Παρασκευή 31 Μάη 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ - ΕΕ
Αντιλαϊκά μέτρα χωρίς τέλος και «ζωή με δόσεις» με την «παρακαταθήκη» των μνημονίων

Icon

«Η ενισχυμένη εποπτεία είναι ένα στιβαρό μεταπρογραμματικό πλαίσιο εποπτείας, που θα καταστήσει δυνατή τη στενή παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης στην Ελλάδα, καθώς και της εξέλιξής της. Η ενεργοποίησή της κρίθηκε σκόπιμη λόγω του παρατεταμένου χαρακτήρα της κρίσης που αντιμετώπισε η Ελλάδα, της κατάστασης του χρέους της χώρας, της ανάγκης να συνεχιστεί η εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη και λοιπών αδυναμιών».

Αυτό υπογράμμιζε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με την «ανάγκη» ενεργοποίησης του «μεταμνημονιακού» μνημονίου, της συμφωνίας με το ελληνικό κράτος, που με τη σφραγίδα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ θα εφαρμοστεί ανεξάρτητα από το κόμμα που θα βρεθεί στο τιμόνι της αστικής διαχείρισης. Αλλωστε, και η πλευρά της ΝΔ έχει να επιδείξει τη δική της αποφασιστική συμβολή στο μπαράζ των αντιλαϊκών διατάξεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, στηρίζοντας βέβαια και υπερψηφίζοντας και τις νομοθετικές παρεμβάσεις που αφορούν στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων.

Παράλληλα, τα υφιστάμενα αντιλαϊκά μέτρα αποτελούν μόνιμη παρακαταθήκη στην προοπτική ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «η Ελλάδα έλαβε μέτρα για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, με αποτέλεσμα να μετατραπεί το σημαντικό έλλειμμα του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης σε πλεόνασμα, το οποίο και αναμένεται να διατηρηθεί». Στο «διά ταύτα», τονίζεται ότι «τα εν λόγω μεταρρυθμιστικά μέτρα και οι προσπάθειες εξυγίανσης θα έχουν σωρευτικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου και, ως εκ τούτου, θα συνεχίσουν να συμβάλλουν θετικά στη δημοσιονομική βιωσιμότητα και πολύ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος».

Την ίδια ώρα, η προγραμματισμένη αποπληρωμή των δανείων προς την Ευρωζώνη φτάνει μέχρι και το 2060, ενώ το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς για την περίοδο 2023 - 2060 προδικάζεται κατά μέσο όρο στο 2,2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Βέβαια, το κριτήριο για το ύψος των πλεονασμάτων στις επόμενες δεκαετίες συνδέεται με τη «βιώσιμη» διαχείριση του κρατικού χρέους, δηλαδή με την αποπληρωμή των δανειστών του ελληνικού κράτους από τα χαράτσια και τις περικοπές που φορτώνουν στις λαϊκές πλάτες.

Φόροι και χαράτσια στην ημερήσια διάταξη

Θυμίζουμε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2019 προβλέπει αύξηση της μάζας των φορολογικών εσόδων, τόσο από μισθούς, συντάξεις και άλλα λαϊκά εισοδήματα, όσο και από τους έμμεσους φόρους και τα άλλα χαράτσια. Μεταξύ άλλων, τα καθαρά ποσά φόρων (δηλαδή χωρίς τις επιστροφές σε δικαιούχους) θα απογειωθούν κατά 1 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, προβλέπεται να φτάσουν τα 46,4 δισ. για το 2019. Επίσης, ο ΦΠΑ που βαραίνει τη λαϊκή κατανάλωση ενισχύεται, φτάνοντας στα 17,22 δισ., ενώ οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης διογκώνονται κατά 89 εκατ., στα 7,4 δισ.

Σε αυτό το πλέγμα, εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά στους επόμενους μήνες θα βρεθούν αντιμέτωπα με τις δόσεις από τα φετινά χαράτσια, όπως αυτά για τον ΕΝΦΙΑ και τον φόρο εισοδήματος. Την ίδια ώρα, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό πολλαπλασιάζονται μήνα με το μήνα, με αντίστοιχη διεύρυνση των κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών.

Παράλληλα με τα φετινά χαράτσια θα «τρέχουν» και οι δόσεις από τις παλαιότερες ρυθμίσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και τα ασφαλιστικά ταμεία για τους αυτοαπασχολούμενους και μικρούς επαγγελματίες.

