Ολο το οροπέδιο ανάμεσα Γκιόνα και Καλλίδρομο αντιμετωπίζει πρόβλημα ρύπανσης από βιομηχανίες που έχουν εγκατασταθεί εκεί, όπως το χοιροστάσιο της "ΚΟΝΜΕΛ", τη "ΧΥΤΑΛ" που επεξεργάζεται βωξίτη, πη "ΜΑΡΟΞ" που ρίχνει τα απόβλητα στο Βοιωτικό Κηφισσό. Οι συνθήκες εργασίας σε αυτές τις μονάδες είναι μεσαιωνικές. Αναγκάζουν τους εργαζόμενους να πηγαίνουν με δικά τους μέσα στη δουλιά, από τα γύρω χωριά, (ΚΟΝΜΕΛ), ή δεν τηρούν στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας, (ΧΥΤΑΛ).

Στα Καστέλια συναντήσαμε μια ομάδα νέων ανθρώπων που είναι αποφασισμένοι να προφυλάξουν και να ξαναζωντανέψουν το χωριό τους, συσπειρωμένοι γύρω από τον Εκπολιτιστικό - Εξωραϊστικό τους Σύλλογο. Συζητάμε με τους Μάκη Αποστόλου,πρόεδρο του συλλόγου, Θανάση Τσακνιά και Ν. Παρλιάρο,μέλη του, καθώς και με τον Χρήστο Φουσέκη, δάσκαλο στη Γραβιά, το διπλανό χωριό, μέλος της ΝΕ Φωκίδας του ΚΚΕ.

Το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα του χωριού είναι η "ΑΕΜ βωξίτες Παρνασσού". Το 1985 το κράτος παραχώρησε στην εταιρία περίπου 70.000 στρέμματα δασικής έκτασης πάνω από το χωριό, για την εξόρυξη του βωξίτη!

Το δάσος αποψιλώθηκε. Για να μειωθεί το κόστος, η εταιρία προχώρησε σε επιφανειακή εξόρυξη, δηλαδή δεν άνοιξε τούνελ, αλλά τεράστιες τρύπες στο βουνό. Καθημερινά, μέχρι και δύο τόνοι εκρηκτικά τραντάζουν την περιοχή. Τα σπίτια ραγίζουν, αλλά το πρόβλημα δε σταματάει εκεί.

Η εταιρία φτιάχνει δρόμους για να περνούν τα φορτηγά της, οι οποίοι κόβουν στη μέση φυσικά ρυάκια, με αποτέλεσμα το νερό να συγκεντρώνεται σε τεχνητές λίμνες από μπάζα. Τα υπόγεια νερά, λόγω των φουρνέλων, ή εξαφανίστηκαν, ή άλλαξαν κι αυτά τη ροή τους, με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα στην υδροδότηση του χωριού. Η εταιρία ήθελε να επιβάλει στους κατοίκους να χρησιμοποιούν νερό γεώτρησης, αλλά φυσικά εκείνοι αρνήθηκαν.

Ο εμπαιγμός της εταιρίας ξεπερνά κάθε όριο στην αναδάσωση που πρέπει να κάνει. Στη θέση του παρθένου ελατοδάσους που αποψίλωσε, τοποθετεί... ακακίες! Αλλά ακόμη κι αυτές αργούν να έρθουν από το Δασαρχείο.Φυσικά, οι ακακίες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τις λειτουργίες του παλιού δάσους, ενώ ακόμη και το χώμα που τις φυτεύουν είναι μόλις μερικά εκατοστά πάνω από το βουνό των μπαζών!

Οι κινητοποιήσεις του συλλόγου απέτρεψαν αρκετές φορές την εταιρία να τοποθετήσει φουρνέλα πάνω ακριβώς από τις σκεπές των σπιτιών τους. Στα τέλη του περασμένου Νοέμβρη επιδιώχτηκε συνάντηση με τη Διεύθυνση Δασών, την εταιρία και το σύλλογο, αλλά οι συνομιλητές μας, καταγγέλλουν ότι η "συζήτηση" γινόταν ενώ τα φουρνέλα ήταν έτοιμα!

Ο συνδυασμός αυτής της κατάστασης, με την ευρωπαϊκή επίθεση στη γεωργία και την κτηνοτροφία, ερήμωσε τα χωριά. Ακόμη και ο Κυνηγετικός Σύλλογος δεν υπάρχει πλέον.

Σε μια δεκαετία, οι μαθητές μειώθηκαν στο μισό. Τρεις τάξεις δημοτικού κάνουν μάθημα σε μία αίθουσα. Από τα 20 παιδιά που τέλειωσαν το Λύκειο της Γραβιάς πέρυσι, δεν έμεινε κανένα στην περιοχή. Οπως μας λέει ο Χρ. Φουσέκης, σε όλα τα χωριά του νότιου Καλλίδρομου μέχρι και την Γκιόνα, δε λειτουργεί κανένα σχολείο! Να σημειωθεί ότι αυτά τα χωριά δεν είναι απομονωμένα στα βουνά, αλλά είναι καμποχώρια και αποτελούν το βασικό πέρασμα για το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού. Ο Μάκης, ο πρόεδρος του συλλόγου, εκφράζει την τραγικότητα της κατάστασης με μαύρο χιούμορ: "Το μόνο που αναπτύσσεται στο χωριό είναι... το νεκροταφείο. Εχει διπλασιαστεί! Επεκτείνεται συνεχώς με τη... "συμπαράσταση" των ντόπιων και ξενιτεμένων που θέλουν να θαφτούν στο χωριό τους"...