Η διασυνδεσιμότητα υποδομών και δικτύων βρέθηκε στο επίκεντρο της 1ης Συνόδου του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Σερβίας, την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη, βάζοντας έτσι έναν ακόμα κρίκο στα σχέδια του ντόπιου κεφαλαίου για την ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο, σχέδια που αποτελούν τη βάση για συγκλίσεις και περιφερειακές συνεργασίες με άλλα καπιταλιστικά κράτη της περιοχής.

Συνοψίζοντας το περιεχόμενο της συζήτησης, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας δήλωνε: «Συνομιλήσαμε για τις σημαντικές προοπτικές για εκατέρωθεν επενδύσεις, με την Ελλάδα να παραμένει - υπενθυμίζω - μέσα στους 3 σημαντικότερους επενδυτές στη Σερβία. Δώσαμε έμφαση στη διασυνδεσιμότητα και στις υποδομές, συζητήσαμε για την ανάπτυξη δικτύων μεταφορών, με ειδικότερη αναφορά τόσο στη σιδηροδρομική διασύνδεση Πειραιά - Θεσσαλονίκης - Βελιγραδίου, όσο όμως και στην πλωτή διασύνδεση Θεσσαλονίκης - Βελιγραδίου, αξιοποιώντας τα ποτάμια που μας ενώνουν. Υπογράψαμε συμφωνία που αφορά την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών γραμμών, η οποία θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών (...) συμφωνήσαμε να προωθήσουμε και την ενεργειακή μας συνεργασία και τονίσαμε τη σημασία ενεργειακών έργων όπως ο αγωγός φυσικού αερίου TAP και ο κάθετος διασυνδετήριος αγωγός IGB, καθώς και ο αγωγός διασύνδεσης Βουλγαρίας - Σερβίας (IBS), αλλά και Ιονίου - Αδριατικής».

Απ' την πλευρά του ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλ. Βούτσιτς δήλωνε ότι υπάρχουν δυνατότητες περαιτέρω αύξησης των εμπορικών συναλλαγών, ενώ σκιαγραφώντας τη διείσδυση ελληνικών κεφαλαίων στη χώρα του συμπλήρωνε: «Οι Ελληνες έχουν επενδύσει μέχρι τώρα 2,5 δισ. ευρώ και αναμένουμε ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις από την ελληνική πλευρά. Επενδύσεις που θα αφορούν όχι μόνο τον τραπεζικό τομέα, αλλά και άλλους τομείς, όπως ο Τουρισμός. Από πλευράς μας, τόνισα στον φίλο Αλέξη ότι Σέρβοι επιχειρηματίες επιθυμούν να επενδύσουν στην Ελλάδα», προσέθετε, στο σχετικό αλισβερίσι του κεφαλαίου.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας πραγματοποιήθηκε και η Τριμερής Συνάντηση Ελλάδας - Σερβίας - Βουλγαρίας, με τους πρωθυπουργούς Ελλάδας και Βουλγαρίας και τον Πρόεδρο της Σερβίας να μην κρύβουν πως υπόβαθρο της επιδίωξης βαθύτερης συνεργασίας αποτελεί η προσπάθεια να αποσπάσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερα οφέλη για λογαριασμό των αστικών τους τάξεων από την προσοχή που η ΕΕ στρέφει στην περιοχή, που μεταφράζεται μεταξύ άλλων σε πακτωλό χρημάτων για έργα υποδομής και επιχειρηματικά πρότζεκτ. Ενδεικτικά ο Αλ. Βούτσιτς δήλωσε έτοιμος για τη συμμετοχή της Σερβίας «σε διάφορα πρότζεκτ που έχουν οικονομικό και πολιτικό ενδιαφέρον», επισημαίνοντας πως μαζί οι τρεις χώρες μπορεί να έχουν σημαντικότερα αποτελέσματα, επικαλούμενος μάλιστα το παράδειγμα των χωρών του Βίσεγκραντ. Ο δε Μπ. Μπορίσοφ δήλωσε αισιόδοξος μετά τη Σύνοδο της Τεργέστης (βλέπε σχετικό θέμα στη σελίδα), λόγω της δέσμευσης που όπως είπε ανέλαβαν τα ισχυρά κράτη της ΕΕ να στηρίξουν με χρήμα σημαντικά έργα υποδομής στην περιοχή.

