Πέμπτη 1 Ιούνη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 48
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Τι κάνεις εκεί έξω;

Μια φορά κι έναν καιρό, σε μια φυλακή, ένας κρατούμενος είχε μια φιλική επίσκεψη. Οι δύο φίλοι έμειναν σιωπηλοί για αρκετή ώρα, ώσπου κάποια στιγμή ο επισκέπτης ρώτησε το φυλακισμένο: «Μα, τι κάνεις εδώ μέσα;» «Εγώ τι κάνω εδώ μέσα - απάντησε ο άλλος - εσύ τι κάνεις εκεί έξω;».

Τι κάνεις εκεί έξω;

Είσαι η φυλακή, ο φυλακισμένος και ο επισκέπτης. Είσαι, όπως λέει ο σοφός, ένα πουλί που πετάει μαζί με το κλουβί του, μπροστά στο χορτοφάγο λύκο. Γιατί χορτοφάγος; Διότι όταν ήρθε σε επαφή με την πρώτη ύλη της ζωής και ενώ μπορούσε, ως λύκος να δαγκώσει, αυτός αποδείχτηκε χορτοφάγος. Αφησέ τον, λοιπόν, να τα βλέπει όλα. Γιατί αυτό το πλήρωσε ακριβά.

Κατηγορήθηκε ότι έβλεπε τα πράγματα σχηματικά. Ακόμη ότι έβλεπε πράγματα που δεν υπάρχουν. Πολλές φορές τον συρταροποίησαν σαν δογματικό, αλλά αυτός συνέχισε και συνεχίζει.

Μ ην παραμυθιάζεσαι, ωστόσο. Δεν μπορούμε να φτάσουμε την κατάστασή του. Τώρα είμαστε στο κέντρο μιας μάχης, που δεν αποδεικνύεται πουθενά. Και το χειρότερο: Δεν έχουμε εικόνα. Αν στις πρωτόγονες κοινωνίες νίκη ήταν να σου πάρουν το κεφάλι, σήμερα, στο 2000, παίζουμε με τις συνθήκες του 8ου αιώνα. Ολα γίνονται για την τιμή των όπλων. Και οι εχθροί παίζουν το παιχνίδι να σ' τα παίρνουν όλα, χωρίς να σε αγγίζουν. Μια στημένη μηχανή, με τρομοκρατική αίγλη, όπου, αν δεν έχεις αντιστάσεις, ζητάς μόνος σου να γίνεις μέρος της.

Στη μάχη της πραγματικότητας θα δεις να πέφτουν πολλοί. Υπάρχουν και οι άλλοι, που βρήκαν πιασίματα μέσα στις κακώσεις της λεγόμενης κοινωνίας. Που βολεύτηκαν και σε κοιτούν με μισό μάτι, όταν τους χαλάς το σκηνικό με την αγωνία σου.

Στους «Δαιμονισμένους» του Ντοστογιέφσκι ο Κιρίλοφ πρέπει να αυτοκτονήσει. Προηγουμένως όμως, πρέπει να ομολογήσει γραπτώς ότι αυτό θα γίνει με τη θέλησή του. Ο σύντροφός του, που τον ακούει, λογαριάζει εν τω μεταξύ να επωφεληθεί από την αυτοκτονία του. Είναι η κοινωνία, που περιμένει την πτώση όσων δεν αντέχουν. Οσων δεν αντέχουν τις τρεις μεταμορφώσεις που υφίστανται από το σύστημα: Πολίτης - υπνοβάτης - πειραματόζωο. Μέχρι να φτάσει σε μας αυτός ο κόσμος σαν γιορτή, έχει περάσει από τα χέρια της ένδοξης τριάδας των αστών, μικροαστών και των καρτούν. Γίνεται παιχνίδι στα χέρια κάθε κακομαθημένου αστού που νομίζει πως, δικαιωματικά και ελέω οποιουδήποτε, του ανήκει αυτός ο κόσμος σαν παιχνίδι για την πλήξη του. Φιλόπρωτος και αγνώμων, καταλήγει να γίνει αντάξιος της τάξης του. Δίνει μόνο για να πάρει. Ενώ οι άλλοι δίνουνε για να ξεχάσουνε ό,τι δώσανε. Αυτός που λαμβάνει, ξεχνά το θάνατο της στιγμής και ευχαριστεί για την ευκαιρία που του δόθηκε να συνεχίσει.

Από τον αστό περνάμε στο σημερινό μικροαστό, που έχει διαβάσει ένα - δύο βιβλιαράκια, που ενθουσιάζεται εύκολα και το ίδιο εύκολα εγκαταλείπει. Ευσυγκίνητος με όλα, τουρίστας δίχως αθωότητα, επιστρέφει πάντα με ανατριχιαστική ακρίβεια σ' αυτό που αποτελεί πραγματικό. Υστερα, όπως λέει και ο Τόμας Μπέρνχαρντ, ο μικροαστός πέφτει στην αμβλύνοια και με τον καιρό γίνεται κακοήθης.

Τι κάνεις εκεί έξω; Υπάρχει τίποτα που μπορεί να σε κάνει να επιστρέψεις στο δικό σου κέντρο; Αυτό που έχασες, που χάσαμε, μέσα στα τόσα καρτούν, που επιβάλλουν την άποψή τους πάνω μας; Το ξήλωμα πρέπει να αρχίσει από το δικό τους κέντρο. Και ο Ιδομενέας της «Ιλιάδας» αρχίζει να ξεχωρίζει ανάμεσά μας: «Ελα, ας μην τα απαριθμούμε πια αυτά, ας μην καθόμαστε άπραγοι σαν μωρά...».

Τι κάνεις εκεί έξω;


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