Σάββατο 20 Ιούνη 2020 - Κυριακή 21 Ιούνη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 23
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο προβληματισμός των αυτοαπασχολούμενων να βρει γόνιμη, ριζοσπαστική διέξοδο

Αποσπάσματα από την ομιλία του Θανάση Τζίμα, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνου του Τμήματος της ΚΕ για τους ΕΒΕ, σε εκδήλωση των ΚΟΒ ΕΒΕ Λάρισας στις 18/6

MotionTeam

Η φάση ύφεσης, στην οποία έχει περάσει η ελληνική καπιταλιστική οικονομία, έχει ήδη ρίξει βαριά τη σκιά της στα εργατικά - λαϊκά στρώματα και την προοπτική τους, ανάμεσα σε αυτά και στα πιο λαϊκά τμήματα των αυτοαπασχολούμενων της πόλης.

Αναφερόμαστε εσκεμμένα στα πιο λαϊκά τμήματα των αυτοαπασχολούμενων. Γιατί σε αντίθεση με τις μεγαλύτερες και πιο δυναμικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είναι αυτά τα τμήματα των αυτοαπασχολούμενων, που στηρίζονται κυρίως στην προσωπική τους εργασία και πριν καλά καλά προλάβουν να ορθοποδήσουν από την προηγούμενη κρίση και τις αντιλαϊκές πολιτικές που τη συνόδευσαν, βρίσκονται και πάλι στην κόψη του ξυραφιού. Πολλοί μείνανε χωρίς εισόδημα.

Το ΚΚΕ εκτίμησε έγκαιρα τα νέα αυτά δεδομένα και στάθηκε εξαρχής στο πλευρό τους. Με τις ανακοινώσεις του, την κοινοβουλευτική του δραστηριότητα, ανέδειξε τα προβλήματά τους και ταυτόχρονα μέσω της παρέμβασης των ίδιων των κομμουνιστών αυτοαπασχολούμενων, που μπήκαν μπροστά σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, συνέβαλε ώστε να ανέβουν οι συλλογικές διεργασίες και οι αγωνιστικές διεκδικήσεις σε σχέση με πριν.

Η παρέμβαση αυτή είναι θετική, είναι ένα πρώτο βήμα, ξέρουμε όμως ότι οφείλει να είναι μόνο η αρχή. Η ρευστή κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, η προσαρμοσμένη παρέμβαση των άλλων δυνάμεων που ανεβαίνει μετά τις πρώτες «αμήχανες» στιγμές, ώστε να μείνει η δυσαρέσκεια εντός των τειχών της διαχείρισης, ανεβάζουν κατακόρυφα τις απαιτήσεις από τη δουλειά του Κόμματος.

Κρίνεται και από τη δική μας παρέμβαση αν θα δυναμώσουν αυτήν την περίοδο στους αυτοαπασχολούμενους και το κίνημά τους η ριζοσπαστική γραμμή πάλης, η σύγκρουση με τη στρατηγική «σωτηρίας» της κερδοφορίας των καπιταλιστικών επιχειρήσεων ή αν θα επικρατήσουν τελικά η λογική της συναίνεσης, η επιρροή της αστικής ιδεολογίας, των κομμάτων και των μηχανισμών που την προωθούν.

Μπορούμε και οφείλουμε να γίνουμε πιο ικανοί ώστε η ανησυχία και ο προβληματισμός που συναντάμε σε κάθε μας βήμα να βρουν γόνιμη διέξοδο. Είναι και στο δικό μας χέρι να πολλαπλασιαστούν τα δειλά αγωνιστικά σκιρτήματα που εμφανίζονται μετά από καιρό, όπως στις 3 Ιούνη, με τη δυναμική κινητοποίηση αυτοαπασχολούμενων στην Αθήνα, εδώ στη Λάρισα και σε δεκάδες άλλες πόλεις. Να συνειδητοποιηθούν οι βαθύτερες αιτίες της σημερινής κατάστασης, να συμπορευτούν νέες δυνάμεις αυτοαπασχολούμενων με την πολιτική του Κόμματος.

