Δεν είναι μόνο ότι χιλιάδες αγρότες - σιτοπαραγωγοί, ελαιοπαραγωγοί και διαφόρων άλλων αγροτικών προϊόντων καλλιεργητές - υποχρεώνονται φέτος, για μια ακόμα χρονιά, στην είσπραξη μειωμένων επιδοτήσεων λόγω προστίμων συνυπευθυνότητας της ΕΕ. Οι ίδιοι αγρότες, όπως και παραγωγοί άλλων αγροτικών προϊόντων, π.χ. της βιομηχανικής ντομάτας, δεν έχουν ακόμη πληρωθεί, όχι μόνον από τους εμποροβιομήχανους - έστω στις τιμές που τους πούλησαν - αλλά και αυτές τις μειωμένες επιδοτήσεις της ΕΕ. Ετσι, με την την ανοχή και τη συνευθύνη και της... εκσυγχρονιστικής κυβέρνησης Κ. Σημίτη, χιλιάδες μικρομεσαίοι, φτωχοί αγρότες εξαναγκάζονται να βγάλουν με δανεικά τις γιορτές ή, ακόμα, αντί για γιορτές, να κάνουν νηστεία... Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δε χάνει ευκαιρία να διαφημίζει τα... 11 τρισ. της επόμενης 6ετίας. Φάτε... μάτια ψάρια, δηλαδή, και κοιλιά περίδρομο..!

Για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές του εκλογικού νόμου έχουμε γράψει αρκετές φορές. Και επιμέναμε, ακόμη και όταν -πριν από μήνες- οι κυβερνώντες ισχυρίζονταν, πως δεν υπάρχει θέμα αλλαγής του εκλογικού νόμου. Τώρα, πλέον, όλοι ομολογούν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, πως οι αλλαγές είναι επί θύραις. Και μπορεί, να κυκλοφορούν διάφορα σενάρια για το περιεχόμενο των αλλαγών αυτών, αλλά σχεδόν τίποτε δεν είναι σίγουρο ακόμη. Σχεδόν, γιατί ένα είναι το σίγουρο: η πρόθεση και επιδίωξη ταυτόχρονα της κυβέρνησης, να κάνει το εκλογικό σύστημα ακόμη περισσότερο αντιδημοκρατικό και καλπονοθευτικό, ακόμη περισσότερο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του δικομματισμού. Το μόνο, που δε σκέφτονται οι κυβερνώντες και τα επιτελεία τους είναι ένα λιγότερο καλπονοθευτικό εκλογικό σύστημα και, ακόμη περισσότερο, δεν περνάει με τίποτε από το μυαλό τους η καθιέρωση της απλής και ανόθευτης αναλογικής.

Και, βέβαια, θα ακουστούν πολλά και διάφορα πάλι, για την ανάγκη ανάδειξης ισχυρών κυβερνήσεων, κλπ., κλπ., προκειμένου να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα, αλλά η αλήθεια είναι μία και μοναδική: Θέλουν τη διατήρηση και την ακόμη περισσότερη ενίσχυση του σημερινού ληστρικού εκλογικού συστήματος, για να συνεχίσουν την εφαρμογή των αντιλαϊκών πολιτικών τους. Γιατί φοβούνται την ελεύθερη έκφραση και ψήφο των εργαζομένων.

Η αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος στην Καλιφόρνια αποτελεί μια σοβαρή ένδειξη ότι η απορύθμιση («απελευθέρωση») της αγοράς ενέργειας στην πολιτεία αυτή των ΗΠΑ, δε λειτούργησε όπως αναμενόταν. Το συμπέρασμα ανήκει στην εφημερίδα - πρόμαχο της «ελεύθερης» αγοράς «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» κι έχει για το λόγο αυτό ιδιαίτερη σημασία. Και δεν μπορούσε, να μην καταλήξει στο συμπέρασμα αυτό, αφού στην Καλιφόρνια των 20 εκατ. καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίοι πληρώνουν το ρεύμα κατά 50% ακριβότερα απ' ό,τι στις υπόλοιπες Ηνωμένες Πολιτείες, αντί να μειωθεί η τιμή του - όπως υπόσχονταν οι οπαδοί της «απελευθέρωσης» - η τελευταία θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο από τις αρχές του νέου χρόνου.

