Ισχυρό ράπισμα στους διάφορους Σωμερίτηδες, που ενοχλημένοι από την καθολική καταδίκη των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών του ελληνικού λαού ισχυρίζονται ξεδιάντροπα ότι οι δημοσιογράφοι ανταποκριτές από τη Γιουγκοσλαβία είναι φερέφωνα της σερβικής προπαγάνδας, ότι τα κείμενά τους λογοκρίνονται κλπ., αποτελούν τα κείμενα δύο ακόμα απεσταλμένων εφημερίδων που δημοσιεύτηκαν χτες.

Πρόκειται για τις απεσταλμένες της "Ελευθεροτυπίας" Βασιλικής Σιούτη και του Εθνους Κάτιας Μακρή στο Βελιγράδι, από τα κείμενα των οποίων αναδημοσιεύουμε εκτενή αποσπάσματα.

Η Β. Σιούτη, σε επιστολή της προς τη διεύθυνση της εφημερίδας, απαντώντας στα περί λογοκρισίας και μονόπλευρης παρουσίασης των γεγονότων, αναφέρει: "Ο καθ' όλα σεβαστός Ριχ. Σωμερίτης αναρωτιόταν γιατί δεν παρουσιάζουμε τις απόψεις των Κοσσοβάρων, αλλά μόνο των Σέρβων. Θα ήθελα να πω ότι στη γιουγκοσλαβική πρωτεύουσα δεν κυκλοφορεί ο αλβανικός στρατός του UCK και ως εκ τούτου μια συνέντευξη με κάποιον από αυτούς είναι αδύνατη. Κάποιοι Αλβανοί πολίτες του Βελιγραδίου, με τους οποίους συνομιλήσαμε, δεν εκφράζουν καμία διαφορετική άποψη από αυτήν που έχουν οι Σέρβοι. Εάν την παρουσιάζαμε σε καθημερινή βάση, φοβάμαι ότι οι κατηγορίες περί σερβικής προπαγάνδας από τους ίδιους θα ήταν εντονότερες. Παραμένει ωστόσο η απορία μου γιατί κάποιοι απαιτούν από εμάς να παρουσιάσουμε την αντισερβική άποψη. Εμείς βρισκόμαστε στη Σερβία και μπορούμε να μεταφέρουμε μόνο όσα βλέπουμε εδώ να συμβαίνουν και όσα οι Σέρβοι λένε. Εδώ, λοιπόν, δε βλέπουμε σφαγές Κοσσοβάρων από τους Σέρβους, παρά μόνο τις ΝΑΤΟικές βόμβες που σκοτώνουν αθώους. Ας μας συγχωρήσουν κάποιοι αν ενοχλούνται που δεν τις χαρακτηρίζουμε "ανθρωπιστικές". Οσο για τον Σλ. Μιλόσεβιτς, από όσο γνωρίζω (και σίγουρα όχι εμείς) αποφεύγουμε να ασχοληθούμε με το να τον κρίνουμε είτε θετικά είτε αρνητικά. Αυτό μάλλον είναι - πρωτίστως - υπόθεση των Σέρβων να κρίνουν και επιλέγουν ποιον ηγέτη θα έχουν, αν και αυτή τη στιγμή όλοι εδώ έχουν παραμερίσει τις ιδιαίτερες πολιτικές τους πεποιθήσεις, προκειμένου να είναι ενωμένοι απέναντι στον εχθρό. Η "φωνή" από το Βελιγράδι που μεταφέρει το τι συμβαίνει στη Σερβία, είναι μία, αυτή των ανταποκριτών... Γιατί πρέπει εμείς από το Βελιγράδι να μεταφέρουμε τι λέει το ΝΑΤΟ και όχι αυτά που βλέπουμε;