Αυτήν την έκρυθμη κατάσταση, την αβεβαιότητα για το αύριο αναγνωρίζουν φυσικά και τα αστικά κόμματα. Πρώτα πρώτα η ίδια η κυβέρνηση. Από την πρώτη στιγμή έλαβε υπόψη την πληθώρα αυτών των στρωμάτων, γι' αυτό και πήρε ορισμένα μέτρα στήριξης προκειμένου να περιορίσει την ανεξέλεγκτη όξυνση των προβλημάτων τους αλλά και το ενδεχόμενο πιθανών αντιδράσεων. Ετσι, συμπεριέλαβε τους αυτοαπασχολούμενους και τις ατομικές επιχειρήσεις στο επίδομα ειδικού σκοπού, καθώς και σε μια σειρά άλλων διευκολύνσεων, όπως η αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η μείωση μισθωμάτων κ.ο.κ. Αντίστοιχα μέτρα πήρε και μπροστά στη λεγόμενη «επανεκκίνηση της οικονομίας», όπως π.χ. για την αύξηση των τραπεζοκαθισμάτων στην εστίαση.

Το Κόμμα μας, φυσικά, ανέδειξε από την πρώτη στιγμή την ανεπάρκεια αυτών των μέτρων. Αποκάλυψε ότι τα εφάπαξ επιδόματα, για όποιους και όποτε τελικά δόθηκαν, αν και αναγκαία, δεν αντισταθμίζουν τις άμεσες ανάγκες επιβίωσης αλλά και τα έξοδα που συνεχίζουν να τρέχουν στις μικροεπιχειρήσεις. Κατήγγειλε ότι η αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων χωρίς επιπρόσθετα μέτρα στήριξης, απλά μεταθέτει το πρόβλημα, διαμορφώνοντας έναν Γολγοθά παλιών και νέων ρυθμίσεων για το επόμενο διάστημα.

Η παραπάνω στάση συνέβαλε να περιοριστεί σε ένα βαθμό η σιγή ιχθύος που από την αρχή προσπάθησε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση.

Πεπερασμένα τα όρια των κυβερνητικών πολιτικών στήριξης των αυτοαπασχολούμενων

Τώρα, όμως, χρειάζεται να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα με μεγαλύτερη επιμονή, να ανέβουν η αντιπαράθεση, η αποκάλυψη των ουσιαστικών ζητημάτων.

Σήμερα είναι κρίσιμο ζήτημα, καταρχήν, να αναδειχθούν τα ίδια τα πεπερασμένα όρια των κυβερνητικών πολιτικών στήριξης των αυτοαπασχολούμενων. Ο ίδιος ο διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών στην πρόσφατη κινητοποίηση επαγγελματιών στην Αθήνα, αφού εξέφρασε τη «συμπάθειά» του και την «κατανόησή» του, τι είπε; «Δεν αντέχει η οικονομία αυτά που ζητάτε...».

Γιατί όμως γίνεται αυτό; Γιατί οι αντοχές της καπιταλιστικής οικονομίας, που με τη σειρά τους εμφανίζονται «ανελαστικές», δεν διαμορφώνονται από τις λαϊκές ανάγκες, αλλά κυρίως από τα συμφέροντα - άμεσα και μακροπρόθεσμα - των μεγαλύτερων καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Ειδικά στις σημερινές συνθήκες κρίσης, οξυμένων ανταγωνισμών σε διεθνές επίπεδο, η επιστροφή σε πολιτικές του παρελθόντος, που λάμβαναν περισσότερο υπόψη τους αυτοαπασχολούμενους, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Αυτό επιβεβαιώνει και η πείρα απ' τη διαχρονική μελέτη των κρατικών και ευρωενωσιακών πολιτικών, όπως αυτές καταγράφονται και στη σχετική μπροσούρα που πρόσφατα εξέδωσε το ΚΚΕ.

Η κυβέρνηση, για παράδειγμα, όπως αντίστοιχα ισχύει και για τις προτάσεις των υπόλοιπων κομμάτων, μιλά για οριζόντια μέτρα στήριξης του «επιχειρηματικού κόσμου», ωστόσο τα παχυλά προγράμματα χρηματοδότησης, οι εγγυήσεις, οι φοροαπαλλαγές και άλλες «διευκολύνσεις» έχουν αποδέκτη πρώτα και κύρια τους επιχειρηματικούς ομίλους ή και ορισμένες πιο δυναμικές, μεγαλύτερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους κλάδους.

