Ειλικρινά δεν ξέρω από πού να αρχίσω! Εχω καιρό, χρόνια σωστότερα, να νιώσω τέτοια έξαψη από κινηματογραφική ταινία. Και δεν έχει να κάνει μόνο με το περιεχόμενο. Με την Κούβα. Με τα συναισθήματά μου για το Νησί της Επανάστασης. Με έχει κυριέψει η διαλεκτική σκέψη της ταινίας. Η ανάλυσή της ότι, τελικά, η επανάσταση είναι νομοτέλεια! Η λογική της ότι τίποτα δεν κερδίζεται χωρίς να χυθούν ποτάμια ανθρώπινου αίματος. Οτι, τελικά, και οι διστακτικοί θα αναγκαστούν από τα πράγματα να βγούνε στο βουνό!

Ας ηρεμήσουμε, όμως, για να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά! Είχαν περάσει μόλις τρία χρόνια από το 1959 που η ανθρωπότητα έτριβε τα μάτια της, όταν είδε πως μια χούφτα άνθρωποι ανέτρεψαν τις προκαταλήψεις και την ηττοπάθεια και οργάνωσαν και έφεραν σε πέρας μια σοσιαλιστική επανάσταση, λίγα μόλις ναυτικά μίλια από το διαρκώς ανοιγμένο και αγριεμένο στόμα του λύκου, τις ΗΠΑ. Το επίτευγμα των Κουβανών επαναστατών έφερε ελπίδες και αναστάτωση σε ολόκληρη την αγωνιζόμενη ανθρωπότητα. Ενέπνευσε αγώνες και κινήματα. Ενέπνευσε και την τέχνη και τους καλλιτέχνες!

Ενας από τους πρώτους καλλιτέχνες που η κουβανέζικη επανάσταση τον αναστάτωσε ήταν, το δίχως άλλο, ο φρεσκο-βραβευμένος με τον «Χρυσό Φοίνικα» του φεστιβάλ των Καννών για την εξαιρετική ταινία του «Οταν Περνούν οι Γερανοί» (1958), Σοβιετικός σκηνοθέτης Μιχαήλ Καλατόζοφ. Κοντά του έτρεξε και ο επίσης θαυμάσιος (στην πρώτη περίοδό του) Σοβιετικός ποιητής Γεβγένι Γεβτουσένκο. Οι δυο τους, ακουμπώντας στην αλληλεγγύη του σοβιετικού κράτους στην κουβανέζικη επανάσταση, αποφάσισαν να καταγράψουν το μοναδικό αυτό λαϊκό ξεσήκωμα σε κινηματογραφικό έργο. Στη διάρκεια που βρίσκονταν στα σκαριά για τη δημιουργία της ταινίας δήλωσαν συμμετοχή (σαν παραγωγοί) δυο μεγάλοι - νεαροί τότε - αμερικανοί κινηματογραφιστές, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα και ο Μάρτιν Σκορτσέζε. Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα «δανείστηκε» μέρος της αισθητικής της ταινίας για τη δική του εξαιρετική, επίσης, ταινία «Αποκάλυψη Τώρα».

Εχουν σημασία όλα τα παραπάνω, γιατί αποδεικνύουν την απήχηση που είχε η κουβανέζικη επανάσταση στις ανθρώπινες συνειδήσεις. Μια απήχηση που συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. Ο Μιχαήλ Καλατόζοφ στάθηκε (στον τομέα του) ισάξιος των ιστορικών περιστάσεων. Αφησε παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα ένα μεγάλο κινηματογραφικό έργο. Ενα καλλιτεχνικό έργο μεγάλης πνοής!

Το φιλμ «Είμαι η Κούβα» περιγράφει, μέσα από τέσσερις «προσωπικές» ιστορίες, με μοναδικές καλαίσθητες και άκρως κατανοητές εικόνες, τα χρόνια πριν την επανάσταση και τα χρόνια της επανάστασης. Ο θεατής μέσα από αυτές τις τέσσερις ιστορίες θα μάθει για το νησί, για την ιστορία του, για τη σημερινή (τότε) πολιτικοοικονομική κατάσταση, για την καταπίεση, για το ξεσήκωμα και, τέλος, για τη νίκη του κουβανέζικου λαού απέναντι στους ντόπιους και ξένους καταπιεστές (καπιταλιστές).

Ο κινηματογράφος και άλλες φορές έχει ταχτεί στο πλευρό του λαού. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, φτάνει στην απόλυτη, σχεδόν, αρμονία. Οσο έκθαμβος μένει ο θεατής από το περιεχόμενο, ένας καταπιεσμένος λαός ξεσηκώνεται και νικάει, άλλο τόσο έκθαμβος μένει και από τη φόρμα της ταινίας. Η ομορφιά της σού φέρνει κόμπο στο λαιμό, σε ενεργοποιεί, σε ψηλώνει! Δεν είναι τυχαίο πως η ταινία, μαζί με άλλες σοβιετικές ταινίες εκείνης της εποχής, επηρέασαν σκηνοθέτες από όλα τα μέρη της Γης. Και εγώ προσωπικά με τον Νίκο Τζήμα συν-συνέγραψα το σενάριο «Ο Τάφος των Εραστών» (σκηνοθεσία - παραγωγή Νίκος Τζήμας) έχοντας στο μυαλό μας εικόνες και πλάνα του σοβιετικού κινηματογράφου.

Θα συστήσω στον θεατή, θα τον παρακαλέσω σωστότερα, να πάει στην ταινία, που πρέπει οπωσδήποτε να πάει φορώντας τα καλά του! Πρέπει να είναι καθαρός από τη μόλυνση που έχει εισχωρήσει στο νου του και στις φλέβες του. Πρέπει να είναι «αγνός», για να μπορέσει να ακουμπήσει την ομορφιά των εικόνων. Κάθε πλάνο της ταινίας δείχνει το σεβασμό του δημιουργού απέναντι στο θεατή του. Τίποτα δεν έγινε τυχαία. Η θέση της μηχανής, η κλήση αριστερά ή δεξιά του κάδρου, το ύψος της μηχανής σε σχέση με τους ανθρώπους και τα αντικείμενα, το περιεχόμενο του κάδρου, τα σύννεφα του ουρανού, τα τοπία και οι χώροι, οι ήχοι και οι μουσικές και πάνω απ' όλα τα πρόσωπα, αυτές οι μοναδικές κουβανέζικες «αγιογραφίες», όμοιες με αυτές του Ρουμπλιόφ, συνθέτουν μια μοναδική καλλιτεχνική εμπειρία. Ενα πράγμα θα σας πω, για να καταλήξω. Θα αδικήσετε τον εαυτό σας αν δε δείτε την ταινία. Οποιος δε δει την ταινία «Είμαι η Κούβα», τελικά, αυτοτιμωρείται!

Παίζουν: Λουθ Μαρία Κογιάθο, Χοσέ Γκαγιάρντο, Σέρτζιο Κοριέρι, Σαλβαντόρ Γουντ, Ραούλ Γκαρσία, κ.ά.