Eurokinissi

Από την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Οδησσό

Χαρακτηριστικά, ο Κυρ. Μητσοτάκης μετέβη την Τετάρτη στην Οδησσό για συνάντηση με τον Β. Ζελένσκι, στον οποίο επανέλαβε «τη συνεχιζόμενη στήριξη της χώρας μας προς την Ουκρανία», καθώς και «τη σταθερή στήριξη στην ευρωπαϊκή και ευρωατλαντική προοπτική της», ρίχνοντας βέβαια κι άλλο «λάδι στη φωτιά» της κόντρας με τη Μόσχα. Παραπέρα, ξεχώρισε τον ρόλο της Αλεξανδρούπολης λέγοντας ότι «έχει πλέον εξελιχθεί σε έναν βασικό κόμβο για τις διεθνείς μεταφορές, από αλλά και προς τη δοκιμαζόμενη χώρα σας», ενώ σημείωσε ότι «κάθε χώρα κάνει το καλύτερο που μπορεί - συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα σε αυτό - αναγνωρίζοντας τις ανάγκες της Ουκρανίας και τις δικές μας δυνατότητες, έτσι ώστε με σταθερό τρόπο να μπορούμε να ενισχύουμε την Ουκρανία με εκείνο το αμυντικό υλικό το οποίο έχει τόσο πολύ ανάγκη».

Πράγματι, η Αλεξανδρούπολη έχει αναβαθμιστεί σε βασικό κόμβο διεκπεραίωσης των ΑμερικανοΝΑΤΟικών πέριξ της Ρωσίας αλλά και εντός της Ουκρανίας, ενώ ταυτόχρονα καταγράφονται απανωτές παραδόσεις οπλισμού από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις στο Κίεβο. Ενδεικτικά, με βάση στοιχεία που είδαν τελευταία το φως της δημοσιότητας, οι Αμερικανοί έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα «δωρεές» σε στρατιωτικό υλικό αξίας 60 εκατ. δολαρίων, ως αντιστάθμισμα των παροχών από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις προς την κυβέρνηση Ζελένσκι (σε όπλα, μέσα, πυρομαχικά), ενώ - πάντα κατά τους Αμερικανούς - υπάρχει περιθώριο για ακόμη 200 εκατ. δολάρια, εφόσον γίνουν και άλλες τέτοιες αποστολές προς το Κίεβο.

Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση από την έναρξη της σύγκρουσης έχει στείλει στο Κίεβο χιλιάδες τόνους στρατιωτικού εξοπλισμού, πυραύλους και εκτοξευτές «Stinger», φυσίγγια, καθώς και τεθωρακισμένα οχήματα μάχης BMP. Επίσης, το 2023 ήταν σταθερός προμηθευτής των ουκρανικών δυνάμεων σε βλήματα των 155 χιλιοστών για το πυροβολικό τους. Εξάλλου, πρόσφατα, φορτηγά άδειασαν αποθήκες από στρατόπεδα στην Κορινθία, στα Γιάννενα και στη Δράμα, υλοποιώντας συμφωνία με την Τσεχία για πώληση δεκάδων χιλιάδων βλημάτων 105 χιλιοστών, τα οποία προωθούνται κατόπιν από τους Τσέχους στους Ουκρανούς. Μάλιστα, δρομολογεί την πώληση στην Τσεχία και 32 οβιδοβόλων των 105 χιλιοστών, που κι αυτά θα καταλήξουν στο Κίεβο.

Πάνω ακριβώς σε αυτήν τη «συνεργασία» ο Ζελένσκι είπε ότι Αθήνα και Κίεβο ετοιμάζουν μια διμερή συμφωνία για μελλοντικές «δεσμεύσεις στον τομέα της Ασφάλειας». «Ελπίζω ότι οι ομάδες μας θα προετοιμάσουν σύντομα μια συμφωνία για υπογραφή. Πρέπει να ορίσουμε σε αυτήν το επίπεδο συνεργασίας και υποστήριξης που έχουμε επιτύχει για φέτος και για τα επόμενα χρόνια, καθώς η μακροχρόνια συνεργασία αποφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα», τόνισε, κάνοντας σαφές ότι αυτές οι μεταγγίσεις υλικού θα συνεχιστούν, ενώ ταυτόχρονα η υποστήριξη θα απλώσει και σε άλλα πεδία.

Θυμίζουμε ότι κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα τον Αύγουστο 2023 και στις συζητήσεις στο Μαξίμου ο Ζελένσκι έκανε καθαρό ότι χρειάζεται την «υποστήριξη» της Ελλάδας στην «προετοιμασία» των Ουκρανών πιλότων να χειριστούν ΝΑΤΟικά F-16 κατά της Ρωσίας. Εξέφρασε μάλιστα δημόσια τις ευχαριστίες του στον Μητσοτάκη για την πρόταση που, όπως είπε, του έκανε, σημειώνοντας ότι τα αρμόδια επιτελεία των δύο μερών θα «συνεργαστούν» για τις «λεπτομέρειες» υλοποίησής της (σε πρώτη φάση αφορά στην αποστολή Ελλήνων εκπαιδευτών στο κέντρο εκπαίδευσης που έστησε το ΝΑΤΟ στη Ρουμανία).

