Κυριακή 6 Δεκέμβρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Καποδίστριας 2» και καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις

Η εμπειρία της Δανίας

Στο βασίλειο της Δανίας έγιναν το Νοέμβρη τοπικές εκλογές, σε συνθήκες κρίσης, μαζικών απολύσεων (μόνο το μήνα Σεπτέμβρη σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας απολύθηκαν 9.200 εργαζόμενοι), μεγάλης απογοήτευσης και δυσαρέσκειας των εργαζομένων από την ασκούμενη πολιτική. Χαρακτηριστικά στη Δανία είναι τα καταφανή πια σημάδια από τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις.

Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει μπει εδώ και 4 χρόνια σε εφαρμογή μεταρρύθμιση ανάλογη μ' αυτήν που ετοιμάζεται στην Ελλάδα με τον «Καποδίστρια 2», και το αποτέλεσμα είναι ότι οι δήμοι σήμερα μοιάζουν περισσότερο με ιδιωτικές επιχειρήσεις, οι υπηρεσίες έγιναν πανάκριβο εμπόρευμα και οι πολίτες μοιραίοι πελάτες.

Πρέπει να τονιστεί ότι η Δανία είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες στην ΕΕ, δεν είχε ούτε υλικές ζημιές, ούτε απώλειες σε πληθυσμό στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει καλή υποδομή και γι' αυτό οι συγκρίσεις θα πρέπει να γίνονται ανάμεσα στη ζωή των εργαζομένων σήμερα στη Δανία με αυτή πριν 30 και 40 χρόνια, αν και η χώρα ήταν φτωχότερη από σήμερα, και όχι με λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι και στη Δανία με την εφαρμογή πολιτικής στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της Στρατηγικής της Λισαβόνας διογκώνονται τα κοινωνικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι Δανοί που δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, να αυξάνονται αυτοί που ζουν κάτω από το όριο φτώχειας, ενώ την ίδια στιγμή λίγες οικογένειες και τα πολυεθνικά μονοπώλια αποκομίζουν αμύθητα κέρδη ακόμη και σήμερα, σε περίοδο κρίσης.

Αυτό που πρόβαλλαν οι αστοί άλλων χωρών ως «σκανδιναβικό θαύμα» είναι το γεγονός ότι και στη Δανία, όπως και σε άλλες χώρες, αναπτύχθηκε, σε συνθήκες μεγάλης καπιταλιστικής ανάπτυξης αλλά και ύπαρξης του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, η «αμαρτωλή» και επικίνδυνη για το εργατικό κίνημα σχέση εργατικής τάξης - σοσιαλδημοκρατίας - κεφαλαίου, με αποτέλεσμα την επίτευξη ευρείας κοινωνικής συναίνεσης έναντι κάποιων υψηλών συγκριτικά με σήμερα λαϊκών παροχών (το αποκαλούμενο κράτος πρόνοιας) που συνοδεύονταν με έξαρση του αντικομμουνισμού και εκμαυλισμό των συνειδήσεων, με ιδιαίτερο βάρος στη νεολαία.

Τα παραπάνω γίνονται σήμερα πιο φανερά, αφού σε συνθήκες γενικευμένης επίθεσης του κεφαλαίου στα δικαιώματα των εργαζομένων, στη Δανία επιβλήθηκαν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις όχι μόνο χωρίς ίχνος αντίστασης, αλλά και με τη συμβολή και ενεργητική συμμετοχή στη διεκπεραίωσή τους του εργοδοτικού συνδικαλισμού, ο οποίος έχει την τιμή να εκπροσωπεί τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων, μια και μέχρι πρόσφατα η συμμετοχή στο σοσιαλδημοκρατικό σωματείο/επιχείρηση ήταν υποχρεωτική για να βρεις δουλειά.