Επιπλέον, η δυνατότητα ένταξης στην τρέχουσα ρύθμιση «διευκόλυνσης» θα έχει προσωρινό χαρακτήρα, θα αφορά «οφειλές» που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες μέχρι το τέλος του 2018 και με μία ακόμα προϋπόθεση: Να έχουν εξοφληθεί ή ρυθμιστεί οι «οφειλές» που «τρέχουν» το 2019. Δηλαδή η κυβέρνηση, με καρότο και μαστίγιο, επιχειρεί να μαζέψει τους ληξιπρόθεσμους φόρους και τα χαράτσια που έχει φορτώσει στις λαϊκές πλάτες.

Θυμίζουμε ότι η διορία για την υποβολή αίτησης για ένταξη στην τρέχουσα ρύθμιση (μέχρι 120 δόσεις) λήγει στις 28 Ιούνη 2019, αν και εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί μικρή παράταση. Εξ ορισμού, με βάση τη νομοθετική διάταξη, η ρύθμιση παύει να ισχύει για τη συνέχεια.

Ειδικότερα, ο λογαριασμός που θα αποστείλει ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός μέχρι το τέλος του έτους, περιλαμβάνει:

Φόρος εισοδήματος: Συνολικά 2,5 εκατ. νοικοκυριά θα πληρώσουν πάνω από 3 δισ. ευρώ σε τρεις δόσεις. Η πρώτη λήγει στο τέλος Ιούλη, η δεύτερη στο τέλος Σεπτέμβρη και η τρίτη στο τέλος Νοέμβρη. Στα εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων ενσωματώνονται ο φόρος εισοδήματος, το τέλος επιτηδεύματος, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης κ.ά.

ΕΝΦΙΑ: Τα εκκαθαριστικά του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων θα αναρτηθούν στα τέλη Ιούλη. Η πρώτη δόση του φόρου θα πληρωθεί στα τέλη Αυγούστου και η τελευταία στα τέλη Δεκέμβρη. Το ποσό που πρέπει να καταβάλουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων ανέρχεται στα 3,2 δισ. ευρώ, από τα οποία αναμένεται να εισρεύσουν στο κρατικό ταμείο τα 2,65 δισ. ευρώ, εξαιτίας της αδυναμίας λαϊκών νοικοκυριών να πληρώσουν τα χαράτσια.

Παρακράτηση φόρου: Από τον φόρο στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις που εισπράττεται με τη μορφή παρακράτησης, θα εισρεύσουν στο κρατικό ταμείο για το β' εξάμηνο περί τα 3,4 δισ. ευρώ, που βέβαια θα πληρωθούν από τα λογιστήρια των επιχειρήσεων και τα ασφαλιστικά ταμεία των συνταξιούχων.

Τέλη κυκλοφορίας: Τον Δεκέμβρη θα καταβληθεί ποσό ύψους 1 δισ. ευρώ για τα τέλη κυκλοφορίας του 2020.

«Οδικός χάρτης» στην υπηρεσία του κεφαλαίου

Αποκαλυπτικό είναι το παράρτημα της αντιλαϊκής συμφωνίας στο Γιούρογκρουπ με τίτλο «Οι ειδικές δεσμεύσεις της Ελλάδας που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων τη μεταπρογραμματική περίοδο», το οποίο αποτελεί και τον «οδικό χάρτη» για την περίοδο μέχρι το 2022.

Μεταξύ άλλων, ο «οδικός χάρτης» της επόμενης περιόδου αναπτύσσεται στους παρακάτω άξονες:

-- Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. «Η Ελλάδα θα σεβαστεί πλήρως τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει ότι οι ετήσιοι προϋπολογισμοί θα επιτύχουν μεσοπρόθεσμα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ». Σε αυτήν την κατεύθυνση ετοιμάζεται νέα διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ στη λαϊκή κατοικία, σε «πλήρη ευθυγράμμιση με τις τιμές αγοράς έως τα μέσα του 2020».

-- Χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στον συγκεκριμένο άξονα δεσπόζουν η «αποκατάσταση της ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος» και βέβαια η προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων («κόκκινα» δάνεια), με την ένταση των εκβιασμών στα λαϊκά νοικοκυριά και την κλιμάκωση των πλειστηριασμών.

-- Αγορές εργασίας και προϊόντων. Πρώτο στη σχετική λίστα βρίσκεται το ζήτημα του κατώτατου μισθού. Στην αγορά εργασίας «η Ελλάδα θα διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού», σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 (νόμος Βρούτση), που με τη σειρά του φέρει πλέον και τη σφραγίδα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Bρούτση - Αχτσιόγλου).

