(Του απεσταλμένου μας)

Το σκληρό παζάρι ξεκίνησε νωρίς χτες το πρωί, όταν κατέστη σαφές ότι ο Ερντογάν δεν έκανε δεκτή την κοινή θέση των «25» που του παρουσίασε ο Ολλανδός προεδρεύων Γ.Π. Μπαλκενέντε.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι αμέσως μετά την άρνηση του Ερντογάν - προφανώς για λόγους διαπραγματευτικής τακτικής - η Ολλανδική Προεδρία εμφανίστηκε πρόθυμη και έτοιμη (!) να υποβάλει «νέες προτάσεις», προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Το δεύτερο που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι οι νέες προτάσεις που αποσκοπούσαν να διευκολύνουν το Ρ.Τ. Ερντογάν είχαν στο επίκεντρό τους το Κυπριακό. Με άλλα λόγια, το πρώτο και πιθανότατα το μόνο θέμα που «άντεξε» ήταν το Κυπριακό. Οπως φάνηκε στη συνέχεια αυτό «δεν ήταν για καλό»...

Συγκεκριμένα, προσφέρθηκε η δυνατότητα στον Ερντογάν να μην υπογράψει, όπως προέβλεπε η αρχική «κοινή θέση» των «25», χτες (17 Δεκέμβρη) το πρωτόκολλο της Τελωνειακής Σύνδεσης, αλλά να δεσμευτεί, μέσω μιας προσωπικής δήλωσης ενσωματωμένης στο παράρτημα του κειμένου Συμπερασμάτων ότι θα προχωρήσει στην υπογραφή μέχρι τις 30 Οκτώβρη 2005.

Το κωμικοτραγικό είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε, ανεπίσημα, να χαιρετίσει την εξέλιξη, παρ' όλο που ήταν φανερό ότι ήταν πιο δυσμενής για τις θέσεις που προωθούσε. Κυβερνητικές πηγές έκαναν λόγο για «καλά νέα (!), ισχυριζόμενες ότι η δήλωση Ερντογάν είναι πιο ισχυρή δέσμευση από τη μονογραφή του πρωτοκόλλου επέκτασης της τελωνειακής ένωσης. Μάλιστα, επιχειρώντας να πείσουν ότι πρόκειται για ευνοϊκή για τις «ελληνικές θέσεις» εξέλιξη, επικαλούνταν ότι ο Ερντογάν βρίσκεται «σε δύσκολη θέση» και γι' αυτό είχε αποχωρήσει από το κτίριο που γινόταν η Σύνοδος Κορυφής και είχε πάει στο ξενοδοχείο του.

Η συνέχεια, όμως, ήταν πολύ χειρότερη από ό,τι φαντάζονταν τα κυβερνητικά στελέχη. Ο Ρ.Τ. Ερντογάν επέμενε ότι δεν μπορεί να αναλάβει καμία επίσημη και γραπτή δέσμευση για υπογραφή του πρωτοκόλλου, που στην ουσία συνιστά μια μορφή ντε φάκτο αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοπρασίας.

Τη θέση αυτή εξέφρασε σε συνάντηση που είχε με τον Γ.Π. Μπαλκενέντε παρουσία του καγκελάριου Γκ. Σρέντερ, του Μ. Μπαρόζο και άλλων.

Και - ω! του θαύματος - η Ολλανδική Προεδρία εμφανίστηκε να αποδέχεται τη νέα αξίωση του Τούρκου πρωθυπουργού και να την εισαγάγει ως δική της θέση στους «25». Σύμφωνα με τη θέση της Ολλανδικής Προεδρίας θα περιλαμβανόταν στο σχέδιο Συμπερασμάτων μια δήλωση που θα χαιρέτιζε την ...προφορική δέσμευση, που θα έκανε ο Ερντογάν για την υπογραφή του πρωτοκόλλου τελωνειακής ένωσης. Φυσικά, αυτή η νέα θέση βρήκε κάθετα αντίθετο τον Κύπριο Πρόεδρο Τάσσο Παπαδόπουλο, που φέρεται να έκανε λόγο για «αδιέξοδο». Είχε προηγηθεί φραστικό επεισόδιο μεταξύ του Κύπριου Προέδρου και του Τόνι Μπλερ, ο οποίος προωθούσε διαρκώς τις θέσεις της Τουρκίας σε βάρος των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Την ίδια στιγμή, έντονες ήταν οι ανησυχίες για σύνδεση της ντε φάκτο αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία μέσω του πρωτοκόλλου με τη συνολική επίλυση του Κυπριακού, στη βάση βέβαια του«σχεδίου Ανάν». Τις ανησυχίες ενίσχυσε η παρουσία του ίδιου του ΓΓ του ΟΗΕ, χτες στις Βρυξέλλες, προσκεκλημένου της Ολλανδικής Προεδρίας. Στις 2.30 χτες, το απόγευμα, οι «25» είχαν εισέλθει στην αίθουσα των συνεδριάσεων, για να συζητήσουν την τελευταία (;) πρόταση της Ολλανδικής Προεδρίας...