Σε μια πρόκληση χωρίς προηγούμενο προχώρησε η τουρκική πλευρά. Τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη παρενόχλησαν χτες στις 10 το πρωί την πορεία του ελληνικού μεταγωγικού, τύπου C-130,που μετέφερε από την Κύπρο στην Κρήτη τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλο και τους Ελληνες δημοσιογράφους, που παρακολούθησαν τις προηγούμενες μέρες την άσκηση "Νικηφόρος '97".Το επεισόδιο έγινε στα όρια κυπριακού και ελληνικού FIR (χώρος ευθύνης για την εναέρια κυκλοφορία, που εκτείνεται πέρα από τον εθνικό εναέριο χώρο) και συνεχίστηκε επί δέκα περίπου λεπτά εντός του ελληνικού FIR. Πρόκειται για τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κύπρου και Ρόδου,πολύ ανοιχτά βέβαια των τουρκικών ακτών, που υπάγεται στη δικαιοδοσία Αθηνών και Λευκωσίας. Είναι η πρώτη φορά που μια συνηθισμένη κατά τα άλλα για την περιοχή διαδικασία, αυτή δηλαδή της εμπλοκής - αναχαίτισης ελληνικών με τουρκικά μαχητικά, έγινε ενώπιον... ακροατηρίου και μάλιστα του υπουργού Αμυνας και άλλων 50 ατόμων.

Ο Α. Τσοχατζόπουλος μετά την προσγείωση στο αεροδρόμιο της Σούδας θέλησε προς στιγμή να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, μιλώντας ειρωνικά για "τιμητική συνοδεία..." από τα τουρκικά μαχητικά. Αλλά πρόσθεσε ότι "κινδυνεύει η Τουρκία, αν συνεχίσει τέτοιου είδους συμπεριφορές, να διολισθήσει σε πρακτικές που θυμίζουν ψυχροπολεμική περίοδο. Δε νομίζω να επιθυμεί κάτι τέτοιο. Την εκθέτει ανεπανόρθωτα ως διεθνή ταραχοποιό". Στο θέμα αναφέρθηκε και ο υφυπουργός Αμυνας Δ. Αποστολάκης,που είπε ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε τουρκική προκλητικότητα.

Συνολικά σημειώθηκαν τέσσερις αερομαχίες γύρω από το ελληνικό μεταγωγικό C-130 τουρκικών με ελληνικά μαχητικά. Η αρχή του επεισοδίου έγινε πριν την έξοδο από το FIR Λευκωσίας και στο ύψος των 16.000 ποδιών (περίπου 5.300 μέτρα) από την επιφάνεια της θάλασσας και έληξε στα 25 περίπου μίλια νοτιοανατολικά της Καρπάθου στην ευθεία προς το νότο της Ρόδου.

Το ελληνικό μεταγωγικό ακολουθούσαν 2 τουρκικά μαχητικά F-16, τα οποία αμέσως προσέγγισαν δύο ελληνικά F-16 που το συνόδευαν. Στην περιοχή έφτασαν ακόμα άλλα τέσσερα ελληνικά F-16 και άρχισε η καταδίωξη και οι αλλεπάλληλες εμπλοκές. Μόλις τα τουρκικά μαχητικά προσέγγισαν για αναγνώριση το ελληνικό μεταγωγικό, τα δύο από τα ελληνικά μαχητικά πλησίασαν για να αναχαιτίσουν τα τουρκικά. Οι δημοσιογράφοι και οι φωτορεπόρτερ, γαντζωμένοι σε όλη τη διάρκεια από τα φινιστρίνια του μεταγωγικού, παρακολουθούσαν κατάπληκτοι το κυνηγητό που γινόταν ανάμεσα στα σύννεφα. Τα τουρκικά μαχητικά του πρώτου κύματος κάτω από την πίεση των ελληνικών μαχητικών απομακρύνονται προς τα βόρεια, ανοιχτά των τουρκικών ακτών της Μεσογείου. Τα τουρκικά όμως επιμένουν και επανέρχονται. Ακολουθούν νέες εμπλοκές. Ο χαιρετισμός με νεύμα του κεφαλιού του πιλότου ενός από τα ελληνικά μαχητικά προς το πλήρωμα και τους επιβάτες του μεταγωγικού σήμανε και τον επιτυχή τερματισμό του επεισοδίου.

Ενα από τα δύο τουρκικά μαχητικά πέρα από την προκλητική του παρουσία έκανε και έναν άκρως επικίνδυνο για την ασφάλεια του ελληνικού μεταγωγικού ελιγμό. Σε κάποια στιγμή και ενώ είχε μπει στο στόχαστρο των ελληνικών καταδιωκτικών, το είχαν εγκλωβίσει δηλαδή στο σύστημα εκτόξευσης των πυραύλων των ελληνικών αεροσκαφών. Το τουρκικό μαχητικό που πετούσε πάνω από το ελληνικό μεταγωγικό κάνει απότομα μια βύθιση ακριβώς μπροστά από το ελληνικό μεταγωγικό και απομακρύνεται. Πέρασε στην κυριολεξία ξυστά μπροστά από τα έκπληκτα μάτια του πληρώματος του μεταγωγικού. Τα αέρια από τον κινητήρα του τουρκικού και το ωστικό κύμα από την κάθετη διέλευση του προς την πορεία του μεταγωγικού προκάλεσαν σοβαρή ανατάραξη σε αυτό, που έγινε αισθητή από τους επιβαίνοντες.

Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