Ο τέταρτος άξονας αναφέρεται στα νοσοκομεία, τα οποία παύουν να αποτελούν νομικά πρόσωπα και είναι αυτοτελείς αποκεντρωμένες μονάδες του ΠεΣΥ.
Εφεξής τα νοσοκομεία θα διακρίνονται σε Γενικά και Ειδικά, ενώ νοσοκομειακές μονάδες του ΕΣΥ άνω των 400 κλινών, που φιλοξενούν πανεπιστημιακά τμήματα και κλινικές του ΕΣΥ με ερευνητικές, εκπαιδευτικές και μετεκπαιδευτικές δραστηριότητες ονομάζονται, με απόφαση του υπουργού Υγείας - Πρόνοιας, Ακαδημαϊκά Νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Κάθε νοσοκομείο διοικείται από το διοικητή (Manager) και από Συντονιστικό Συμβούλιο Διοίκησης (διοικητής και 4 διευθυντές - Ιατρικών, Νοσηλευτικών, Διοικητικών - Οικονομικών και Τεχνικών - Ξενοδοχειακών Υπηρεσιών). Ο διοικητής διορίζεται από τον υπουργό Υγείας με τριετή θητεία, μετά από έγκριση της ειδικής επιτροπής της Βουλής.
Μεταξύ του ΠεΣΥ και των διοικητών νοσοκομείων θα υπογράφεται συμβόλαιο αποδοτικότητας, με συγκεκριμένες υποχρεώσεις επίτευξης στόχων.
Εκπονούνται νέοι Οργανισμοί και Κανονισμοί των νοσοκομείων, με βάση τη νέα διοικητική δομή. Οι νέοι Οργανισμοί εκπονούνται επίσης μεταξύ άλλων και με βάση τη συγχώνευση, κατάργηση ή μεταφορά κλινικών και διοικητικών δραστηριοτήτων, την κατάργηση ή αλλαγή του σκοπού νοσοκομείων, την κατάργηση ή μετατροπή νοσοκομείων σε γηριατρικά νοσοκομεία, νοσοκομεία αποκατάστασης, εξειδικευμένα κέντρα ή ΚΥ.
Κλινικές περισσότερες της μιας, με ίδιο ή συναφές αντικείμενο, συγκροτούν αυτοτελείς διοικητικούς ιατρικούς τομείς στους οποίους προΐσταται γιατρός με βαθμό διευθυντή ΕΣΥ ή καθηγητή Πανεπιστημίου.
Καθιερώνεται εφεξής η διάκριση μεταξύ διευθυντού που ασκεί και διοικητικά καθήκοντα και αυτού που κατέχει το βαθμό του διευθυντού. Ο διευθυντής Τομέα, Κλινικής ή Εργαστηρίου διαχειρίζεται αρχικά ένα ενδεικτικό προϋπολογισμό της μονάδας του και μετά διετία κλειστό προϋπολογισμό.
Συγκροτείται σε κάθε νοσοκομείο Επιστημονικό Συμβούλιο, με ρόλο επιστημονικό σε ερευνητικά, εκπαιδευτικά και ιατρικά θέματα. Οι σημερινές Επιστημονικές Επιτροπές καταργούνται.
Μονάδες παροχής υπηρεσιών υγείας, οι οποίες τουλάχιστον επί επταετία λειτουργούν ως κέντρα αναφοράς συγκεκριμένης ιατρικής ειδικότητας ή υπηρεσίας υγείας έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν διαδικασία αξιολόγησης και να αναχθούν σε «κέντρα αριστείας», τα οποία έχουν επιδότηση.
Σε κάθε νοσοκομείο προβλέπεται η δημιουργία «Υπηρεσίας Υποδοχής Ασθενών» και δημιουργούνται υποχρεωτικά σε κάθε νοσοκομείο αυτοτελή διοικητικά Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ).
Κάθε νοσοκομείο θα μπορεί με απόφαση της διοίκησης να παρέχει υπηρεσίες και εκτός κανονικού πρωινού ωραρίου -κυρίως τη λειτουργία απογευματινών ιατρείων, τη διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων, καθώς και την υλοποίηση ορισμένων θεραπευτικών πράξεων και επεμβάσεων.
Τα νοσοκομεία θα έχουν τη δυνατότητα παροχής περίθαλψης και υπηρεσιών υγείας σε ασφαλισμένους ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών και σε ιδιώτες υψηλών εισοδημάτων, με ειδικές τιμές και ειδικό νοσήλιο.
Ο πέμπτος άξονας αναφέρεται στο ανθρώπινο δυναμικό και στα λόγια εξυμνεί το ρόλο «όλων των εργαζομένων στο ΕΣΥ» και υποστηρίζει ότι η «μεταρρύθμιση ευνοεί την καταξίωση του ανθρώπινου παράγοντα».
Παρά την αναφορά σε όλους τους εργαζόμενους, από τις έξι σελίδες οι πέντε αναφέρονται στους γιατρούς, ενώ η μόνη συγκεκριμένη -δυσμενής κι αυτή- αναφορά για τους εργαζόμενους είναι στις ανώνυμες εταιρίες των ΠεΣΥ. θα προσλαμβάνονται με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου ιδιωτικού δικαίου.
