Κυριακή 31 Δεκέμβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ
ΒΙΒΛΙΟ
Γελοιογραφίες του 20ού αιώνα

Ο 20ός αιώνας, κατ' άλλους έληξε πέρσι τέτοια μέρα, κατ' άλλους λήγει σήμερα. Ούτως ή άλλως, μπήκε τελεία και παύλα. Κι έτσι θα σταματήσει και η μαθηματικο-ιστορική αλλά γεμάτη χιούμορ «φιλονικία» που είχαμε με έναν ακριβό σύντροφο του «Ρ», τον Ν.Κ., για την αλλαγή του αιώνα και της χιλιετίας. Μια «φιλονικία» ευφρόσυνη. Περί της ευφροσύνης που πρόσφερε κατά τον 20ό αιώνα ο ελληνικός Τύπος και μεγάλοι δημιουργοί της γελοιογραφίας, ο λόγος. Οποιος θέλει να διατρέξει, να θυμηθεί και να δει με εικόνες την πολιτική και κοινωνική μας ιστορία, επιφανή και αφανή πρόσωπα, γραφικές φιγούρες και φαινόμενα της καθημερινότητας, θα ευφρανθεί με το λεύκωμα «ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΟΙ του 20ού αιώνα (1901-1999)» (εκδόσεις «Αστραία»). Το λεύκωμα το επιμελήθηκε ένας από τους κορυφαίους σήμερα γελοιογράφους μας, ο Γήσης Παπαγεωργίου. Ο Φρέντυ Γερμανός πρόλαβε τον Απρίλη του 1999 να γράψει τον πρόλογο. Το κείμενο, που ιστορεί την εμφάνιση και τη φύση της γελοιογραφίας από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας και αναφέρεται στις καλλιτεχνικές της «συγγένειες», υπογράφει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. Την καλλιτεχνική επιμέλεια ανέλαβε ο Δημήτρης Στεργίου.

Εχουμε και λέμε, λοιπόν. «Οσο δεμένος είναι ο Ρωμιός με το ούζο, το σουβλάκι και το μουσακά, άλλο τόσο είναι και με τη γελοιογραφία». Γιατί; Γιατί «μέσα στον 20ό αιώνα, οι γελοιογράφοι στην Ελλάδα δεν αναπτυχθήκανε. Ξεσπάσανε, ξεσαλώσανε (...) Ετσι είμαστε οι Ρωμιοί. Μας αρέσει να πειράζουμε, μας αρέσει να γελάμε. Οχι, πείτε δηλαδή, κακό είναι;», λέει ο Γήσης στο μικρό ενημερωτικό και λίαν χιουμοριστικό εισαγωγικό του κείμενο, για το πώς μάζεψε και ανθολόγησε τις γελοιογραφίες του λευκώματος (207 σελ.). Ο Φρ. Γερμανός πίστευε ότι η «ελληνική γελοιογραφία είναι κάτι σαν εθνική σχολή», που ξεκινά από τον Θέμο Αννινο, «τον ογκόλιθο του περασμένου αιώνα», σταματά στον «επόμενο ογκόλιθο, τον Φωκίωνα Δημητριάδη», που σφράγισε τουλάχιστον το μισό αιώνα μας, ενώ «το τελευταίο μισό σφράγισαν άλλοι δύο μεγάλοι, ο Μητρόπουλος και ο ΚΥΡ». Τι ακριβώς είναι η γελοιογραφία, το προσδιορίζει συμπυκνωτικά ο Κ. Γεωργουσόπουλος στον τίτλο του κειμένου του, παραφράζοντας την αριστοτελική ρήση για την τραγωδία («μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας») ως εξής: «μίμησις πράξεως φαύλης και γελοίας». Ο Κ. Γεωργουσόπουλος επισημαίνει ότι «η γελοιογραφία στην Ελλάδα σήμερα είναι ένα από τα πλέον ανθούντα φυτά της ελευθεροτυπίας» και ότι «οι Ελληνες γελοιογράφοι δοκιμάζονται και ευδοκιμούν σε ποικίλα ήθη σάτιρας».


Α. Ε.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