Το δημοσίευμα και τα όσα συμπεράσματα περιέχει, δεν έχουν μόνο την εξόφθαλμη γενικότερη σημασία τους, αλλά και μια ειδική για τη χώρα μας. Το 2001 είναι η χρονιά, μέσα στην οποία η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας και τηλεπικοινωνιών. Και, ήδη, λέγονται και γράφονται διάφορα, σχετικά με τον ανταγωνισμό, που θα προκύψει και τα οφέλη για τους καταναλωτές. Τα ίδια, δηλαδή, που έλεγαν και στην Καλιφόρνια...

Στις 5.535 μονάδες βρισκόταν ο γενικός δείκτης τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών στις 30 Δεκέμβρη 1999, δηλαδή πριν ένα ακριβώς χρόνο. Λίγους μήνες πριν βρισκόταν ακόμη ψηλότερα, αφού έφτανε τις 6.500 περίπου μονάδες. Σήμερα, βρίσκεται κοντά στις 3.400.

Τα σημειώνουμε και τα θυμίζουμε όλ' αυτά, γιατί, τις μέρες αυτές, στα πλαίσια της γενικότερης καλλιέργειας τεχνητής ευρω-ευφορίας, αρκετοί προεξοφλούν και την ανοδική πορεία του χρηματιστηρίου τον επόμενο χρόνο (ανάμεσα σε πολλά άλλα) και, κυρίως, την προοπτική εύκολων και πολλών κερδών για όσους «επενδύσουν» στο «ναό» του χρηματιστηριακού τζόγου. Βέβαια, δεν ισχυριζόμαστε πως γνωρίζουμε τι θα κάνει ο δείκτης της Σοφοκλέους. Δεν το ξέρουμε και ούτε μπορούμε να το προβλέψουμε. Γνωρίζουμε, όμως, πολύ καλά ότι το όποιο μελλοντικό ανεβοκατέβασμά του θα εξυπηρετήσει την ακόμη μεγαλύτερη συγκέντρωση του χρήματος σε ακόμη λιγότερο χέρια, όπως ακριβώς και τα προηγούμενα σκαμπανεβάσματά του. Κι όλοι μπορούν να καταλάβουν ποιοι θα κερδίσουν και ποιοι θα χάσουν.

Αυτή είναι η αλήθεια κι αν τολμούν οι διάφοροι καλλιεργητές της ευρω-ευφορίας, ας μας διαψεύσουν.

Εχουμε και λέμε, λοιπόν. «Οσο δεμένος είναι ο Ρωμιός με το ούζο, το σουβλάκι και το μουσακά, άλλο τόσο είναι και με τη γελοιογραφία». Γιατί; Γιατί «μέσα στον 20ό αιώνα, οι γελοιογράφοι στην Ελλάδα δεν αναπτυχθήκανε. Ξεσπάσανε, ξεσαλώσανε (...) Ετσι είμαστε οι Ρωμιοί. Μας αρέσει να πειράζουμε, μας αρέσει να γελάμε. Οχι, πείτε δηλαδή, κακό είναι;», λέει ο Γήσης στο μικρό ενημερωτικό και λίαν χιουμοριστικό εισαγωγικό του κείμενο, για το πώς μάζεψε και ανθολόγησε τις γελοιογραφίες του λευκώματος (207 σελ.). Ο Φρ. Γερμανός πίστευε ότι η «ελληνική γελοιογραφία είναι κάτι σαν εθνική σχολή», που ξεκινά από τον Θέμο Αννινο, «τον ογκόλιθο του περασμένου αιώνα», σταματά στον «επόμενο ογκόλιθο, τον Φωκίωνα Δημητριάδη», που σφράγισε τουλάχιστον το μισό αιώνα μας, ενώ «το τελευταίο μισό σφράγισαν άλλοι δύο μεγάλοι, ο Μητρόπουλος και ο ΚΥΡ». Τι ακριβώς είναι η γελοιογραφία, το προσδιορίζει συμπυκνωτικά ο Κ. Γεωργουσόπουλος στον τίτλο του κειμένου του, παραφράζοντας την αριστοτελική ρήση για την τραγωδία («μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας») ως εξής: «μίμησις πράξεως φαύλης και γελοίας». Ο Κ. Γεωργουσόπουλος επισημαίνει ότι «η γελοιογραφία στην Ελλάδα σήμερα είναι ένα από τα πλέον ανθούντα φυτά της ελευθεροτυπίας» και ότι «οι Ελληνες γελοιογράφοι δοκιμάζονται και ευδοκιμούν σε ποικίλα ήθη σάτιρας».

