Οι πρώτες πτήσεις τσάρτερ από και προς το νησί ξεκίνησαν τέλη Μάρτη, με τους μεγαλοξενοδόχους να αναφέρουν ότι αναμένουν ένταση των αφίξεων το τελευταίο 10ήμερο του Απρίλη και «μηνύματα» για αύξηση συνολικά έως και +7% σε σχέση με το 2023.

Την ίδια ώρα οι ξενοδοχοϋπάλληλοι καλούνται να ζήσουν δουλεύοντας μισό χρόνο ...για ολόκληρο, κάτω από μεγάλη πίεση προκειμένου να «βγει η δουλειά», πολλές φορές υπό άθλιες συνθήκες. Δουλεύουν υπερεντατικά για να είναι το νησί «πιο ανταγωνιστικό», να προσφέρει στους επισκέπτες «υπηρεσίες υψηλού επιπέδου», κελεύσματα που ακούγονται όχι μόνο από τα στόματα των μεγαλοεργοδοτών αλλά και όλους όσοι τους σιγοντάρουν και τους βοηθούν ποικιλοτρόπως.

Πρόκειται για λόγια που αναφέρονται και από εκπροσώπους των ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και λοιπών αστικών κομμάτων και στη Ζάκυνθο, των αιρετών τους στην τοπική διοίκηση, χωρίς ποτέ να τους απασχολεί με ποιους όρους για τους εργαζόμενους έχει στηθεί η τουριστική βιομηχανία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η άρνησή τους να στηρίξουν την υπογραφή τοπικής κλαδικής Σύμβασης Εργασίας που να προβλέπει ωράρια, ρεπό, άδειες, μέρες ασφάλισης, προϋπηρεσίες και άλλα δικαιώματα των εργαζομένων. Την ίδια ώρα που «καμαρώνουν» για την «επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου», μηδενικό είναι το ενδιαφέρον για το ποιος σηκώνει τα βάρη των «επιτευγμάτων» κερδοφορίας στον κλάδο, για το ότι ο εργαζόμενος μπορεί να μη δικαιούται ούτε μία μέρα ρεπό.

Μπροστά στη σεζόν ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με εργαζόμενους, κατέγραψε τις συνθήκες και τις προσδοκίες των ξενοδοχοϋπαλλήλων για το καλοκαίρι, που βρίσκονται στον αντίποδα των εργοδοτών τους. Καταγράφει παράλληλα τις προσπάθειες των εργαζομένων για να βελτιώσουν τη θέση τους, μέσα από τον καθημερινό αγώνα μαζί με το κλαδικό Συνδικάτο, με τη συμβολή και του Εργατικού Κέντρου.

«Η εργοδοτική πίεση που μας ασκούν, οι πολλές ώρες εργασίας με τα αυξημένα καθήκοντα, οι συνθήκες υγείας και ασφάλειας που είναι τριτοκοσμικές» είναι η κατάσταση όπως την περιγράφει ο 52χρονος Νίκος, μάγειρας, ο οποίος λέει για την εργοδοσία:

«Η κύρια δικαιολογία για να συμβούν όλα αυτά είναι ότι δεν υπάρχει προσωπικό, και γι' αυτό θα πρέπει να βγει η δουλειά με όσους εργάζονται, δηλαδή σε ένα πόστο όπου χρειάζονται πέντε άτομα να είναι δύο».

Πρόκειται για ένα από τα βασικά επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι ξενοδόχοι ώστε να ασκήσουν πίεση για ένταση της εργασίας και «ξεχείλωμα» του ωραρίου δουλειάς, θέλοντας να χωρέσουν ουσιαστικά «πολλά πόδια σε ένα παπούτσι» την ίδια ώρα που «κλαίγονται» για την έλλειψη εργατικών χεριών.

Η 35χρονη Βίκυ εξηγεί από την εμπειρία της σε spa μεγάλου ξενοδοχείου: «Υπάρχουν αυξημένα καθήκοντα εργασιών σε διάφορα πόστα. Αποτέλεσμα, να αυξάνονται οι ώρες εργασίας και να ξεπερνιέται το 8ωρο. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές δεν πληρώνονται οι υπερωρίες». Ιδιαίτερη είναι η επιβάρυνση των γυναικών, που δουλεύουν σε πολύ μεγάλο ποσοστό στα ξενοδοχεία, σε πολλές και δύσκολες δουλειές, με την Βίκυ να τονίζει για τις συνθήκες γαλέρας:

«Δεν υπάρχει καμιά μέριμνα από το κράτος για τις εργαζόμενες στον κλάδο που έχουν παιδιά. Είναι αρκετά δύσκολος ο συνδυασμός μητρότητας και εργασίας. Δεν προβλέπονται άδειες κύησης ή μητρότητας, ενώ είναι ανεπαρκείς οι υποδομές (παιδικοί σταθμοί κ.ά.) για τις γυναίκες αλλά και για τους άνδρες ξενοδοχοϋπαλλήλους». Ουσιαστικά θα πρέπει να έχουν μεγάλη οικογενειακή βοήθεια για να μεγαλώσουν τα παιδιά όταν αναγκάζονται να εργάζονται ατελείωτα ωράρια, χωρίς ρεπό, αργίες και Κυριακές, για να τα βγάλουν πέρα, υπό την απειλή «αν σου αρέσει, αλλιώς...».

