Οι Θέσεις για το 22ο Συνέδριο του Κόμματος εξετάζουν συνολικά τη διαμόρφωση του ανθρώπου μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, ολόκληρη την προσωπικότητα και τη ζωή του λαϊκού ανθρώπου. Αυτή η διαδικασία δεν περιορίζεται στον χρόνο εργασίας του καθενός και στις οικονομικές συνθήκες ζωής της οικογένειας, αλλά περιλαμβάνει την έκθεσή του στην αστική προπαγάνδα, και τους τρόπους που οργανώνεται η σκέψη του στην κατεύθυνση που θέλει ο ταξικός αντίπαλος, τόσο μέσω της εργασίας του, όσο και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, της Τέχνης, της Εκπαίδευσης και όλων των άλλων θεσμών του κράτους. Αντίστοιχα επιδιώκουμε να αναπτυχθεί και η δική μας δράση και παρέμβαση πολύπλευρα και αποτελεσματικά, λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η δράση οργανώνεται σε μια καπιταλιστική κοινωνία που σαπίζει όλο και πιο πολύ και δίνει καθημερινά όλο και περισσότερα παραδείγματα αυτής της σήψης, ακόμα και στο επίπεδο της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Η προβολή της κομμουνιστικής ηθικής αποκτά ιδιαίτερη αξία μέσα στο πλαίσιο αυτό, το πώς δηλαδή διαμορφώνουμε τον κομμουνιστή και πώς θέτουμε το παράδειγμα, δίνοντας μια γεύση από την κοινωνία που θέλουμε να φτιάξουμε. Θεωρώ ότι έχει μεγάλη αξία, απέναντι στη σαπίλα που ζούμε καθημερινά, να αντιπαραθέτουμε όχι μόνο την καλλιέργεια της αφοβίας, της απειθαρχίας και της αγωνιστικότητας, αλλά, όπως επισημαίνει και το κείμενο των Θέσεων, την πάλη απέναντι στις εξαρτήσεις συμπεριφοράς, στον ναρκισσισμό, στον ατομισμό, στον διαχωρισμό κομματικής και προσωπικής ζωής. Να κατακτούμε και σε αυτό το επίπεδο την ενότητα σκέψης και δράσης.

Ο όρος δράση πρέπει να εννοηθεί όχι μόνο μέσα στο κίνημα, αλλά και στον επιστημονικό ή εργασιακό χώρο κάθε κομμουνιστή / κομμουνίστριας. Απέναντι στην υποταγή κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας στο κέρδος, στην εμπορευματοποίηση της γνώσης και της Τέχνης, πρέπει να απαντήσουμε με τη δική μας στάση. Ως εκπαιδευτικοί θα κριθούμε και από τη φροντίδα μας για τον μαθητή, από το να μην κάνουμε ούτε βήμα πίσω σε ιδεολογήματα του τύπου «είναι χαμηλό το επίπεδο», «δεν παίρνουν όλοι τα γράμματα» - ιδεολογήματα που εξυπηρετούν τους στόχους της αστικής τάξης για μισοαμόρφωτους, μισοκαταρτισμένους και ευέλικτους εργαζόμενους. Θα κριθούμε από το κατά πόσο αναδεικνύουμε μέσα στον λαό και στην εκπαιδευτική κοινότητα τις πραγματικές επιδιώξεις του κεφαλαίου. Θα κριθούμε από το πόσο βοηθάμε τους μαθητές μας να διαμορφώνουν πολιτικό κριτήριο, να σκέφτονται, να αναζητούν την αλήθεια. Και πώς όλη αυτή η φροντίδα θα οδηγήσει τελικά και στην ένταξή τους στις γραμμές της ΚΝΕ.

Αντίστοιχα, στο κομμάτι του Πολιτισμού, οι Θέσεις αναφέρονται στην ανάγκη για πρωτοπόρα θεωρία, πρωτοπόρα δράση και πρωτοπόρο καλλιτεχνικό έργο. Εδώ θεωρώ ότι είναι ώριμο και απαραίτητο να ανοίξει πιο ζεστά η συζήτηση για το πώς εννοούμε το πρωτοπόρο έργο στον τομέα των εικαστικών. Να ξεκινήσει μια αντίστοιχη διαδικασία, όπως έχει καθιερωθεί με τα συνέδρια λογοτεχνίας του Κόμματος, ώστε να μελετηθεί και να προωθηθεί -να γίνει γνωστό πρώτα πρώτα στα κομματικά μέλη - τι θεωρούμε καλλιτεχνική πρωτοπορία, η οποία δεν μπορεί να είναι αξεχώριστη από τη θεωρία μας και από τη δράση στο κίνημα, γιατί αυτά τα δύο τροφοδοτούν την πρωτοπόρα σκέψη που θα δημιουργήσει το έργο.

