Τις αντιφατικές διεργασίες στο εσωτερικό της ΕΕ σε ό,τι αφορά τη στάση απέναντι στην Κίνα και το μέλλον των σχέσεων συνεργασίας και ανταγωνισμού, υπό την «πίεση» και των ΗΠΑ για μια ενιαία ευρωατλαντική αντιμετώπιση, επιβεβαίωσαν οι δηλώσεις που έκανε μεσοβδόμαδα ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις, σχετικά με τα εμπόδια που συναντά η κύρωση της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου των δύο μερών που καταλήχθηκε «επί της αρχής» στις 30/12/20 (EU - China Comprehensive Agreement on Investment - CAI).

Οπως επισήμανε, «η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί, με τις κυρώσεις της ΕΕ ενάντια στην Κίνα και τις κινεζικές αντι-κυρώσεις που τέθηκαν σε ισχύ, που αφορούν και μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, δεν συμβάλλει στην επικύρωση της συμφωνίας».

Με τις ενδοαστικές αντιθέσεις να διαπερνούν αστικές τάξεις όπως της Γερμανίας, την ίδια ώρα που η γερμανική κυβέρνηση επαναλαμβάνει την ανάγκη να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι με το Πεκίνο, χαρακτηριστική είναι η στάση των Πρασίνων, που δημοσκοπήσεις τούς φέρουν ως «φαβορί» για την πρώτη θέση στις επικείμενες ομοσπονδιακές εκλογές: Ο Γερμανός «πράσινος» ευρωβουλευτής R. Buetikofer (που σημειωτέον είναι ένας από τους «αποδέκτες» των πρόσφατων κινεζικών αντι-κυρώσεων) έσπευσε να σχολιάσει ότι μέσω του Ντομπρόβσκις «μίλησε ο ρεαλισμός».

Ο ίδιος, επιδοκιμάζοντας και πρόταση νέου κανονισμού που κατέθεσε η Κομισιόν μεσοβδόμαδα «για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που προκαλούνται από ξένες επιδοτήσεις στην ενιαία αγορά» (στοχοποιώντας εμμέσως πλην σαφώς τους κινεζικούς ομίλους), εξέφρασε την ελπίδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «αντί να συνεχίσει να κάνει όνειρα για την CAI, να εστιάσει πραγματικά στο πώς θα εφοδιάσει κατάλληλα την ευρωπαϊκή εργαλειοθήκη για να εμποδίσει τους ανταγωνιστές από τρίτες χώρες που δραστηριοποιούνται στην ευρωπαϊκή αγορά να ωφελούνται από άδικες επιδοτήσεις».

Ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, Ουάνγκ Ουενμπίν, απαντώντας σε ερώτημα για τις δηλώσεις Ντομπρόβσκις αναφέρθηκε σε προσπάθειες Ευρωπαίων αξιωματούχων να διαψεύσουν ότι «παγώνει» επίσημα η επικύρωση της CAI και πρόσθεσε: «Η επενδυτική συμφωνία Κίνας - ΕΕ είναι μια συμφωνία με ουσιαστικό αμοιβαίο όφελος (...) Η Κίνα είναι έτοιμη να διατηρήσει επικοινωνία και συντονισμό με την ΕΕ και να εργαστεί μαζί της για την ταχύτερη δυνατή εφαρμογή της (...) ώστε να σταλεί και ένα θετικό σήμα για την υποστήριξη που Κίνα και ΕΕ δίνουν σε μια ανοιχτή παγκόσμια οικονομία».

Απαντώντας δε σε ερώτημα για τον προτεινόμενο νέο κανονισμό που στοχοποιεί κινεζικούς ομίλους, ο Ουάνγκ εξέφρασε την ελπίδα η ΕΕ «να συνεχίσει (...) να παρέχει ένα επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον ανοιχτό, διαφανές, κατά των διακρίσεων, για εταιρείες από όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των κινεζικών».

Στην εξέλιξη του παζαριού βαραίνει αναμφίβολα το γεγονός ότι η Κίνα είναι πλέον ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ, χωρίς αυτό βέβαια να αναιρεί την ευρωενωσιακή ανησυχία για την «ανισομετρία» της σχέσης τους.

Οπως έσπευσε να υπογραμμίσει χαρακτηριστικά ο Β. Ντομπρόβσκις, την ίδια μέρα με τις παραπάνω επίμαχες δηλώσεις, η CAI παραμένει «ένα σημαντικό θέμα στις σχέσεις μας με την Κίνα που θα μας βοηθήσει να εξισορροπήσουμε ξανά την ασύμμετρη οικονομική μας συνεργασία με την Κίνα».

Νωρίτερα, στις 28/4, στις διαδικτυακές κυβερνητικές διαβουλεύσεις Κίνας - Γερμανίας, η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ είχε αναγνωρίσει «δύσκολα θέματα» που υπάρχουν μεταξύ των δύο πλευρών, συμπληρώνοντας πως η διατήρηση των διμερών σχέσεων «σημαίνει ότι όλα αυτά πρέπει να μπορούμε να τα βάλουμε στο τραπέζι». Από την πλευρά του, ο Κινέζος πρωθυπουργός, Λι Κετσιάνγκ, είχε αναφερθεί σε «διαφορετικές απόψεις» που υπάρχουν «σε ορισμένα θέματα», προσθέτοντας ότι «χρειάζεται να σέβεται η μία πλευρά τα βασικά συμφέροντα και τις σοβαρές ανησυχίες της άλλης, να συνεχίσουν να επικοινωνούν και να ανταλλάσσουν απόψεις στη βάση της ισοτιμίας και της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου».

Αντίστοιχες επισημάνσεις είχαν γίνει και σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη των ΥΠΕΞ των δύο χωρών. «Η Κίνα είναι εταίρος, ανταγωνιστής και συστημικός αντίπαλος ταυτόχρονα (...) Και στις τρεις αυτές διαστάσεις χρειαζόμαστε ισχυρούς, βιώσιμους διαύλους επικοινωνίας με το Πεκίνο. Η αποσύνδεση είναι ο λάθος δρόμος», είχε τονίσει ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Χάικο Μάας.

Αντίστοιχες επισημάνσεις για «νέες προκλήσεις» αλλά και «νέες ευκαιρίες ανάπτυξης» στη σχέση Κίνας - Ευρώπης είχαν γίνει από την πλευρά του Πεκίνου μετά την τηλεδιάσκεψη των ηγετών Κίνας - Γερμανίας - Γαλλίας στα μέσα Απρίλη.