Με αφορμή την έρευνα σε μια σειρά υποθέσεων που επιβλήθηκε η ποινή της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος - κυρίως σε περιπτώσεις που σχετίζονται με την εμφάνιση (λ.χ. σκουλαρίκι), χρήση απρεπών εκφράσεων προς καθηγητές κ.ά. - ο Συνήγορος του Πολίτη παρουσιάζει τις προτάσεις του σχετικά με τη διαδικασία λήψης των σχετικών αποφάσεων, την αιτιολογία και την υλοποίηση του μέτρου αυτού. Υπογραμμίζει μεν την ανάγκη για προσφυγή στο συγκεκριμένο μέτρο, αφού προηγουμένως έχουν εξαντληθεί άλλα παιδαγωγικά μέτρα για την αντιμετώπιση της συμπεριφοράς των μαθητών και τη συμμόρφωσή τους, αλλά αφήνει στο απυρόβλητο το γεγονός ότι η πειθαρχία έχει ταυτιστεί με την τιμωρία και μόνο διαπαιδαγωγητική δεν μπορεί να είναι η ποινή αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος, ιδιαίτερα στο σημερινό ανταγωνιστικό σχολείο. Είναι ξεκάθαρο ότι στο σημερινό σχολείο το συγκεκριμένο μέτρο έχει κατασταλτικό και εκδικητικό χαρακτήρα.

Στην πραγματικότητα (κάτι που δεν αγγίζει ο Συνήγορος του Πολίτη) η λειτουργία του σχολείου θα έπρεπε να στηρίζεται στη θετική και ενεργητική συμμετοχή της μαθητικής βούλησης. Το θέμα της μαθητικής συμπεριφοράς ξεκινά από την καλλιέργεια της συνειδητής πειθαρχίας, της αυτοπειθαρχίας. Ο μαθητής πρέπει να ξέρει για ποιο σκοπό κάνει το καθετί, ποιος είναι ο σκοπός του κάθε μαθήματος κλπ. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και το μαθητή ή την τάξη, για θέματα κοινωνικής - σχολικής συμπεριφοράς μπορεί να αμβλυνθεί, αν όχι να εξαφανιστεί. Η Γενική Συνέλευση του σχολείου μπορεί να καταπιαστεί με πολύ σοβαρά προβλήματα και σ' αυτές τις περιπτώσεις η συζήτηση, αλλά και οι ποινές μπορούν και πρέπει να έχουν έντονο διαπαιδαγωγητικό χαρακτήρα.