Η τραγωδία την Τρίτη το βράδυ με τον εκτροχιασμό του τρένου κοντά στην πόλη Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, στη Γαλικία της βορειοανατολικής Ισπανίας η οποία έχει κηρύξει τριήμερο εθνικό πένθος για τους 80 νεκρούς -ενώ υπάρχουν και πάνω από 130 τραυματίες, 35 εκ των οποίων σε κρίσιμη κατάσταση- δημιουργεί τεράστια ερωτηματικά για την ίδια τη λειτουργία των σιδηροδρόμων σε αυτή τη χώρα, που σημειωτέον η σημερινή κυβέρνηση προωθεί σχέδια για την ιδιωτικοποίησή τους. Ανακύπτουν ερωτηματικά για τα συστήματα ασφάλειας που υπάρχουν, ειδικά για υπερταχείες όπως η συγκεκριμένη που τρέχει με 200 χλμ την ώρα.

Ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχίας Φρανθίσκο Χοσέ Γκαρθόν ανακρίνεται από την ισπανική αστυνομία φρουρούμενος στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται τραυματίας, ως υπαίτιος για το δυστύχημα και φέρεται να έχει παραδεχθεί ότι έτρεχε με 190 χλμ την ώρα στην στροφή ενώ το όριο ήταν 80. Επίσης αναμένεται, η έκθεση των εμπειρογνωμόνων που ερευνούν τις αιτίες του δυστυχήματος με βάση και τα ευρήματα του λεγόμενου μαύρου κουτιού, ενώ οι υπεύθυνοι των ισπανικών σιδηροδρόμων διαβεβαιώνουν ότι την προηγούμενη μέρα το τρένο είχε περάσει επιτυχώς από έλεγχο.

Ωστόσο, με αφορμή την τραγωδία έρχονται στη δημοσιότητα καταγγελίες των εργαζόμενων σιδηροδρομικών ότι στη συγκεκριμένη στροφή που είναι κλειστή και επικίνδυνη υπήρξε πρόβλημα και στο παρελθόν, ακόμα και στο πρώτο δρομολόγιο που εγκαινίασε την γραμμή το 2011, που προσέκρουσε ελαφρά στον τοίχο. Επίσης, καταγγέλουν ότι για τέτοια τρένα έπρεπε να υπάρχουν πιο εξελιγμένα συστήματα ασφάλειας για προειδοποίηση και φρενάρισμα ώστε να περιορίζεται το ανθρώπινο λάθος. Σε αυτές τις καταγγελίες έρχονται να προστεθούν και επιπλέον ενδεικτικά στοιχεία, όπως ότι συνολικά η ισπανικοί σιδηρόδρομοι μείωσαν τα τελευταία χρόνια κατά 70% τις δαπάνες συντήρησης, ενώ στο λεγόμενο «κίνητρο για την παραγωγικότητα» περιλαμβάνεται και η απειλή για μείωση μισθών στους οδηγούς σε περίπτωση καθυστερημένης άφιξης της αμαξοστοιχίας.

Ακόμα, τη σημασία του έχει και το γεγονός ότι η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής έγινε από την εταιρεία «ACS Dragados» που αναλαμβάνει μεγάλα δημόσια έργα, στελέχη της οποίας έχουν άμεση σχέση με το αστικό πολιτικό σύστημα και το σημερινό κυβερνών Λαϊκό Κόμμα.