιλίωση»!

Εντάξει, συνάδελφε, παραδίδομαι! Ο,τι πεις... Οι καλλιτέχνες, ο καθένας με την ειδικότητά του, σύμφωνα με τη λογική σου, θα πρέπει να οπλιστούμε από μια κοφτερή ράσπα ο καθένας και να τροχίζουμε από το πρωί ως το βράδυ τις κοινωνικές αντιθέσεις μέχρι να τις εξαφανίσουμε. Τότε μόνον το κοινωνικό έργο των καλλιτεχνών, σύμφωνα με την προτροπή σου, θα δικαιωθεί. Και οι άνθρωποι θα σταματήσουν την αντιπαλότητα και θα επιδοθούν - απερίσπαστοι - στα ειρηνικά έργα τους...

Σίγουρα δεν πρόκειται για αφέλεια. Και αυτή έχει τα όριά της. Ούτε, βέβαια, για συναισθηματική φόρτιση, λόγω των εορτών. Πρόκειται, όπως γνωρίζεις, και ας μην το ομολογείς, για απόλυτο συμβιβασμό. Για ολοκληρωτική ενσωμάτωση. Γιατί, εσύ προσωπικά, πονηρέ δημιουργέ, γνωρίζεις πως η «θεωρία της συμφιλίωσης», που προπαγανδίζεις, είναι η θεωρία των κερδισμένων. Αυτών που επωφελούνται - υλικά και πνευματικά - από το τρόχισμα των αντιθέσεων. Αυτών που έχουν λόγο να μείνουν τα πράγματα στάσιμα. Χωρίς συγκρούσεις. Αυτών και των «παραφυάδων» τους που έχουν αναλάβει τη θεωρητική κάλυψη αυτής της αντίληψης.

Ητέχνη, φίλε μου, το ξέρεις, δεν είναι λεξοτανίλ να χαλαρώνει τα νεύρα. Είναι, αντίθετα, διεγερτικό. Φωτιά που βάζει μπροστά τις μηχανές. Κινητήρια δύναμη για τη σκέψη και τη δράση. Εργαλείο να κατανοήσουμε τον κόσμο, «μια από τις μορφές της κοινωνικής συνείδησης του ανθρώπου»...

Πιστεύεις ότι, με τις δηλώσεις σου, κλείνεις τα μάτια στην πραγματικότητα, ελπίζοντας ίσως, ότι αφού την αφορίζεις θα εξαφανιστεί; Οτι, αφού εύχεσαι τη συμφιλίωση, αυτή θα σου προκύψει. Πιστεύεις, τάχα, πως με ευχολόγια θα αλλάξεις το ρόλο των καλλιτεχνών, το ρόλο της τέχνης; Θα παρασύρεις κι άλλους να ακολουθήσουν το δικό σου παράδειγμα; Να βγούνε - και αυτοί - με τα χωνιά φωνάζοντας στις γωνίες «παραδοθείτε»;

Δυστυχισμένε, όσο η κοινωνία θα χωρίζεται σε τάξεις, μην περιμένεις ειρήνη. Μην περιμένεις τέχνη αταξική. Γιατί ο χαρακτήρας της τέχνης, της πραγματικής τέχνης, είναι «να αντανακλά και να αναπαράγει την πραγματικότητα». Και η πραγματικότητα, είναι - το θέλεις δεν το θέλεις - γεμάτη συγκρούσεις και αντιθέσεις. Γεμάτη ανισότητες. Και όποια τέχνη παρουσιάζει άλλη εικόνα για τον κόσμο, δεν είναι τέχνη. Είναι τσαρλατανισμός! Και εάν εσύ ακόμα δε θελήσεις, να είσαι σίγουρος η ζωή θα σε υποχρεώσει να σταθείς μπροστά στον καθρέφτη της. Και εκείνος θα σου βάλει βασανιστικά το καίριο ερώτημα, που πρέπει, οπωσδήποτε, να απαντήσεις: πέρασα, τελικά, τη διαχωριστική γραμμή, μπήκα στο αντίθετο ρεύμα;

Το παρελθόν - όταν δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις - δεν είναι εισιτήριο για το παρόν και το μέλλον. Η απάντηση, από τον καθένα πρέπει να δίνεται κάθε μέρα και κάθε στιγμή. Δε φτάνει, που κάποτε τα πινέλα σου, για παράδειγμα, έφτιαχναν σχήματα φιλικά προς τον άνθρωπο, για να δικαιολογήσουν τις σημερινές σκιές πάνω στο κανναβάτσο σου. Πολλοί ξεκίνησαν προοδευτικοί και στη συνέχεια ενσωματώθηκαν. Η ιστορία δεν κρίνει αποσπασματικά τους ανθρώπους και τα έργα τους...

Σε αυτή τη συνέντευξη είπες, βέβαια, και άλλα. Δικαιολόγησες την παρουσία των ανθρώπων του χρήματος στο χώρο της τέχνης. Δε βλέπεις καχύποπτα, είπες, το ρόλο τους στα διάφορα Μέγαρα. Θεωρείς πως οι προσωπικού χαρακτήρα αναθέσεις - που είσαι και ο ίδιος αποδέκτης - είναι απόδειξη της καλλιτεχνικής αξίας του καλλιτέχνη. Χωρίς, βέβαια, να μπεις στον κόπο να μας πεις ότι, αυτός που κάνει την ανάθεση δεν έχει τα προσόντα - εκτός από το χρήμα - να κρίνει καλλιτεχνικές αξίες.

Προσπάθησες, φιλότιμα, είναι αλήθεια, να καλύψεις όλο αυτό το κοσμικό αλισβερίσι, που συμβαίνει στο χώρο της τέχνης. Ολα αυτά τα ονόματα του χρήματος και της εξουσίας που κυκλοφορούν και στις καλλιτεχνικές στήλες. Ολες αυτές τις κυρίες με τα λαμέ, που φωτογραφίζονται ποζάροντας δίπλα στους καλλιτέχνες. Ολους αυτούς τους καλλιτέχνες - και τον εαυτό σου, φυσικά - που φωτογραφίζονται ποζάροντας δίπλα στα λαμέ. Ολη αυτή τη δυστυχία, που σχηματίζει τη σημερινή πνευματική και οικονομική ολιγαρχία στον τόπο μας.

«Η τέχνη δεν επιδιώκει τη ρήξη, αλλά τη συμφιλίωση»! λες. Ομως, δυστυχώς για σένα, ούτε η τέχνη ούτε η πραγματικότητα σε ακούει, πονηρέ δημιουργέ. Τόσο η τέχνη όσο - και πολύ περισσότερο - η πραγματικότητα, δίνουν τις δικές τους συνεντεύξεις στους καθημερινούς καλλιτεχνικούς και κοινωνικούς αγώνες τους.


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