Στον ίδιο άξονα συνυπάρχουν η «μεταρρύθμιση της αδειοδότησης επενδύσεων», η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης στους εναπομείναντες τομείς, οι μεταρρυθμίσεις στην Ενέργεια με την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου. Πρόκειται για ένα πλήθος ρυθμίσεων, με τις οποίες η κυβέρνηση κυριολεκτικά στρώνει «κόκκινο χαλί» στους επιχειρηματικούς ομίλους.

-- Κοινωνική Πρόνοια. «Η Ελλάδα θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας (σ.σ. προσαρμογές προς τα κάτω και αναδιανομή της φτώχειας, για τις ελάχιστες παροχές που έχουν απομείνει), σε στενή συνεργασία με την τεχνική βοήθεια που παρέχεται μέσω του SRSS» (υπηρεσία διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ΕΕ).

Στη σημερινή ενότητα «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε:
  • ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ - ΕΕ: Αντιλαϊκά μέτρα χωρίς τέλος και «ζωή με δόσεις» με την «παρακαταθήκη» των μνημονίων
  • ΚΟΜΜΑΤΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ: Φιλοπεριβαλλοντική «προβιά» των ευρωπαϊκών μονοπωλίων
  • ΑΡΚΤΙΚH: Στο στόχαστρο ισχυρών μονοπωλιακών ομίλων
ΚΟΜΜΑΤΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Φιλοπεριβαλλοντική «προβιά» των ευρωπαϊκών μονοπωλίων

Οι Πράσινοι ντύνουν με φιλοπεριβαλλοντική «προβιά» τους σχεδιασμούς των «πράσινων» μονοπωλιακών ομίλων που επενδύουν στον τομέα (φωτ. από τη Σύνοδο του Παρισιού για το Κλίμα)
Οι Πράσινοι ντύνουν με φιλοπεριβαλλοντική «προβιά» τους σχεδιασμούς των «πράσινων» μονοπωλιακών ομίλων που επενδύουν στον τομέα (φωτ. από τη Σύνοδο του Παρισιού για το Κλίμα)
Πολύς λόγος έγινε τη βδομάδα αυτή για τη μεγάλη άνοδο που σημείωσαν τα «πράσινα» κόμματα στις πρόσφατες ευρωεκλογές, καθώς αύξησαν - θεαματικά σε ορισμένες περιπτώσεις - τις ψήφους και τα ποσοστά τους, με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση των Πρασίνων της Γερμανίας, που εισέπραξαν μεγάλο κομμάτι από την αποδοκιμασία προς τα κυβερνητικά κόμματα, την CDU και - κυρίως - το σοσιαλδημοκρατικό SPD. Ο διεθνής Τύπος υποδέχτηκε το γεγονός με πανηγυρικά άρθρα, αιτιολογώντας την άνοδο αυτή ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης ανησυχίας του κόσμου για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της, το οποίο συνέδεσαν και με τις κινητοποιήσεις των μαθητών σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες το προηγούμενο διάστημα με ανάλογα αιτήματα, αλλά και την «υπεύθυνη στάση» που κρατούν οι Πράσινοι για την αντιμετώπιση του προβλήματος, σημειώνοντας ανάμεσα σε άλλα πως η ΕΕ και οι κυβερνήσεις στα διάφορα κράτη - μέλη θα πρέπει να «λάβουν το μήνυμα», εντάσσοντας και τέτοια ζητήματα στην «ατζέντα».

Είναι φυσικά γεγονός ότι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, η αναρχία στην παραγωγή, το κυνήγι του μέγιστου κέρδους, οδηγούν σε τεράστια περιβαλλοντική επιβάρυνση, παράλληλα με την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης.

Ομως αυτό που αποτελεί ακριβώς την αιτία των προβλήματος, τα «πράσινα» κόμματα όχι μόνο δεν το αγγίζουν αλλά το αποσιωπούν, ενώ την ίδια στιγμή παρουσιάζουν ως «λύση» την απάτη της «πράσινης οικονομίας», που ντύνει με «φιλοπεριβαλλοντική» προβιά τους σχεδιασμούς των συγκεκριμένων μονοπωλιακών ομίλων που επενδύουν στον τομέα, παίζοντας παράλληλα στον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό το χαρτί της Συμφωνίας των Παρισίων για το Κλίμα και τους όρους και περιορισμούς που τίθενται στο πλαίσιό της. Στην πραγματικότητα, η πίεση που ασκούν οι Πράσινοι στο πολιτικό πεδίο για την ενίσχυση των πολιτικών που απαντούν στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής προσβλέπει στην ενίσχυση της λεγόμενης «πράσινης» επιχειρηματικότητας, πεδίο όπου η ΕΕ νιώθει σοβαρή απειλή τόσο από την Κίνα όσο και από τις ΗΠΑ.

