Από τη φετινή άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα» της Τουρκίας στο Αιγαίο (φωτογραφία αρχείου)

Το γεωτρύπανο «Rowan Norway» που έχει ναυλώσει η τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ βγαίνει από χτες στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, καθώς η Τουρκία είχε εδώ και καιρό εξαγγείλει γεωτρήσεις στα ανοικτά των νότιων ακτών της αλλά και της Κύπρου, συνεχίζοντας και την προκλητική αμφισβήτηση των κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Οπως μετέδωσαν χτες και ελληνοκυπριακά ΜΜΕ, η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX για τη διενέργεια γεωτρήσεων βόρεια της Κύπρου, στον κόλπο της Αλεξανδρέττας, εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων. Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει έρευνες που ξεκίνησαν την Τετάρτη 29 Μάη και θα διαρκέσουν έως τις 15 Ιούνη.

Η εμφάνιση του γεωτρύπανου της ΤΡΑΟ έρχεται να συμπληρώσει την εμφάνιση του γεωτρύπανου «Πορθητής» που στις αρχές του Μάη είχε εμφανιστεί στα ανοιχτά της Πάφου, μετά από άλλη NAVTEX που είχε τότε εκδώσει η Τουρκία για γεωτρήσεις (η τύχη των οποίων βέβαια παραμένει άγνωστη). Η κινητικότητα αυτή των πλοίων επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της Αγκυρας να μη μείνει εκτός ενεργειακών (και άλλων) «εξισώσεων» στην περιοχή, με φόντο φυσικά ευρύτερους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς.

Οποια κι αν είναι η κατάληξη των γεωτρήσεων που σχεδιάζει η Τουρκία, είναι δεδομένος ο «αέρας που δίνει στα πανιά της» η στάση ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, όπως οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Ρωσία κ.τ.λ. που την αναγνωρίζουν ως «κρίσιμο εταίρο» και παζαρεύουν πολύπλευρα μαζί της μια σειρά από επιδιώξεις.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, αναπτύσσονται και μια σειρά από συνεργασίες στην περιοχή, με έμφαση και στην «άμυνα». Χτες, το υπουργείο Αμυνας της Κύπρου ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκαν κι άλλες κοινές ασκήσεις με το Ισραήλ. Πρόκειται για τις «ΙΑΣΩΝ - 1/2019» και «ΝΙΚΟΚΛΗΣ - ΔΑΥΙΔ 1/2019» που έγιναν στο διάστημα 20 - 29 Μάη, με έμφαση μεταξύ άλλων σε «αποστολές έρευνας και διάσωσης κατά τη μάχη, εγγύς αεροπορικής υποστήριξης και αερομεταφορών». Μεταξύ άλλων, έγινε και συνεκπαίδευση των ειδικών δυνάμεων των δύο χωρών, «εξάσκηση στη μάχη σε άγνωστο και δύσβατο - ποικιλόμορφο έδαφος».

Η σχετική ανακοίνωση διευκρίνιζε ότι «συμμετείχε μεγάλος αριθμός χερσαίων στρατευμάτων από τις ειδικές δυνάμεις» και «έγινε ευρεία χρήση υπερσύγχρονων ηλεκτρονικών και οπλικών συστημάτων». Μάλιστα, εξηγούσε ότι πρόκειται για ασκήσεις που «έχουν πλέον καθιερωθεί», συμπληρώνοντας μια συνεργασία που «συντελείται μέσα από τα προγράμματα διμερούς συνεργασίας των δύο χωρών, τα οποία ανελλιπώς υπογράφονται από το 2012 και συνεχώς αναβαθμίζονται».

Οι συχνές στρατιωτικές ασκήσεις Ισραήλ - Κύπρου επιβεβαιώνουν την προσέγγιση των δύο πλευρών και την ταχύτητα με την οποία δυναμώνουν τέτοιες συνεργασίες, που σπεύδουν να αξιοποιήσουν όλο και πιο αποφασιστικά οι ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι τον τελευταίο ενάμιση μήνα κατατέθηκαν στις ΗΠΑ δύο νομοσχέδια για την ενίσχυση της συνεργασίας σε ασφάλεια και Ενέργεια στη Ν/Α Μεσόγειο, προτάσσοντας τον συντονισμό ειδικά με Ισραήλ, Ελλάδα, Κύπρο.

Βέβαια, την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ δεν σταματούν το παζάρι με την Τουρκία που εξακολουθούν να αναγνωρίζουν ως «εταίρο» με μεγάλη αξία, αν και με σημαντικές διαφωνίες.

Στη βάση αυτή, προχωρά και η διαπραγμάτευση για ενδεχόμενες «προσαρμογές» στη συμφωνία που η Τουρκία έκανε για να αγοράσει τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας «S-400», κάτι στο οποίο Ουάσιγκτον και ΝΑΤΟ αντιδρούν έντονα.

Μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Αμυνας, Χ. Ακάρ, που άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η παράδοση των «S-400» να αργήσει κάποιους μήνες, νέα ρεπορτάζ χτες μετέφεραν πληροφορίες για «συνεννοήσεις» μεταξύ ΗΠΑ - Τουρκίας, προκειμένου να «διευθετηθεί» το ζήτημα με τρόπο που «να μην εκθέτει» καμία από τις δύο πλευρές. Το δίκτυο T24 ανέφερε ότι οι Πρόεδροι Ερντογάν και Τραμπ είχαν τηλεφωνική επικοινωνία για τις διμερείς σχέσεις καθώς και περιφερειακά ζητήματα, στην οποία η τουρκική πλευρά επανέλαβε την πρόταση για τη συγκρότηση κοινής επιτροπής, που θα ασχοληθεί με το θέμα των «S-400». Στη συνομιλία - σύμφωνα με το δίκτυο αυτό - ο Ερντογάν εξέφρασε ευγνωμοσύνη για την άρση των επιπρόσθετων δασμών στη βιομηχανία χάλυβα και επισήμανε μάλιστα ότι αυτή θα συνεισφέρει στην αύξηση του όγκου των διμερών εμπορικών συναλλαγών στα 75 δισ. δολάρια.

Πάντως, το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με νέες δηλώσεις της εκπροσώπου του, Μόργκαν Ορτάγκους, επανέλαβε ότι «επιθυμούμε να δεσμευτούμε (σε συμφωνία) με την τουρκική κυβέρνηση, αλλά η θέση μας παραμένει σταθερή, για τις πολύ αληθινές και πολύ αρνητικές συνέπειες που θα αντιμετωπίσει η Τουρκία αν ολοκληρωθεί η παράδοση των "S-400"». Επιπλέον, ενδεικτικές είναι και οι δηλώσεις - που αναπαρήγαγαν τουρκικά αντικυβερνητικά ΜΜΕ - της διευθύνοντος συμβούλου της «Lokcheed Martin», Μάριλιν Χιούσον, ότι «αν τελικά τα αμερικανικά "F-35" που προορίζονταν για την Τουρκία δεν φτάσουν σε αυτή, η συμφωνία αυτή θα "αναπληρωθεί". Υπάρχουν πολλοί που λένε "θα τα πάρουμε εμείς (τα «F-35» της Τουρκίας)..."».

Τέλος, νέες δηλώσεις για τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό έκανε χτες ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, που κατηγόρησε πάλι την ελληνοκυπριακή πλευρά «για το αδιέξοδο» που έχει δημιουργηθεί και πρόσθεσε ότι η ζωή συνεχίζεται και έτσι πρέπει να συνεχίζουμε τον αγώνα μας για να βελτιώσουμε περαιτέρω τους εαυτούς μας.