ΚΟΛΩΝΙΑ.-

Μία, ως επί το πλείστον, "επανάληψη" του κειμένου 12 σημείων που παρέδωσαν οι Μαάρτι Αχτισαάρι και Βίκτορ Τσερνομίρντιν (Φιλανδός Πρόεδρος και Ρώσος ειδικός μεσολαβητής για το Γιουγκοσλαβικό) την περασμένη Πέμπτη στον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο (το οποίο και αποδέχτηκε) αποτελεί σε βασικά του σημεία το σχέδιο απόφασης που θα κατατεθεί προς συζήτηση και ψήφιση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ομως, παρά την υπογραφή του σχεδίου απόφασης από τους υπουργούς Εξωτερικών της "ομάδας των Οκτώ" χτες στην Κολωνία, τίποτε καινούριο δε φαίνεται πως συνέβη.

Ουδέν καινό και ως προς τις αντιδράσεις διαφόρων άμεσων και έμμεσων πλευρών: Και χτες, η Μόσχα εξακολούθησε να αντιδρά με τρόπο που έφερε χαρακτηριστικά σχιζοφρένειας, καθώς απ' τη μια ο Ιβάνοφ υπέγραφε το σχέδιο και απ' την άλλη ο Πρόεδρος Γιέλτσιν ρητόρευε υπέρ της άμεσης... παύσης των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία. Επιπλέον, το Πεκίνο επαναλάμβανε επιμόνως στον Μαάρτι Αχτισαάρι το γνωστό αίτημα για άμεση παύση των βομβαρδισμών. Οσο για τις χώρες - μέλη της "Ομάδας των Οκτώ" που ανήκουν και στο ΝΑΤΟ όλες, μηδεμιάς εξαιρουμένης, σημείωναν σε κάθε τόνο και σε κάθε περίσταση πως το ΝΑΤΟ θα παίζει τον πρώτο ρόλο σε θέματα διοίκησης και συντονισμού...

Τα βασικά θέματα του σχεδίου απόφασης για το Γιουγκοσλαβικό δεν είναι άλλα απ' αυτά που συμφωνήθηκαν την περασμένη βδομάδα κατά την τελευταία "συνάντηση των τριών" (Στρόουμπ Τάλμποτ, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βίκτορ Τσερνομίρντιν, ειδικός απεσταλμένος του Γιέλτσιν για το Γιουγκοσλαβικό και Μαάρτι Αχτισαάρι, Φιλανδός Πρόεδρος) στη Βόννη.

Σύμφωνα με αντίγραφο του σχεδίου απόφασης που επικαλείται σχετικό τηλεγράφημα του "Ασοσιέιτεντ Πρες", αυτό περιλαμβάνει ζητήματα όπως η αποστολή της ξένης στρατιωτικής δύναμης στη Γιουγκοσλαβία, η διαδικασία αποχώρησης των γιουγκοσλαβικών στρατευμάτων, ο επαναπατρισμός των προσφύγων, η "αποστρατικοποίηση" των αυτονομιστών του "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου", η συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών συμπεριλαμβανομένων και των ξένων στρατευμάτων με διεθνές δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου στη Γιουγκοσλαβία και την εγκατάσταση "διεθνούς" προσωρινής κυβέρνησης.

Οσον αφορά τη διεθνή δύναμη αναφέρεται πως εξουσιοδοτούνται τα κράτη - μέλη (της Ομάδας των Οκτώ) και οι σχετικοί διεθνείς οργανισμοί για την εγκατάσταση διεθνούς παρουσίας ασφαλείας, όπως αυτή προβλέπεται από το σχέδιο της "Ομάδας των Οκτώ". Το σχέδιο αναφέρει ρητώς τη "σημαντική συμμετοχή των ΝΑΤΟικών δυνάμεων" στο σώμα των ξένων στρατευμάτων που θα σταλούν στο Κόσσοβο υπό "κοινή ηγεσία", την οποία οι ΝΑΤΟικές χώρες και οι ΗΠΑ καθορίζουν ως "ΝΑΤΟική". Αυτές οι ξένες στρατιωτικές δυνάμεις υποτίθεται πως θα εξασφαλίσουν την επιστροφή των προσφύγων και θα προστατέψουν το έργο ανθρωπιστικών οργανώσεων. Τα ξένα στρατεύματα που θα σταλούν στο Κοσσυφοπέδιο θα λειτουργούν με σκοπό "την αποτροπή επανέναρξης εχθροπραξιών και όπου κρίνεται αναγκαίο θα εμποδίζονται με χρήση βίας τέτοιες πράξεις, όπως οι προσπάθειες επιστροφής των σερβικών στρατιωτικών δυνάμεων στο Κοσσυφοπέδιο...".

Σχετικά με την αποχώρηση των γιουγκοσλαβικών δυνάμεων,οι χώρες - μέλη της "Ομάδας των Οκτώ" διεκδικούν την άμεση και πιστοποίηση παύση χρήσης βίας και καταστολής στο Κοσσυφοπέδιο και την έναρξη - ολοκλήρωση επαληθεύσιμων φάσεων "αποχώρησης όλων των γιουγκοσλαβικών στρατιωτικών αστυνομικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων" από την περιοχή.