Τεράστιες επιπτώσεις για τα λαϊκά στρώματα...

Οι ίδιες οι θέσεις άλλωστε των Ευρωπαίων Πρασίνων, που είναι και θέσεις και άλλων αστικών κομμάτων αλλά και σε πολλές περιπτώσεις ήδη κατευθύνσεις συνολικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, είναι άκρως αποκαλυπτικές για τον αντιλαϊκό χαρακτήρα αυτών των κομμάτων.

Υποστηρίζουν - για παράδειγμα - ένθερμα το στόχο που θέτει η Συμφωνία των Παρισίων για την υλοποίηση πολιτικών «συγκράτησης της παγκόσμιας υπερθέρμανσης» στον +1,5o C πάνω από τη μέση θερμοκρασία της προβιομηχανικής εποχής, μέσω της επίτευξης μηδενικών εκπομπών ρύπων μέχρι το 2040. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, οι Πράσινοι υποστηρίζουν μεταξύ άλλων την επιβολή υψηλότερης κατώτερης τιμής εκπομπών άνθρακα στο σύστημα εμπορίας ρύπων.

Εν συντομία να πούμε ότι το εμπόριο ρύπων αποτελεί το «απαύγασμα» της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», την οποία έχει υιοθετήσει η ΕΕ, κάτι που σημαίνει ότι οι καπιταλιστές που έχουν να πληρώνουν μπορούν να ρυπαίνουν κατά το δοκούν, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και μια ακόμα κερδοφόρα «μπίζνα» και ένα άθλιο τζογάρισμα πάνω στον όγκο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τη βιομηχανία. Εισήχθη στην ΕΕ από το 2003, με την Οδηγία 2003/87/ΕΚ, με στόχο υποτίθεται τον έλεγχο και τη σταδιακή μείωση των εκπομπών, στο πλαίσιο που έθετε το διεθνές Πρωτόκολλο του Κιότο. Η ΕΕ ξεκίνησε από τον Γενάρη του 2005 το λεγόμενο «Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών», στο οποίο εντάχθηκαν - και από τότε συμμετέχουν υποχρεωτικά - περίπου 10.500 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ενεργοβόρες - ρυπογόνες βιομηχανίες της Ευρώπης, όπως διυλιστήρια, μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας σιδηρούχων μετάλλων, χαλυβουργεία, εγκαταστάσεις παραγωγής τσιμέντου, υαλουργεία, μονάδες παραγωγής κατασκευαστικών υλικών, χαρτοβιομηχανίες κ.λπ. Σταδιακά οι βιομηχανίες άρχισαν να αγοράζουν «δικαιώματα» από τα χρηματιστήρια ρύπων, παράλληλα με εκείνα που τους χορηγούνταν δωρεάν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σε ένα αναλογικό σύστημα κατανομής στα κράτη - μέλη) μέχρι και το 2020, οπότε η χορήγηση δωρεάν δικαιωμάτων καταργείται για τους περισσότερους κλάδους.

Πάνω σε αυτόν τον μηχανισμό εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου έχει στηθεί μια ολόκληρη φάμπρικα χρηματιστηριακών αγοραπωλησιών, που έχουν οδηγήσει σε μία αύξηση δικαιωμάτων σχεδόν 300% τα τελευταία τρία χρόνια. Από τα 7 περίπου ευρώ το 2017 έχουν εκτοξευθεί σε πάνω από 20 ευρώ, ενώ αυτό το κόστος αντικειμενικά μεταφέρεται στα λαϊκά στρώματα, μέσω των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος, όταν η παραγωγή ηλεκτρισμού στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε ορυκτά καύσιμα - όπως ο λιγνίτης στην περίπτωση της Ελλάδας και όχι μόνο. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι επιβολή κατώτατου πλαφόν στο ύψος της τιμής ώστε να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα - υψηλότερα από τα σημερινά, ήδη πολύ υψηλά - θα οδηγήσει σε περαιτέρω εκτόξευση των τιμών, με τραγικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα.

