Το νέο νομοσχέδιο για το «πόθεν έσχες» πολιτικών, κρατικών λειτουργών, υπαλλήλων και ιδιοκτητών μέσων μαζικής ενημέρωσης, με το οποίο υποτίθεται ότι θα εξυγιανθεί ο δημόσιος βίος, έδωσε χτες στη δημοσιότητα ο υπουργός Εσωτερικών, Κ. Σκανδαλίδης. Με το νομοσχέδιο επεκτείνεται η απαγόρευση χρηματιστηριακών συναλλαγών - που ίσχυε για τους υπουργούς - και στους βουλευτές, δημάρχους, νομάρχες και γενικά σε πρόσωπα σε θέσεις εξουσίας. Παράλληλα καθίσταται υποχρεωτικός ο έλεγχος των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης τόσο των ίδιων των ελεγχόμενων όσο και των συζύγων ή ανήλικων τέκνων τους. Ο έλεγχος θα γίνει αναδρομικά για τις δηλώσεις που υποβλήθηκαν από το 1990 μέχρι σήμερα, ενώ όσοι καταθέσουν για πρώτη φορά δήλωση «πόθεν έσχες» υποχρεούνται να παρουσιάσουν τα περιουσιακά στοιχεία και την πηγή προέλευσής τους των τελευταίων 3 ετών.

«Νομίζω ότι έχουμε ένα θωρακισμένο θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει τελικά το συνολικό πλαίσιο της διαφάνειας της δημόσιας ζωής της χώρας», σχολίασε ο Κ. Σκανδαλίδης στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου. Πέρα όμως από το περιεχόμενο του νέου νομοθετικού πλαισίου και άσχετα από την όποια «αποτελεσματικότητα» θα έχει σε σχέση με το προηγούμενο, η γενεσιουργός αιτία των φαινομένων της διαφθοράς και αδιαφάνειας παραμένει. Οπως χαρακτηριστικά είχε επισημάνει το ΚΚΕ με ανακοίνωσή του, με αφορμή τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την αλλαγή του «πόθεν έσχες»: «η τιμή του πολιτικού κόσμου κρίνεται από τα συμφέροντα που αυτός υπηρετεί».

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στον Οκτώβρη, οι δηλώσεις των βουλευτών, των μελών της κυβέρνησης και των προσώπων που είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων, υποβάλλονται στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, η οποία ενισχύεται με ορκωτούς ελεγκτές. Οι δηλώσεις συντάσσονται σε ειδικό έντυπο, το οποίο κάθε χρόνο ενημερώνεται με τα νέα στοιχεία.

Οι δηλώσεις των υπολοίπων προσώπων (δημάρχων, νομαρχών, γενικών γραμματέων περιφερειών και υπουργείων, δικαστικών, προσώπων σε θέσεις ευθύνης κλπ.) υποβάλλονται σε τριμελή επιτροπή που προεδρεύεται από αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, με τη συμμετοχή καθηγητή Οικονομικών Πανεπιστημίου και ορκωτού ελεγκτή.

Οσοι αποκτούν παράνομα ή αποκρύπτουν περιουσιακά στοιχεία αντιμετωπίζουν κυρώσεις, από δήμευση περιουσίας έως φυλάκιση 3 ετών. Επίσης επιβάλλεται τόσο στον υπαίτιο όσο και στις συζύγους και τα τέκνα που επωφελήθηκαν περιουσιακών του στοιχείων, στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων μέχρι και πέντε χρόνια. Στην περίπτωση που δεν εξηγείται η πηγή προέλευσης περιουσιακού οφέλους, προβλέπεται καταλογισμός σε βάρος του ελεγχόμενου, της συζύγου ή ανήλικου τέκνου, με ισάξιο χρηματικό ποσό.

Στη διαδικασία της υπογραφής βρίσκεται τέλος Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο προβλέπεται η διετής κατάθεση δηλώσεων από ορισμένες κατηγορίες υπαλλήλων, κυρίως σε θέσεις ευθύνης και σε «επιρρεπείς» στις συναλλαγές τομείς, όπως πολεοδομίες, υπηρεσίες που σχετίζονται με κρατικές προμήθειες, δημόσια έργα, μεταφορές και δασικές αρμοδιότητες, νοσοκομεία, αστυνομία κλπ. Στις δηλώσεις θα πρέπει να περιλαμβάνεται η περιουσιακή κατάσταση των συζύγων και των ανήλικων τέκνων και υποβάλλονται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομίας. Ο έλεγχος θα είναι δειγματοληπτικός και υπολογίζεται να γίνει σε περίπου 120.000 υπαλλήλους.