Το περιβόητο σκανδιναβικό μοντέλο κατέρρευσε ταυτόχρονα με τις ανατροπές στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο και έχουν καθιερωθεί στην πράξη μια σειρά αντιδραστικές πολιτικές όπως, π.χ., ιδιωτικοποιήσεις, ευελφάλεια, αύξηση των ορίων σύνταξης στα 67 για άντρες και γυναίκες, υπονόμευση των δικαιωμάτων των ανέργων, ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης, των τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, των συγκοινωνιών και στο στόχαστρο είναι τώρα μέσω Τοπικής Αυτοδιοίκησης να απελευθερωθούν οι κερδοφόροι τομείς Υγείας και Παιδείας, με παράλληλη αύξηση των κατασταλτικών μέτρων και μηχανισμών, πολιτικές που προωθούνται σήμερα και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δηλαδή, αντιλαϊκές πολιτικές για την κερδοφορία του κεφαλαίου.

Τραγικές οι συνέπειες από τη διοικητική μεταρρύθμιση

Πολλά λέχθηκαν για τις καινοτομίες και τα οφέλη που θα έφερνε η διοικητική μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε ομόφωνα από τη δεξιά κυβέρνηση και τη σοσιαλδημοκρατική αντιπολίτευση.

Η χώρα χωρίστηκε σε 5 μεγάλες περιφέρειες, καταργήθηκαν οι νομαρχίες και μειώθηκε πολύ ο αριθμός των δήμων, από 271 σε 98, με τη δικαιολογία του περιορισμού των διοικητικών εξόδων. Ομως, στην πράξη αυτό σήμανε μαζικές απολύσεις δημοτικών υπαλλήλων και ανάθεση των εργασιών σε ιδιώτες. Τα πάντα πια λειτουργούν στη βάση της ανταποδοτικότητας και όλες οι υπηρεσίες παραχωρούνται σε ιδιωτικές εταιρείες που θησαυρίζουν ενώ οι υπερτιμολογημένες υπηρεσίες που προσφέρουν είναι απαράδεκτες.

Σήμερα, σύμφωνα με γκάλοπ, 80% των πολιτών είναι δυσαρεστημένοι αφού υπάρχει χειροτέρευση της παροχής υπηρεσιών. Ιδιαίτερα στους τομείς της Υγείας και των συγκοινωνιών, όπου οι περιφέρειες που δημιουργήθηκαν μετά την κατάργηση των νομαρχιών έχουν την αποκλειστική ευθύνη. Το άλλοτε αξιοζήλευτο δημόσιο σύστημα Υγείας είναι σήμερα υπό κατάρρευση. Οι ουρές στα νοσοκομεία αμέτρητες, η αναμονή για εξετάσεις μπορεί να φτάνει και 6 και 8 μήνες, λείπουν γιατροί και νοσοκόμοι και η καθαριότητα και συντήρηση που έχει δοθεί εργολαβία σε ιδιώτες ανύπαρκτες. Τα ιδιωτικά νοσοκομεία ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και εξασφαλίζουν μέσω Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των ασφαλιστικών εταιρειών όλες τις καλοπληρωμένες επεμβάσεις. Πολλοί σταθμοί παροχής πρώτων βοηθειών έκλεισαν. Το κάθε νοσοκομείο λαμβάνει ένα συγκεκριμένο ποσό και με αυτό είναι υποχρεωμένο να λειτουργήσει ανεξαρτήτως των αναγκών που παρουσιάζονται. Τυχόν υπερβάσεις προϋπολογισμών σε δημόσιες υπηρεσίες τιμωρούνται με πρόστιμα ή άλλες κυρώσεις. Ετσι οι μάνατζερς των νοσοκομείων είναι με το νόμο από τους πιο σκληρούς εργοδότες, έτοιμοι να καταπατήσουν κάθε εργασιακό δικαίωμα και αδιάφοροι απέναντι στην τύχη των ανθρώπινων ζωών που κινδυνεύουν.

