Είναι κάτι παραπάνω από φανερό πως μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, άρχισαν μια "δυτική" οικονομική διείσδυση σ' αυτήν την περιοχή. Οι μεγάλες μονοπωλιακές επιχειρήσεις του "δυτικού κόσμου" απόκτησαν νέα τεράστια οικονομικά συμφέροντα από τις ιδιωτικοποιήσεις και τη γενικότερη πορεία εκμετάλλευσης νέων χωρών, εδαφών και λαών. Δεν πρέπει να είναι τυχαίο το γεγονός πως στην "πρώτη σειρά" των χωρών που ετοιμάζονται να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, είναι χώρες που παρουσιάζονται ως "πρωτοπόρες" στην καπιταλιστικοποίηση: Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία. Ποιος, όμως, θα υποστηρίξει, αν χρειαστεί, τα νέα συμφέροντα που απόκτησαν σ' αυτές τις χώρες οι πολυεθνικές; Η επέκταση του ΝΑΤΟ προς αυτές τις χώρες έχει ακριβώς το ρόλο της "κατοχύρωσης" και με στρατιωτικό τρόπο των νέων συμφερόντων και αφεντικών.
Η επέκταση του ΝΑΤΟ, είναι φανερό πως δε στηρίζεται ούτε καν το πρόσχημα της "επιβολής της ειρήνης", "αλλά, - όπως σημειώνει και η πρόσφατη Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, (το ΝΑΤΟ) - επιδιώκει να αναμειγνύεται ένοπλα και στο εσωτερικό χωρών, στις μεταξύ κρατών διενέξεις. Διεκδικεί μαζί με τις ΗΠΑ το δικαίωμα της διάλυσης εθνικών στρατών, της ανασυγκρότησης και ανασύνθεσης εθνικών κρατών και της επίβλεψής τους. Οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις αναδείχνονται πιο καθαρά σε δυνάμεις που έχουν κύριο στόχο να καταπνίγουν τα λαϊκά κινήματα, να στηρίζουν ή να αποσταθεροποιούν κυβερνήσεις, να επεμβαίνουν ανοιχτά όταν οι λαοί παίρνουν τις τύχες στα χέρια τους και αποφασίζουν ποια ανάπτυξη, ποιο κοινωνικό σύστημα τους εκφράζει".(1)
Ταυτόχρονα, όπως ομολογείται από πολλές πλευρές Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες πιστεύουν "ότι με την ένταξη νέων μονάδων στη Συμμαχία θα περιοριστεί το πρόβλημα της εξεύρεσης δυνάμεων, για να φέρουν εις πέρας αποστολές της μορφής και της εμβέλειας που θα προκύψουν από την - υπό διαμόρφωση ακόμη - νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ".(2)Το τι συγκεκριμένα σημαίνει αυτό αποκαλύπτει η Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ, που σημειώνει: "Διαφαίνεται η τάση οι στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης να χρησιμοποιηθούν για τις πιο επικίνδυνες και απομακρυσμένες επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, ώστε να αποφεύγεται η άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ και των Δυτικοευρωπαίων".(3)
Η επέκταση όμως του βορειοατλαντικού συνασπισμού δεν μπορεί παρά να προκαλεί τη Ρωσία, αφού πεντακάθαρα πια καταρρέουν πλήρως τα περί "κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού", που είχε εισαγάγει ο Γκορμπατσόφ,το "η Ρωσία δεν έχει εχθρούς", που πρόσθεσε ο Γιέλτσιν.Στην πράξη είναι φανερό πως ξαναχαράζονται νέες διαχωριστικές γραμμές στην Ευρώπη κι αυτό πλέον το συνειδητοποιεί η πλειοψηφία των Ρώσων. Πρόσφατα η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Ολμπράιτ, σε άρθρο της, ισχυρίζεται πως "η υποστήριξη της εισδοχής στο ΝΑΤΟ έχει συσπειρώσει πολιτικά κόμματα κάθε ιδεολογίας υπέρ της σύμπραξης με τη Δύση" (4), στη Ρωσία όμως συμβαίνει ακριβώς το ανάποδο! Ολα τα κόμματα και οι πολιτικοί, για διαφορετικούς εννοείται λόγους ο καθένας,τάσσονται ενάντια στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, αν εξαιρέσουμε τον ανεκδιήγητο πρώην υπ. εξωτερικών Α. Κόζιρεφ.
Ομως μοιάζει πως το ΝΑΤΟ έχει πάρει την απόφασή του, κι όχι τυχαία αφού οι ηγετικές δυνάμεις σ' αυτό, μετά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, αλλά και της Σοβιετικής Ενωσης, απέκτησαν μια φανερή υπεροχή οικονομική, στρατιωτική,έναντι της Ρωσίας. Κι αυτήν την υπεροχή σκέφτονται τώρα να την "εξαργυρώσουν".
Το υπο-ερώτημα θα λέγαμε που προκύπτει είναι: γιατί η επέκταση του ΝΑΤΟ γίνεται τώρα, κι όχι πριν 2 - 3 χρόνια, όταν το κλίμα ήταν καλύτερο για μια τέτοια επέκταση; Την περίοδο, δηλαδή, που στη Ρωσία υπήρχε στο υπουργείο Εξωτερικών ο Α. Κόζιρεφ, που ήταν αυτό που λέμε στα νεοελληνικά "κώλος και βρακί" με τους Δυτικούς ομολόγους του. Τότε για παράδειγμα, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το 56,2% στην Τσεχία ήταν υπέρ της ένταξής της στο ΝΑΤΟ, ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει πέσει στο 37%.(5) Η μόνη ίσως λογική εξήγηση είναι πως το ΝΑΤΟ και οι κυρίαρχοι σ' αυτό οικονομικοπολιτικοί κύκλοι νιώθουν πως τα συμφέροντά τους μπορούν στο άμεσο μέλλον να αμφισβητηθούν, είτε από ένα ισχυρό λαϊκό, εργατικό κίνημα που παρά τις δυσκολίες συνεχώς αναπτύσσεται,είτε από κάποια άλλη ιμπεριαλιστική δύναμη, που στη συγκεκριμένη περιοχή δε θα μπορούσε να είναι άλλη από την ίδια τη Ρωσία. Συμπερασματικά, λοιπόν, μπορούμε να πούμε πως το ΝΑΤΟ προσπαθεί να αξιοποιήσει την υπεροχή του στην Ευρώπη, "καταπίνοντας" νέες χώρες, για να διασφαλίσει τα συμφέροντα των κυρίαρχων σ' αυτό ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, από κάθε κίνδυνο που μπορεί στο άμεσο μέλλον εμφανιστεί.