Τα σχέδια αυτά, στα οποία μερίδιο και λόγο διεκδικούν οι αστικές τάξεις των τριών χωρών, με την ελληνική αστική τάξη να ξεχωρίζει ως πλήρες μέλος ΕΕ και ΝΑΤΟ, αλλά και λόγω των ισχυρών οικονομικών ερεισμάτων που διατηρεί σε όλες τις χώρες της περιοχής, παρά το χαμένο έδαφος των χρόνων της καπιταλιστικής κρίσης, αφορούν τη διαμόρφωση εναλλακτικών δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας από και προς τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Πρόκειται για σχέδια που παρά την προσπάθεια να παρουσιαστούν ως «αμοιβαία επωφελή» για όλες τις πλευρές και τους εμπλεκόμενους, αλλά και συμπληρωματικά πέρα ως πέρα μεταξύ τους, στην πραγματικότητα περιπλέκουν κι άλλο το «κουβάρι» των ανταγωνισμών, συσσωρεύοντας πρόσθετο «εύφλεκτο υλικό» στην περιοχή.

Ενδεικτικά των σχεδιασμών που «τρέχουν» στην περιοχή είναι τα όσα δήλωσε πρόσφατα η υπουργός Κατασκευών, Μεταφορών και Υποδομών της Σερβίας Ζοράνας Μιχαΐλοβιτς, για το ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ) θα συνεχίσει να είναι «εταίρος και στα μελλοντικά έργα υποδομών στη Σερβία και ειδικότερα στον τομέα των οδικών μεταφορών και εκσυγχρονισμού στον τομέα των σιδηροδρόμων».

Η ίδια, βέβαια, βρέθηκε το Μάη στο Πεκίνο για συμφωνίες με κινεζικές κατασκευαστικές, π.χ. για την κατασκευή ενός διπλού, υψηλής ταχύτητας σιδηροδρόμου για τη σύνδεση Βελιγραδίου - Βουδαπέστης. Δήλωσε μάλιστα ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό έργο για τη Σερβία, στο πλαίσιο του κινεζικού σχεδίου «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος», καθώς όπως τόνισε, η νέα σιδηροδρομική γραμμή θα αποτελεί την κύρια οδό από το ελληνικό λιμάνι του Πειραιά προς την Κεντρική Ευρώπη.

Θυμίζουμε ότι και ο Αλ. Τσίπρας κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κίνα είχε σημειώσει πως «οι στόχοι της Πρωτοβουλίας "Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος" συμβαδίζουν με τους δικούς μας περιφερειακούς οικονομικούς στόχους», εντοπίζοντας ως βασικό τομέα συνεργασίας αυτόν της ανάπτυξης των μεταφορών και των υποδομών, με προεξάρχοντα το ρόλο του λιμανιού στον Πειραιά, προσθέτοντας σε ό,τι αφορά τις σιδηροδρομικές μεταφορές ότι «οι προοπτικές είναι πολύ ελπιδοφόρες για νέες σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας, από τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη ή για τη σύνδεση της Τουρκίας με την Αδριατική. Επιπλέον, η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο του "China-EuropeLand SeaExpress Route" και του EU TEN-TCore NetworkOrient/East-MedCorridor».

Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά την Ενέργεια, τα σχέδια αυτά εντάσσονται στην προσπάθεια διαμόρφωσης προϋποθέσεων για την ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο, σχέδιο που έχει και τη στήριξη των ΗΠΑ, ενώ περνάει και μέσα από πολυεπίπεδα, αντιφατικά και ανταγωνιστικά σχέδια που «τρέχουν» και στις λοιπές χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, περιοχή όπου παραμένει έντονο το ενδιαφέρον της Ρωσίας και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Σε κάθε περίπτωση, ό,τι κι αν προχωρήσει στην πράξη, οι λαοί δεν έχουν τίποτα να προσδοκούν από τις περιφερειακές συνεργασίες, τους συμβιβασμούς και τα κοινά σχέδια που γίνονται για λογαριασμό της αστικής τάξης, σπρώχνοντας για το λόγο αυτό ολοένα και πιο πολύ το λαό στο «μάτι του κυκλώνα» των ανταγωνισμών.