Ως όπλο μπορεί εδώ να αξιοποιηθεί ακόμα περισσότερο και το κομματικό ραδιόφωνο, το οποίο έχει τη σημασία του δίπλα στον κομματικό Τύπο. Αναμφίβολα έχει γίνει σημαντική δουλειά αναβάθμισης του περιεχομένου του «904 Αριστερά στα FM» τα τελευταία δύο χρόνια, με τη συμβολή συντρόφων και οπαδών. Πέρα από το μουσικό κομμάτι του ραδιοφώνου, έχει παραχθεί υλικό χιλιάδων ωρών από τις εκπομπές λόγου, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με ποικίλους τρόπους, να αποτελέσει βάση ή αφορμή για θεωρητικά κείμενα και εκδηλώσεις. Να αποτελέσει συνολικά ένα μέσο προβολής και αντεπίθεσης της Τέχνης που έχει ανάγκη ο λαός, της πολιτιστικής πρότασης του ΚΚΕ.

Οσον αφορά τον κομμουνιστή καλλιτέχνη, πιστεύω ότι αυτός κουβαλάει και ένα ακόμα χρέος. Να συμβάλει στη διαμόρφωση δημιουργικών ανθρώπων, να δείξει έμπρακτα ποιος θα είναι ο ρόλος της Τέχνης στον σοσιαλισμό και να συνδεθεί πιο ενεργά με τη δράση των σωματείων. Είναι πολύ σπουδαίες οι πρωτοβουλίες που παίρνουν τα σωματεία στον τομέα του Πολιτισμού, ώστε να συμβάλουν στη διαπαιδαγώγηση και επιμόρφωση των εργαζομένων, αλλά και στο να τους κάνουν να νιώσουν ότι τα σωματεία αγκαλιάζουν ουσιαστικά όλες τις πλευρές της ζωής τους. Ωστόσο, για να κάνουμε την πραγματική αντεπίθεση της εργατικής Τέχνης, δεν αρκεί να μένουμε σε επίπεδο καλέσματος, π.χ. «ελάτε να τραγουδήσουμε ή να εκθέσουμε για την Παλαιστίνη ή για τον πόλεμο» (κάλεσμα που κρύβει και τον κίνδυνο να φύγει ο καλλιτέχνης - εργαζόμενος ακριβώς με τις ίδιες σκέψεις που είχε όταν ήρθε, και που μπορεί να είναι π.χ. πασιφιστικές). Ούτε αρκεί (παρότι είναι απαραίτητη) η παροχή δωρεάν και καθολικής πρόσβασης στα πολιτιστικά δημιουργήματα μέσω τέτοιων δράσεων.

Εχουμε μάθει πολλά μέσα από την καθοδήγηση των καλλιτεχνικών δράσεων για το πώς μπορεί να δουλευτεί βαθύτερα ένα θέμα, πώς μπορούν να προκύψουν ακόμα και συλλογικά έργα μέσα από συζήτηση και συνεργασία και πώς μπορεί τελικά να φτάσει η Τέχνη, ακόμα και στις πιο προωθημένες της μορφές, στον κάθε απλό άνθρωπο μέσα από ξεναγήσεις και κουβέντες, και τελικά να αγαπηθεί και να γίνει απαραίτητη ως εργαλείο γνώσης του κόσμου. Επίσης, πρωτοβουλίες όπως αυτή της Ομοσπονδίας των Υπαλλήλων στις Περιφέρειες δείχνουν τον δρόμο για το πώς η Τέχνη ζυμώνεται με τον κόσμο, για το πώς μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό έργο και κάποιος εργαζόμενος που δεν έχει σπουδάσει τα εικαστικά, αλλά μαθαίνει να αξιοποιεί τα χέρια και το μυαλό του, δημιουργώντας τη λαϊκή Τέχνη τού σήμερα. Είναι το επόμενο βήμα και η επόμενη πρόκληση για τους καλλιτέχνες, για να γίνει πράξη το σύνθημα «Τέχνη από τον λαό και για τον λαό».

Οι συνθήκες στις οποίες ζούμε φέρνουν νέες απαιτήσεις σε κάθε τομέα της δράσης μας, απαιτούν να βαθαίνει η σκέψη, η μελέτη, η ικανότητα για ανάδειξη των πραγματικών αιτιών για τα δεινά της ανθρωπότητας και το ξεσκέπασμα της αστικής προπαγάνδας, απαιτούν δράση με τον πραγματικό αντισυστημισμό και αξιοποίηση όλων των όπλων μας. Η ικανότητα των κομμουνιστών να κατανοούν και να επιδρούν στην κοινωνική πραγματικότητα και η ετοιμότητα για δράση σε όλες τις συνθήκες περνάνε και μέσα από την αξιοποίηση του Πολιτισμού ως μέσου συσπείρωσης, επιμόρφωσης, καλλιέργειας της δημιουργικότητας και συνολικά της προσωπικότητας σε κατεύθυνση επαναστατική.