Ελάχιστοι είναι οι αυτοαπασχολούμενοι που θα μπορέσουν να τα αξιοποιήσουν και όσοι τελικά τα καταφέρουν περνώντας το face control των τραπεζών και των προβλεπόμενων προϋποθέσεων - οι κυβερνητικές αποφάσεις απέκλεισαν τους αυτοαπασχολούμενους χωρίς προσωπικό από την πρώτη φάση του προγράμματος επιστρεπτέας προκαταβολής - ελάχιστο αντίκρισμα θα έχουν μπροστά στα αδιέξοδα που έχουν να αντιμετωπίσουν.

Την ίδια στιγμή, παραμένει το αυτονόητο ερώτημα: Ποιος θα κληθεί να πληρώσει το λογαριασμό των αυξημένων κρατικών δαπανών, τους νέους δημοσιονομικούς στόχους που θα ακολουθήσουν; Και εδώ η απάντηση είναι αυτονόητη. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πρώτα και κύρια, από κοντά όμως και οι αυτοαπασχολούμενοι μέσω των δεκάδων άμεσων και έμμεσων φόρων που τσακίζουν τα λαϊκά στρώματα, μέσα από την παραπέρα περιστολή αναγκαίων κοινωνικών δαπανών.

Μα, θα πει κανείς, η κυβέρνηση πήρε και ορισμένα εξειδικευμένα μέτρα και, μάλιστα, παρά τις παλινωδίες στην υπόθεση των voucher για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και τη γενική καθυστέρηση στην απόδοση του επιδόματος ειδικού σκοπού, κινήθηκε γενικά ευέλικτα, συμπεριλαμβάνοντας τελικά την πλειοψηφία των επαγγελματιών σε αυτά. Αυτό είναι γεγονός και δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς.

Ωστόσο, το κύριο χαρακτηριστικό των μέτρων αυτών είναι ο προσωρινός τους χαρακτήρας, όπως και το γεγονός ότι δεν αναιρούν το ήδη θεσμοθετημένο αντιλαϊκό οπλοστάσιο που παραμένει σε πλήρη ισχύ. Δεν αγγίζουν σε καμιά περίπτωση βασικές και φλέγουσες διεκδικήσεις, όπως αφορολόγητο, διαγραφή τμήματος χρεών κ.λπ.

Αμεσα θα αποδειχθεί και του λόγου το αληθές. Ηδη αυτές τις μέρες, κοντοζυγώνει η κατάθεση των νέων φορολογικών δηλώσεων. Από αυτές θα προκύψουν νέες οφειλές για τους αυτοαπασχολούμενους, μιας και θα συνεχίσουν να φορολογούνται από το πρώτο ευρώ του εισοδήματός τους. Για το συγκεκριμένο θέμα, την επαναφορά αφορολόγητου ορίου στους αυτοαπασχολούμενους όπως ισχύει για όλους τους εργαζόμενους, πάγιο αίτημα των αυτοαπασχολούμενων που επανειλημμένα έχει προωθήσει μέσω τροπολογιών και Ερωτήσεων το ΚΚΕ στη Βουλή, η κυβέρνηση αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για «τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας», δεν λένε κουβέντα. Το ίδιο ισχύει και για τα δρακόντεια αναγκαστικά μέτρα είσπραξης - τις δεσμεύσεις λογαριασμών που ξεκινούν για χρέη ύψους 500 ευρώ, τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς - που παραμένουν σε ισχύ.

Και φυσικά το τι μέλλει γενέσθαι θα το δούμε σύντομα, αφού η ίδια η πορεία της κρίσης θα καθορίσει και το μέγεθος της αντιλαϊκής επίθεσης.

Η πορεία των αυτοαπασχολούμενων καθορίζεται από τους νόμους της καπιταλιστικής παραγωγής

Ολα τα παραπάνω δεν παύουν να αφορούν τη μία όψη του νομίσματος, ούτε άλλωστε είναι και δύσκολο να συνειδητοποιήσει κανείς ότι τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση έχουν φιλομονοπωλιακό χαρακτήρα και δεν αφορούν τη μεγάλη πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων.

