Μικρό αλλά όχι ασήμαντο. Επειδή οι μαύρες τρύπες^* καταπίνουν οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο τους, θα περίμενε κανείς να γίνονται συνεχώς όλο και μεγαλύτερες. Μερικοί φιλοσοφούντες βλέπουν και σ' αυτό ένα υποτιθέμενο τέλμα, στο οποίο οδεύει το σύμπαν, με διάσπαρτες μαύρες τρύπες εδώ κι εκεί και τίποτα άλλο. Τον περασμένο Οκτώβρη, Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν μια γρήγορα περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα που χάνει ενέργεια (άρα και μάζα)! Επειδή βρίσκεται μέσα σε ένα έντονο μαγνητικό πεδίο, η περιστροφή της επιβραδύνεται, με αποτέλεσμα να μεταφέρεται ενέργεια στο νεφέλωμα που την περιβάλει. Απ' ό,τι φαίνεται, η φύση δε θα πάψει να εκπλήσσει τους κάθε λογής ιδεαλιστές και μεταφυσικούς με την ικανότητά της να κινείται, να αλληλεπιδρά, να εξελίσσεται και να αναγεννάται.

^* Οι μαύρες τρύπες είναι ουράνια σώματα με τεράστιο βαρυτικό πεδίο, που προκύπτουν μόνο από τη θεωρία και εξ ορισμού δεν μπορούν να παρατηρηθούν απευθείας μιας και τίποτα δεν ξεφεύγει από την έλξη τους, ούτε ακόμα και το φως. Βέβαια, μπορεί να παρατηρηθούν τα φαινόμενα που προκύπτουν σαν αποτέλεσμα της ταχύτατης προσέγγισης της καταπίπτουσας ύλης στον ορίζοντα γεγονότων (την περιοχή γύρω από τη μαύρη τρύπα απ' όπου δεν επιστρέφει τίποτα). Χάρη σε τέτοιες παρατηρήσεις οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει πολλά σημεία στο διαστημικό χώρο (συχνά μάλιστα στο κέντρο των γαλαξιών) όπου μόνο η ύπαρξη μαύρης τρύπας μπορεί να ερμηνεύσει όλα τα παρατηρούμενα στοιχεία.