Σε αντίστοιχη λογική κινείται και η επιβολή φόρων στα ορυκτά καύσιμα, κάτι που δεν είχε κανένα πρόβλημα να υιοθετήσει και η κυβέρνηση Μακρόν, πυροδοτώντας ένα τεράστιο κύμα λαϊκής δυσαρέσκειας. Το μέτρο, κατόπιν των μεγάλων αντιδράσεων που προκάλεσε, άρχισε να αντιμετωπίζεται «κριτικά» από τα διάφορα «πράσινα» κόμματα, που πλέον θέτουν κάποιους όρους «κοινωνικής δικαιοσύνης», όμως σε κάθε περίπτωση και πέρα από τα λόγια, η επιβολή φόρων για τον περιορισμό της ρύπανσης και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αντικειμενικά θα επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα και όχι βεβαίως το μεγάλο κεφάλαιο.

...για νέα «πράσινα» πεδία κερδοφορίας

Κοινή θέση των Πρασίνων, με τις όποιες επιμέρους διαφοροποιήσεις σε κάθε χώρα, είναι ότι τα κονδύλια που θα εξοικονομηθούν από τις παραπάνω πολιτικές παρεμβάσεις θα πρέπει να διοχετευτούν σε επενδύσεις για την ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, συστημάτων αποθήκευσης Ενέργειας ή την ηλεκτροκίνηση. Από αυτό γίνεται καθαρό ότι τα εν λόγω κόμματα υποστηρίζουν ξεκάθαρα τη συνέχιση του σημερινού καθεστώτος παροχής κρατικών επιδοτήσεων και λοιπών διευκολύνσεων σε μονοπωλιακούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στους παραπάνω τομείς, μέσω χρημάτων που θα έχουν προέλθει από την υπερφορολόγηση των λαϊκών στρωμάτων και με στόχο το άνοιγμα νέων πεδίων κερδοφορίας στο κεφάλαιο.

Η ελληνική εμπειρία είναι και εδώ ενδεικτική για το πού στοχεύουν αυτού του τύπου οι πολιτικές και οι κατευθύνσεις της ΕΕ τις οποίες υλοποιούν διαδοχικά οι αστικές κυβερνήσεις, και ποιοι τις πληρώνουν στο τέλος, αφού ακριβώς αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια για την ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας - ως κομμάτι της συνολικότερης πορείας «απελευθέρωσης» του κλάδου - οδηγώντας στην επιβολή του τέλους ΕΤΜΕΑΡ στα τιμολόγια ηλεκτρικού και στην παροχή πολλών δισ. ευρώ κάθε χρόνο στους επιχειρηματίες του χώρου. Και βέβαια, ακριβώς επειδή η αξιοποίηση των ΑΠΕ δεν γίνεται στο πλαίσιο ενός ενεργειακού σχεδιασμού που έχει στο επίκεντρό του τις λαϊκές ανάγκες, εδώ θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει την καταστροφή των ορεινών όγκων, όπου πλέον φυτρώνουν ανεμογεννήτριες σαν τα μανιτάρια σε όλη την επικράτεια, ενώ γη υψηλής παραγωγικότητας κινδυνεύει, που αντί να χρησιμοποιείται για την παραγωγή τροφίμων, καλύπτεται από φωτοβολταϊκά πάνελ. Ετσι, ο μόνος που έχει ωφεληθεί μέχρι σήμερα είναι οι όμιλοι παραγωγής ηλεκτρισμού μέσω ΑΠΕ, που είδαν τα κέρδη τους να εκτοξεύονται χρόνο με το χρόνο.

Περιβαλλοντικό προσωπείο στον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό

Αξίζει να επανέλθουμε στη Συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, την οποία οι Πράσινοι υποστηρίζουν με ιδιαίτερη θέρμη, όπως και η ΕΕ συνολικά, ανεξάρτητα από το ποια «απόχρωση» έχει η κάθε αστική κυβέρνηση κράτους - μέλους. Αρχικά η Συμφωνία είχε ισχυρή υποστήριξη και από τις ΗΠΑ, στη συνέχεια όμως αποχώρησαν με πρωτοβουλία του Προέδρου Τραμπ, επικαλούμενες κινδύνους που αφορούν την απώλεια θέσεων εργασίας ή ακόμη και αμφισβητώντας την ίδια την ύπαρξη του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Αντίστροφη πορεία ακολούθησε η Κίνα, που ενώ αρχικά αντιδρούσε στην επιβολή υψηλών δεσμευτικών στόχων για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, αφού τα δικά της μονοπώλια είχαν κερδίσει έδαφος σε επίπεδο νέων τεχνολογιών και γενικότερων παραγωγικών δυνατοτήτων, μετατράπηκε σε ένθερμο υποστηρικτή της.

