Οι ευρωεκλογές και το αποτέλεσμά τους στη Γερμανία (ΟΔΓ) δίνουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε, με ορισμένη σχετικότητα βεβαίως, τις διαθέσεις των λαϊκών στρωμάτων στην πιο ισχυρή καπιταλιστική χώρα της ΕΕ, στα πλαίσια της οικονομικής και κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας που διαμορφώνεται στη συγκεκριμένη χώρα. Πρέπει να πούμε, δε, ότι η οικονομική κατάσταση των λαϊκών στρωμάτων στην ΟΔΓ χειροτερεύει συνεχώς. Αντίθετα, τα μονοπώλια, γερμανικά, και ξένα που δρουν στη Γερμανία, αυξάνουν συνεχώς τα κέρδη τους. Οι συνέπειες των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων γίνονται βασανιστικές για τους εργάτες.

Αν θέλαμε να σταθούμε γενικά στους παράγοντες, που διαμορφώνουν την κατάσταση, στην οποία ζουν τα λαϊκά στρώματα στην ΟΔΓ, αυτοί συνοπτικά είναι οι εξής:

• Η ακόμα μεγαλύτερη οικονομική, πολιτική και στρατιωτική διείσδυση στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και τις πρώην γερμανικές αποικίες της Αφρικής και οικονομικών ζωνών της Ασίας.
• Η παραπέρα στρατιωτικοποίηση της γερμανικής οικονομίας. Νέες παραγγελίες οπλικών συστημάτων νεότατης τεχνολογίας και εισαγωγή σε επιχειρησιακή δράση νέων φρεγατών - κορβετών, υποβρυχίων και αεροπλάνων, καθώς και 35 νέων διαστημικών πυραύλων τύπου «Αριάνε 5». Εναρμόνιση με το πολιτικο-στρατιωτικό δόγμα του NATO, αλλά και του Ευρωστρατού.
• Η εισαγωγή και ενεργοποίηση ακόμα συντηρητικότερης και πιο αντιδραστικής νομοθεσίας. Καταπάτηση των στοιχειωδών πολιτικών και εργασιακών δικαιωμάτων.
• Η μεγάλη μείωση των εισοδημάτων της λαϊκής οικογένειας.
• Οι κοινωνικές περικοπές, η ανεργία διαρκείας, που σπάει κάθε μήνα τα προηγούμενα ρεκόρ.
• Η παράταση του χρόνου εργασίας, με παράλληλη μείωση του μισθού και των σχετικών εργασιακών επιδομάτων.
• Το κλείσιμο επιχειρήσεων (πτώχευση), αλλά και η μεταφορά άλλων στα πρώην σοσιαλιστικά κράτη, καθώς και σε χώρες με φθηνό εργατικό δυναμικό.
• Οι εξαγορές και συνενώσεις επιχειρήσεων στην ΟΔΓ και προπαντός σε επίπεδο ΕΕ, με απόλυτη καταστροφή θέσεων εργασίας και μεταφορά τεχνογνωσίας σε άλλες χώρες της ΕΕ.
• Η συνεχής επιδείνωση των παρεχόμενων σπουδών των δημόσιων ιδρυμάτων όλων των τομέων. Η ακόμα μεγαλύτερη οικονομική συμμετοχή των σπουδαστών στα πανεπιστήμια και η προετοιμασία για ΑΜΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ των αποφάσεων του Μάαστριχτ, της Μπολόνια κλπ. για το επίπεδο των παρεχόμενων σπουδών, με προετοιμασία για τη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων.
• Οι περικοπές των επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας σε ανήμπορους, ανάπηρους και γέροντες με πολύ μικρά εισοδήματα.
• Οι περικοπές στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, ιδιωτικοποιήσεις και κλείσιμο νοσοκομείων, οδηγούν τα φτωχά στρώματα στην ΟΔΓ σε παραίτηση ακόμα κι από τα απολύτως αναγκαία (ιατρική επίσκεψη, υγιεινή διατροφή κλπ.).

Η ηγεσία των γερμανικών συνδικάτων πασχίζει να μειώσει την πίεση του εργατικού κινήματος απέναντι στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ξεπουλά τα συμφέροντα των εργαζομένων, προκειμένου να μείνει αλώβητο το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Παραδίδει βορά στους εργοδότες, που εκβιάζουν τους εργαζόμενους, το 35ωρο, τα επιδόματα κλπ.

Οι ευρωεκλογές του 2004 διεξήχθησαν σε κλίμα γενικής αδιαφορίας των γερμανικών κομμάτων να προβάλλουν την πολιτική τους σχετικά με την παραπέρα εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η άμεση προεκλογική τους καμπάνια ήταν υποτονική σχετικά μ' αυτό. Η παρέμβασή τους από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ήταν έντονη, παραπλανητική σε σχέση με τα λαϊκά προβλήματα και άκρως αντικομμουνιστική.

