Στην Αθήνα βρέθηκε πρόσφατα ο ΓΓ της Ενωσης Δημοκρατικών Δικηγόρων της Κολομβίας και μέλος της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κολομβίας, Μιγκέλ Γκονζάλες, προσκεκλημένος της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΑΑ). Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Ρ», ο σ. Γκονζάλες μιλάει για τη σημερινή κατάσταση στην πολύπαθη πατρίδα του, που μαστίζεται, εδώ και δεκαετίες, από εμφύλια σύρραξη, ενώ τονίζει ιδιαίτερα την κατάφωρη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και τη δεινή κατάσταση των πολιτικών κρατουμένων.

-- Θα θέλαμε κατ' αρχήν να μας περιγράψετε τη σημερινή κατάσταση στην πατρίδα σας, 14 μήνες μετά την εφαρμογή του γνωστού «Πατριωτικού Σχεδίου».

-- Η πολιτικο-κοινωνική κατάσταση στην Κολομβία συνεχίζει να είναι πολύ δύσκολη και σύνθετη. Η Κολομβία θεωρείται η χώρα του δυτικού ημισφαιρίου όπου περισσότερο καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα, σύμφωνα με έκθεση της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, που παρουσιάστηκε στην 61η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο Απρίλη. Αυτή η ανθρωπιστική κρίση οφείλεται, από τη μια πλευρά, όπως θα γνωρίζετε, σε μια πολιτική, κοινωνική και οικονομική κρίση, η οποία έχει οξυνθεί το τελευταίο διάστημα από την εντατικοποίηση της εφαρμογής των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Αυτή η πολιτική έχει άμεσες, αρνητικές επιπτώσεις στην κατάσταση του εργαζόμενου λαού. Η ψαλίδα μεταξύ πλουσίων και φτωχών συνεχώς ανοίγει στην πατρίδα μας. Ταυτόχρονα, με την επιβολή της λεγόμενης πολιτικής «δημοκρατικής ασφάλειας», εδώ και δύο χρόνια, όταν ανέλαβε την Προεδρία της χώρας ο Αλβαρο Ουρίμπε Βέγιες, έχουμε μια επικίνδυνη αναζωπύρωση του πολέμου, της σύγκρουσης μεταξύ κράτους και αντάρτικων δυνάμεων, που διαρκεί εδώ και δεκαετίες.

Πολύ ανησυχητική είναι η κατάσταση και από την άποψη της συστηματικής και μόνιμης καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εχουν αυξηθεί οι εξωδικαστικές εκτελέσεις, ενώ συνεχίζουν να δρουν οι παραστρατιωτικές οργανώσεις. Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους παραστρατιωτικούς, που ουσιαστικά σημαίνει ότι εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, εγκλήματα γενοκτονίας θα μείνουν ατιμώρητα, αφού το νομικό πλαίσιο που θέλει να επιβάλει η κυβέρνηση, μέσω ενός σχεδίου νόμου που παρουσίασε και που ονομάζεται «Σχέδιο δικαιοσύνης και ειρήνης» δημιουργεί ποινές πολύ μικρές σε σχέση με τη σοβαρότητα των εγκλημάτων που διέπραξαν αυτά τα άτομα.

Εμείς, καθώς και πολύ δημοκρατικοί και προοδευτικοί φορείς της χώρας, πιστεύουμε ότι αυτός ο νόμος και αυτές οι διαπραγματεύσεις με τους παραστρατιωτικούς, δεν περιέχουν, κυρίως, ουσιαστικές πλευρές των διεθνών κανονισμών αναφορικά με την αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την επανόρθωση. Από τη μία πλευρά έχουμε τις διαπραγματεύσεις με τους παραστρατιωτικούς, που έχουν άμεση σχέση με κατάφωρη καταπάτηση του διεθνούς Δικαίου, όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα, που συνδέονται άμεσα με την πολιτική του ναρκεμπορίου και από την άλλη υπάρχει μια πολιτική στρατιωτικής σύγκρουσης με τις αντάρτικες οργανώσεις. Αυτή η πολιτική της στρατιωτικής σύγκρουσης εφαρμόζεται μέσα από το «Σχέδιο Κολομβία» και ιδιαίτερα το «Πατριωτικό Σχέδιο», που επιβλήθηκε εδώ και 14 μήνες και που δεν είναι παρά η μεγαλύτερη αντεπίθεση που διεξάγεται στην ιστορία της εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης στην Κολομβία. Σε αυτήν την υπόθεση, εμπλέκονται πάνω από 25.000 επαγγελματίες στρατιώτες, περίπου 1.000 Βορειοαμερικανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι, ενώ η εφαρμογή αυτού του «Πατριωτικού Σχεδίου» στοιχίζει στη χώρα καθημερινά 1.000.000 δολάρια, χρήματα και πόροι που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη λύση των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που έχουμε στην Κολομβία, για τη λύση στο θέμα της ανεργίας, της υγείας, της παιδείας, τομείς που συνεχώς επιδεινώνονται και φυσικά ιδιωτικοποιούνται. Αρα, λοιπόν, είναι παράλογη η συνέχιση του πολέμου στην Κολομβία.

-- Πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει μια πολιτική λύση μέσω διαπραγματεύσεων;

-- Εμείς, όπως και άλλες οργανώσεις, είμαστε, ακριβώς, υπέρ μιας πολιτικής λύσης στην ένοπλη σύγκρουση μέσω διαπραγματεύσεων, που σημαίνει ότι θα πρέπει να μπει τέλος στις αιτίες που προκάλεσαν αυτήν τη σύγκρουση, όπως το ιδιαίτερα αντιδημοκρατικό καθεστώς. Σήμερα, η Κολομβία παρουσιάζεται θεωρητικά ως ένα δημοκρατικό, κοινωνικό κράτος δικαίου, όμως στην πράξη αυτό το κράτος δικαίου δεν υλοποιείται, οπότε συνεχίζεται η σοβαρή κατάσταση της καταπάτης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συνεχίζουν να παραβιάζονται βασικές και ουσιαστικές δημοκρατικές ελευθερίες. Εμείς αγωνιζόμαστε για μια δημοκρατική διαδικασία και άνοιγμα για προχωρημένες αλλαγές της κολομβιανής κοινωνίας, όμως υπάρχουν φορείς που παραδοσιακά άσκησαν την εξουσία, που καρπώνονται κέρδη από την άσκηση αυτής της δεσποτικής εξουσίας, και που αρνούνται τη δυνατότητα να προχωρήσουμε σε δημοκρατικές αλλαγές στην πατρίδα μας.

-- Υπάρχει και το σοβαρό θέμα των πολιτικών κρατουμένων. Γνωρίζουμε ήδη δύο περιπτώσεις έκδοσης πολιτικών κρατουμένων από την Κολομβία στις ΗΠΑ. Τι έχετε να μας πείτε γι' αυτό το θέμα;

-- Σχετικά με το θέμα των πολιτικών κρατουμένων στην Κολομβία, το πρώτο που πρέπει να επισημάνουμε, είναι ότι τον τελευταίο καιρό η κατάσταση έχει γίνει πιο σύνθετη, έχει αυξηθεί ο αριθμός των πολιτικών κρατουμένων. Παρότι σήμερα στην Κολομβία, με αλλαγές που έγιναν στον ποινικό κώδικα, όταν συλλαμβάνονται αντάρτες, περνούν από μία ποινική ακροαματική διαδικασία και δίκη και κατηγορούνται για τρομοκρατία ή άλλα αδικήματα και όχι για ανταρσία που, σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, θα ήταν πολιτικό αδίκημα. Ωστόσο, δεν παύουν να είναι πολιτικοί κρατούμενοι και ο αριθμός τους αυξάνεται συνεχώς. Σήμερα, υπάρχουν γύρω στα 5.000 - 6.000 άτομα, ενώ πολλά από αυτά έχουν καταδικαστεί σε ποινές κράτησης μεγάλης διάρκειας. Με τις αλλαγές που έγιναν πρόσφατα στον ποινικό κώδικα έχουν αυξηθεί οι ανώτατες ποινές από 40 χρόνια κράτησης στα 60 χρόνια, που στην ουσία είναι μία καταδίκη ισόβιας κάθειρξης, αν πάρετε υπόψη σας ότι ο μέσος όρος ζωής στην Κολομβία είναι στα 75 με 77 χρόνια, αν και η Κολομβία έχει υπογράψει όλες τις διεθνείς συμβάσεις σχετικά με την κατάργηση της ισόβιας κάθειρξης. Ταυτόχρονα, οι συνθήκες κράτησης είναι πολύ δύσκολες, αυξάνεται ο αριθμός των κρατουμένων γενικά, σήμερα κρατούνται 60.000 άτομα, από τα οποία, όπως ήδη αναφέραμε, οι 5.000 με 6.000 είναι πολιτικοί κρατούμενοι.