Μια από τις λίγες καλές στιγμές της ελληνικής τηλεόρασης, κρατικής και ιδιωτικής, ήταν ομολογουμένως η εκπομπή «Νυκτερινός επισκέπτης» του Αρη Σκιαδόπουλου, που μεταδιδόταν από τη ΝΕΤ. Ηταν μια προσπάθεια να προσεγγιστούν αντικειμενικά - ανεξάρτητα από ελλείψεις και αδυναμίες - βαθύτερες αιτίες κοινωνικών και ιστορικών φαινομένων με σοβαρή ανάλυση, μακριά από κραυγές και εντυπωσιασμούς. Στον αντίποδα εκπομπών και «ερευνών» παραπληροφόρησης και διαστρέβλωσης της ιστορικής πραγματικότητας που μας έχει συνηθίσει η ΝΕΤ, κατά τα πρότυπα του «πολυβραβευμένου» Κούλογλου. Μια εκπομπή, που από ό,τι, τελικά, φαίνεται δεν έμπαινε στο «τσεπάκι» του Μαξίμου και δεν προσφερόταν για κυβερνητική προπαγάνδα. Κι αυτό μάλλον «μέτρησε» πολύ για τους ιθύνοντες της ΝΕΤ. Ο «Νυκτερινός επισκέπτης» κόπηκε χωρίς καμιά εξήγηση. Βλέπετε, ο τηλεοπτικός χρόνος της ΝΕΤ είναι πολύτιμος για την κυβέρνηση, που θέλει την πλήρη αξιοποίησή του για τον εξωραϊσμό της πολιτικής της. Αλλωστε οι νέες εκπομπές της ΝΕΤ αυτό αποδεικνύουν. Εύγε, κύριε Ρέππα!

Νέος χρόνος

μπρος στη θύρα

κι οι ελπίδες μας

πλημμύρα

και φωνές χαράς

και ήχοι

και ευχές πολλές

για τύχη,

μα απ' αύριο

την άλλη

τι διάψευση μεγάλη!

*

Και ετούτος

θα 'χει μούρη

σαν τον άλλον

τον καμπούρη

και αντί

να μας τρατάρει

και αυτός

θα μας τα πάρει

και του χρόνου

τέτοια μέρα

θα του λέμε

«Φύγε λέρα»!

*

Μα σκεφτείτε:

το γομάρι

φταίει, τάχα,

ή το σαμάρι,

φταιν τα χρόνια

που 'ναι έτσι

ή οι άρχοντες

οι λέτσοι;

Καθαρά κανείς

να βλέπει

και το «ουστ»

εκεί που πρέπει!

Ο Τζόραν Τζίντζιτς ήταν εκείνος που είχε αρχικά επιλεχθεί να παίξει μεταξύ άλλων το ρόλο που διεκπεραιώνει σήμερα ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος Βόγισλαβ Κοστούνιτσα. Εντούτοις, οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι σύμβουλοί του τού είχαν συστήσει να αποτραβηχτεί από τους προβολείς της έντονης δημοσιότητας, μέχρις ότου ο σερβικός λαός σβήσει σιγά από τη μνήμη του το αληθινό πολιτικό ποιόν του και τις διασυνδέσεις του με κύκλους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τις σχέσεις του με τη CIA. Κάπως έτσι, ο Τζίντζιτς μεταπήδησε από το ενεργό παρασκήνιο στο προσκήνιο της πολιτικής εξουσίας. Οι ενδείξεις, που φωτογραφίζουν μια πανέξυπνη και επιτήδεια προσωπικότητα, δεν είναι ευκαταφρόνητες. Ομως, οι προτάσεις του για τη «μεταμόρφωση» της Σερβίας υπό τους ρυθμούς των τυμπάνων της «ελεύθερης αγοράς» αναμένεται να προκαλέσουν νέες έντονες κοινωνικές και οικονομικές αναταράξεις. Πλάι σ' όλα αυτά, σιγοκαίει και η φωτιά που έχει ανάψει η δράση των Κοσσοβάρων Αλβανών εξτρεμιστών στη σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο. Αραγε, η ενδεχόμενη ένταση στο σερβικό νότο, θα πυρπολήσει ή θα επισπεύσει την υλοποίηση των σχεδίων του νέου πρωθυπουργού της Σερβίας;