Χαρακτηριστικό ήταν ότι προβλήθηκαν συστηματικά οι θέσεις του PDS (KOΔHΣO) στην τηλεόραση και στους οργανωμένους κύκλους συζητήσεων, από τότε που το ΚΟΔΗΣΟ δέχτηκε στο Πρόγραμμά του την αναγνώριση της «κοινωνικής καπιταλιστικής αγοράς». Παράλληλα, με δεδομένες τις αρνητικές διαθέσεις του γερμανικού πληθυσμού στην κυρίαρχη πολιτική, χρησιμοποιήθηκε και σαν ανάχωμα για την προς τα αριστερά έκφραση των ψηφοφόρων, για το κράτημα απογοητευμένων πρώην ψηφοφόρων των υπόλοιπων κομμάτων της γερμανικής Βουλής.

Στην προεκλογική αντιπαράθεση τέθηκαν κυρίως τα ζητήματα της εσωτερικής πολιτικής στην ΟΔΓ και κριτήριο για την πολιτική των κομμάτων ήταν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην κοινωνική πολιτική και τα εργασιακά δικαιώματα.

Η ίδια η προεκλογική περίοδος έδειξε την αδιαφορία του γερμανικού λαού για τα τεκταινόμενα στην ΕΕ και την πορεία της και την απογοήτευση από την πολιτική της.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 51% των ψηφοφόρων ψήφισε με πρώτο κριτήριο την εσωτερική πολιτική. Το 43% δήλωσαν πως ενδιαφέρονται κατά πρώτο λόγο για θέματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η Χριστιανοδημοκρατική και Χριστιανοκοινωνική Ενωση πρόβαλε το σύνθημα: «Η Γερμανία μπορεί να κάνει περισσότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση», «Η Ευρώπη δε γίνεται στο άψε - σβήσε», κάνοντας λογοπαίγνιο ότι η ΕΕ δεν μπορεί να προχωρήσει με την «αριστερά».

Το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας είχε κεντρικό σύνθημα «Κόμμα της Ειρήνης», πιστεύοντας πως θα συγκινήσει την τελευταία στιγμή ψηφοφόρους, που εξαπατήθηκαν στις βουλευτικές εκλογές του 2002, από το φιλειρηνικό προσωπείο του Σρέντερ και τον ψήφισαν.

Οι Πράσινοι πρόβαλαν συνθήματα κατά του Μπους, η αφίσα τους απεικόνιζε τον «κλωνοποιημένο Μπους», και διάφορα περιβαλλοντολογικά συνθήματα.

Το ΚΟΔΗΣΟ κατέβηκε με κύριο σύνθημα την «Ευρώπη της κοινωνικής δικαιοσύνης».

Το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα πρόβαλε το σύνθημα: «Ενάντια σε μια Ευρώπη των μονοπωλίων», «Μια άλλη Ευρώπη είναι δυνατή, μπορεί να πραγματοποιηθεί», «Ενωμένοι ενάντια στην ΕΕ των στρατηγών και των μονοπωλίων».

Από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών (βλέπε πίνακα με συγκριτικά 1999-2004), προκύπτει ότι:

• Αυξήθηκε το εκλογικό σώμα στην ΟΔΓ, από το 1999, κατά 863.426 ψηφοφόρους.
• Το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία συνεχίζει την πτωτική του τάση και έφτασε στο 43%, έναντι του 45,2% των ευρωεκλογών του 1999 και του 79,1% των βουλευτικών εκλογών.
• Ο μεγάλος χαμένος των εκλογών είναι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, το οποίο τιμωρήθηκε από τους ψηφοφόρους του και έλαβε μόνο το 21,5%, από το 39,3% των ευρωεκλογών του 1999.
• Τα κόμματα CDU και CSU μειώθηκαν σε ψήφους και ποσοστά, σε μικρότερο σχετικά βαθμό από την SPD.
• Οι Πράσινοι σχεδόν διπλασίασαν τις ψήφους και τα ποσοστά τους.
• Το ΚΟΔΗΣΟ, με αμιγώς κομματικό ψηφοδέλτιο, εισέπραξε τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων του στα κρατίδια όπου συμμετέχει σε κυβερνητικό συνασπισμό και κέρδισε ψήφους όπου είναι αντιπολίτευση. Αυξήθηκε σε ψήφους και ποσοστά στα κρατίδια της πρώην Δυτικής Γερμανίας. Γενικά, είχε μικρή αύξηση σε ψήφους και ποσοστά.
• Οι Γκρίζοι (πάνθηρες), ένωση προοδευτικών συνταξιούχων, διπλασίασαν τις ψήφους, γεγονός που δείχνει πως με το πρόγραμμά τους άγγιξαν τους φόβους των ανθρώπων μεγάλης ηλικίας για την πολιτική των κυβερνητικών κομμάτων.
• Το ΓΚΚ, αυτή τη φορά, κατέβηκε αυτοτελώς στις εκλογές και έλαβε συνολικά 37.231 ψήφους ή το 0,1% του εκλογικού σώματος.
• To NPD υπερδιπλασίασε παγγερμανικά τις ψήφους του. Οι Ρεπουμπλικάνοι έμειναν σταθεροί. Αλλα μικρά αντιδραστικά και συντηρητικά κόμματα αύξησαν τις ψήφους τους και τα ποσοστά τους.
• Τα διάφορα κοινωνικά φόρα, αριστερές ενώσεις και κοινωνικά κινήματα δεν μπόρεσαν να εκφραστούν σε κάποιο ενιαίο πολιτικό σχήμα και αφομοιώθηκαν από τα ήδη υπάρχοντα κόμματα της Βουλής.
• Γενικά, δεν υπήρξε σοβαρή αλλαγή στα εκλογικά ποσοστά.