Βοήθεια ο Ζελένσκι ζήτησε τότε και για την «άμυνα της παρευξείνιας περιοχής». Θυμίζουμε πως τον Απρίλη 2023, στην επίσκεψή του στην Αθήνα, ο τότε υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Ολ. Ρέζνικοφ, δήλωσε «βέβαιος ότι και αφού κερδίσουμε αυτόν τον πόλεμο θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας και τις διμερείς πλατφόρμες, και ειδικά τη διαδικασία αποναρκοθέτησης, καθώς έχετε μεγάλη εμπειρία, ειδικά στη θάλασσα (...) και προσβλέπουμε σε αυτήν τη συνεργασία, θέλουμε τη στήριξή σας για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού, ξεκινώντας από τη διαδικασία αποναρκοθέτησης», επικαλούμενος την ανάγκη «εδραίωσης του καθεστώτος ασφαλείας στη Μαύρη και την Αζοφική Θάλασσα, καθώς άπτεται της ελεύθερης ναυσιπλοΐας». Μια τοποθέτηση που συνεπάγεται ανάπτυξη μονάδων του στόλου και προσωπικού του Πολεμικού Ναυτικού μια ανάσα από τις ρωσικές βάσεις στην περιοχή.

Σημειωτέον, ο Μητσοτάκης πήγε στην Οδησσό με τις ευρωατλαντικές δεσμεύσεις ανά χείρας: Χαρακτηριστικά, των επαφών στην Οδησσό προηγήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία του με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, «επιβεβαίωσαν τη σημασία της διμερούς σχέσης ΗΠΑ - Ελλάδας και των κοινών αξιών ως συμμάχων του ΝΑΤΟ», ο δε Μπλίνκεν «ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό για τη συνεχιζόμενη συνεισφορά της Ελλάδας στην ασφάλεια της Ουκρανίας».

Προηγήθηκε επίσης η συμμετοχή του Μητσοτάκη, στις 26/2, στη διάσκεψη που διοργάνωσε ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, για τη στήριξη της κυβέρνησης του Κιέβου, όπου μπήκαν στο τραπέζι προτάσεις ακόμα και για αποστολή ΝΑΤΟικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Μάλιστα σε συνέχεια της Διάσκεψης ακολούθησε την Πέμπτη τηλεδιάσκεψη για την Ουκρανία, όπου κατόπιν πρόσκλησης των Γάλλων υπουργών Εξωτερικών και Ενόπλων Δυνάμεων, μετείχε ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης και ο υφυπουργός Αμυνας Γ. Κεφαλογιάννης, με τον Γεραπετρίτη «να αναδεικνύει», σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, «την πολυεπίπεδη αρωγή της Ελλάδας προς την Ουκρανία», όπως και «να υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης του συντονισμού και της συνεργασίας για την στήριξή της».

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επανήλθε και με αφορμή το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Μητσοτάκη στην Οδησσό σημειώθηκε ρωσική πυραυλική επίθεση. Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, Μάθιου Μίλερ, τόνισε ότι η κυβέρνηση της χώρας του είναι «σε συνεχή επαφή και με τις δύο χώρες», ενώ αξιοποίησε το συμβάν ως «υπενθύμιση της ανάγκης που έχει η Ουκρανία για συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας».

Επ' αυτού οι Ουκρανοί έχουν συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση την παραχώρηση από το ελληνικό οπλοστάσιο των αντιαεροπορικών TOR-M1 και OSA-AK, ενώ έχει συζητηθεί η παράδοση των Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων RM-70, όπως και η παραχώρηση αριθμού ρωσικής προέλευσης αντιαρματικών όπλων που έχει ο Στρατός Ξηράς και συγκεκριμένα αντιαρματικών συστημάτων FAGOT.

Σημειωτέον, τα αντιαεροπορικά συστήματα βραχέος βεληνεκούς τύπου OSA-AKM του Στρατού Ξηράς είναι στην Περιοχή Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ (νησιά Ανατολικού Αιγαίου και Δωδεκανήσων) ενώ τα TOR-M1 εντάσσονται στην 182η Μοίρα Κατευθυνόμενων Βλημάτων και συγκροτούν την αντιαεροπορική άμυνα του Δ' Σώματος Στρατού (Περιοχή Ευθύνης της Θράκης).

Παράλληλα, έχει τεθεί και το θέμα της παραχώρησης των αντιαεροπορικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς τύπου S-300 PMU1 της Πολεμικής Αεροπορίας που βρίσκονται στην 11η Μοίρα Κατευθυνόμενων Βλημάτων και εξασφαλίζουν την αεράμυνα της Κρήτης.