Από το 2001 καταργείται σταδιακά -και από το 2003 ολοκληρωτικά- το «καθεστώς της αποκλειστικής νοσοκόμας».
Οσον αφορά τους γιατρούς προβλέπει τη μονιμοποίηση των νεοπροσλαμβανομένων μετά τρεις κρίσεις ή 15 χρόνια.
Οι βασικές ρυθμίσεις για τους γιατρούς είναι:
- Αποδεσμεύεται το πτυχίο ιατρικής, καθιερώνονται εξετάσεις για την έναρξη ειδικότητας και τη σταδιακή κατάργηση της επετηρίδας. (Εχει ετοιμαστεί σχετικό νομοσχέδιο).
- Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος καλείται να εισηγηθεί εντός εξαμήνου προς τον υπουργό Υγείας - Πρόνοιας τον αναγκαίο αριθμό γιατρών κατά ειδικότητα, κατά νομό και περιφέρεια.
-Οι γιατροί που υπηρετούν ως ειδικευόμενοι στο σύστημα εντάσσονται σε υποχρεωτικά εκπαιδευτικά προγράμματα της κλινικής ή του εργαστηρίου και εκτελούν θεραπευτικές και χειρουργικές επεμβάσεις.
- Καθιερώνεται η συνεχής εκπαίδευση όλων των γιατρών, η οποία θα αποτελεί προϋπόθεση για την ανανέωση των συμβάσεών τους.
- Απαγορεύεται σε γιατρούς του ΕΣΥ, σε νοσηλευτικό ή άλλο προσωπικό του ΕΣΥ, σε πανεπιστημιακούς γιατρούς που εργάζονται σε κλινικές εγκαταστημένες σε νοσοκομεία του ΕΣΥ και σε γιατρούς συμβεβλημένους με τον ΟΔΙΠΥ, να συμμετέχουν σε συνέδρια ή σεμινάρια στο εσωτερικό ή εξωτερικό, που οργανώνονται από φαρμακευτικές εταιρίες και εταιρίες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.
- Η βασική εργασιακή σχέση των γιατρών του ΕΣΥ είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Η λειτουργία ιδιωτικού ιατρείου ή η καθ' οιονδήποτε τρόπο απασχόλησή τους στον ιδιωτικό τομέα υγείας συνεπάγεται την άμεση παραπομπή τους στο πειθαρχικό συμβούλιο με το ερώτημα της απόλυσης ή καταγγέλλεται η σύμβασή τους, σε περίπτωση γιατρών με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου.
- Οι πανεπιστημιακοί γιατροί που απασχολούνται σε πανεπιστημιακές κλινικές σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ απαγορεύεται να έχουν ιδιωτικό ιατρείο ή να προσφέρουν έργο σε ιατρεία, εργαστήρια, κλινικές, θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα του ιδιωτικού τομέα.
- Οι πανεπιστημιακοί γιατροί που απασχολούνται σε κλινικές εγκαταστημένες σε νοσοκομεία του ΕΣΥ θα αμείβονται συμπληρωματικά για το κλινικό και εργαστηριακό έργο που προσφέρουν.
- Οι γιατροί του ΕΣΥ με βαθμό διευθυντή, αναπληρωτή διευθυντή και επιμελητή Α΄ με περισσότερα από 10 χρόνια από τη λήψη της ειδικότητας, μπορούν να προσφέρουν έργο σε ιδιωτική βάση στη μονάδα που υπηρετούν, δυο φορές τη βδομάδα.
- Οι γιατροί με βαθμό διευθυντή και επιμελητή Α΄ των ΚΥ μπορούν να ασκούν ιδιωτικό έργο στο ΚΥ ή στο νοσοκομείο αναφοράς του ΚΥ.
- Οινεοεισερχόμενοι στο σύστημα γιατροί είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και διορίζονται για πέντε χρόνια. Αποκτούν μονιμότητα ύστερα από τρεις επιτυχείς κρίσεις.
- Οι ήδη υπηρετούντες μόνιμοι γιατροί, μετά από παραμονή πέντε ετών στη θέση του διευθυντή του ΕΣΥ επανακρίνονται.
- Καθιερώνεται ο θεσμός της συνεργασίας μεταξύ μονάδων του ΕΣΥ. Οι γιατροί του ΕΣΥ και οι πανεπιστημιακοί μπορούν με ειδικές συμβάσεις και πρόσθετες αμοιβές να προσφέρουν υπηρεσίες σε άλλες, εκτός του δικού τους νοσοκομείου, κλινικές και μονάδες του ΕΣΥ.
Ο έκτος άξονας αναφέρεται στα Μέτρα για την Εθνική Πολιτική Υγείας, ο έβδομος στη Δημόσια Υγεία και Πρόληψη και ο όγδοος στη νέα οργάνωση του ίδιου του υπουργείου Υγείας.