Οι Πράσινοι ζητούν πιο σθεναρή στάση της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο για την υλοποίηση της Συμφωνίας σε μια περίοδο όπου διεξάγεται ανηλεής ανταγωνισμός και σε επίπεδο ΠΟΕ μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνας αλλά και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, για την κυριαρχία στις νέες τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης, παραγωγής και χρήσης «καθαρών» καυσίμων πλοίων, για την είσοδο κινεζικών εταιρειών παραγωγής μπαταριών στην ευρωπαϊκή αγορά, και ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό. Με λίγα λόγια, οι Πράσινοι πίσω από ένα φιλοπεριβαλλοντικό προσωπείο εξωραΐζουν μια πολιτική που στο εσωτερικό της ΕΕ ήδη προκαλεί τεράστιο κόστος στα λαϊκά στρώματα, ενώ στο εξωτερικό - ως προέκταση των ίδιων συμφερόντων των μονοπωλίων - οξύνει περαιτέρω τον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό.


Φ. Κ.

ΑΡΚΤΙΚH
Στο στόχαστρο ισχυρών μονοπωλιακών ομίλων

Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις «τρίβουν τα χέρια τους» και «ακονίζουν τα μαχαίρια» για τον ορυκτό πλούτο και τις εμπορικές διαδρομές που θα αναδειχθούν στην περιοχή εξαιτίας της υπερθέρμανσης

Από το 11ο Αρκτικό Συμβούλιο στη Φινλανδία. Πίσω από τα χαμόγελα των εκπροσώπων καπιταλιστικών κρατών υπάρχει ο αδυσώπητος ανταγωνισμός
Από το 11ο Αρκτικό Συμβούλιο στη Φινλανδία. Πίσω από τα χαμόγελα των εκπροσώπων καπιταλιστικών κρατών υπάρχει ο αδυσώπητος ανταγωνισμός
Ο άφθονος ορυκτός πλούτος της Αρκτικής και οι εμπορικές διαδρομές που θα αναδειχθούν με το λιώσιμο των πάγων βρίσκεται στο επίκεντρο του ανταγωνισμού, όπως φάνηκε και στο 11ο Αρκτικό Συμβούλιο (6 - 7 Μάη) στο Ροβανιέμι της Φινλανδίας, όπου για πρώτη φορά μετά την ίδρυσή του το 1996 δεν επιτεύχθηκε ούτε καν αυτή η μη δεσμευτική, συμβιβαστική κοινή διακήρυξη ανάμεσα στα οκτώ κράτη που το απαρτίζουν (ΗΠΑ, Καναδάς, Ρωσία, Φινλανδία, Νορβηγία, Σουηδία, Δανία, Ισλανδία).

Η άρνηση των ΗΠΑ για μια κοινή διακήρυξη που θα αναφερόταν στην «καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής» ως «σοβαρή απειλή για την Αρκτική» συνδέεται και με την αποχώρησή τους από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, που - που όπως δηλώνει η αμερικανική κυβέρνηση - «ωφελεί την Κίνα», αλλά και με τη συνολικότερη αμφισβήτηση των υπαρχόντων παγκόσμιων «κανόνων», οργανισμών, συνθηκών, στην προσπάθεια να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία τους.

Πέρα από την υποκριτική ατζέντα του Αρκτικού Συμβουλίου για μια υποτιθέμενη «εξισορρόπηση» των «προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής» με την «αειφόρο ανάπτυξη του ορυκτού πλούτου», αυτό που κυριάρχησε ήταν οι ευκαιρίες που ανοίγονται στην περιοχή με την αύξηση των θερμοκρασιών, ο ανταγωνισμός για «πόστα» και εκμετάλλευσή της, η αυξημένη στρατιωτική παρουσία. Διεκδικώντας μερίδιο της «πίτας», στο Συμβούλιο συμμετέχουν ως παρατηρητές η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Σιγκαπούρη και η Ιταλία. Πέρυσι η Κίνα αυτοχαρακτηρίστηκε «κράτος κοντινό στην Αρκτική» και παρουσίασε τον «Πολικό Δρόμο του Μεταξιού».

Μάχη για τις νέες ευκαιρίες

Χωρίς να «μασάει» τα λόγια του, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο ξεκαθάρισε πως ήρθε η στιγμή οι ΗΠΑ να αναδειχθούν «ως έθνος της Αρκτικής και για το μέλλον της Αρκτικής». «Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή στρατηγικής δέσμευσης στην Αρκτική, μια εποχή γεμάτη νέες απειλές για τον πλούτο και όλα τα συμφέροντά μας στην περιοχή», πρόσθεσε.