Διόλου άσχετα με αυτά τα «αιτήματα», ο ίδιος ο Μητσοτάκης, μιλώντας την Πέμπτη στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο Βουκουρέστι, έστειλε ξανά «μήνυμα στο Κρεμλίνο» ότι «θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ουκρανία και τους γενναίους πολίτες της για όσο χρειαστεί». Επανήλθε την Παρασκευή στην Βουλή όπου έβαλε θέμα στους αρχηγούς των άλλων αστικών κομμάτων ότι δεν μπορεί η Ουκρανία «να αμύνεται με γαρύφαλλα», ότι «πρέπει να τους δώσουμε (στους Ουκρανούς) τη δυνατότητα να μπορούν να αμυνθούν», και ότι είναι «ειλημμένη απόφαση της ΕΕ να στηρίζουμε την Ουκρανία και με αμυντικό υλικό».

Την ίδια ώρα, στο «στόμα του λύκου» βρίσκεται πλέον το πλήρωμα της φρεγάτας «Υδρα», η οποία έφτασε στην Ερυθρά Θάλασσα στο πλαίσιο της ευρωενωσιακής επιχείρησης «EURONAV Aspides» για την υλοποίηση επικίνδυνων σχεδιασμών του ευρωατλαντικού άξονα, καθώς και για την προστασία συμφερόντων του κεφαλαίου, του εφοπλιστικού και ευρύτερα.

Στον ευρωατλαντικό καταμερισμό επί του εν λόγω πεδίου, η ελληνική φρεγάτα λέγεται ότι θα συνοδεύει σκάφη εντός του θεάτρου επιχειρήσεων, όπως και ότι θα διασφαλίζει «επίγνωση της κατάστασης» στη θάλασσα. Στο μεταξύ, ενδεικτικό για το πού έχει στείλει η κυβέρνηση τους Ελληνες στρατιωτικούς είναι ότι πριν καλά καλά φτάσουν τα πλοία από Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία, που αναπτύχθηκαν νωρίτερα στην εμπόλεμη ζώνη, έχουν ήδη εμπλακεί στην κατάρριψη πυραύλων και άλλων εκρηκτικών μηχανισμών που εκτοξεύτηκαν από τους Χούθι.

Σημειωτέον, η Ελλάδα παίζει κεντρικό ρόλο στην επιχείρηση καθώς με βάση και τις προτάσεις που έκανε προηγουμένως η κυβέρνηση, το επιχειρησιακό στρατηγείο της «Aspides» είναι το Ελληνικό Στρατηγείο Επιχειρήσεων της ΕΕ (ΕΣΕΕΕ/EU - OHQ), με έδρα την 1η Στρατιά στη Λάρισα και διοικητή εκεί τον υποναύαρχο Β. Γρυπάρη. Παίζει ρόλο διοικητή «εν όρμω», ενώ διοικητής επί του πεδίου («εν πλω») είναι σε αυτήν την πρώτη φάση της επιχείρησης Ιταλός υποναύαρχος.

Σε στενή διασύνδεση με τα παραπάνω, «τρέχουν» οι διεργασίες στα Ελληνοτουρκικά ώστε να «δέσει» η αμερικανοΝΑΤΟική διάταξη δυνάμεων, με οδηγό τις «θεωρίες» περί «ΝΑΤΟικού εδάφους», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις τουρκικές διεκδικήσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο τη Δευτέρα γίνεται στην Αγκυρα, με επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας την υφυπουργό Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδόπουλου, ο δεύτερος γύρος συζητήσεων στο πλαίσιο του περιλάλητου πολιτικού διαλόγου. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ως θέματα προς συζήτηση τη συνεργασία σε Μεταναστευτικό, πολιτική προστασία, αλλά όχι ακόμα τις θαλάσσιες ζώνες, κρίνοντας ότι «δεν έχουν ωριμάσει οι συνθήκες».

Ο «οδικός χάρτης», βέβαια, σε αυτήν την κατεύθυνση έχει χαραχτεί και κατά την πρόσφατη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν. Οπως διαβεβαιώνουν αρμόδιες πηγές, στόχος είναι τα χρονοδιαγράμματα να τηρηθούν απαρέγκλιτα. Σε αυτήν τη βάση τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (μέτρα ύφεσης σε στρατιωτικό επίπεδο, με την ατζέντα να απλώνεται σε 29 σημεία, όπως λέγεται αρμοδίως, και επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας τον πρέσβη Θεοχ. Λαλάκο) αναμένεται να συζητηθούν στην Αθήνα στις 11 Απρίλη, ενώ η επόμενη συνάντηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» (για διμερείς μπίζνες, που στρώνουν έδαφος στις διευθετήσεις) θα γίνει στις 15 Απρίλη.

Το «παιχνίδι», φυσικά, θα σοβαρέψει με την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού στην Αγκυρα τον Μάη. «Η συνάντηση των δύο ηγετών πιθανόν να σηματοδοτήσει την είσοδο στα βαριά θέματα, στην ουσιαστική συζήτηση για το μείζον υποκείμενο θέμα», ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, λένε οι ίδιες πηγές, χαρακτηρίζοντας ωστόσο «milestone» (ορόσημο) σε όλη αυτήν την πορεία διμερών επαφών την επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών, στην Ουάσιγκτον στις 9 - 11/7, στο περιθώριο της επόμενης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.