Τα ίδια και στον τομέα της Παιδείας. Με τη συγχώνευση διαφόρων δήμων χάριν της μεταρρύθμισης έχουν κλείσει πάνω από 150 σχολεία στην τελευταία μόνο τετραετία λόγω οικονομικών δυσκολιών. Πολλά σχολικά κτίρια που στις δεκαετίες του '60 και του '70 ήταν πρότυπα αρχιτεκτονικής και λειτουργικότητας, είναι σήμερα υπό κατάρρευση. Από 20 μαθητές ανά τάξη μέσο όρο παλιότερα, σήμερα έχει ανέλθει ο αριθμός στους 33. Αξιοσημείωτη είναι η πρόσφατη ανακοίνωση συνεργασίας του κρατικού πανεπιστημίου με την ιδιωτική μονοπωλιακή εταιρεία M'RSK σε πρόγραμμα πρόληψης της τρομοκρατίας για λογαριασμό δανέζικων και ξένων υπηρεσιών πληροφοριών.

Οι παιδικοί σταθμοί, που έχουν μισοϊδιωτικοποιηθεί και μια οικογένεια με δυο παιδιά αναγκάζεται να πληρώνει περίπου 700 ευρώ το μήνα, έχουν μεγάλες ελλείψεις σε ειδικευμένο προσωπικό, γιατί οι περισσότερες προσλήψεις γίνονται με βάση το χαμηλό ωρομίσθιο, τα ελαστικά ωράρια και συμβάσεις περιορισμένου χρόνου, έχουν σοβαρή έλλειψη χώρων και δεν ανταποκρίνονται στις σημερινές απαιτήσεις. Κριτήριο για την πρόσληψη δεν είναι πια οι ικανότητες και οι γνώσεις αλλά η αποδοχή χαμηλού μισθού. Ετσι, 87% των γονέων δηλώνουν δυσαρεστημένοι με την υπάρχουσα κατάσταση. Και ενώ η κυβέρνηση κάνει μια σειρά εξαγγελίες για υγιεινή ζωή και φροντίδα, ο αριθμός των υπέρβαρων παιδιών έχει διπλασιαστεί αφού δεν παίζουν έξω στους ελεύθερους χώρους όπως παλιότερα.

Το δίκτυο συγκοινωνίας έχει κι αυτό χειροτερεύσει. Εχουν περιοριστεί τα δρομολόγια και τα εισιτήρια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Δεν υπάρχει πια δημοτική συγκοινωνία. Τα εισιτήρια στην περιοχή της πρωτεύουσας και τα προάστια κυμαίνονται από 1,5 έως 10 ευρώ για κάθε διαδρομή.

Χαρακτηριστική είναι στις μέρες μας η μαζική απεργία των εργαζομένων στην αποκομιδή των σκουπιδιών στην περιοχή της πρωτεύουσας επειδή ο δήμος θέλει να την αναθέσει μέσω διαγωνισμού σε ιδιωτικές εταιρείες, που θα προσλάβουν εργαζόμενους, κυρίως ξένους, κάνοντας χρήση της οδηγίας Μπολκεστάιν, με πολύ χειρότερους εργασιακούς όρους, για να σπάσουν τα μεροκάματα και να αυξηθούν τα κέρδη. 50 εργαζόμενοι απολύθηκαν μετά από συμμετοχή τους για 3 βδομάδες στην απεργία. Χαρακτηριστική είναι η θέση του σωματείου που αρνείται, όπως λέει, να πάει κόντρα στην απόφαση του εργατοδικείου. Τη στιγμή που το εργατοδικείο (άραγε, ποιας τάξης συμφέροντα εξυπηρετεί αυτός ο θεσμός;) κήρυξε την απεργία παράνομη οι εργαζόμενοι θα πρέπει να συμμορφωθούν στην απόφαση... Για τον εργοδοτικό συνδικαλισμό νόμος δεν είναι το δίκιο του εργάτη αλλά το συμφέρον των μονοπωλίων.

Αλλο ένα αξιοσημείωτο γεγονός είναι η προσπάθεια να προσληφθούν Πολωνοί οδηγοί ασθενοφόρων με χαμηλότερο μισθό και λιγότερα δικαιώματα από αυτά των Δανών. Οι υπεύθυνοι ισχυρίζονται ότι σήμερα με τη χρήση των GPS είναι εύκολη η κυκλοφορία σε μια πόλη που δε γνωρίζεις. Απόφαση που παίζει κορόνα-γράμματα τη ζωή ανθρώπων που πρέπει άμεσα να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.


Πανος ΑΠΕΡΓΗΣ
Δανία


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