Η πολιτική των CPU/CSU, η προεκλογική τους δραστηριότητα δεν κατάφεραν να πείσουν τους ψηφοφόρους τους, οι οποίοι κατά το μεγαλύτερο μέρος απείχαν. Επίσης, δεν κατάφεραν να κερδίσουν από τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων των κυβερνητικών κομμάτων. Οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται τη δράση αυτών των κομμάτων σαν ακραία συμπολιτευτική και όχι άδικα, αφού η κριτική τους εστιάζεται στην πίεση για ταχύτερη απορύθμιση της «αγοράς εργασίας». Και τα δύο κόμματα έχασαν 1.754.943 ψήφους ή το 4,2%.

Το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα τιμωρήθηκε για την αντιλαϊκή πολιτική του. Εχασε 2.757.842 ψήφους και μειώθηκε το ποσοστό του κατά 9,2 ποσοστιαίες μονάδες, πέφτοντας στο 21,5%. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν μπόρεσε να κινητοποιήσει, παρά τις ατέρμονες προσπάθειες ακόμα και του συνδέσμου των εργοδοτών, τα κομματικά του μέλη και τους ψηφοφόρους του. Πιο συγκεκριμένα:

• Στους εργάτες έχασε 12 μονάδες και το εργατικό, κατά παράδοση, ισχυρότερο κομματικό στήριγμα έπεσε στο 24% του συνόλου των ψηφοφόρων του.
• Στους ηλικίας 44-59 χρόνων κέρδισε το 24% των ψηφοφόρων και στους
• πάνω από τα 60, 25% ελάχιστα πάνω από το μέσο όρο.

Σύμφωνα με υπολογισμούς του γερμανικού πρακτορείου ειδήσεων DPA, μόνο το 1/3 των ψηφοφόρων του στις βουλευτικές εκλογές του 2002 ξαναψήφισαν το 2004 στις ευρωεκλογές το SPD. Τα 2/3 στράφηκαν προφανώς στην αποχή ή σε άλλα κόμματα.

Οι Πράσινοι είναι οι κερδισμένοι των εκλογών, παίρνοντας το μεγαλύτερο μέρος των δυσαρεστημένων από τ' άλλα κόμματα ψηφοφόρων, ακόμα και του SPD. Κατάφεραν με το κόμμα τους να μη χρεωθούν εξ ολοκλήρου την αντιλαϊκή πολιτική του κυβερνητικού συνασπισμού, στον οποίο συμμετέχουν, προφασιζόμενοι αντιθέσεις, αρνήσεις, αντιστάσεις σε ακραίες επιλογές των SPD, CDU/CSU και FDP, τις οποίες βεβαίως υπερψήφιζαν. Καμουφλάρισαν τις πραγματικές τους επιδιώξεις και κέρδισαν την ψήφο των μικροαστών της πόλης και μέρος των διανοουμένων.

Ο πρωθυπουργός του κρατιδίου της Ρηνανίας - Βεστφαλίας, Στάινμπρουκ, ισχυρίστηκε ότι στις εκλογές αυτές δεν τιμωρήθηκε η πολιτική του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, γιατί ο άλλος συνεταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού, οι Πράσινοι, σχεδόν διπλασίασαν το ποσοστό τους. Ισα - ίσα, οι Πράσινοι με τους σοσιαλδημοκράτες έχουν πτώση στην εκτίμηση των ψηφοφόρων κατά 0,3%. Απλά, ξέρουν καλά να καμουφλάρονται. Για παράδειγμα, οι Πράσινοι ισχυρίστηκαν ότι αντιστάθηκαν στον προτεινόμενο νόμο για τη μεταναστευτική πολιτική, τον οποίο υπερψήφισαν αμέσως μετά τις εκλογές.