Σε αυτά προστίθενται οι άθλιες συνθήκες υγείας και ασφάλειας στις κουζίνες (από τα ψυγεία, τους φούρνους, τα νερά στις λάντζες κ.λπ.), στα μπαρ και σε άλλα πόστα, με τις ατελείωτες ορθοστασίες, ή με τις καμαριέρες που φορτώνονται δεκάδες δωμάτια για καθάρισμα τη μέρα, με τα απορρυπαντικά που εισπνέονται κ.λπ. Σκοπός, τα πάντα να λειτουργούν «ρολόι» στη «βιτρίνα» του ξενοδοχείου, για «να είναι χαμογελαστός ο πελάτης» όπως σημειώνουν αφεντικά και διευθυντές, ενώ την ίδια ώρα στα υπόγεια και σε άλλους χώρους των ξενοδοχείων πολλών «αστέρων», εκατοντάδες εργάτες βιώνουν την εντεινόμενη εκμετάλλευση.

Το «ευχαριστώ» μάλιστα των κυβερνήσεων (ΝΔ σήμερα, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κ.ά. παλιότερα) προς τους εργαζόμενους διαχρονικά ήταν η κατάργηση των ΒΑΕ σε σειρά ειδικοτήτων με άμεση σχέση με τον Τουρισμό, τα μέτρα που ενισχύουν την εργασιακή ζούγκλα, τα οποία η μία κυβέρνηση ψήφιζε και η άλλη εφάρμοζε. Μέτρα ενίσχυσης των μεγαλοεπιχειρηματιών του Τουρισμού, εκ διαμέτρου αντίθετα με τα συμφέροντα και τη δουλειά των εργαζομένων.

Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν σχεδόν από τα μέσα της άνοιξης μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου, ακολουθεί ο χειμώνας του μηδενικού εισοδήματος. Με έναν μισθό, χιλιάδες εργαζόμενοι στον Τουρισμό καλούνται για τους μήνες που δούλεψαν να καλύψουν τα έξοδα για τις οικογένειές τους και για τον υπόλοιπο χρόνο! Οπως σε κάθε άλλη περιοχή, θα πρέπει να αισθάνονται «ικανοποιημένοι» για τα ψίχουλα του επιδόματος ανεργίας, κοιτάζοντας ταυτόχρονα να βγάλουν όσα μεροκάματα μπορούν, σε οποιαδήποτε άλλη δουλειά, αφού τα έξοδα «τρέχουν» ασταμάτητα.

«Η κατάσταση είναι απελπιστική. Το ταμείο διαρκεί τρεις μήνες και τα χρήματα που έχουν περισσέψει από το καλοκαίρι φτάνουν με το ζόρι για έναν μήνα, αφού και όταν δουλεύουμε έχουμε έξοδα. Μετά αρκετοί βρίσκουμε καμιά δουλειά του ποδαριού για κάνα μεροκάματο», αναφέρει ο 60χρονος Βαγγέλης, εργαζόμενος ως συντηρητής σε ξενοδοχείο, για να συμπληρώσει η Βίκυ:«Αν έχεις οικογένεια και δεν υπάρχουν άλλα εισοδήματα, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Το ταμείο δεν φτάνει ούτε για μερικές μέρες αφότου καταβληθεί. Η ανεργία είναι μεγάλη, το ίδιο όμως και οι υποχρεώσεις μας».

Για την αντιμετώπιση όλων αυτών η συμβολή του κλαδικού Συνδικάτου Ξενοδοχοϋπαλλήλων είναι σημαντική, κάτι που αναγνωρίζεται πλατιά από τους εργαζόμενους του κλάδου.

«Με τις ενέργειες που έγιναν το προηγούμενο διάστημα (κινητοποιήσεις, παρεμβάσεις κ.λπ.) σχετικά με την πρόταση τοπικής κλαδικής Σύμβασης καταφέραμε να αυξήσουμε έστω και λίγο τους μισθούς, να βελτιώσουμε τις συνθήκες εργασίας», λέει ο Νίκος. Μπροστά στις προσδοκίες που «γεννά» η νέα περίοδος και στην πίεση που ασκεί η εργοδοσία, ο Βαγγέλης υπογραμμίζει:

«Περιμένουμε περισσότερη εντατικοποίηση, με πιο πολλές ευθύνες και, ως επακόλουθο, μείωση σε χρήματα και αύξηση σε ώρες δουλειάς. Από την άλλη, οι μεγαλοξενοδόχοι περιμένουν αυξήσεις αφίξεων. Το Συνδικάτο μπορεί να είναι το πραγματικό μας αποκούμπι, οργανωτής της πάλης, για δουλειά με δικαιώματα».

Ο ίδιος ανοίγει και το ζήτημα της στέγασης των χιλιάδων εποχικών από άλλες περιοχές, που αναγκάζονται να ζουν σε άθλιες συνθήκες, μερικοί εντός των ξενοδοχείων (σε υπόγεια και αποθήκες), άλλοι σε ακατάλληλα καταλύματα και χώρους, σημειώνοντας τη συμβολή του Συνδικάτου στο να εξασφαλιστούν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.