Ενα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι ότι, παρ' όλο που το Σύνταγμα της Κολομβίας απαγορεύει ρητά την έκδοση ατόμων που έχουν διαπράξει πολιτικά αδικήματα, όπως οι αντάρτες σύμφωνα με το Σύνταγμα, με τις αλλαγές που έγιναν στον ποινικό κώδικα, βάσει του οποίου χαρακτηρίζονται ποινικά τα αδικήματα αυτά, όπως ήδη προαναφέραμε, και στα πλαίσια της συμφωνίας δικαστικής συνεργασίας που υπέγραψε η Κολομβία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ισχύει σήμερα, είχαμε πρόσφατα δύο περιπτώσεις έκδοσης. Η περίπτωση του Σιμόν Τρινιδάδ, μέλους των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC) με μεγάλο κύρος, που συμμετείχε σε ολόκληρη τη διαδικασία των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των FARC και της προηγούμενης κυβέρνησης Παστράνα, όπως επίσης η περίπτωση της αντάρτισσας των FARC, Σόνια, που εκδόθηκαν στις ΗΠΑ τέλος του προηγούμενου έτους και στην αρχή του τρέχοντος αντίστοιχα, με την κατηγορία της τρομοκρατίας. Συνεπώς, θεωρούμε ότι με αυτόν τον τρόπο η ανεξαρτησία και η αυτονομία της δικαστικής εξουσίας στην Κολομβία περιορίζεται σοβαρότατα, ενώ αυτές οι περιπτώσεις έκδοσης έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις διατάξεις του Συντάγματός μας.

Είναι ακόμα η πολύ πρόσφατη περίπτωση του Ροντρίγο Γκράντα Εσκομπάρ, που για πολλά χρόνια ήταν μέλος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων των FARC. Να πω εδώ ότι, μετά από αίτημα του ιδίου και της οικογένειάς του, είμαι ο δικηγόρος υπεράσπισής του. Τον Γκράντα, λοιπόν, τον απήγαγαν στο Καράκας, Κολομβιανοί αστυνομικοί σε συνεργασία με αστυνομικούς της Βενεζουέλας, οι οποίοι δεν είχαν καμία εξουσιοδότηση από την κυβέρνηση του Προέδρου Ούγκο Τσάβες, και στη συνέχεια τον μετέφεραν στην Κολομβία. Γι' αυτήν την απαγωγή, η κυβέρνηση της Κολομβίας πλήρωσε γύρω στα 2.000.000 δολάρια (!) Αυτή η ενέργεια αποτελεί ωμή παραβίαση του Δικαίου της Βενεζουέλας καθώς και του διεθνούς Δικαίου, ενώ δημιούργησε δυσκολίες στις διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών. Δεν είναι η πρώτη φορά που προειδοποιούμε ότι υπάρχουν ενέργειες των μυστικών υπηρεσιών και της αστυνομίας της Κολομβίας για παραβίαση των συνόρων όμορων, αδερφών χωρών και δημιουργία παρόμοιων προβλημάτων.

Ο Ροντρίγο Γκράντα αντιμετωπίζει σήμερα δύο ποινικές δίκες στην Κολομβία και πρέπει να επισημάνουμε ότι η δικαστική διαδικασία που ακολουθείται, αγνοεί τους βασικούς κανόνες Δικαίου. Για παράδειγμα, παρουσιάζονται μάρτυρες κατηγορίας με χαλκευμένα αποδεικτικά στοιχεία. Οταν, στη συνέχεια, εμείς οι δικηγόροι υπεράσπισης απαιτούμε την πρόσβαση σε αυτά τα στοιχεία, η εισαγγελία μάς το αρνείται. Με αυτόν τον τρόπο είναι αδύνατον να διεξαχθεί μία ποινική δίκη, όπως γίνεται σε ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό Δίκαιο.