Μια τέτοια συνάντηση μπορεί να γίνει την ερχόμενη Πέμπτη 15/2 στη Σόφια, στο περιθώριο του άτυπου συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ ή, κατ' άλλες πηγές, με «συμβολική» απευθείας πτήση του Ελληνα ΥΠΕΞ στο αεροδρόμιο των Σκοπίων, μετά τη μετονομασία του που αποφάσισε η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, ακυρώνοντας το προηγούμενό του όνομα, «Αλέξανδρος ο Μακεδών».

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, εξάλλου, έχει δεσμευτεί ότι μέσα στο Φλεβάρη θα παρουσιάσει στην άλλη πλευρά το σχέδιο «διμερούς Συμφώνου» που ετοιμάζει το ΥΠΕΞ, σύμφωνα με όσα συμφωνήσαν και οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στο Νταβός και ενώ τον τόνο των «σφιχτών» χρονοδιαγραμμάτων δίνει η προσπάθεια για ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ, αλλά και συνολικά η δρομολόγηση της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» των Δυτικών Βαλκανίων, όπως δείχνει και η σχετική Στρατηγική της ΕΕ που δημοσιεύτηκε την Τρίτη (βλ. και σελ. 21).

Σε ένα τέτοιο φόντο, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η συμφωνία που δρομολογείται μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, για να «ξεκλειδώσει» η συμμετοχή της δεύτερης στο ΝΑΤΟ και, σε δεύτερη φάση, στην ΕΕ, όχι μόνο δεν εγγυάται την απάλειψη των επικίνδυνων για τους λαούς αλυτρωτισμών και εθνικισμών, αλλά στην πραγματικότητα θα παρακάμπτει τα κρίσιμα αυτά ζητήματα, με πρώτο - πρώτο βέβαια τις αλλαγές στο Σύνταγμα της γειτονικής χώρας.

Είναι, άλλωστε, στο πλαίσιο αυτών των σχεδίων, όπως έχει αποδείξει και η πρόσφατη ιστορική πείρα, στα Βαλκάνια και ευρύτερα, που φουντώνουν οι αλυτρωτισμοί και εθνικισμοί, το «διαίρει και βασίλευε», δρομολογούνται σχέδια αλλαγής συνόρων και συνολικά επικίνδυνες εξελίξεις για τους λαούς.

Ενδεικτικά από αυτήν την άποψη είναι τα όσα καταγράφονται στις «Ιδέες προς μελέτη/εξέταση από τα Μέρη» που κατέθεσε σε Αθήνα και Σκόπια ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ, Μ. Νίμιτς, σύμφωνα με όσα παρουσίασε το «Βήμα» της περασμένης Κυριακής.

Συγκεκριμένα, η πρόταση - στην οποία είναι παραπάνω από εμφανές ότι το «παράθυρο ευκαιρίας» δημιουργείται από τη βιασύνη για ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ - προβλέπει μια «σπονδυλωτή διαδικασία» για το εύρος χρήσης του νέου ονόματος, συνδέοντάς το με τη βήμα - βήμα ένταξη στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς: Συνδέει την υιοθέτηση μιας νέας και μόνιμης ονομασίας για την ΠΔΓΜ, που θα ισχύει για όλες τις χρήσεις (εντός και εκτός της χώρας) με την ένταξη του γειτονικού κράτους στην ΕΕ, ενώ προβλέπει ότι η ΠΓΔΜ θα μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ χωρίς να αλλάξει το όνομα στο εσωτερικό της και το σημερινό συνταγματικό της όνομα.

Επίσης, στην πρόταση δεν υπάρχει αναφορά σε υποχρεωτική αλλαγή του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, ώστε να απαλειφθούν τα αλυτρωτικά του σημεία, αλλά μόνο μια γενικόλογη αναφορά ότι «τα Μέρη θα επαναβεβαιώσουν ότι αποκηρύσσουν κάθε εδαφική αξίωση και θα συμφωνήσουν να μην αξιώνουν ούτε να ενθαρρύνουν αλυτρωτικούς ισχυρισμούς ή εχθρικές δηλώσεις μεταξύ τους».

Αλλωστε, το «ζουμί» των διευθετήσεων που δρομολογούνται καταγράφεται στο κομμάτι των προτάσεων Νίμιτς με τον τίτλο «Ιδιότητα μέλους σε ΕΕ και ΝΑΤΟ», όπου σημειώνεται: «Το Πρώτο Μέρος (σ.σ. η Ελλάδα) δεν θα εκφράσει διαφωνία στις αιτήσεις του Δεύτερου Μέρους, υπό το όνομα "Republika Gorna Makedonija" (σ.σ. είναι ένα από τα ονόματα που προτείνει και φέρει ως παράδειγμα στο σχέδιο), για ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ σύμφωνα με τις αντίστοιχες ενταξιακές διαδικασίες και θα υποστηρίξει ενεργά τη διαδικασία ένταξης και ενσωμάτωσης του Δευτέρου Μέρους στους δύο οργανισμούς».