Το φιλελεύθερο γερμανικό κόμμα (FDP) ψηφίστηκε, όπως και πριν, από μεσαία στρώματα και επαγγελματίες. Μετά από 10χρονη απουσία από το Ευρωκοινοβούλιο, κατάφερε να περάσει το πλαφόν του 5% και να εκλέξει 7 ευρωβουλευτές, κερδίζοντας ένα μέρος των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων των άλλων κομμάτων.

Το ΚΟΔΗΣΟ (PDS) στις ευρωεκλογές έχασε μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων στα κρατίδια της πρώην DDR, εκτός της Θουριγγίας, όπου κέρδισε 28.153 ψήφους και αύξησε το ποσοστό του κατά 4,7 ποσοστιαίες μονάδες. Τιμωρήθηκε εκεί για τη στήριξη και προώθηση της πολιτικής της σοσιαλδημοκρατίας στα κρατίδια αυτά ενάντια στα συμφέροντα των εργαζομένων.

Στα κρατίδια της πρώην Δυτικής Γερμανίας, κέρδισε σημαντικό αριθμό ψήφων από δυσαρεστημένους ψηφοφόρους των άλλων κομμάτων και, παράλληλα, στέρησε το Γερμανικό Κομμουνιστικό Κόμμα από σημαντικό τμήμα παλιών του ψηφοφόρων που δρουν στα κοινωνικά κινήματα. Λειτούργησε εν μέρει σαν δεξαμενή δυσαρεστημένων ψηφοφόρων και ανάχωμα στην προς τα αριστερά κίνηση των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων.

Η αυτοτελής κάθοδος του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (DKP) στις εκλογές ως γεγονός, αυτό και μόνον, είναι μεγάλη επιτυχία. Είναι γνωστές οι δύσκολες συνθήκες, κάτω από τις οποίες αναπτύσσει τη δράση του, ο έντονος αντικομμουνισμός, το κυνήγι των κομμουνιστών στο δημόσιο τομέα, αλλά και στον ιδιωτικό. Οι ψήφοι που κέρδισε είναι κυρίως ψήφοι από την πρώην Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, (DDR), όπου εμφανίζει τάσεις ανοδικές μέσα από όλες τις αντιξοότητες. Μια αδυναμία ήταν ότι το κόμμα, παρά τις προσπάθειές του να συνεργαστεί με πλατύτερες δυνάμεις, στελέχη και ανένταχτους από τα κοινωνικά κινήματα, δεν τα κατάφερε.

Τέλος, αυξήθηκαν οι ψήφοι των ακροδεξιών και φασιστικών κομμάτων, τα οποία στην πορεία μπορεί να αποτελέσουν, αν το εργατικό κίνημα το επιτρέψει, την αιχμή του δόρατος της ακροδεξιάς τρομοκρατίας και αυτό εγκυμονεί κινδύνους για το λαϊκό κίνημα γενικότερα.

Συμπερασματικά, η εκλογική αναμέτρηση έδειξε ότι οι Γερμανοί ψηφοφόροι δεν ενδιαφέρονται για το Ευρωκοινοβούλιο, και γενικότερα, την ΕΕ. Οπως σημειώνει η Εταιρία Κοινωνικών Ερευνών «Infratest dimap», το 36% όσων απείχαν από τις εκλογές δήλωσαν ότι οι ευρωεκλογές γι' αυτούς είναι ασήμαντες, ενώ το 33% έδειξε με την αποχή την απογοήτευσή του για την πολιτική του κυβερνητικού συνασπισμού. Αλλά δυσαρέσκεια άρχισε να εκφράζεται και στην πολιτική που εφαρμόζεται στη χώρα. Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η οικονομική ύφεση συνεχίζει να υπάρχει. Η ανεργία βεβαίως, που για πολλούς αναλυτές ξεπερνά αυτήν της κρίσης του 1929-1933, δεν αντιμετωπίζεται, ενώ τα μέτρα της «Ατζέντας 2010» με τις μεγάλες περικοπές στην υγειονομική περίθαλψη και άλλες κοινωνικές παροχές, η μείωση των επιδομάτων ανεργίας και του χρόνου κατά τον οποίο θα μπορούν οι άνεργοι να επιδοτούνται, καθώς και η αύξηση τελευταία του εργάσιμου χρόνου χωρίς αύξηση αποδοχών υπό την απειλή μεταφοράς βιομηχανιών στο εξωτερικό, συνθέτουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο, το οποίο αντικειμενικά εκφράστηκε στις τάσεις αδιαφορίας απέναντι στην ΕΕ, αλλά και στη μείωση των κομμάτων κυβερνητικής εξουσίας.