Σύμφωνα με το σχέδιο καταστατικού που παρουσίασε ο Κ. Σκανδαλίδης δεν αλλάζει ο τρόπος εκλογής του προέδρου και του γραμματέα του ΠΑΣΟΚ και η ανάδειξή τους θα γίνεται από το Συνέδριο, πράγμα που αποτελεί αντικείμενο κριτικής κορυφαίων στελεχών, ανάμεσά τους και ο Γ. Παπανδρέου, που ζητούν άμεση και καθολική εκλογή από τη βάση. Η Κεντρική Επιτροπή παραμένει στα 180 μέλη, ενώ διευρύνεται το Εκτελεστικό Γραφείο, ο αριθμός των μελών του οποίου ανεβαίνει στα 19, από τα 13 που είναι σήμερα. Δηλαδή, ο πρόεδρος, ο γραμματέας και 17 μέλη, για τα 7 εκ των οποίων, ισχύει το ασυμβίβαστο με κυβερνητική θέση.

Οι προτεινόμενες αλλαγές του καταστατικού του ΠΑΣΟΚ, προϊδεάζουν και για το είδος του προσυνεδριακού διαλόγου που θα γίνει. Γίνεται σαφής προσπάθεια να εγκλωβιστεί η όποια συζήτηση στα διαδικαστικά - οργανωτικά, ώστε να μη θιγεί η ουσία της κυβερνητικής πολιτικής.

Ετσι οι αλλαγές που προτείνονται περιβάλλονται με διακηρύξεις περί «επιστροφής» στη βάση του κινήματος, «αναβάθμισης» της περιφερειακής συγκρότησης του κόμματος, επίτευξης «νέας συλλογικότητας» στην πολιτική διεύθυνση του ΠΑΣΟΚ, πράγματα που δίνουν τροφή, ώστε η συζήτηση να αναλωθεί και να κλείσει σε αυτά τα ζητήματα.

Ειδικότερα, δίνεται στις τοπικές οργανώσεις η δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφισμάτων και καθολικών ψηφοφοριών για όλα τα θέματα που αφορούν το χώρο ευθύνης τους. Η γνωστή κάρτα μέλους καταργείται και η κάθε οργάνωση καθίσταται μόνη αρμόδια να αποφασίζει ποιος είναι μέλος του ΠΑΣΟΚ.

Στο νέο καταστατικό προβλέπεται η συγκρότηση επιτροπών πρωτοβουλίας για διάλογο με την κοινωνία στα θέματα που απασχολούν τους πολίτες κάθε πόλης, οι οποίοι μάλιστα θα έχουν και δικαίωμα ψήφου. Σε κάθε δήμο θα υπάρχει μία οργάνωση, η οποία θα μπορεί να δημιουργεί δημοτική παράταξη ενόψει των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών. Η ευθύνη του πολιτικού σχεδιασμού από τους επιμέρους νομούς μεταβιβάζεται στις νεοσύστατες περιφερειακές επιτροπές.

Επίσης προβλέπεται «αναβάθμιση» του Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο θα συνέρχεται κάθε Γενάρη προκειμένου να αποφασίζει τον ετήσιο προγραμματισμό του ΠΑΣΟΚ, θα εξετάζει ειδικά προβλήματα στη θέση των θεματικών συνδιασκέψεων και θα διαμορφώνει το προεκλογικό πρόγραμμα του κόμματος. Οι 19 τομείς δράσης και πολιτικής καταργούνται και αντικαθίστανται από έξι: Διεθνών Σχέσεων, Οργανωτικής Πολιτικής, Αυτοδιοίκησης και Θεσμών, Μαζικών Χώρων, Επικοινωνίας και Προγράμματος. Οι γραμματείς των τομέων θα είναι μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου.

«Αναβαθμίζεται», επίσης, ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, ο οποίος θα έχει στο εξής το δικαίωμα αναπλήρωσης του προέδρου και τη δυνατότητα σύγκλησης του Εκτελεστικού Γραφείου και της Κεντρικής Επιτροπής. Οι προκριματικές εκλογές σε κάθε οργάνωση καθιερώνονται σε όλες τις περιπτώσεις που το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να επιλέξει πρόσωπα, χωρίς η Κεντρική Επιτροπή να έχει τον τελευταίο λόγο, όπως συμβαίνει σήμερα.

Στο νέο Καταστατικό κατοχυρώνεται η ύπαρξη πολιτικών τάσεων και ρευμάτων, τονίζεται όμως ότι η δημιουργία οργανωμένων ομάδων με δική τους δομή, λειτουργία και πειθαρχία για την επιβολή των απόψεών τους δεν είναι αποδεκτή.

Ο Κ. Σκανδαλίδης, χθες παρουσιάζοντας το κείμενο της πρότασης προς το Συνέδριο του Οκτώβρη, επισήμανε ότι στόχος είναι ν' «ανοίξει» το ΠΑΣΟΚ στην κοινωνία και να γυρίσει το κίνημα στο κύτταρο, την πρωτοβάθμια οργάνωση. Ερωτηθείς σχετικά με το αίτημα της ΝΔ για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, μίλησε για όραμα που μοιάζει με όνειρο θερινής νυκτός και επισήμανε ότι θα πρέπει να περιμένουν ακόμη τουλάχιστον δύο καλοκαίρια και τρεις χειμώνες.