Ανεξάρτητα από τις τελικές «λεπτομέρειες», τα ίδια χαρακτηριστικά, όπως όλα δείχνουν, θα έχει και το «Σύμφωνο» που ετοιμάζει η κυβέρνηση και που, όπως αφήνει να εννοηθεί, θα αποτελεί «συμφωνία - πακέτο», όπου εκτός από το ζήτημα της ονομασίας και κάποιες αόριστες «εγγυήσεις» για τον αλυτρωτισμό, θα περιλαμβάνεται και ένας «οδικός χάρτης» για την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, όπως και για την «αναπτυξιακή συνεργασία» των χωρών της περιοχής, με κριτήριο πάντα τα κέρδη μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Δεδομένο σε ένα τέτοιο πλαίσιο θα πρέπει να θεωρείται ότι αναζητείται, με τη μια ή την άλλη μορφή, ένας τρόπος «παράκαμψης» σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στο Σύνταγμα και την απάλειψη όλων των αλυτρωτικών, εθνικιστικών και άλλων ανιστόρητων διατάξεων και προβλέψεων που περιέχει, είτε με γενικόλογες «εγγυήσεις», είτε με μετατόπιση των αλλαγών σε κάποια μελλοντική φάση. Εξ ου και η κυβέρνηση με κάθε ευκαιρία δηλώνει ότι η ομόλογή της στην ΠΓΔΜ δεν έχει την απαραίτητη πλειοψηφία για να προωθήσει τις συνταγματικές αλλαγές ή αξιοποιεί θέσεις που προβάλλουν και παράγοντες όπως ο Ευ. Βενιζέλος και Κ. Σημίτης, ότι ορισμένες διεθνείς Συνθήκες υπερισχύουν των εθνικών συνταγμάτων.

Θυμίζουμε εδώ ότι πριν από μερικές μέρες, σε συνέντευξή του, ο Ελληνας ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιάς, έλεγε ότι «οι αλλαγές του ονόματος πρέπει να γίνουν με τρόπο που θα διευκολύνουν την είσοδο της γείτονος φίλης χώρας στους οργανισμούς που εκείνη επιθυμεί», προσθέτοντας ότι «οι συνταγματικές αλλαγές θα γίνουν στην ώρα τους».

Αλλά και ο Ζ. Ζάεφ μέσα στη βδομάδα, την ώρα που χαιρέτιζε την κίνηση του Ελληνα ΥΠΕΞ να προετοιμάσει ένα σχέδιο διεθνούς συμφωνίας για το θέμα, πάνω στο οποίο θα παζαρέψουν οι δυο πλευρές, σημείωνε σε ό,τι αφορά το θέμα του σκοπιανού Συντάγματος ότι δεν βλέπει καμία ανάγκη για αλλαγές στο κείμενο. Πρόσθεσε ότι κάθε λύση που θα προταθεί για το όνομα, θα πρέπει να εγγυάται την «ταυτότητα» και την «αξιοπρέπεια» των δύο μερών. Επανέλαβε τη θέση του για κάποιον «γεωγραφικό προσδιορισμό» σε σύνθετη ονομασία και την πεποίθησή του ότι μπορεί να βρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση, που να ξεμπλοκάρει την ένταξη της χώρας του σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Ακόμη πιο χαρακτηριστικές ήταν και οι δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου της ΠΓΔΜ Μ. Μποσνιακόφκσι, που ερωτηθείς μέσα στη βδομάδα «αν αναμένεται η Αθήνα να ζητήσει προσαρμογές των άρθρων 3 και 49 του Συντάγματος» της χώρας, που εμπεριέχουν αλυτρωτικά στοιχεία, απάντησε ότι «τίποτε τέτοιο δεν συζητείται αυτήν τη στιγμή».

Επιβεβαιώνεται και από αυτές τις εξελίξεις ότι όλη η κινητικότητα υποβάλλεται από την ανάγκη γρήγορα τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν πρώτα απ' όλα στο ΝΑΤΟ και να ανοίξει ο δρόμος για μελλοντική (με ορίζοντα το 2025) ένταξή τους στην ΕΕ. Η βιασύνη για ένταξη στο ΝΑΤΟ σίγουρα εξηγείται από την ανάγκη ενίσχυσης της ατλαντικής συμμαχίας στην περιοχή, σε συνθήκες μάλιστα που η Τουρκία, ένα πολύ ισχυρό στρατιωτικά και πολιτικά μέλος της και με μεγάλα ερείσματα στα Βαλκάνια, δείχνει στοιχεία αποστασιοποίησης και με δεδομένη την ένταση της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία.

Ακριβώς γι' αυτόν το λόγο, το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ειρήνης και ασφάλειας. Κάτι που άλλωστε απέδειξε με το ρόλο του στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, στην εγκληματική πολεμική του δράση. Αποδεικνύεται ακόμη ότι στο εσωτερικό του δεν «λύνονται» διάφορες αντιθέσεις, δεν εξασφαλίζεται το αμετάβλητο των συνόρων, δεν αντιμετωπίζονται οι αμφισβητήσεις (βλέπε π.χ. σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας). Πολύ περισσότερο που το ΝΑΤΟ αναπροσαρμόζει τη στρατηγική του, ειδικά τα τελευταία χρόνια, σε όλο και πιο επιθετική κατεύθυνση, με στόχο την αντιμετώπιση της Ρωσίας και της Κίνας ως δύο βασικών στρατιωτικών και πολιτικών ανταγωνιστών των κρατών - μελών του. Διαμορφώνει δηλαδή διάταξη αντιπαράθεσης και επέμβασης όπου και όποτε χρειαστεί γι' αυτόν το σκοπό.