Οσο για τη λογοκρισία, η αλήθεια είναι ότι λόγω των συνθηκών πολέμου το ρεπορτάζ πραγματοποιείται κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και γραφειοκρατικές διαδικασίες. Χρειαζόμαστε άδεια από τις αρχές για πολλά ρεπορτάζ, και όταν αυτή δίδεται, δίδεται κατόπιν μιας χρονοβόρας διαδικασίας. Επίσης αρκετές φορές χρειάζεται άδεια για τη φωτογράφιση ή κινηματογράφηση περιοχών. Ποτέ όμως - τουλάχιστον όσον αφορά την εφημερίδα μας - δεν έγινε λογοκρισία σε κείμενο ή κάποια προσπάθεια να ελεγχθεί τι μεταδίδουμε. Οσον αφορά τον όντως υπαρκτό έλεγχο της εικόνας, σε αρκετές περιπτώσεις, η εξήγηση των σερβικών αρχών είναι ότι φοβούνται την κατασκοπία και τη φωτογράφιση στόχων. Εξήγηση που δεν ακούγεται ιδιαίτερα παράλογη εν καιρώ πολέμου. Δε γνωρίζω εάν η Ελλάδα σε περίπτωση ενός (απευκταίου) πολέμου με την Τουρκία, θα άφηνε τους Τούρκους δημοσιογράφους να φωτογραφίζουν ελεύθερα κάθε περιοχή.

Θα ήθελα, τέλος, να σας πω ότι στο Βελιγράδι παρακολουθούμε καθημερινά μέσω δορυφορικής τηλεόρασης - όπως όλοι εδώ - τα δελτία του CNN και του BBC και δεν τα ζηλεύουμε καθόλου. Αλήθεια κανένας από όσους μιλάνε για έλλειψη αντικειμενικότητας και φιλοσερβική συμπεριφορά των ανταποκριτών στη Γιουγκοσλαβία δεν αναρωτιέται πώς έγινε και όλοι όσοι είμαστε εδώ (άλλοι αριστεροί, άλλοι δεξιοί, άλλοι διεθνιστές και άλλοι εθνικιστές ως πολίτες - αν μας επιτρέπεται να έχουμε και άλλες πολιτικές πεποιθήσεις) βλέπουμε την ίδια αλήθεια; Εμείς την απάντηση την ξέρουμε, γιατί η αλήθεια που ζούμε είναι πολύ δυνατή για να επιτρέψει οποιοδήποτε υποκειμενισμό".

Από την πλευρά της η Κάτια Μακρή στο "Εθνος" στη χτεσινή ανταπόκρισή της, μεταξύ άλλων, σημειώνει: "Ο πόλεμος της προπαγάνδας γιγαντώθηκε μετά από ένα μήνα βομβαρδισμών, όπως ήταν άλλωστε φυσικό και αναμενόμενο. Τα δυτικά και αμερικανικά μέσα ενημέρωσης μοιάζουν να χάνουν την ψυχραιμία τους απέναντι σ' έναν αδύναμο εχθρό, ο οποίος, όμως, τουλάχιστον προς το παρόν, σε επίπεδο εντυπώσεων αντιστέκεται με αξιοπρέπεια...". Στη συνέχεια αφού στο ρεπορτάζ εξηγείται πώς οι αρχές της Γιουγκοσλαβίας κατάφεραν να διαψεύσουν πανηγυρικά την υποτιθέμενη σφαγή στο χωριό Ιτζιάνα, "είδηση" που αποκάλυψε το CNN, και τη δήθεν φίμωση των ξένων δημοσιογράφων, επισημαίνει: "Ομως, τα μέσα των συμμαχικών δυνάμεων, που εξαντλούνται προπαγανδίζοντας εναντίον του σερβικού κράτους, αυτοδιαψεύδονται από την ελευθερία κινήσεων που απολαμβάνουν οι ανταποκριτές τους στο Βελιγράδι...". Και το ρεπορτάζ καταλήγει: "Η λογοκρισία και η καταπίεση η οποία υποστηρίζουν ότι υπάρχει στη Σερβία τα μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα και οι εφημερίδες των χωρών της Συμμαχίας, έγκειται μόνο στο γεγονός ότι χρειάζεται ειδική άδεια από το στρατό για να γίνουν λήψεις εικόνων, καθώς επίσης και στον έλεγχο των πλάνων προκειμένου να μη μεταδοθούν στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Κι αυτό ίσως είναι το ελάχιστο μέτρο που μπορεί να πάρει μια εμπόλεμη χώρα".