Πάει και αυτό το καλοκαίρι. Τέλειωσε και αυτός ο καλλιτεχνικός αλήθεια, οργασμός! Φεστιβάλ «Κάτω Ραχούλας», εκδηλώσεις «Πάνω Πλαγιάς», πολιτιστικά δρώμενα «Πέρα Λαγκαδιάς», τέλος... Μαζεύτηκαν και οι καλλιτέχνες - αληθινοί και ψεύτικοι - στα σπίτια τους. Και η επαρχία ξαναγυρίζει αργά - αργά στους αποκαρδιωτικούς ρυθμούς της. Τα βουνά, τα ρέματα, τα ποτάμια, οι λίμνες, τα νταμάρια, ξαναγυρίζουν στις «φυσικές» τους δραστηριότητες. Το υπουργείο Πολιτισμού - θεέ μου - στις δικές του ασχολίες, στο τίποτα. Επέστρεψε, δηλαδή, κάθε κατεργάρης στον πάγκο του!
Πάει, λοιπόν, και αυτό το καλοκαίρι. Που η νότα, για μια ακόμα φορά - αδιαμαρτύρητα - έμπλεξε με το σουβλάκι, η τραγωδία - ανυποψίαστη - με τη γειτονική ντισκοτέκ, ο κλασικός χορός - χωρίς συνείδηση - με τις σούζες των μοτοσακό, τα διάφορα «έθνικ» - αφελέστατα - με τις κραυγές των γαϊδάρων. Τι πανδαιμόνιο προχειρότητας! Τι εκστρατεία κακογουστιάς. Τι έλλειψη σεβασμού για τον συγγραφέα, τον δημιουργό, τον εκτελεστή και, κυρίως, τον θεατή... Και κοντά σε όλα αυτά μην ξεχάσουμε και τα πανηγύρια! Της Αγίας Τριάδας, του Αγίου Τάδε, της Μαρίας της Μαγδαληνής... Και πόση σκόνη. Και τι φρικτός θόρυβος.
Ω, Ελλάδα του καλοκαιριού. Με τις ατέλειωτες φωτιές ντεκόρ στις πολιτιστικές - και «πολιτιστικές» - εκστρατείες. Οπου τα διάφορα «σχήματα» ξεχύνονται πάνω στους λουόμενους για να του αρπάξουν το εισιτήριο. Επτά χιλιάδες το κεφάλι και - στην καλύτερη περίπτωση - μια πλαστική καρέκλα του χιλιάρικου να τρίζει μαζί με τις ακούρδιστες χορδές τηις κιθάρας. Και πάνω από το κεφάλι του θεατή να περνάνε - ασταμάτητα - οι νταλίκες. Και στο αυτί του να σφυρίζουν τα λούνα - παρκ και ο γύρος του θανάτου. Και τα αγγούρια και οι ντομάτες της Επιδαύρου να χορεύουν κάτω από τον ήχο του τσέλου. Ζήτω τα αγροτοκαλλιτεχνικά φεστιβάλ της δυστυχισμένης πατρίδας! Ζήτω η «γύφτικη» μυσταγωγία!
Και να τα κότερα. Και να οι έξωμες τουαλέτες. Και να οι πρεμιέρες. Και να οι «φιλότεχνοι» αστοί πολιτικοί να γονατίζουν - με ευλάβεια - μπροστά στον Αριστοφάνη, να φιλάνε - με συντριβή - χέρι του Σοφοκλή, αρκεί, όπως καταλαβαίνετε, να τους παίρνει η τηλεόραση! Και μετά, κάπου - μέσα στα χωράφια - όλο και κάποιο σκυλάδικο θα υπάρχει - με γκόμενες απ' τη Ρωσία, ίσως - για το υπόλοιπο βράδυ! Η η Παναγία της Σουμελάς, για ποντιακούς χορούς και απονομή - και αποδοχή, φυσικά - βραβείων «για την προσφορά στην ποντιακή υπόθεση»! `Η κάποια δεξίωση στο κότερο του «χορηγού» για τα ουίσκι τους! Και τις αναθέσεις, ίσως των μεγάλων έργων, ποιες ξέρει!
Ωκαημένη - και καμένη Ελλάδα! Πόσο να φωνάξεις και σε πόσες κατευθύνσεις - στο κράτος, στους καλλιτέχνες, στους θεατές - πολιτισμός δεν είναι ο ανεξέλεγκτος και ασυντόνιστος κουρνιαχτός που σηκώνεται τα καλοκαίρια από τις εξοντωτικές καλλιτεχνικές - και «καλλιτεχνικές» περιοδείες. Ο κουρνιαχτός που σηκώνεται - σκόπιμα - για να σκεπάσει τις ελλείψεις στον προγραμματισμό και στην υποδομή. Για να συγκαλύψει τις υποχρεώσεις. Πολιτισμός δεν είναι - σε καμία περίπτωση - τα χιλιάδες μικρόφωνα που στήνονται πάνω σε πρόχειρα πατάρια και κάτω από κακοκρεμασμένα - και πολύχρωμα, για τη συσκότιση φώτα. Πολιτισμός είναι να βλέπεις - και να ακούς - σωστά. Να μπορεί το έργο τέχνης - και ο καλλιτέχνης - να ακουστούν - και να ιδωθούν - απερίσπαστοι από εξωτερικά ηχητικά και οπτικά παράσιτα. Με το θεατή στη σωστή απόσταση από το δρώμενο. Στο σωστό ύψος. Στη σωστή στάση. Δε γίνεται πολιτισμός στα γήπεδα και στις αλάνες. Ο πολιτισμός δε «στήνει» τις «παραστάσεις» του στο «πιτς φιτίλι». Ο πολιτισμός δεν παίζει σήμερα στον Εβρο και αύριο στην Κρήτη το ίδιο έργο. Τα «σκηνικά» απαιτούνε μελέτη... και χρόνο! Το πρόχειρο είναι ο δολοφόνος της Τέχνης!
Οπολιτισμός, η τέχνη κύριοι - και «κύριοι» - δεν είναι καλοκαιρινό φρούτο. Μελιτζάνες και κολοκυθάκια για να βγαίνει μόνο τους ζεστούς μήνες. Ο πολιτισμός, η τέχνη, είναι πράξη ανάγκης. Και πρέπει να λειτουργεί όλες τις μέρες και όλους τους μήνες του χρόνου. Ο πολιτισμός, η τέχνη, δεν είναι όπως η ηλιοθεραπεία. Δεν εμφανίζεται - μόνον - όταν έχει πανσέληνο! Πρέπει να «παρουσιάζεται» σε κάθε στιγμή και κάτω από άριστες - πάντα συνθήκες. Αλλιώς όλα αυτά που παίζονται, που παριστάνονται, που ακούγονται, το καλοκαίρι - κάθε καλοκαίρι - στοχεύουν στη συγκάλυψη και το εισιτήριο. Και ευθύνη έχει ο καθένας από τη θέση του στα «δρώμενα» ή στα μη «δρώμενα».
Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ
Κυρίως φύλλο
Feeds
Εδωσαν εξιτήριο σε 10χρονο αγόρι