Πάνω σε αυτό το αυτονόητο συμπέρασμα «βρίσκουν χώρο» και «διαφοροποιούνται» και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, προσθέτοντας ορισμένες επιπρόσθετες παροχές, όντας φυσικά στην αντιπολίτευση, αφού όσοι βρέθηκαν στην κυβέρνηση απέδειξαν ότι κάνουν τα ίδια, ως αποτέλεσμα της γενικότερης στρατηγικής συμφωνίας τους. Το ίδιο ευνοϊκό έδαφος βρίσκουν και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες των ΓΣΕΒΕΕ - ΕΣΕΕ, που πλειοδοτούν αυτήν την περίοδο στη διατύπωση αιτημάτων προστασίας για όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πολλάκις όμως στο παρελθόν έκαναν πίσω αφού και οι ίδιοι υποτάσσονται τελικά στον ίδιο θεό της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας.

Το κύριο όμως και το βασικό, για το οποίο δεν μιλά κανένας από τους διάφορους απολογητές του συστήματος και είναι ευθύνη των κομμουνιστών να μπει στο τραπέζι της συζήτησης, είναι ότι η πορεία των πιο λαϊκών τμημάτων των αυτοαπασχολούμενων καθορίζεται ακριβώς από τις ίδιες τις αντιφάσεις, τα αδιέξοδα, τους νόμους που χαρακτηρίζουν τον ίδιο τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.

Η διατήρηση της αυτοαπασχόλησης σε μια σειρά από κλάδους, τα περιθώρια επιβίωσής της ή μη στο πλάι της διαρκώς αυξανόμενης κυριαρχίας των μονοπωλίων, η πορεία προλεταριοποίησης χιλιάδων αυτοαπασχολούμενων, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την τελευταία 10χρονη σχεδόν καπιταλιστική κρίση, οι διαφοροποιήσεις που υπάρχουν από κλάδο σε κλάδο, από περιοχή σε περιοχή επιβεβαιώνουν το παραπάνω συμπέρασμα.

Δύο παραδείγματα:

Ηταν επιλογή της αστικής τάξης και των κομμάτων της το πρόκριμα του Τουρισμού σε ατμομηχανή στο περιβόητο τρένο της ανάπτυξης. «Συγκριτικό πλεονέκτημα», έλεγαν όλοι και όχημα να ξεπεραστεί η κρίση και να έρθει η «ανάπτυξη για όλους». Χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι προσανατολίστηκαν εκεί ή από τα πράγματα σχετίστηκαν με την οικονομική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε στον κλάδο. Σήμερα το πλεονέκτημα αυτό αποδεικνύεται δίκοπο μαχαίρι για τους αυτοαπασχολούμενους όπως ακριβώς προειδοποιούσε το ΚΚΕ.

Το μερίδιο που αναλογούσε στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις δίπλα στα υπερκέρδη των μεγάλων ομίλων, και αυτό με ατελείωτες ώρες εργασίας, έγινε σήμερα φύλλο και φτερό μπροστά στο χαμένο τρένο του 2020.

Και, φυσικά, όσα μέτρα και αν παρθούν, τίποτε δεν μπορεί να αναχαιτίσει τη δεδομένη υπεροπλία, την κυριαρχία των μεγαλύτερων καπιταλιστικών μονάδων που εδράζεται ακριβώς στη δυνατότητα οργάνωσης της παραγωγής και της εργασίας σε άλλο επίπεδο αλλά και στη δυνατότητα άμεσης ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών. Δεν είναι τυχαίο ότι στο εμπόριο η αντικειμενική διεύρυνση του e-shop, ειδικά το προηγούμενο τρίμηνο, οδήγησε και οδηγεί σε παραπέρα επιτάχυνση της τάσης συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης στον κλάδο, πόσο μάλλον όταν χιλιάδες μικρέμποροι δεν έχουν προσαρμόσει τις υπηρεσίες τους στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα.

