Τιμητική θέση στο μεγάλο αντιχιτλερικό μέτωπο των λαών κατέχει και ο ελληνικός λαός, με τις αμέτρητες θυσίες του από την αρχή του πολέμου και σ' όλη τη διάρκειά του. Στο μεγάλο αντιφασιστικό αγώνα, ο ελληνικός λαός και στρατός αντιμετώπισαν από τους πρώτους ηρωικά την απρόκλητη επιδρομή του ιταλικού φασισμού τον Οκτώβρη του 1940. Εφραξαν το δρόμο στον εισβολέα και τον έδιωξαν από το ελληνικό έδαφος. Πρόβαλε ηρωική αντίσταση κατά των χιτλερικών ορδών τον Απρίλη του 1941.

Στις δύσκολες στιγμές, όταν ο ελληνικός λαός βρέθηκε κάτω από τη φασιστική κατοχή και τα παλιά αστικά κόμματα κήρυχναν την παθητική αναμονή και τη "σύνεση", και ηγετικά τους στελέχη συνεργάζονταν με τους καταχτητές, πρώτο το ΚΚΕ, το κόμμα της εργατικής τάξης, σήκωσε ψηλά τη σημαία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ ιδρύθηκε, μαζί με άλλα πατριωτικά κόμματα, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) (Σεπτέμβρης 1941), που με την πολιτική του, της εθνικής ενότητας, συγκέντρωσε τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού στον αγώνα για την απελευθέρωση.Κάτω από τη σημαία του ΕΑΜ, αναπτύχθηκε το ένδοξο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης. Αποφασιστική επίδραση στην ανάπτυξη αυτού του κινήματος είχαν, όπως και σ' όλα τα κινήματα αντίστασης της Ευρώπης, η ηρωική πάλη του ένδοξου σοβιετικού λαού.

Το ΕΑΜ, που ψυχή του ήταν το ΚΚΕ, καθοδήγησε τους μαζικούς απεργιακούς αγώνες των εργαζομένων, τις μεγάλες μαχητικές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις για την επιβίωση του λαού, τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης, για το σταμάτημα της αιματηρής φασιστικής τρομοκρατίας. Το ΕΑΜ οργάνωσε ένα από τα ισχυρότερα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα της Ευρώπης, τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ), που με την ένοπλη δράση του έδωσε γερά χτυπήματα στους καταχτητές και απελευθέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας.

Στις ελεύθερες περιοχές για πρώτη φορά εγκαθιδρύθηκε λαϊκή εξουσία με επικεφαλής την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ) και εκλεγμένο από το λαό, παρά τις συνθήκες κατοχής, Εθνικό Συμβούλιο.

Ο ελληνικός λαός όμως δεν πρόλαβε να γευτεί τους καρπούς της νίκης. Η ένοπλη επέμβαση των Βρετανών ιμπεριαλιστών, το Δεκέμβρη του 1944, ανέκοψε βίαια την ομαλή δημοκρατική εξέλιξη της χώρας, έφερε τη δοσίλογη Δεξιά στην εξουσία και επέβαλε το καθεστώς της εθνικής υποτέλειας. Η επέμβαση αυτή των Αγγλων ιμπεριαλιστών και σε συνέχεια η ωμή επέμβαση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, στάθηκαν η πηγή της μεταπολεμικής κακοδαιμονίας της Ελλάδας.Σε όλα αυτά τα χρόνια, το ΚΚΕ, μέσα σε μια αιματηρή περίοδο διώξεων και παρανομίας ως το 1974, κράτησε και συνεχίζει να κρατά ψηλά τη σημαία του αγώνα για την ειρήνη και την εθνική ανεξαρτησία, για την έξοδο της χώρας από το ΝΑΤΟ και την ΕΟΚ (τώρα Ευρωπαϊκή Ενωση), την απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων και πυρηνικών όπλων.