Διότι, συνέχισε ο Πομπέο, «η Αρκτική είναι στην πρώτη γραμμή των ευκαιριών και της αφθονίας. Συγκεντρώνει το 13% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και το 30% των αποθεμάτων φυσικού αερίου που δεν έχουν ανακαλυφθεί. Επίσης αφθονούν το ουράνιο, οι σπάνιες γαίες, ο χρυσός, τα διαμάντια, η αλιεία, διαθέτει εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια αναξιοποίητων πόρων».

Επιπλέον, χαρακτήρισε τις αρκτικές θαλάσσιες οδούς που θα προκύψουν από το λιώσιμο των πάγων τα «κανάλια του Σουέζ και του Παναμά του 21ου αιώνα», δηλαδή τεράστιας εμπορικής και γεωπολιτικής σημασίας. «Οι σταθερές μειώσεις του θαλάσσιου πάγου ανοίγουν νέους ναυτικούς διαδρόμους και νέες ευκαιρίες για το εμπόριο, ενδεχομένως μειώνοντας το χρόνο που απαιτείται για τα πλοία να ταξιδεύουν μεταξύ Ασίας και Δύσης κατά 20 μέρες», είπε ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα («Washington Post» κ.λπ.) η βόρεια διαδρομή θα μπορούσε να μειώσει την απόσταση κατά 5.000 μίλια, από 13.000 σε περίπου 8.000, μειώνοντας παράλληλα το χρόνο ταξιδιού των εμπορικών πλοίων κατά δυο βδομάδες και καθιστώντας τα ανταγωνιστικά με τα τρένα, που κοστίζουν πολύ περισσότερο. Το περασμένο καλοκαίρι, πλοίο του δανέζικου ναυτιλιακού κολοσσού «Maersk» ολοκλήρωσε πειραματικά για πρώτη φορά τη βόρεια διαδρομή.

Στο ίδιο πνεύμα, φυσικά, ήταν και οι τοποθετήσεις των υπόλοιπων ΥΠΕΞ των κρατών του Αρκτικού Συμβουλίου, που δεν είχαν πρόβλημα να υιοθετήσουν μια κοινή δήλωση με αναφορά στην κλιματική αλλαγή.

«Οι αλλαγές που συμβαίνουν σε αυτήν την περιοχή του κόσμου ανοίγουν νέες ευκαιρίες για εμάς», σημείωσε και ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ. Η Ρωσία αναπτύσσει στην Αρκτική «ναυτιλία, παραγωγή εγκαταστάσεις υγροποίησης και μεταφοράς φυσικού αερίου» και σχεδιάζει να συνεχίσει τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης και της Ασίας και με νέες «αρτηρίες μεταφορών».

«Η Αρκτική αλλάζει ταχύτατα: Η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αλλάξει τα περιβαλλοντικά και οικονομικά τοπία της περιοχής», είπε ο Φινλανδός ΥΠΕΞ Τίμο Σόινι, χωρίς να κρύψει τον ενθουσιασμό του για τις «νέες θαλάσσιες διαδρομές και την ευκολότερη πρόσβαση στους φυσικούς πόρους». Οσο για την κλιματική αλλαγή, που «θα συνεχιστεί ακόμη περισσότερο», η βασική ανησυχία είναι ότι «μπορεί να επηρεάσει τις διακρατικές σχέσεις, τη σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή μας».

Αλλά και η Καναδή ΥΠΕΞ Κρίστια Φρίλαντ δήλωσε ότι η μεταβολή του κλίματος και των συνθηκών στο Βορειοδυτικό Πέρασμα «είναι πραγματικά λόγος για στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ».

Οι «πραγματικές απειλές» και η διεκδίκηση σφαιρών επιρροής

Αντί για την κλιματική αλλαγή, οι συνομιλίες του 11ου Αρκτικού Συμβουλίου κέντραραν στις πραγματικές «απειλές», δηλαδή στον λυσσαλέο ανταγωνισμό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για σφαίρες επιρροής στην περιοχή, που «αποκτά ραγδαία νέα στρατηγική σημασία».