Στο ίδιο κείμενο υπάρχει αναφορά σε διεθνές ποινικό δικαστήριο για τα εγκλήματα πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, όπου τονίζεται η απαίτηση "πλήρους συνεργασίας" όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών (συμπεριλαμβανομένων και των ξένων στρατευμάτων) με το ποινικό δικαστήριο για τα εγκλήματα πολέμου στη Γιουγκοσλαβία (που ιδρύθηκε προ μερικών χρόνων)...

Οσον αφορά το μέλλον της δύναμης των αυτονομιστικών δυνάμεων του "UCK",αναφέρεται η αόριστη "αποστρατικοποίηση" της οργάνωσης από τα ξένα στρατεύματα και ο επαναπατρισμός των περίπου 850.000 Κοσσοβάρων προσφύγων.

Οσο για τη συγκρότηση προσωρινής "διεθνούς διοίκησης" στο Κοσσυφοπέδιο,το κείμενο συμφωνίας των "Οκτώ" αναφέρει πως ο ΓΓ του ΟΗΕ θα διορίσει αυτή την προσωρινή αρχή διοίκησης του Κοσσυφοπεδίου, που θα περιλαμβάνει και τη σύσταση διεθνούς αστυνομικής δύναμης, με την "οποία ο λαός του Κοσσόβου θα απολαμβάνει καθεστώς πλήρους αυτονομίας μέσα στο πλαίσιο της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας".

Επιπλέον, ορισμένες πληροφορίες από τον τόπο συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών της "Ομάδας των Οκτώ" στην Κολωνία ανέφεραν πως οι αξιωματούχοι συμφώνησαν πως το ΝΑΤΟ θα πρέπει να σταματήσει τους βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία πριν την έγκριση του σχεδίου απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά με τη σημείωση πως θα πρέπει να αρχίσει άμεσα η αποχώρηση των δυνάμεων του γιουγκοσλαβικού στρατού από το Κοσσυφοπέδιο... Αυτό το αμφιλεγόμενο σημείο προφανώς σχετίζεται με τις αντιδράσεις της Μόσχας και επί της ουσίας μάλλον επιχειρείται εγγράφως μία λεκτική αναφορά προς εκτόνωση των ρωσικών αντιρρήσεων. Κάτι το οποίο εξακριβώνεται κατά κάποιο τρόπο και από τις δηλώσεις που έκανε ώρες μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών στην Κολωνία ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Ιγκόρ Ιβάνοφ, σύμφωνα με τις οποίες "αρκετά θέματα είναι ανοιχτά και θα συζητηθούν στο Συμβούλιο Ασφαλείας"...

Εντούτοις, ο ΓΓ του ΟΗΕ επιβεβαίωσε πως το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού θα συνεδρίαζε γύρω στις 19.00 χτες το απόγευμα (ώρα Ελλάδας) για να εξετάσει το σχέδιο απόφασης των υπουργών Εξωτερικών της "G8" για το Κόσσοβο. Μάλιστα, ο ΓΓ Κόφι Αναν, εξέφραζε σε δημοσιογράφους την ελπίδα πως "δε θα είναι ανυπέρβλητα τα όποια προβλήματα και εάν προκύψουν"... και πως θα ψηφιστεί τελικώς το σχέδιο απόφασης της "Ομάδας των Οκτώ". Κατέληξε δε, λέγοντας πως των "πολιτικών πλευρών" του σχεδίου θα επιληφθεί ο ΟΗΕ και πως της "επιχείρησης αυτής θα ηγηθεί ο ειδικός αντιπρόσωπός του".

Απ' την άλλη πλευρά, ξένες διπλωματικές πηγές στον ΟΗΕ εξέφραζαν την προσδοκία πως το σχέδιο απόφασης θα συζητηθεί, προσθέτοντας πως οποιοδήποτε αποτέλεσμα δεν πρόκειται να σημειωθεί "πριν το απόγευμα της Τετάρτης" (σήμερα).

Οκτώ από τα 15 μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν είχαν καμία συμμετοχή στην επεξεργασία και κατάληξη του σχεδίου, όπως η Βραζιλία, η Γκαμπόν, η Γκάμπια, η Μαλαισία, η Ναμίμπια, η Σλοβενία, η Αργεντινή και το Μπαχρέιν. Οπως μάλιστα επισήμαιναν ξένοι διπλωμάτες "εκ των πραγμάτων καθυστέρηση" θα προκληθεί μόνον και μόνον από το γεγονός πως οι πρεσβευτές των παραπάνω χωρών θα πρέπει να στείλουν το έγγραφο σχέδιο απόφασης προς τις κυβερνήσεις τους για έγκριση.

Η μόνη από τις χώρες που δεν είχε άμεση συμμετοχή στην κατάληξη του σχεδίου απόφασης των "Οκτώ", αλλά γνώση του περιεχομένου του και με δικαίωμα άσκησης βέτο, είναι η Κίνα και ως εκ τούτου η αντίδρασή της προκαλεί το μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ' όλα τα μέλη (προσωρινά και μόνιμα) του Συμβουλίου Ασφαλείας.