Με εφόδιο την πολύτιμη πείρα της περιόδου, φωτίζουμε το δρόμο της ανατροπής

Παρά τις αντιφάσεις που χαρακτηρίζουν τη συνείδηση των αυτοαπασχολούμενων, οι ίδιες οι εξελίξεις προσφέρουν το απαραίτητο υπόβαθρο να καρπίσει η παρέμβαση των κομμουνιστών, να ανοίξει πιο πλατιά η συζήτηση για το τι φταίει και τι πρέπει να αλλάξει. Να συνειδητοποιούν περισσότεροι, κυρίως τα πιο λαϊκά στοιχεία ανάμεσά τους, ότι τα ιστορικά όρια και οι αντιφάσεις του συστήματος, η εξουσία και οι πολιτικές που στηρίζουν τα συμφέροντα των καπιταλιστών, αποτελούν το αντικειμενικό όριο στο οποίο θα εξαντλείται η κάθε φορά ατομική τους προσπάθεια και εργασία για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Η πείρα της περιόδου είναι πολύτιμη. Η μαγική εικόνα των ατομικών ευκαιριών μετατράπηκε εν μια νυκτί σε ατομική ευθύνη για την επιβίωση.

Οι δύο δρόμοι που ξανοίγονται μπροστά στους αυτοαπασχολούμενους, όπως πολλές φορές έχει αποκαλύψει το ΚΚΕ, είναι εκεί, πιο διακριτοί από ποτέ:

-- Τον ένα δρόμο, αυτόν του καπιταλισμού, της ελεύθερης αγοράς, τον ξέρουν πια οι αυτοαπασχολούμενοι και από την καλή και από την ανάποδη. Είναι ο δρόμος που τους έχει φέρει στη σημερινή κατάσταση.

-- Υπάρχει όμως και άλλος δρόμος. Είναι ο δρόμος που προτείνει το ΚΚΕ, της μεγάλης συγκεντρωμένης, κοινωνικοποιημένης παραγωγής και κατανομής. Ο δρόμος στον οποίο, μέσω του κεντρικού επιστημονικού σχεδιασμού και καταργώντας το καπιταλιστικό κέρδος, μπορεί να εξασφαλίσει στους αυτοαπασχολούμενους αυτά για τα οποία μοχθούν σήμερα καθημερινά και πέφτουν από το ένα αδιέξοδο στο άλλο: Σταθερή δουλειά με ανθρώπινα ωράρια, χωρίς το βραχνά των καθημερινών υποχρεώσεων, των χρεών, δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, Παιδεία υψηλού επιπέδου, υποδομές σύγχρονες που να εξασφαλίζουν υψηλή ποιότητα ζωής, ελεύθερο χρόνο αλλά και τα μέσα για τη δημιουργική αξιοποίησή του.

Με τη βοήθεια και την πρωτοπόρα δράση των κομμουνιστών μπορεί πιο εύκολα να φωτιστεί ο πραγματικός ένοχος για τα αδιέξοδα που βιώνουν αυτά τα στρώματα αλλά και να αναδειχθεί ο κοινός δρόμος των αυτοαπασχολούμενων με την εργατική τάξη και τη μικρομεσαία αγροτιά, για την ανατροπή αυτής της κατάστασης.

Η πρωτοπόρα δράση για την ανάπτυξη και τη μαζικοποίηση αγωνιστικών πρωτοβουλιών όπου το στίγμα θα δίνουν οι διεκδικήσεις των πιο λαϊκών δυνάμεων, ο παράλληλος πολλαπλασιασμός των κομματικών συσκέψεων και η διάδοση του «Ριζοσπάστη» για να έρθουν σε επαφή περισσότεροι αυτοαπασχολούμενοι με τις θέσεις του Κόμματος, η επίμονη ειδική δουλειά για τη σταθεροποίηση πυρήνων όπου ιεραρχούμε αλλά και για τη στρατολόγηση νέων κομμουνιστών αυτοαπασχολούμενων, είναι τα βασικά καθήκοντα στα οποία θα μετρηθούμε το επόμενο διάστημα.

Οι επόμενες βδομάδες θα είναι καθοριστικές προκειμένου να μπουν οι πρώτες βάσεις και να μη διαχυθούν οι δυνατότητες που διαφαίνονται σε ανώδυνες για το σύστημα λύσεις.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