Πλευρές του ανταγωνισμού ΗΠΑ - Ρωσίας - Κίνας ανέδειξε και η ομιλία του Μ. Πομπέο. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ επιτέθηκε στην Κίνα, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της ότι είναι ένα κράτος «κοντά στην Αρκτική» εγείροντας κυριαρχικές διεκδικήσεις. Χαρακτήρισε θετικό ότι «μεταξύ 2012 - 2017 η Κίνα επένδυσε στην Αρκτική περίπου 90 δισ. και σχεδιάζει να κατασκευάσει υποδομές από τον Καναδά έως τη Σιβηρία», ωστόσο «τα λόγια και οι ενέργειες της Κίνας δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με τις προθέσεις της», πρόσθεσε. Προειδοποίησε δε για αντίστοιχες πρακτικές με αυτές στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (πλούσια σε αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και στρατηγικής σημασίας για τις παγκόσμιες εμπορικές οδούς), όπου η Κίνα διεκδικεί το σύνολο των νησιών και υφάλων.

Στο μεταξύ, τον περασμένο μήνα η Ρωσία ανακοίνωσε σχέδια για σύνδεση της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας με τον «Θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού» της Κίνας, που θα αναπτύξει ένα νέο θαλάσσιο κανάλι από την Ασία στη βόρεια Ευρώπη. Παράλληλα, η Κίνα αναπτύσσει ήδη ναυτιλιακές οδούς στον Αρκτικό Ωκεανό.

Το Πεντάγωνο προειδοποίησε την προηγούμενη βδομάδα ότι «η Κίνα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την πολιτική παρουσία της στην Αρκτική για να ενισχύσει τη στρατιωτική της παρουσία και με ανάπτυξη υποβρυχίων».

Αλλά και οι διεκδικήσεις της Ρωσίας στα διεθνή ύδατα της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας, σε συνδυασμό με τα σχέδια για σύνδεσή της με τον «Θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού», «ανησυχούν» την αμερικανική κυβέρνηση. Οπως είπε ο Πομπέο, στη διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας η Μόσχα απαιτεί από άλλα κράτη να ζητήσουν άδεια για να περάσουν, θεωρώντας τη διαδρομή μελλοντική πηγή εσόδων και χρεώνοντας τις εταιρείες που θα επιδιώκουν να περάσουν την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Η Ρωσία αυξάνει τη στρατιωτική της παρουσία στην περιοχή και χάρη στον μεγάλο στόλο παγοθραυστικών που διαθέτει, ανακαινίζοντας στρατιωτικές βάσεις και υποδομές, αλλά και μέσω εξελιγμένων συστημάτων αεράμυνας και αντιπυραυλικών συστημάτων, υπογράμμισε ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ.

Το κυνήγι του κέρδους φέρνει νέους κινδύνους για τους λαούς

Μετά από όλα αυτά, μόνο σαν φάρσα ακούγονται οι διατυπώσεις της (μη δεσμευτικής) Κοινής Υπουργικής Δήλωσης του 11ου Αρκτικού Συμβουλίου. Οι ΥΠΕΞ των οκτώ ιμπεριαλιστικών κρατών επιβεβαίωσαν τη... δέσμευσή τους να διατηρήσουν «την ειρήνη, τη σταθερότητα και την εποικοδομητική συνεργασία στην Αρκτική» αλλά και την ευημερία των κατοίκων της, ενώ θα «συνεργαστούν με καλή πίστη με τους ιθαγενείς λαούς»! Παράλληλα, ξεκαθαρίζουν πως τα «αρκτικά κράτη» και τα μόνιμα μέλη του Αρκτικού Συμβουλίου «ηγούνται στην αντιμετώπιση των νέων ευκαιριών και προκλήσεων στην περιοχή».

Ακόμα κι αν τα καπιταλιστικά κράτη ανησυχούν πράγματι για πλευρές της κλιματικής αλλαγής, κυρίως για την αποσταθεροποίηση και τις φυσικές καταστροφές που μπορεί να προκληθούν, αντικειμενικά και πέρα από προθέσεις δεν μπορούν να ακολουθήσουν μια πολιτική που σέβεται και προστατεύει το περιβάλλον. Αντίθετα, το ασταμάτητο κυνήγι του κέρδους, οι αντιθέσεις και ο ανελέητος ανταγωνισμός μετατρέπουν ένα ζωτικής σημασίας πρόβλημα για όλο τον πλανήτη σε «ευκαιρία» για επενδύσεις και εμπορικούς δρόμους. «Ευκαιρία» για κέρδη η οποία αυξάνει και τον κίνδυνο για μια γενικευμένη ιμπεριαλιστική σύγκρουση σε κάθε γωνιά του πλανήτη.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